:‫فصل سوم‬

‫رسانش یک بعدی در حالت پایا‬

)‫ اینکروپرا‬3 ‫(فصل‬
:‫مراجع‬
– Fundamentals of Heat and Mass Transfer (T.L. Bergman,
A.S. Lavine, F.P. Incropera, D.P. DeWitt, 7th ed.)

– Heat Transfer ( J.P. Holman, 10th ed.)

– Heat and Mass Transfer: Fundamentals and Applications

(Y. A. Cengel, A.J. Ghajar, 5th ed.)

‫ امین امیری دلوئی‬:‫ارائه دهنده‬

‫ دانشگاه بجنورد‬،‫عضو هیات علمی گروه مهندسی مکانیک‬
1
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫توزیع دما در دیوار تخت‬

‫‪2‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫توزیع دما در دیوار تخت‬

‫– توزیع دما به صورت خطی است‬

‫– نرخ انتقال گرما و شار ثابت‬

‫‪3‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫• قانون اهم‬

‫• مقاومت گرمایی هدایتی‬

‫– نسبت پتانسیل رانش (اختالف دما) به نرخ انتقال گرمای هدایتی‬

‫‪4‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫• مقاومت گرمایی جابجایی‬

‫‪5‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫• مقاومت گرمایی تابش‬

‫– اگر هم تابش و هم جابجایی وجود داشته باشد‬

‫✓ مقاومتهای تابشی و جابجایی به صورت موازی عمل میکنند‬

‫‪6‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫• مدار گرمایی معادل‬

‫‪7‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫• دیوار مرکب‬

‫‪8‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫• مدار گرمایی‬

‫‪9‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫• مدار گرمایی‬

‫‪10‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫مثال ‪:1-3‬‬
‫پنجره دوجداره زیر را در نظر بگیرید‪ ،‬با توجه به اطالعات داده شده‪ ،‬میزان انتقال‬
‫حرارت از آن را محاسبه کنید‪ .‬دمای سطح داخلی پنجره چقدر خواهد بود؟‬

‫‪11‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫حل مثال ‪:1-3‬‬

‫‪12‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫مثال ‪:2-3‬‬

‫‪13‬‬
 ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫حل مثال ‪:2-3‬‬

‫‪14‬‬
 ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫حل مثال ‪:2-3‬‬

‫برای هوا‪:‬‬

‫برای آب‪:‬‬

‫‪14‬‬
 ‫توزیع دما در دیوار تخت‬
‫حل مثال ‪:2-3‬‬

‫دمای سطح پوست‪:‬‬

‫‪14‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪ :1-3‬دیواره های ساده و مرکب‬

‫‪17‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪ :2-3‬دیواره های ساده و مرکب‬

‫‪18‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫ادامه تمرین ‪ :2-3‬دیواره های ساده و مرکب‬

‫‪19‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬

‫– در سیستمهای مرکب افت دما در سطح تماس مواد وجود دارد‬

‫تماس گرمایی ایدهآل‬ ‫تماس گرمایی واقعی (غیرایدهآل)‬

‫‪15‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬

‫– مقاومت در سطح تماس اساساً ناشی از اثر زبری سطح است‬

‫– بین نقاط تماس شکافهایی پر از هوا وجود دارد‬

‫✓ از شکافها انتقال گرما به صورت تابش و هدایت صورت میپذیرد‬

‫✓ مساحت سطح تماس کم و سهم اصلی مقاومت مربوط به شکافهاست‬

‫‪16‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫مقاومت سطح تماس‬

‫مقاومت تماسی بر واحد سطح‬

‫‪17‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫مقاومت سطح تماس‬

‫یک نمونه از دستگاه های اندازه‬

‫گیری مقاومت تماسی‬

‫‪17‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬

‫مقاومت تماسی در شرایط خال‬ ‫اثر سیال میانی بر مقاومت گرمایی‬

‫برای تماسهای فلزی‬ ‫سطح تماس آلومینیومی‬

‫‪18‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬

‫مقاومت گرمایی مربوط به تماس دو سطح جامد‬

‫‪19‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬
‫مثال ‪:3-3‬‬

‫‪20‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬
‫حل مثال ‪:3-3‬‬

‫‪27‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬
‫حل مثال ‪:3-3‬‬

‫مقاومت گرمایی مربوط به تماس دو سطح جامد‬

‫‪28‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬
‫حل مثال ‪:3-3‬‬

‫بدترین حالت یعنی بیشترین مقدار مقاومت را‬

‫انتخاب می کنیم‪.‬‬

‫بنابراین تراشه پایین تر از ماکزیمم دمای‬

‫مجاز کار می کند‪.‬‬

‫‪21‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫مقاومت سطح تماس‬
‫حل مثال ‪:3-3‬‬

‫‪21‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫مواد متخلخل‬
‫• مواد متخلخل (‪)Porous Media‬‬

‫‪8‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪ :3-3‬مقاومت تماسی‬

‫‪32‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫ادامه تمرین ‪ :3-3‬مقاومت تماسی‬

‫‪33‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬

‫‪22‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬

‫‪23‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬
‫مثال ‪:4-3‬‬

‫‪24‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬
‫حل مثال ‪:4-3‬‬

‫فرضیات‪:‬‬
‫‪ -1‬شرایط پایا‬
‫‪ -2‬انتقال حرارت یک بعدی در جهت ‪x‬‬
‫‪ -3‬عدم وجود تولید انرژی داخلی‬
‫‪-4‬خصوصیات ثابت‬

‫‪24‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬
‫حل مثال ‪:4-3‬‬

‫‪24‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬
‫حل مثال ‪:4-3‬‬
‫حل برای نرخ‬
‫انتقال حرارت‬

‫‪24‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬
‫حل مثال ‪:4-3‬‬

‫‪24‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫روش جایگزین برای تحلیل هدایت گرمایی‬
‫تمرین ‪:4-3‬‬

‫‪41‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫سیستمهای شعاعی‬
‫– استوانه‬
‫✓ در شرایط دایم بدون تولید گرما و هدایت تک بعدی شعاعی‬

‫‪25‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫• استوانه‬

‫‪26‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫مثال ‪:5-3‬‬

‫‪27‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫حل مثال ‪:5-3‬‬

‫شعاع بحرانی برای حالت سطح مقطع متغیر جریان در جهت انتقال گرما‬ ‫✓‬

‫مقاومت بحرانی در‬

‫واحد طول‬

‫نرخ انتقال حرارت‬

‫در واحد طول‬
‫‪28‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫حل مثال ‪:5-3‬‬
‫پیدا کردن‬
‫مقدار بحرانی‬

‫بنابراین این مقدار متناظر با حالتی است که در آن مقاومت‬

‫مینیمم است لذا شعاع بهینه عایق وجود ندارد‪.‬‬

‫‪28‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫حل مثال ‪:5-3‬‬
‫شعاع بحرانی‬
‫برای استوانه‬

‫بنابراین با افزایش ضخامت عایق تا مقدار زیر‪ ،‬انتقال حرارت افزایش خواهد یافت‪.‬‬

‫با افزایش ضخامت عایق‪ ،‬نرخ انتقال حرارت افزایش می یابد‪ .‬سیم برق‬

‫با افزایش ضخامت عایق‪ ،‬نرخ انتقال حرارت کاهش می یابد‪ .‬لوله بخار‬

‫‪28‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪ :5-3‬استوانه‬

‫‪48‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪ :6-3‬استوانه‬

‫‪49‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫ادامه تمرین ‪ :6-3‬استوانه‬

‫‪50‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬

‫‪30‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫مثال ‪:6-3‬‬

‫‪31‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫حل مثال ‪:6-3‬‬

‫‪31‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫مثال ‪:7-3‬‬
‫رابطهای برای شعاع بحرانی عایق برای کره پوشیده از عایق به دست آورید‪.‬‬

‫‪32‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫مثال ‪:7-3‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪32‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫سیستمهای شعاعی‬
‫مثال ‪:7-3‬‬
‫حل‪:‬‬

‫شعاع بحرانی کره‬

‫بنابراین این مقدار متناظر با حالتی است که در آن مقاومت مینیمم است لذا شعاع بهینه‬
‫عایق وجود ندارد‪.‬‬
‫‪32‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪ :7-3‬کره‬

‫‪57‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫ادامه تمرین ‪ :7-3‬کره‬

‫‪58‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫هدایت گرمایی حالت پایدار تک بعدی‬
‫• خالصه‬

‫‪33‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬

‫– دیوار تخت‬

‫‪60‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬

‫– دیوار تخت‬

‫‪61‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬

‫– دیوار تخت‬

‫✓ اگر دمای هر دو سطح یکسان باشد‬

‫بیشینه دما‬
‫‪62‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬

‫– دیوار تخت‬
‫✓ در سطح تقارن‪ ،‬گرادیان دما صفر است‬

‫✓ اگر به جای دمای سطح‪،‬دمایسیالمجاور سطح مشخص باشد‬

‫‪63‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫مثال ‪:8-3‬‬

‫‪64‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬

‫‪65‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫حل مثال ‪:8-3‬‬

‫گرمای تولید شده در دیوار ‪ ،A‬از طریق‬

‫سطح سمت چپ دفع می شود‪.‬‬

‫برای سطح واحد‬

‫‪66‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫حل مثال ‪:8-3‬‬

‫در قسمت هاایی کاه تولیاد انارژی‬

‫داخلی وجود ندارد می توان از مادار‬
‫حرارتی استفاده کرد‪.‬‬

‫‪67‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫حل مثال ‪:8-3‬‬

‫با توجه به رابطه بدست آماده بارای‬

‫بیشااینه دمااا در دیااوار تخاات در‬
‫اسالیدهای قبل داریم‪:‬‬

‫‪68‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:8-3‬‬
‫هدایت گرمایی‬
‫با تولید انرژی گرمایی‬

‫‪69‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬

‫‪ T0‬دما در خط مرکزی سیلندر است‪.‬‬

‫‪70‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫توزیع دما‬ ‫•‬
‫دیوار‬

‫استوانه توخالی‬

‫کره توخالی‬

‫‪71‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫شار حرارتی‬ ‫•‬
‫دیوار‬

‫استوانه توخالی‬

‫کره توخالی‬

‫‪72‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫نرخ انتقال حرارت‬ ‫•‬
‫دیوار‬

‫استوانه توخالی‬

‫کره توخالی‬

‫‪73‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬

‫انواع شرایط مرزی‬ ‫• صفحه تخت‬

‫– شار گرمای ثابت سطح‬

‫– ضریب انتقال و دمای محیط معلوم (ترکیبی)‬

‫‪74‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫انواع شرایط مرزی‬ ‫• استوانه توخالی‬
‫– شار گرمای ثابت سطح‬

‫– ضریب انتقال و دمای محیط معلوم‬

‫‪75‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫انواع شرایط مرزی‬ ‫• کره توخالی‬
‫– شار گرمای ثابت سطح‬

‫– ضریب انتقال و دمای محیط معلوم‬

‫‪76‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫انواع شرایط مرزی‬ ‫• صفحه تخت عایق در یک سمت‬
‫– دمای ثابت سطح‬

‫– ضریب انتقال و دمای محیط معلوم‬

‫‪77‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫انواع شرایط مرزی‬ ‫• استوانه توپر‬
‫– دمای ثابت سطح‬

‫– ضریب انتقال و دمای محیط معلوم‬

‫‪78‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫• کره توپر‬
‫– دمای ثابت سطح‬

‫– ضریب انتقال و دمای محیط معلوم‬

‫‪79‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫مثال ‪:9-3‬‬

‫‪80‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫حل مثال ‪:9-3‬‬

‫شرایط مرزی‬

‫‪81‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫حل مثال ‪:9-3‬‬
‫توزیع دما‬

‫انتقال حرارت از طریق مرز داخلی انجام می شود بنابراین داریم‪:‬‬

‫باید توجه با اعمال موازنه انرژی نیز رابطه مشابهی بدست می آید‪:‬‬

‫‪82‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫هدایت گرمایی همراه با تولید انرژی گرمایی‬
‫حل مثال ‪:9-3‬‬

‫با نوشتن معادله موازنه انرژی برای سطح داخلی داریم‪:‬‬

‫‪83‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:9-3‬‬
‫هدایت گرمایی‬
‫با تولید انرژی گرمایی‬

‫‪84‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:10-3‬‬
‫هدایت گرمایی‬
‫با تولید انرژی گرمایی‬

‫‪85‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:11-3‬‬
‫هدایت گرمایی‬
‫با تولید انرژی گرمایی‬

‫‪86‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• تعریف سطح گسترش یافته‬
‫– انتقال انرژی هدایتی در داخل جسم و جابجایی یا تابش بین مرزهای‬
‫آن و محیط صورت میپذیرد‬
‫✓ بیشترین کاربرد سطوح گسترش یافته‪ ،‬افزایش نرخ انتقال گرما بین‬
‫جسم جامد و سیال مجاور است‬

‫‪52‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• راههای افزایش انتقال گرما‬

‫‪ (1‬افزایش ضریب جابجایی‬

‫✓ افزایش سرعت سیال (استفاده از فن یا پمپ)‬

‫✓ تغییر رژیم جریان (آرام به آشفته)‬

‫✓ تغییر مکانیزم جابجایی (آزاد به اجباری یا جوشش و میعان)‬

‫‪ (2‬افزایش اختالف دما (کاهش دمای سیال)‬

‫‪ (3‬افزایش مساحت سطح جابجایی‬

‫‪53‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬

‫– ضریب هدایت پره اثر زیادی بر دمای پره و نرخ انتقال گرما دارد‬

‫– ضریب هدایت پره باید زیاد باشد تا تغییرات دما از پای پره تا نوک آن‬
‫حداقل باشد‬

‫– در ضریب هدایت بینهایت‪ ،‬تمام پره همدما با دمای پای پره بوده و‬
‫حداکثر انتقال گرما رخ میدهد‬

‫‪54‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• آرایش متداول پره‬
‫– پره مستقیم‬
‫✓ سطح گسترش یافتهای که به دیوار تخت متصل بوده و سطح مقطع‬
‫آن میتواند یکنواخت یا متغیر باشد‬

‫‪55‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• آرایش متداول پره‬
‫– پره شعاعی‬
‫✓ پرهای که روی پیرامون استوانه نصب شده و سطح مقطع آن با شعاع‬
‫از مرکز استوانه تغییر میکند‬

‫‪56‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• آرایش متداول پره‬
‫– پره سوزنی‬
‫✓ سطح گسترش یافتهای که سطح مقطع آن دایرهای بوده و ممکن‬
‫است سطح مقطع آن یکنواخت یا غیریکنواخت باشد‬

‫‪57‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬

‫‪59‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• پره با سطح مقطع یکنواخت‬

‫‪60‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• پره با سطح مقطع یکنواخت‬

‫– شرط مرز ی اول‬

‫– شرط مرزی دوم‬

‫‪ -1‬جابجایی نوک پره‬

‫‪61‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫‪ -1‬جابجایی نوک پره‬

‫‪62‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫‪ -2‬نوک پره آدیاباتیک‬

‫شرط مرز ی اول‬

‫شرط مرز ی دوم‬

‫‪63‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫‪ -3‬دمای نوک پره معلوم‬

‫‪ -4‬پره خیلی طویل‬

‫‪64‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• خالصه نتایج‬

‫‪66‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫مثال ‪:10-3‬‬

‫‪100‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫برای یک میله طویل‪ ،‬توزیع دما از رابطه زیر‬ ‫حل مثال ‪:10-3‬‬
‫بدست می آید‪.‬‬

‫مس‬

‫آلومینیوم‬

‫فوالد‬

‫در این نمودار مشخص است که از چه‬

‫طولی به بعد‪ ،‬افزایش طول تاثیر‬
‫چندانی روی توزیع دما ندارد‪.‬‬

‫‪67‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫حل مثال ‪:10-3‬‬
‫میزان اتالف حرارت‪:‬‬

‫برای مس‪:‬‬

‫به طور مشابه برای آلومینوم‬

‫و فوالد داریم‪:‬‬

‫‪67‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫حل مثال ‪:10-3‬‬
‫از آنجا که از نوک پره طویل هیچگونه گرمایی منتقل نمی شود‪ ،‬بنایراین می توان فرض‬
‫کرد که گرمای هدر رفته از پره طویل و پره عایق در همان طول بایستی برابر باشد‪:‬‬

‫برای مس‪:‬‬

‫برای آلومینیوم‪:‬‬

‫برای فوالد‪:‬‬
‫‪67‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬ ‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫حل مثال ‪:10-3‬‬
‫یک فرض دیگر می تواند مساوی بودن توزیع دما در دو حالت پره طویل و پره عایق‬
‫با همان طول باشد‪ .‬در این حالت الزم است که دمای نوک پره به دمای محیط‬
‫نزدیک شود تا میزان انتقال گرما از نوک به صفر برسد‪ ،‬یعنی‪:‬‬

‫برای مس‪:‬‬

‫برای آلومینیوم‪:‬‬

‫برای فوالد‪:‬‬

‫همانگونه که مشاهده می شود در این حالت طول پره بلندتر است‪.‬‬

‫‪67‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• عملکرد پره‬
‫– خاصیت پره افزایشانتقالگرما از سطح با افزایش مساحت است‬

‫– مقاومت هدایتی پره مانعی در برابر انتقال گرما از سطح اصلی است‬
‫✓ تضمینی برای افزایش نرخ انتقال گرما با استفاده از پره نیست‬
‫▪ دما در همه جای پره با دمای سطح اصلی برابر نیست‬

‫‪105‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬

‫‪106‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬

‫‪107‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬

‫‪108‬‬
‫امین امیری دلوئی ‪109‬‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• کارایی پره خیلی طویل (ادامه)‬

‫– ‪ 𝟗𝟗%‬از بیشترین نرخ انتقال گرمای مجاز از پره با نوک آدیاباتیک‬

‫وقتی حاصل میشود که ‪ 𝑚𝐿 = 2.65‬باشد‬
‫✓ افزایش طول پره بیش از این مقدار تاثیر ناچیزیبر انتقال گرما دارد‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• بازده پره‬
‫– حداکثرانتقال گرما از پره زمانی که تمامسطح پره در دمای پای پره‬

‫– به دلیل مقاومت هدایتی پره‪ ،‬گرادیان دما در طول پره وجود دارد‬

‫– پره مستقیم با سطح مقطع یکنواخت و نوک آدیاباتیک‬

‫‪110‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• بازده پره (ادامه)‬
‫– به جای رابطه انتقال گرما از یک پره مستطیلی مستقیم با نوک فعال‪،‬‬
‫میتوان از نتایج پره با نوک آدیاباتیک استفاده نمود‬

‫– با فرض برابری نرخ انتقال گرما از یک پره واقعی با جابجایی در نوک‬

‫با انتقال گرما از یک پره فرضی بلند با نوک آدیاباتیک‬
‫✓ طول اصالح شده پره مستطیلی‬

‫✓ طول اصالح شده پره سوزنی‬

‫‪111‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• بازده پره (ادامه)‬
‫– نرخ انتقال گرمای پره با جابجایی در نوک‬

‫– بازده پره با جابجایی در نوک‬

‫𝐷‪ℎ‬‬ ‫𝑡‪ℎ‬‬
‫‪ ،‬خطای ناشی از تقریب ناچیز‬ ‫≾‬ ‫یا ‪0.0625‬‬ ‫– اگر ‪≾ 0.0625‬‬
‫𝑘‪2‬‬ ‫𝑘‬

‫– اگر پهنای پره مستطیلی خیلی بیشتر از ضخامت باشد 𝑡 ≫ 𝑤‬

‫𝑡𝑤 = 𝑐𝐴‬
‫‪112‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• بازده پره (ادامه)‬

‫‪113‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬

‫‪114‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬

‫نوک پره آدیاباتیک‬

‫‪115‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• پره با سطح مقطع غیریکنواخت‬

‫‪116‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• پره با سطح مقطع غیریکنواخت (ادامه)‬

‫‪117‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• پره با سطح مقطع غیریکنواخت (ادامه)‬
‫– نتایج نوک آدیاباتیک میتواند برای پره با نوکفعال استفاده شود‬
‫✓ شعاع تصحیح شده‬

‫‪118‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• بازده پره (ادامه)‬

‫‪119‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• خالصه نتایج‬
‫– پره مستقیم‬

‫‪120‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• خالصه نتایج‬
‫– پره مستقیم (ادامه)‬

‫‪121‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• خالصه نتایج‬
‫– پره شعاعی‬

‫‪122‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• خالصه نتایج‬
‫– پره سوزنی‬

‫‪123‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• خالصه نتایج‬
‫– پره سوزنی(ادامه)‬

‫‪124‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• خالصه نتایج (ادامه)‬
‫– نتایج پره با نوک آدیاباتیک با اصالح طول یا شعاع برای پره با نوک‬
‫جابجایی نیز قابل استفادهاند‬

‫– پره مثلثی مستقیم نیاز به حجم خیلی کمتر (مقدار ماده کمتر) در‬
‫مقایسه با پره مستطیلی در نرخ انتقال گرمای مساوی دارد‬

‫– نسبت انتقال گرما به حجم در پره سهمیگون بیشترین مقدار را دارد‬

‫که البته اندکی بیشتر از پره مثلثی است‬
‫✓ به دلیل هزینه تولید زیاد به ندرت به کار برده میشود‬

‫– پره شعاعی با مقطع مستطیلی در لولههای گرد استفاده میشود‬

‫‪125‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• بازده کلی سطح‬
‫– بازده پره برای بیان عملکرد یک پره به تنهایی به کار میرود‪.‬‬

‫– بازده کلی سطح برای مجموعه پرهها و سطح اصلی است‪.‬‬

‫‪126‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• بازده کلی سطح‬

‫‪127‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• مقاومت گرمایی مجموعه پره‬

‫• مدار گرمایی مجموعه پره‬

‫– پره یکپارچه‬

‫کل پرهها‬

‫بدنه‬

‫‪128‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• مدار گرمایی مجموعه پره‬
‫– پره نصب شده‬

‫کل پرهها و محل اتصال‬

‫بدنه‬

‫‪129‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫مثال ‪:11-3‬‬

‫‪130‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫ادامه مثال ‪:11-3‬‬

‫‪131‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• ادامه مثال ‪:11-3‬‬
‫بازده پره‪:‬‬

‫‪132‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫• ادامه مثال ‪:11-3‬‬

‫نرخ انتقال گرما با پره‪:‬‬

‫نرخ انتقال گرما بدون پره‪:‬‬

‫‪133‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫مثال ‪:12-3‬‬

‫‪134‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫حل مثال ‪:12-3‬‬

‫نوک پره آدیاباتیک است و دما در نوک آن ماکزیمم است‪:‬‬

‫بنابراین دما کمتر از حد مجاز و مورد قبول است‪.‬‬

‫‪135‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬
‫انتقال گرما از سطوح گسترش یافته‬
‫حل مثال ‪:12-3‬‬

‫نرخ انتقال حرارت‪:‬‬

‫‪136‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:12-3‬‬
‫انتقال گرما از سطوح‬
‫گسترش یافته‬

‫‪143‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫ادامه تمرین ‪:12-3‬‬

‫انتقال گرما از سطوح‬
‫گسترش یافته‬

‫‪144‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:13-3‬‬
‫انتقال گرما از سطوح‬
‫گسترش یافته‬

‫‪147‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫ادامه تمرین ‪:13-3‬‬

‫انتقال گرما از سطوح‬
‫گسترش یافته‬

‫‪148‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:14-3‬‬
‫انتقال گرما از سطوح‬
‫گسترش یافته‬

‫‪149‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫تمرین ‪:15-3‬‬
‫انتقال گرما از سطوح‬
‫گسترش یافته‬

‫‪150‬‬
 ‫امین امیری دلوئی‬
‫گروه مهندسی مکانیک‬

‫ادامه تمرین ‪:15-3‬‬

‫انتقال گرما از سطوح‬
‫گسترش یافته‬

‫‪151‬‬