1

‫دانشگاه خلیج فارس‬

‫عنوان درس‪:‬طراحی اجزا ماشین‬

‫مدرس‪ :‬دکتر احسان بهمیاری‬

‫هیئت علمی دانشگاه خلیج فارس‬

‫اسفند ‪98‬‬
‫بخش سوم‪ :‬تئوری های خرابی ( ناشی از‬
‫بارگذاری های استاتیک)‬
 ‫معیار های تسلیم و شکست‬
‫در اغلب اوقات یک عضو سازه ای در اثر نیروها و ممان های خارجی‬
‫وارده‪ ،‬تنش های برشی و تنش های نرمال در جهت های مختلف را‬
‫تجربه می کند‪ .‬به عنوان مثال در حالت ساده تر می توان به المان دو‬
‫بعدی تنش زیر اشاره نمود‪ .‬ماده ای که تحت اثر این نوع بارگذاری قرار‬
‫گرفته در تست کشش در تنش ‪ 100 ksi‬دچار شکست شده است‪ .‬آیا‬
‫این تحت اثر بارگذاری وارده دچار شکست می گردد؟‬
 ‫با توجه به اینکه عملی نمی باشد که برای هر نوع ترکیب تنش تست‬
‫ نیاز به یک تئوری جهت پیش بینی رفتار سازه تحت اثر‬،‫انجام دهیم‬
.‫اینچین شرایط تنش چند محوره می باشد‬

 Maximum-Normal-Stress Theory

Failures  Maximum-Shear-Stress Theory

Theories
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-
StressTheory)
 ‫‪ Maximum-Normal-Stress Theory‬‬
‫طبق این تئوری که توسط رنکین (‪ )1872-1820‬ابداع گردید‪ ،‬یک‬
‫ماده هنگامی دچار خرابی می گردد که بیشترین تنش کششی مثبت به‬
‫استحکام نهایی ماده در تست کشش برسد و یا اینکه بزرگترین تنش‬
‫فشاری به مقدار استحکام نهایی ماده در تست فشار رسد‪.‬‬
 ‫‪ Maximum-Normal-Stress Theory‬‬

‫یک ماده موقعی تخریب می شود که یکی از سه تنش اصلی وارد بر ماده‬
‫بیشتر از استحکام آن باشد‪ .‬این تئوری پیش بینی می کند که ماده‬
‫تحت شرایط زیر تخریب خواهد شد‪:‬‬
 ‫‪ Maximum-Normal-Stress Theory‬‬

‫در حالت تنش صفحه ای ‪ ،‬تئوری پیش بینی تخریب به صورت زیر بیان‬
‫می گردد‪:‬‬
 ‫‪ Maximum-Normal-Stress Theory‬‬

‫روابط پیش بینی خرابی که در قبل ارائه کردیم را می توان به فرمول‬

‫های طراحی تبدیل نماییم‪:‬‬
 ‫‪ Maximum-Shear-Stress Theory‬‬

‫طبق این تئوری تسلیم ماده هنگامی شروع میشود که حداکثر تنش‬
‫برشی در هر جزیی از ماده برابر با حداکثر تنش برشی در نمونه آزمایش‬
‫کشش همان ماده در لحظه ی شروع تسلیم باشد‪ .‬تئوری تنش برشی‬
‫ماکزیمم به تئوری ترسکا نیز معروف می باشد‪.‬‬
 ‫‪ Maximum-Shear-Stress Theory‬‬

‫برای حالت کلی تنش‪ ،‬مطابق تئوری تنش برشی ماکزیمم‪ ،‬تغییر شکل‬
‫پالستیک تحت شرایط زیر اتفاق می افتد‪:‬‬
  Maximum-Shear-Stress Theory

Assuming that σA ≥ σB, there are three cases to consider when using Eq. (5–1)
for plane stress:
 Maximum-Shear-Stress Theory

The factor of safety guarding against yield at

point a is given by the ratio of strength (distance
to failure at point b) to stress (distance to stress
at point a), that is n = Ob/Oa.
 ‫‪ Maximum-Distortion-Energy Theory‬‬
‫‪(Maximum-Octahedral-Shear-Stress‬‬
‫)‪Theory‬‬

‫طبق این تئوری تخریب ماده بر اثر تسلیم زمانی رخ می دهد که انرژی‬
‫کرنشی واپیچشی بر واحد حجم ماده برابر یا بیشتر از انرژی کرنشی‬
‫واپیچشی ماده در هنگام تسلیم در تست کشش و یا فشار باشد‪.‬‬
 ‫‪ Maximum-Distortion-Energy Theory‬‬
‫‪(Maximum-Octahedral-Shear-Stress‬‬
‫)‪Theory‬‬

‫وقتی رفتار مواد شکل پذیر را تحت تنش های هیدرواستاتیک آزمایش‬
‫کردند‪ ،‬مشاهده شد استحکام تسلیم آن ها بسیار بیشتر از استحکام ماده‬
‫از آزمایش کشش ساده است‪.‬‬
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)
 Maximum-Distortion-Energy Theory
(Maximum-Octahedral-Shear-Stress
Theory)