Chuong 3 Dan Nhiet On Dinh Mot Chieu

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA Tp.
HCM
CHƯƠNG 3
DẪN NHIỆT ỔN ĐỊNH MỘT CHIỀU
1. Dẫn nhiệt qua vách phẳng
2. Dẫn nhiệt qua vách trụ
3. Dẫn nhiệt qua vách cầu
1
Cán bộ giảng dạy: Ths. Phan Thành Nhân
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA Tp.HCM
1. Dẫn nhiệt qua vách phẳng:

 Daãn nhieät qua vaùch phaúng moät lôùp:
Giaû söû:
– Moät vaùch phaúng ñoàng chaát vaø ñaúng höôùng,
– Chieàu daøy vaùch laø δ, t1

dt
qvao qra
– Heä soá daãn nhieät λ,
t2
– Nhieät ñoä treân hai beà maët vaùch laø t1 vaø t2 (giaù dx
trò nhieät ñoä khoâng thay ñoåi taïi baát kyø ñieåm naøo
treân beà maët vaùch) x
L
quaù trình daãn nhieät oån ñònh moät chieàu.
xeùt theo phöông x vaø haøm t(x).
2
• Phöông trình vi phaân daãn nhieät oån ñònh moät chieàu:

d2t
2
=0 (*)
dx
• Ñieàu kieän bieân treân hai beà maët vaùch:

vò trí x=0 coù t = t1
x=δ t = t2
Giaûi phöông trình vi phaân (*) ta tìm ñöôïc nghieäm:

t = C1.x + C2 (**)
3
Giaûi phöông trình vi phaân (*) ta tìm ñöôïc nghieäm:

t = C1.x + C2 (**)
Thay caùc giaù trò ñieàu kieän bieân vaøo pt (**):

 t 2 − t1
 t1 = C 2 C1 =
 ⇔ δ
t 2 = C1.δ − C 2 C 2 = t1
bieåu thöùc xaùc ñònh nhieät ñoä phaân boá trong vaùch phaúng:
t = (t 2 − t1 ) + t1
x
δ
Nhaän xeùt: nhieät ñoä phaân boá trong vaùch phaúng chæ phuï thuoäc vaøo vò trí
chieàu daøy x cuûa vaùch caàn tính. Khoâng phuï thuoäc vaøo heä soá daãn nhieät λ, do
ñoù söï phaân boá nhieät ñoä khoâng phuï thuoäc vaøo vaät lieäu laøm vaùch.
4
Giaù trò maät ñoä doøng nhieät truyeàn qua vaùch:

Theo ñònh luaät Fourier bieåu thöùc tính maät ñoä doøng nhieät q(W/m2):
dt (t1 − t 2 )
q x = −λ = (W/m2)
dx x
δ
λ
Daïng sô ñoà maïch nhö sô ñoà maïch ñieän cuûa ñònh luaät Ohm:
qvao t1 R t2 qra
(t1 − t 2 ) δ
q= R= :nhieät trôû daãn nhieät cuûa vaùch phaúng
R λ
Vôùi vaùch phaúng coù dieän tích laø F (m2) giaù trò doøng daãn nhieät laø Q (W)
Q = q.F = F.
(t1 − t 2 )
(W)
R 5
• Trong tröôøng hôïp heä soá daãn nhieät λ laø haøm phuï thuoäc nhieät ñoä:
λ = λ o (1 + βt )
Vôùi λo : giaù trò heä soá daãn nhieät ôû 0oC

β: heä soá phuï thuoäc vaøo ñaëc tính cuûa vaät lieäu, ñöôïc xaùc ñònh baèng
thöïc nghieäm.
Khi ñoù maät ñoä doøng nhieät q ñöôïc xaùc ñònh:

λo  β 2 2
(
q = − (t 2 − t1 ) + t 2 − t1 
δ 
) (W/m2)
2 
Phöông trình phaân boá nhieät ñoä trong vaùch:
(oC)
2
1 1  2.q.x
t=− +  + t1  −
β β  λ oβ
6
Ví duï: Xaùc ñònh nhieät ñoä phaân boá vaø maät ñoä doøng daãn nhieät
qua moät taám phaúng baèng ñoàng coù chieàu daøy 5cm, nhieät ñoä treân hai
beà maët vaùch phaúng laø t1 = 130oC vaø t2 = 15oC, heä soá daãn nhieät cuûa
vaùch ñoàng λ = 386 (W/mñoä).
Giaûi:
– Phaân boá nhieät ñoä trong vaùch:
t = (t 2 − t1 ) + t1
x
t = (15 − 130)
x
+ 130 = −2300 x + 130
δ 0,05
– Giaù trò nhieät trôû daãn nhieät cuûa vaùch phaúng
δ 0,05
R= = = 1,295.10− 4
λ 386
– Maät ñoä doøng nhieät truyeàn qua vaùch q(W/m2)
q=
(t1 − t 2 ) = (130 − 15) (
= 888030,9 W / m 2 )
−4
R 1,295.10 7
8
 Daãn nhieät qua vaùch phaúng nhiều lôùp:

• Tröôøng hôïp 1: Vaùch phaúng boá trí noái tieáp nhau
Giaû söû:
+ Vaùch phaúng goàm ba lôùp vaät lieäu λ1
ñöôïc boá trí noái tieáp nhau t1 λ2
q λ3 q
+ Vôùi ñoä daøy: δ1, δ2, δ3,
t2
t3
+ Heä soá daãn nhieät: λ1, λ2, λ3. t4
+ Nhieät ñoä treân töøng beà maët caùc lôùp

vaùch: t1, t2, t3 vaø t4
δ1 δ2 δ3
9
Theo cheá ñoä daãn nhieät oån ñònh: dq = 0

dx
q=
λ1
(t1 − t 2 ) = λ 2 (t 2 − t 3 ) = λ 3 (t 3 − t 4 )
δ1 δ2 δ3
Ñoä cheânh nhieät ñoä giöõa caùc lôùp vaùch ñöôïc tính:
δ1 t 2 − t3 = q
δ2
t3 − t4 = q
δ3
t1 − t 2 = q
λ1 λ2 λ3
 δ1 δ 2 δ3 
t1 − t 4 = q + + 
 λ1 λ 2 λ 3 
q=
(t1 − t 4 )
δ1 δ 2 δ3
+ +
λ1 λ 2 λ 3
10
Giaù trò nhieät trôû daãn nhieät R:

δ1 δ2 δ3
R1 = R2 = R3 =
λ1 λ2 λ3
R = R1 + R 2 + R 3
qvao t1 R1 t2 R2 t3 R3 t4 qra
Sô ñoà maïng nhieät trôû
q=
(t1 − t 4 ) (t1 − t 4 )
δ1 δ 2 δ3 q=
+ + R
λ1 λ 2 λ 3
Phöông trình toång quaùt xaùc ñònh maät ñoä doøng nhieät cho vaùch phaúng n lôùp noái tieáp.
(t1 − t n +1 ) (t1 − t n +1 )
q= n
= (W/m2) Vôùi R i = δi / λ i
∑ Ri
R
i =1
11
*** Tröôøng hôïp thöôøng gaëp: trao ñoåi nhieät giöõa hai löu chaát qua
vaùch phaúng
Trao ñoåi nhieät ñoái löu cuûa löu chaát
Phöông trình nhieät löôïng trao ñoåi ñoái löu: (ñònh luaät Ohm)
Q α = q.F = α ⋅ F ⋅ (t w − t f ), W
tw − tf tw − tf
q= = , W / m2
1α Rα
12
• Heä phöông trình trao ñoåi nhieät
 t f 1 − t1 t f 1 − t1
q α1 = α1 ⋅ (t f 1 − t1 ) = 1 α = R
 1 α1
 λ1 t1 − t 2 t1 − t 2
q λ1 = δ ⋅ (t1 − t 2 ) = δ λ = R
 1 1 1 λ1
 W m2
q = λ 2 ⋅ (t − t ) = t 2 − t 3 = t 2 − t 3
 λ 2 δ2 2 3 δ2 λ 2 R λ2

q = α ⋅ (t − t ) = t 3 − t f 2 = t 3 − t f 2
 α 2 2 3 f2
1 α2 R α2
Daãn nhieät oån ñònh, ta coù

q α1 = q λ1 = q λ1 = q α 2 = q
13
• Maät ñoä doøng nhieät,

Q tf1 − tf 2
q = = , W m2
F 1 δ1 δ 2 1
+ + +
α1 λ 1 λ 2 α 2
= k ⋅ (t f 1 − t f 2 )
• Heä soá truyeàn nhieät k:
Vôùi 1
k = W (m 2 .K )
1 δ1 δ 2 1
+ + +
α1 λ1 λ 2 α 2
14
Tröôøng hôïp vaùch n lôùp

• Maät ñoä doøng nhieät,
q = = k.(t f 1 − t f 2 ),
Q
W m2
F
Q = q.F = k.F.(t f 1 − t f 2 ), W
• Heä soá truyeàn nhieät k:
1
k =
1 δi 1 W ( m 2
.K )
+∑ +
α1 λi α2
• Nhieät ñoä taïi caùc beà maët tieáp xuùc:
q
t1 = t f 1 −
α1
k
δi
t (k +1) = t1 − q ⋅ ∑
i =1 λ i 15
16
17
18
19
20
21
• Tröôøng hôïp 2: Vaùch phaúng boá trí song song

q1 R1
lôùp 1
t1 t2 q t1 t2
q2 R2
lôùp 2
Giaù trò maät ñoä doøng nhieät q:

t1 − t 2 t1 − t 2
q = q1 + q 2 = +
R1 R2
 1 1  (t1 − t 2 )
q = (t1 − t 2 )
 +  =
 R1 R 2  R
Trong ñoù:
1 1 1 R1R 2
= + =
R R1 R 2 R1 + R 2
22
Phöông trình toång xaùc ñònh maät ñoä doøng nhieät cho vaùch phaúng n lôùp song song:
 1 1  n
q = (t1 − t n +1 )  = (t1 − t n +1 )∑ = (t1 − t n +1 )
1 1 1
+ + .... +
 R1 R 2 Rn  i =1 R i R
Giaù trò nhieät trôû töông ñöông R:
1 1 1 1
= + + .... +
R R1 R 2 Rn
23
• Tröôøng hôïp 3: Vaùch phaúng boá trí phöùc hôïp
Vaùch taïo bôûi nhieàu lôùp vaät

B
lieäu saép xeáp vöøa noái tieáp vöøa t1 F
song song q q
A t2 C E t4 t5
t3
G
D
δ1 δ2 δ3 δ4
qB RB
qF RF
q t1 RA qC RC RE t5
t2 t3 t4
qG RG
qD RD
24
Giaù trò maät ñoä doøng nhieät q:

q=
(t1 − t 5 )
R
Vôùi R: laø toång trôû nhieät
R = RA + RBCD + RE + RFG
Trong ñoù: RBCD vaø RFG ñöôïc tính theo tröôøng hôïp vaùch nhieàu lôùp ñaët song song.
1 1 1 1
= + + ⇒ R BCD
R BCD RB RC RD
1 1 1
= + ⇒ R FG
R FG R F R G
Thay caùc giaù trò nhieät trôû vaøo tìm ñöôïc giaù trò toång trôû nhieät.
25
2. Dẫn nhiệt qua vách trụ:

 Daãn nhieät qua vaùch trụ moät lôùp:
+ Xeùt doøng löu chaát loûng coù nhieät ñoä cao

chaûy beân trong moät oáng coù daïng hình truï r1
roãng r2 L
+ Nhiệt độ , t = t(r).
+ Chieàu daøi oáng L (m),
+ Dieän tích oáng coù baùn kính r: F = 2πrL m 2( )
+ Nhieät ñoä beà maët trong oáng r1: t = t1 ql
+ Nhieät ñoä beà maët ngoaøi oáng r2: t = t2 R
t1 t2
26
Theo ñònh luaät Fourier veà daãn nhieät ta coù:
Q r = −λF
dt Với ( )
F = 2πrL m 2
dr
r2 dr t2
Qr ∫ = −λ ∫ dt
r1 2 πrL t1
ln = −λ(t 2 − t1 )
Qr r2
2πL r1
2πλL
Qr =
r2
(t1 − t 2 )
ln
r1
Giaù trò nhieät löôïng truyeàn qua beà maët vaùch oáng:
Q = Qr =
(t1 − t 2 )
1 r2 (W)
ln
2πλL r1
27
• Giaù trò maät ñoä doøng nhieät daãn qua moät ñôn vò chieàu daøi qL (W/m),
Q = qL . L (W)
qL =
(t1 − t 2 ) =
(t1 − t 2 ) (W/m)
1 r R
ln 2
2πλ r1
• Giaù trò nhieät trôû cuûa vaùch truï:
1 r2
R= ln
2πλ r1
• Söï phaân boá nhieät ñoä trong vaùch tru:ï
r
ln
t − t1 r1
=
t 2 − t1 ln r2
r1 28
 Daãn nhieät qua vaùch trụ nhiều lôùp:
+ Moät oáng hình truï goàm 2 lôùp,
+ Baùn kính oáng truï laø r1, r2, r3,
+ Nhieät ñoä caùc vaùch t1, t2, t3, r1 r2

r3 L
+ Heä soá daãn nhieät: λ1, λ2,
+ Chieàu daøi oáng hình truï: L
ql
t1 R1 t2 R2 t3
29
• Maät ñoä doøng nhieät daãn qua moät ñôn vò chieàu daøi qL (W/m)
t1 − t 2 t2 − t3
qL = = (W/m)
1 r 1 r
ln 2 ln 3
2πλ1 r1 2πλ 2 r2
qL =
(t1 − t 3 ) (W / m ) = ( t1 − t 3 )
1 r
ln 2 +
1 r
ln 3 R1 + R 2
2πλ1 r1 2πλ 2 r2
Giaù trò nhieät trôû cuûa vaùch truï:

1 r 1 r3
R1 = ln 2 R2 = ln
2πλ1 r1 2πλ 2 r2
• Giaù trò nhieät löôïng truyeàn qua beà maët vaùch oáng:
Q = qL . L (W)
30
• Phaân boá nhieät ñoä trong vaùch truï:

qL r2
t1 − t 2 = ln
2πλ1 r1
qL r3
t2 − t3 = ln
2πλ 2 r2
Tröôøng hôïp toång quaùt, vôùi vaùch truï nhieàu lôùp
qL =
(t1 − t n +1 ) (W / m )
1 r 1 r 1 r
ln 2 + ln 3 + ... + ln n +1
2πλ1 r1 2πλ 2 r2 2πλ n rn
qL = ∑
n
(t1 − t n +1 )
i =1 R 1 + R 2 + ... + R i
1 ri +1
Với Ri = ln
2πλi ri
31
vaùch truï:
Trao ñoåi nhieät ñoái löu ôû vaùch tru:ï
Q α = F ⋅ α ⋅ (t w − t f ),
= 2πrL ⋅ α ⋅ (t w − t f ),
tw − tf
= , W
1 (2πLr ⋅ α)
Q tw − tf tw − tf
q= = = , W/m
L 1 ( 2π ⋅ r ⋅ α ) Rα
Trao ñoåi nhieät oån ñònh, ta coù

q α1 = q λ = q α 2 = q
32
• Phöông trình trao ñoåi nhieät:

t f 1 − t1 t1 − t 2 t 2 − t f 2
q= = =
R α1 Rλ R α2
tf1 − tf 2
=
R α1 + R λ + R α 2
=
(t f 1 − t f 2 ) (W/m)
1 1 r2 1
+ ln +
2πr1 ⋅ α1 2πλ r1 2πr2 ⋅ α 2
• Nhieät löôïng trao ñoåi treân toaøn boä vaùch truï:

Q = q.L (W)
33
• Nhieät löôïng trao ñoåi öùng vôùi 1 m chieàu daøi:

Q 2π ⋅ (t f 1 − t f 2 )
qL = =
ln (r2 r1 )
, W m
L 1 1
+ +
r1 ⋅ α1 λ r2 ⋅ α 2
= k L ⋅ (t f 1 − t f 2 ), W/m
• Heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch tru:ï

2π
kL = W (m.K )
1 ln (r2 r1 ) 1
+ +
r1 ⋅ α1 λ r2 ⋅ α 2
34
• Heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch truï n lôùp

2π
kL = W (m.K )
1 n
ln (ri +1 ri ) 1
+∑ +
r1 ⋅ α1 i =1 λi r2 ⋅ α 2
• Nhieät löôïng trao ñoåi vôùi vaùch truï coù chieàu daøi L
Q = L ⋅ q L = k L ⋅ L ⋅ (t f 1 − t f 2 ) ,W

Q 1 1
t1 = t f 1 − ⋅ = tf1 − qL ⋅
L 2π.r1 ⋅ α1 2π.r1 ⋅ α1
q L k ln (ri +1 ri )
t k +1 = t1 − ⋅∑
2π i =1 λi 35
36
37
3. Dẫn nhiệt qua vách cầu:

3.1 Daãn nhieät qua vaùch caàu moät lôùp r1
r2
Dieän tích vaùch caàu F = 4πr 2
Khi ñoù giaù trò nhieät löôïng truyeàn qua beà maët vaùch caàu :
4πr1r2 λ(t1 − t 2 )
Q = Qr = , (W )
r2 − r1
Phöông trình phaân boá nhieät ñoä trong vaùch caàu:
t − t1 r − r1 r2
=
t 2 − t1 r2 − r1 r
38
3.2 Daãn Nhieät Qua Vaùch Caàu Nhieàu Lôùp

 Khaûo saùt vaùch caàu 3 lôùp:
Nhieät löôïng truyeàn qua vaùch caàu :

t1 − t 4
Q=
R λ1 + R λ2 + R λ3
,W
4 π ⋅ (t 1 − t 4 )
=
r2 − r1 r −r r −r
+ 3 2 + 4 3
λ1 ⋅ r2 ⋅ r1 λ 2 ⋅ r3 ⋅ r2 λ 3 ⋅ r4 ⋅ r3
39
 Tröôøng hôïp vaùch caàu coù n lôùp
Nhieät löôïng truyeàn qua vaùch caàu:
4 π ⋅ (t 1 − t n +1 )
Q= n ,W
 ri +1 − ri 
∑  
i =1  λ i ⋅ ri +1 ⋅ ri 
Nhieät ñoä taïi caùc beà maët tieáp xuùc:
Q k  ri +1 − ri 
t k +1 = t1 − ⋅ ∑ 
4 π i =1  λ i ⋅ ri +1 ⋅ ri 
40
vaùch caàu:
Trao ñoåi nhieät ñoái löu ôû vaùch caàu:
Q α = F ⋅ α ⋅ (t w − t f ), W
= 4 π.r 2 ⋅ α ⋅ (t w − t f ), W
tw − tf tw − tf
= 2
= ,W
1 (4π ⋅ r ⋅ α) Rα
Trao ñoåi nhieät oån ñònh, ta coù

Q α1 = Q λ = Q α 2 = Q
41
Heä phöông trình töø sô ñoà maïng nhieät trôû
t f 1 − t1 t −t t −t
Q= = f1 2 = 1 f 2
R α1 R α1 + R λ R λ + R α 2
t f 1 − t1 t1 − t 2 t 2 − t f 2 t f1 − t f 2
= = = =
R α1 Rλ R α2 R α1 + R λ + R α 2
4 π ⋅ (t f 1 − t f 2 )
= = k sph ⋅ (t f 1 − t f 2 ) ,W
1 r2 − r1 1
2
+ + 2
r1 ⋅ α1 λ ⋅ r2 ⋅ r1 r2 ⋅ α 2
42
• Heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch truï n lôùp
4π
k sph = W/ñoä
1 n
 ri +1 − ri  1
2
+ ∑   + 2
r1 ⋅ α1 i =1  λ i ⋅ ri +1 ⋅ ri  r2 ⋅ α 2

Q
t1 = t f1 − 2
4 π.r1 ⋅ α1
Q k  ri +1 − ri 
t k +1 = t1 − ⋅ ∑ 
4 π i =1  λ i ⋅ ri +1 ⋅ ri 
43
44
45
46
47
48
HẾT CHƯƠNG 3
49

Chuong 3 Dan Nhiet On Dinh Mot Chieu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chuong 3 Dan Nhiet On Dinh Mot Chieu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA Tp.

DẪN NHIỆT ỔN ĐỊNH MỘT CHIỀU

1. Dẫn nhiệt qua vách phẳng

2. Dẫn nhiệt qua vách trụ

3. Dẫn nhiệt qua vách cầu

1. Dẫn nhiệt qua vách phẳng:

– Moät vaùch phaúng ñoàng chaát vaø ñaúng höôùng,

– Chieàu daøy vaùch laø δ, t1

• Phöông trình vi phaân daãn nhieät oån ñònh moät chieàu:

• Ñieàu kieän bieân treân hai beà maët vaùch:

Giaûi phöông trình vi phaân (*) ta tìm ñöôïc nghieäm:

Giaûi phöông trình vi phaân (*) ta tìm ñöôïc nghieäm:

Thay caùc giaù trò ñieàu kieän bieân vaøo pt (**):

Giaù trò maät ñoä doøng nhieät truyeàn qua vaùch:

Vôùi λo : giaù trò heä soá daãn nhieät ôû 0oC

Khi ñoù maät ñoä doøng nhieät q ñöôïc xaùc ñònh:

– Phaân boá nhieät ñoä trong vaùch:

 Daãn nhieät qua vaùch phaúng nhiều lôùp:

+ Nhieät ñoä treân töøng beà maët caùc lôùp

Theo cheá ñoä daãn nhieät oån ñònh: dq = 0

Giaù trò nhieät trôû daãn nhieät R:

Sô ñoà maïng nhieät trôû

• Heä phöông trình trao ñoåi nhieät

Daãn nhieät oån ñònh, ta coù

• Maät ñoä doøng nhieät,

• Heä soá truyeàn nhieät k:

Tröôøng hôïp vaùch n lôùp

• Tröôøng hôïp 2: Vaùch phaúng boá trí song song

Giaù trò maät ñoä doøng nhieät q:

Giaù trò nhieät trôû töông ñöông R:

• Tröôøng hôïp 3: Vaùch phaúng boá trí phöùc hôïp

Vaùch taïo bôûi nhieàu lôùp vaät

Giaù trò maät ñoä doøng nhieät q:

2. Dẫn nhiệt qua vách trụ:

+ Xeùt doøng löu chaát loûng coù nhieät ñoä cao

Theo ñònh luaät Fourier veà daãn nhieät ta coù:

 Daãn nhieät qua vaùch trụ nhiều lôùp:

+ Moät oáng hình truï goàm 2 lôùp,

+ Baùn kính oáng truï laø r1, r2, r3,

+ Nhieät ñoä caùc vaùch t1, t2, t3, r1 r2

+ Chieàu daøi oáng hình truï: L

Giaù trò nhieät trôû cuûa vaùch truï:

• Phaân boá nhieät ñoä trong vaùch truï:

Tröôøng hôïp toång quaùt, vôùi vaùch truï nhieàu lôùp

Trao ñoåi nhieät ñoái löu ôû vaùch tru:ï

Trao ñoåi nhieät oån ñònh, ta coù

• Phöông trình trao ñoåi nhieät:

• Nhieät löôïng trao ñoåi treân toaøn boä vaùch truï:

• Nhieät löôïng trao ñoåi öùng vôùi 1 m chieàu daøi:

• Heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch tru:ï

Tröôøng hôïp vaùch n lôùp

• Heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch truï n lôùp

• Nhieät ñoä taïi caùc beà maët tieáp xuùc:

3. Dẫn nhiệt qua vách cầu:

3.2 Daãn Nhieät Qua Vaùch Caàu Nhieàu Lôùp

Nhieät löôïng truyeàn qua vaùch caàu :

 Tröôøng hôïp vaùch caàu coù n lôùp

Nhieät löôïng truyeàn qua vaùch caàu:

Nhieät ñoä taïi caùc beà maët tieáp xuùc:

Trao ñoåi nhieät ñoái löu ôû vaùch caàu:

Trao ñoåi nhieät oån ñònh, ta coù

Heä phöông trình töø sô ñoà maïng nhieät trôû

Tröôøng hôïp vaùch n lôùp