PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

CÁC NỘI DUNG CHÍNH CẦN NHỚ VÀ KHÔNG NHẦM

Hàng hóa X có hàm cầu như sau: Qd = aPx + bPy + cI
+a<0
+ b > 0 hay ab < 0: X và Y là hàng hóa thay thế.
+ b < 0 hay ab > 0: X và Y là hàng hóa bổ sung.
+ b = 0 hay ab = 0: X và Y là hàng hóa độc lập.
+ c > 0 hay ac < 0: X là hàng hóa thông thường.
+ c < 0 hay ac > 0: X là hàng hóa thứ cấp.

Sự thay đổi cân bằng thị trường

Cầu Cung P Q
Trái Trái Kxđ Giảm
Phải Phải Kxđ Tăng
Trái Phải Giảm Kxđ
Phải Trái Tăng Kxđ

Tên gọi Dấu

Qd =aPx + bPy + cI + d
f: QD Hệ số co giãn của cầu theo giá %∆𝑄𝑑 <0
𝐸𝑝𝐷 = = (𝑄𝑑)′ 𝑝 ∗ 𝑝/𝑄𝑑
%∆𝑝
x: P (price elasticity of demand) EDp

f: QD Hệ số co giãn chéo 𝐷
%∆𝑄𝑑 >0: hàng hóa thay thế
𝐸𝑃𝑦 = = (𝑄𝑑)′ 𝑃𝑦 ∗ 𝑃𝑦/𝑄𝑑
%∆𝑃𝑦
x: PY (cross elasticity of demand) EDPy <0: hàng hóa bổ sung

f: QD Hệ số co giãn của cầu theo thu %∆𝑄𝑑 >0: hàng hóa thông thường
𝐸𝐼𝐷 = = (𝑄𝑑)′ 𝐼 ∗ 𝐼/𝑄𝑑
nhập %∆𝐼
x: I  <1: hàng hóa thiết
(income elasticity of demand) EDI yếu (necessities)
 >1: hàng hóa xa xỉ
(luxuries)
<0: hàng hóa thứ cấp

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !
 PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

Qs = aP + b
%∆𝑄𝑠
f: QS Hệ số co dãn của cung theo giá 𝐸𝑝𝑆 = = (𝑄𝑠)′ 𝑝 ∗ 𝑝/𝑄𝑠
%∆𝑝 >0
x: P (price elasticity of supply) ESp

|𝐸𝑝𝐷 | = 0 hoàn toàn không co dãn Thắng đứng Hàng hóa không có khả năng thay
(vertical) thế như insulin
(perfectly inelastic)

|𝐸𝑝𝐷 | < 1 ít co dãn Dốc (Steep) Hàng hóa ít khả năng thay thế,
hàng hóa thiết yếu như nước
(inelastic)

|𝐸𝑝𝐷 | = 1 co dãn đơn vị

(unit-elastic)

|𝐸𝑝𝐷 | > 1 co dãn tương đối Thoải (Flat) Hàng hóa có nhiều khả năng thay
thế, hàng hóa xa xỉ, không thiết yếu
(elastic)

|𝐸𝑝𝐷 | = ∞ hoàn toàn co giãn Nằm ngang Hàng hóa có vô số khả năng thay
(perfectly elastic) (horizontal) thế

|𝐸𝑝𝑆 | = 0 hoàn toàn không co dãn Thắng đứng (vertical)

(perfectly inelastic)

|𝐸𝑝𝑆 | < 1 ít co dãn Dốc (Steep)

(inelastic)

|𝐸𝑝𝑆 | = 1 co dãn đơn vị Đi qua gốc tọa độ

(unit-elastic)

|𝐸𝑝𝑆 | > 1 co dãn tương đối Thoải (Flat)

(elastic)

|𝐸𝑝𝑆 | = ∞ hoàn toàn co giãn (perfectly Nằm ngang (horizontal)

elastic)

Các yếu tố ảnh hưởng đến hệ số co giãn của cầu theo giá:
+ Sự sẵn có của các hàng hóa thay thế (Availability of substitutes)
Càng nhiều hàng hóa thay thế thì cầu càng co giãn theo giá như hàng hóa không thiết yếu, xa xỉ,...

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !
PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

Càng ít hàng hóa thay thế thì cầu càng ít co giãn theo giá như hàng hóa thiết yếu
+ Phạm trù (widely or narrowly defined)
Định nghĩa càng rộng càng ít co giãn như gạo
Định nghĩa càng hẹp càng co giãn như gạo Bắc Thơm 5% tấm
+ Thời gian kể từ khi có sự thay đổi của giá
Đối với hàng hóa không lâu bền, trong ngắn hạn ít co giãn, trong dài hạn co giãn
Đối với hàng hóa lâu bền, trong ngắn hạn co giãn, trong dài hạn ít co giãn
+ Tỷ trọng chi tiêu hàng hóa đó trong thu nhập: càng lớn càng co giãn

Các yếu tố ảnh hưởng đến hệ số co giãn của cung theo giá:
+ Sự sẵn có của các yếu tố đầu vào thay thế (availability of substitutes of inputs)
Càng nhiều yếu tố đầu vào thay thế thì cung càng co giãn theo giá
Càng ít yếu tố đầu vào thay thế thì cung càng ít co giãn theo giá
+ Thời gian kể từ khi có sự thay đổi của giá: trong ngắn hạn ít co giãn, trong dài hạn co giãn

|𝐸𝑝𝐷 | < 1 |𝐸𝑝𝐷 |= 1 |𝐸𝑝𝐷 | >1

Ít co giãn (inelastic) Co giãn đơn vị (unit-elastic) Co giãn tương đối (elastic)
Giá tăng TR tăng TR lớn nhất (không đổi) TR giảm
Giá giảm TR giảm TR lớn nhất (không đổi) TR tăng

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !
PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

Giá trần (price ceiling) Giá sàn (price floor)

Bảo vệ người tiêu dùng
Ví dụ: lãi suất tối đa
Gây ra hiện tượng thiếu hụt (shortage)
Giá trần không ràng buộc (non-binding):
Pceiling > Pe
Giá trần ràng buộc (binding):
Pceiling < Pe
Khi đó tại Pceiling
Qs1 < Qd1: xảy ra thiếu hụt
Lượng thiếu hụt: Qd1 - Qs1
Khi Chính phủ không cung thiếu hụt:
Người mua mua ở Pceiling và Qs1 (TE)
Người bán bán ở Pceiling và Qs1 (TR)
Khi Chính phủ cung thiếu hụt:
Người mua mua ở Pceiling và Qd1 (TE)
Người bán bán ở Pceiling và Qs1 (TR)
Bảo vệ người sản xuất
Ví dụ: tiền lương tối thiểu
Gây ra hiện tượng dư thừa (surplus)
Giá sàn không ràng buộc (non-binding):
Pfloor < Pe
Giá sàn ràng buộc (binding):
Pfloor > Pe
Khi đó tại Pfloor
Qd1 < Qs1: xảy ra dư thừa
Lượng dư thừa: Qs1 - Qd1
Khi Chính phủ không mua dư thừa:
Người mua mua ở Pfloor và Qd1 (TE)
Người bán bán ở Pfloor và Qd1 (TR)
Khi Chính phủ cung thiếu hụt:
Người mua mua ở Pfloor và Qd1 (TE)
Người bán bán ở Pfloor và Qs1 (TR)

Thuế đánh vào người bán Thuế đánh vào người mua
(tax on sellers) (tax on buyers)
Đường cung dịch chuyển lên trên (sang trái) Đường cầu dịch chuyển xuống dưới (sang trái)
PS1 = Ps + tax Pd1 = Pd - tax
PS1 = Pd Pd1 = Ps
Giá cân bằng tăng: Pe1 > Pe Giá cân bằng giảm: Pe1 < Pe
Sản lượng giảm: Qe1 < Qe Sản lượng giảm: Qe1 < Qe
Gánh nặng thuế người mua chịu (tax incident Gánh nặng thuế người bán chịu (tax incident
on buyers): td = Pe1 - Pe on sellers): ts = Pe - Pe1
Tổng thuế người mua chịu (total tax on Tổng thuế người bán chịu (total tax on sellers):
buyers): td x Qe1 ts x Qe1
Gánh nặng thuế người bán chịu (tax incident Gánh nặng thuế người mua chịu (tax incident
on sellers): ts = tax – td on buyers): td = tax – ts
Tổng thuế người bán chịu (total tax on sellers): Tổng thuế người mua chịu (total tax on
ts x Qe1 buyers): td x Qe1
Tổng thuế Chính phủ thu được (total tax Tổng thuế Chính phủ thu được (total tax
revenue): tax x Qe1 revenue): tax x Qe1
Pbuyer ở trên, Pseller ở dưới

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !
PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

Trợ cấp lên người bán Trợ cấp lên người mua
(subsidy on sellers) (subsidy on buyers)
Đường cung dịch chuyển xuống dưới (sang Đường cầu dịch chuyển lên trên (sang phải)
phải)
PS1 = Ps – subsidy Pd1 = Pd + subsidy
PS1 = Pd Pd1 = Ps
Giá cân bằng giảm: Pe1 < Pe Giá cân bằng tăng: Pe1 > Pe
Sản lượng tăng: Qe1 > Qe Sản lượng tăng: Qe1 > Qe
Phần trợ cấp người mua được hưởng (subsidy Phần trợ cấp người bán được hưởng (subsidy
share on buyers): sd = Pe - Pe1 share on sellers): ss = Pe1 - Pe
Tổng trợ cấp người mua được hưởng (total Tổng trợ cấp người bán được hưởng (total
subsidy on buyers): sd x Qe1 subsidy on sellers): ss x Qe1
Phần trợ cấp người bán được hưởng (subsidy Phần trợ cấp người mua được hưởng (subsidy
share on sellers): ss = subsidy – sd share on buyers): sd = subsidy – ss
Tổng trợ cấp người bán được hưởng (total Tổng trợ cấp người mua được hưởng (total
subsidy on sellers): ss x Qe1 subsidy on buyers): sd x Qe1
Tổng trợ cấp Chính phủ bỏ ra: Tổng trợ cấp Chính phủ bỏ ra:
subsidy x Qe1 subsidy x Qe1
Pseller ở trên, Pbuyer ở dưới

Thặng dư tiêu dùng (Consumer surplus – CS): Diện tích trên đường giá, dưới đường cầu.
Thặng dư sản xuất (Producer surplus – PS): Diện tích trên đường cung, dưới đường giá.
Cân bằng thị trường tại E (Equilibrium)
Qe Qe
CS = ∫ Pd − Pe dQ PS = ∫ Pe − Ps dQ DWL = 0
0 0
Giá trần ràng buộc (Binding price ceiling) và Chính phủ không cung thiếu hụt
Qs1 Qs1
Qe
CS = ∫ Pd − Pceiling dQ PS = ∫ Pceiling − Ps dQ DWL = ∫Qs1 Pd − Ps dQ
0 0
Giá trần ràng buộc (Binding price ceiling) và Chính phủ cung thiếu hụt
Qd1 Qs1
CS = ∫ Pd − Pceiling dQ PS = ∫ Pceiling − Ps dQ
0 0
Giá sàn ràng buộc (Binding price floor) và Chính phủ không mua dư thừa
Qd1 Qd1
Qe
CS = ∫ Pd − Pfloor dQ PS = ∫ Pfloor − Ps dQ DWL = ∫Qd1 Pd − Ps dQ
0 0
Giá sàn ràng buộc (Binding price floor) và Chính phủ mua dư thừa
Qd1 Qs1
CS = ∫ Pd − Pfloor dQ PS = ∫ Pfloor − Ps dQ
0 0

Thuế đánh vào người bán (tax on sellers)

Qe1
Qe1
CS = ∫ Pd − Pe1 dQ
0
PS = ∫ Pe1 − Ps1 dQ Qe
Qe1 0 DWL = ∫Qe1 Pd − Ps dQ
Qe1
CS = ∫ Pd − Pbuyer dQ
0
PS = ∫ Pseller − Ps dQ
0

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !
 PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

Thuế đánh vào người mua (tax on buyers)

Qe1
Qe1
CS = ∫ Pd1 − Pe1 dQ Qe
0
PS = ∫ Pe1 − Ps dQ DWL = ∫Qe1 Pd − Ps dQ
0

2 trường hợp đặc biệt của đường bàng quan:

Hàng hóa thay thế hoàn hảo Hàng hóa bổ sung hoàn hảo
(perfect substitutes) (perfect complements)
IC có dạng: U = aX + bY IC có dạng: U = min{aX;bY}
(aX + bY)n m + n*min{aX,bY}
IC là một đường thẳng tuyến tính (linear) IC là một đường hình chữ L (L-shaped)
MRS = const MRS không tồn tại

MUx/MUy = Px/Py hoặc MUx/Px = MUy/Py

MUx/MUy > Px/Py hoặc MUx/Px > MUy/Py: tăng X, giảm Y
MUx/MUy < Px/Py hoặc MUx/Px < MUy/Py: giảm X, tăng Y

Tổng quát Thay thế hoàn hảo Bổ sung hoàn hảo

IC Khác (1) và (2) U = aX + bY (1) U = min{aX;bY} (2)
MRS Giảm dần MRS = const MRS không tồn tại
Tối ưu MUx/Px = MUy/Py (1) MUx/Px = MUy/Py: mua X và Y thế nào cũng được aX = bY
(2) MUx/Px > MUy/Py: mua hết X, không mua Y
(3) MUx/Px < MUy/Py: mua hết Y, không mua X
I = Io XPx + YPy = Io (1) (X,Y)| XPx + YPy = Io XPx + YPy = Io
(2) X = Io/Px, Y = 0
(3) Y = Io/Py, X = 0
U = Uo U = Uo U = Uo hay aX + bY = Uo U = Uo hay aX = bY = Uo

MP là độ dốc của đường tổng sản phẩm.

AP là độ dốc của tia nối từ gốc tọa độ tới một điểm trên đường tổng sản phẩm.
MP và AP có dạng hình chuông (bell-shaped) vì tuân theo quy luật năng suất/sản phẩm cận biên
giảm dần (law of diminishing marginal product/productivity).
MP đi qua điểm cực đại của AP.
 MP > AP: AP tăng
 MP = AP: AP max
 MP < AP: AP giảm

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !
PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

FC là đường nằm ngang (horizontal).

VC là đường dốc lên, bắt đầu từ gốc tọa độ (slope upwards, starting at the origin).
TC là đường dốc lên, bắt đầu từ FC (slope upwards, starting at FC).
TC = FC + VC (vertical sum)
FC = TC – VC = const hay khoảng cách giữa TC và VC không đổi.

AFC là đường dốc xuống từ trái qua phải (slope downwards).

AVC là đường hình chữ U (U-shaped).
ATC là đường hình chữ U (U-shaped).
ATC = AFC + AVC (vertical sum)
AFC = ATC – AVC giảm dần hay khoảng cách giữa TC và VC giảm dần.

MC = TC’Q = VC’Q
VC = ∫ MC dQ
MC là đường hình chữ U (U-shaped).

MC tỷ lệ nghịch với MPL: MC = w/MPL

AVC tỷ lệ nghịch với APL: AVC = w/APL

MC đi qua điểm cực tiểu của AVC:

 MC < AVC: AVC giảm
 MC = AVC: AVC min
 MC > AVC: AVC tăng
 AVC giảm: MC chưa biết tăng hay giảm
 AVC tăng: MC tăng
MC đi qua điểm cực tiểu của ATC:
 MC < ATC: ATC giảm
 MC = ATC: ATC min
 MC > ATC: ATC tăng
 ATC giảm: MC chưa biết tăng hay giảm
 ATC tăng: MC tăng

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !
 PRINCIPLES OF MICROECONOMICS MENTORA+

Cạnh tranh độc quyền

Cạnh tranh hoàn hảo Độc quyền tập Độc quyền
(monopolistic
(perfect competition) đoàn (oligopoly) (monopoly)
competition)
Số lượng người bán
Vô số Nhiều Một số Một
(the number of sellers)
Sức mạnh thị trường
Không Ít Nhiều Rất nhiều
(market power)
Hàng rào gia nhập
Không Thấp Cao Rất cao
(entry barrier)
Tính chất sản phẩm
Đồng nhất
(product Khác biệt (differentiate) Giống/Khác Duy nhất (unique)
(identical)
characteristic)
Các hình thức cạnh
tranh phi giá (non- Không Nhiều Rất nhiều Không
price competition)
Đường cầu của hãng D nằm ngang D dốc xuống
D dốc xuống (downwards) D gãy (kinked)
(firm demand) (horizontal) (downwards)
Đường doanh thu cận
Khoảng trống
biên của hãng (firm’s MR nằm ngang MR dốc xuống MR dốc xuống
trong MR
marginal revenue (horizontal) (downwards) (downwards)
(blank in MR)
curve)

BẢN QUYỀN THUỘC VỀ MENTORA+ Chúc học viên đạt kết quả cao !