2

Bài giảng

Môi Trường
Quản Trị
Mục tiêu
1. Giải thích môi trường bên ngoài là gì và tại
sao nó lại quan trọng.
2. Thảo luận về cách môi trường bên ngoài ảnh
hưởng đến nhà quản trị.
3. Định nghĩa văn hóa tổ chức là gì và tại sao nó
lại quan trọng.
4. Mô tả văn hóa tổ chức ảnh hưởng như thế
nào đến các nhà quản trị.

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-2

2.1 Giải thích môi trường
bên ngoài là gì và tại
sao nó lại quan trọng.

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-3

 Môi trường bên ngoài và các thành
phần của nó
• Bao gồm các yếu Kinh tế
tố, thế lực, tình
huống và sự kiện Toàn cầu Nhân
bên ngoài tổ chức hóa khẩu học
ảnh hưởng đến
hoạt động của tổ
chức.
Tổ chức
➢ Đó là lý do tại sao
Chính trị Công
chúng quan trọng. /Pháp lý nghệ

Văn hóa,
xã hội

Chuyển đổi số
(Digital Transformation) Môi Trường Quản Trị - 2022 2-4
2.2 Thảo luận về cách
môi trường bên
ngoài ảnh hưởng đến
nhà quản trị.

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-5

Môi trường bên ngoài ảnh hưởng
đến nhà quản trị như thế nào?
i. Việc làm và nhu cầu việc làm
ii. Đánh giá sự không chắc chắn của môi
trường
iii. Quản lý mối quan hệ của các bên liên
quan (stakeholders)

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-6

i. Việc làm và nhu cầu
việc làm
• Nhìn chung, những thay đổi về điều kiện bên
ngoài không chỉ ảnh hưởng đến loại và số
lượng công việc hiện có mà còn ảnh hưởng đến
cách quản lý công việc:
▪ Suy thoái kinh tế có thể loại bỏ việc làm và tăng tỷ lệ
thất nghiệp
▪ Lực lượng lao động trong nước trở nên khan hiếm
hơn do dân số ngày càng già đi
▪ Đổi mới công nghệ cho phép sắp xếp công việc linh
hoạt hơn: làm việc từ xa (telecommuting)
2-7
ii. Đánh giá sự không chắc chắn
của môi trường

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-8

iii. Quản lý mối quan hệ của các bên liên quan
• Các bên liên quan (Stakeholders): bao gồm bất kỳ đối tượng nào
trong môi trường hoạt động của tổ chức có ảnh hưởng hoặc bị
ảnh hưởng bởi các quyết định và hành động của tổ chức đó.

2-9
Câu hỏi thảo luận
• Trong bối cảnh Việt Nam hiện tại, hãy tìm
hai hoặc ba ví dụ về các hoạt động thực
tiễn mà các tổ chức/doanh nghiệp đang
sử dụng để ứng phó với những thay đổi
của môi trường bên ngoài.

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-10

2.3 Định nghĩa văn hóa
tổ chức là gì và tại
sao nó lại quan
trọng.

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-11

 Văn hóa tổ chức là gì?
• Văn hóa tổ chức (Organizational Culture) là những
giá trị, nguyên tắc, truyền thống và cách làm được
chia sẻ có ảnh hưởng đến cách hành động của các
thành viên trong tổ chức.

• Văn hóa được:

− cảm nhận (perceived),
− mô tả (descriptive) và
− chia sẻ (shared)

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-12

Các đặc điểm của văn hóa tổ chức

2-13
“Corporate Culture at Apple”

Văn hóa bắt nguồn từ đâu?
• Thường phản ánh tầm nhìn
hoặc sứ mệnh của những
người sáng lập.
➢ Những người sáng lập đưa
ra một hình ảnh về tổ chức
phải như thế nào và các giá
trị của nó là gì.
➢ Người sáng lập có thể “áp
đặt” tầm nhìn của họ cho
nhân viên vì quy mô nhỏ
của tổ chức mới.
• Các thành viên của tổ chức
tạo ra một lịch sử chung để
gắn kết họ vào một cộng
đồng và nhắc nhở họ về
“chúng tôi là ai”.
Làm thế nào để nhân viên học hỏi văn
hóa?
Câu chuyện tổ chức (Organizational
stories): câu chuyện tường thuật về các
sự kiện hoặc con người quan trọng.
Các nghi thức của công ty (Corporate
rituals): các chuỗi hoạt động lặp đi lặp
lại thể hiện và củng cố các giá trị và
mục tiêu quan trọng của tổ chức.
Biểu tượng hoặc hiện vật vật chất
(Material symbols or artifacts): cách bố
trí cơ sở vật chất, cách ăn mặc của
nhân viên, quy mô văn phòng, đặc
quyền vật chất được cung cấp cho giám
đốc điều hành, đồ đạc, v.v.
Ngôn ngữ (Language): từ viết tắt đặc
biệt; các thuật ngữ duy nhất để mô tả
thiết bị, nhân sự chủ chốt, khách hàng,
nhà cung cấp, quy trình, sản phẩm.
2-14
2.4 Mô tả văn hóa tổ
chức ảnh hưởng như
thế nào đến các nhà
quản trị.

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-15

Văn hóa tổ chức ảnh hưởng đến
nhà quản trị như thế nào?

i. Ảnh hưởng đến những gì nhân viên làm

và cách họ cư xử.

ii. Ảnh hưởng đến những gì nhà quản trị

làm.

Môi Trường Quản Trị - 2022 2-16

 i. Văn hóa ảnh hưởng như thế nào
đến những gì nhân viên làm?
• Văn hóa mạnh là văn hóa trong
đó các giá trị quan trọng được
lưu giữ sâu sắc và chia sẻ rộng
rãi.
• Văn hóa mạnh có thể:
▪ Thay thế cho các quy tắc và quy
định chính thức
▪ Tăng cường khả năng dự đoán,
tính trật tự và sự nhất quán.
“Zappos Company Culture”
Môi Trường Quản Trị - 2022 2-17
ii. Văn hóa ảnh hưởng như thế nào
đến những gì nhà quản trị làm?
• Văn hóa của một tổ chức hạn chế những gì
người quản lý có thể và không thể làm cũng
như cách họ quản lý. Một số ràng buộc như
vậy hiếm khi rõ ràng, ví dụ:
▪ Nhìn có vẻ bận rộn ngay cả khi bạn không bận
rộn.
▪ Nếu bạn chấp nhận rủi ro và thất bại trong tổ
chức này, bạn sẽ phải trả giá đắt cho nó.
▪ Điều gì đã khiến chúng ta thành công trong quá
khứ sẽ khiến chúng ta thành công trong tương lai.
▪ Nếu bạn muốn thăng tiến lên vị trí cấp cao ở đây,
bạn phải là người biết cách làm việc theo đội
nhóm.

2-19
❖ Văn hóa công ty ảnh hưởng đến hành
vi của nhà quản trị - Các ví dụ khác
• Hành vi của người quản lý có thể là gì trong những
trường hợp sau đây?
▪ "Sẵn sàng-nhắm-bắn“ (Ready-aim-fire) so với "Sẵn sàng-
bắn-nhắm" (Ready-fire-aim)
▪ Văn hóa của một tổ chức ủng hộ niềm tin rằng lợi nhuận có
thể tăng lên bằng cách cắt giảm chi phí và lợi ích tốt nhất
của công ty được bảo đảm bằng cách đạt được mức tăng
chậm nhưng ổn định trong thu nhập hàng quý.
▪ Trong một tổ chức mà văn hóa của họ truyền tải sự mất
lòng tin cơ bản của nhân viên.
➢ Văn hóa thiết lập cho các nhà quản trị hành vi phù
hợp được mong đợi.
2-20
 ❖ Các quyết định của quản lý bị ảnh
hưởng bởi văn hóa
• HOẠCH ĐỊNH
− Mức độ rủi ro mà các kế hoạch nên có
− Liệu kế hoạch nên được phát triển bởi các cá nhân hoặc nhóm
− Mức độ phân tích môi trường hoạt động mà ban quản lý sẽ tham gia
• TỔ CHỨC
− Mức độ tự chủ nên được thiết kế trong công việc của nhân viên
− Các nhiệm vụ nên được thực hiện bởi cá nhân hay theo nhóm
− Mức độ mà các nhà quản lý bộ phận tương tác với nhau
• LÃNH ĐẠO
− Mức độ mà các nhà quản lý quan tâm đến việc tăng sự hài lòng trong công việc của nhân viên
− Phong cách lãnh đạo nào phù hợp
− Liệu tất cả những bất đồng - ngay cả những bất đồng có tính xây dựng - có nên được loại bỏ
hay không.
• KIỂM SOÁT
− Có áp đặt các biện pháp kiểm soát bên ngoài hay cho phép nhân viên kiểm soát hành động
của họ
− Tiêu chí nào cần được nhấn mạnh trong đánh giá kết quả làm việc của nhân viên
− Những hậu quả nào sẽ xảy ra khi vượt quá mức chi phí của một người 2-21
Chuẩn bị cho buổi học kế tiếp
• Đọc trước: một trong các tài liệu sau:
▪ Chapter 4: Foundations of Decision Making, trong
sách của Robbins et al. (Tiếng Anh)
Hoặc
▪ Chương 9: Ra Quyết Định, trong sách của Richard
Daft (Tiếng Việt)
• Quiz 1 về Phần 1: Giới thiệu về Quản trị
▪ Ôn tập Bài giảng 1 và 2

2-23