T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ÖĞRETMENLİK KARİYER
BASAMAKLARI YAZILI SINAVI

BAŞÖĞRETMENLİK
ÖRNEK KİTAPÇIĞI
 BAŞÖĞRETMENLİK

1. Yapılan bilimsel araştırmalara göre öğretmenlerin 4. Öğrencilerin bir konudaki başarı düzeyini be-
derslere zamanında girmesinin, dış görünüşlerine lirlemek isteyen bir öğretmen, aşağıdaki test-
özen göstermesinin ve birbiriyle olumlu ilişkiler lerden hangisini kullanırsa öznel bir puanlama
geliştirmesinin öğrencilerin okul kurallarına uy- yapma olasılığı daha yüksektir?
masına, okula karşı olumlu tutum geliştirmesine
katkıda bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. A) Uzun yanıtlı
B) Çoktan seçmeli
Bu parçada sözü edilen durum aşağıdaki C) Doğru / Yanlış
program türlerinden hangisinin kapsamında- D) Eşleştirme
dır? E) Kısa yanıtlı

A) Resmî
B) Ekstra
C) Örtük
D) İhmal edilen
E) Desteklenen

5. Bazı özellikler doğrudan gözlenemez ve bu se-

beple göstergesi olduğu kabul edilen davranışlar
2. İnsan davranışlarını genel olarak üç gruba ayır- aracılığıyla dolaylı olarak ölçülebilir. Bazı özellik-
mak mümkündür: Doğuştan gelen davranışlar,
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

ler ise herhangi bir göstergeye gerek kalmadan

geçici davranışlar ve öğrenme ürünü olan davra- doğrudan ölçülebilir.
nışlar.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudan
Aşağıdakilerden hangisi öğrenme ürünü olan ölçülebilen bir özelliktir?
bir davranıştır?
A) Bilimsel araştırmaya karşı tutum
A) Rüzgârlı havada bir çocuğun gözlerinin yaşar- B) Yazılı sınavlara yönelik kaygı
ması C) Matematiksel akıl yürütme becerisi
B) Ayağına diken batan birinin irkilmesi D) Lise öğrencilerinin öz yeterlik algıları
C) Sıcak tencereye dokunan çocuğun elini he- E) Bir okuldaki öğretmen sayısı
men çekmesi
D) Koşu yapan sporcunun terlemesi
E) Ders zili çaldığında öğrencilerin sınıfa yönel-
mesi

3. Millî Eğitim Bakanlığının başlattığı proje ile köy

okulları, köy yaşam merkezlerine dönüştürülüyor.
Bu sayede sadece okul binası olarak kullanılan
6. Aşağıdakilerden hangisi rehberliğin ilkelerine
uygun değildir?
köy okulları; hem öğrencilerin hem yetişkinlerin
yıl boyunca faydalanabilecekleri, çeşitli kurslara
katılabilecekleri, atölyelerden ve kütüphanelerden A) Öğrenci ile yakından ilgili olan herkesin iş
yararlanabilecekleri merkezler hâline getiriliyor. birliği içinde çalışması gerekir.
Öğrenciler derslerde öğrendiklerini bu yaşam B) Her okul için tek tip, değişmeyen rehberlik
merkezlerindeki ortamlarda uygulama fırsatı bula- uygulamaları benimsenmelidir.
bilecek, yaşam merkezinden faydalanan yetiş- C) Öğrencilerin kendi kişiliklerini daha iyi anla-
kinlerle deneyimlerini paylaşabilecekler. Böylece maları ve kendi kendilerine yeter bir duruma
daha kalıcı ve etkili öğrenmeler sağlanmış olacak. gelmelerini sağlamak esastır.
D) Rehberlik hizmetlerinde gizlilik esastır.
Bu parçada aşağıdaki öğretim ilkelerinden han- E) İnsan hak ve sorumluluklarıyla ilgili demokratik
gisine yönelik özellikler vurgulanmaktadır? ve insancıl bir anlayış temele alınmalıdır.

A) Bilinenden bilinmeyene
B) Somuttan soyuta
C) Ekonomiklik
D) Yaparak yaşayarak öğrenme
E) Güncellik

3
 BAŞÖĞRETMENLİK

7. Millî Eğitim Bakanlığı, ihtiyaç duyulan bölgelerde 10. Bağımsız değişken, araştırmada etkisinin olup
öğrencilere taşımalı eğitim imkânı sunmakta ve olmadığı araştırılan değişkendir. Bağımlı değiş-
öğrencilerin yurt, pansiyon, yiyecek, giyecek gibi ken ise üzerinde bağımsız değişkenin etkisinin
ihtiyaçlarını temin etmektedir. incelendiği değişkendir.
Bir araştırmacı, öğretmenlerin haftalık ders saat-
Millî Eğitim Bakanlığının öğrencilere sağladığı
lerinin, çalışma motivasyonları üzerindeki etkisini
bu imkânlar/hizmetler öğrenci kişilik hizmetle-
incelemiştir. Bunun için farklı okullardaki çeşitli
rinden hangisinin kapsamında yer alır?
branşlardan öğretmenlere ulaşmıştır.
A) Özel Eğitim ve Özel Yetiştirme Hizmetleri Bu açıklamaya göre, sözü edilen araştırmanın
B) Sosyal - Kültürel Hizmetler bağımlı değişkeni aşağıdakilerden hangisidir?
C) Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri
D) Sağlık Hizmetleri
A) Öğretmenlerin haftalık ders saatleri
E) Sosyal Yardım Hizmetleri
B) Öğretmenlerin çalışma motivasyonları
C) Öğretmenlerin branşları
D) Öğretmenlerin kıdemi
E) Öğretmenlerin görev yaptığı okul türü

8. Bir rehber öğretmen, rehberlik hizmetlerini ver-

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

diği odasındaki duvar panosuna okuldaki özel 11. Eğitim uygulamalarında kapsayıcı olmayı
gereksinimli öğrencilerin bilgilerinin olduğu listeyi hedefleyen bir öğretmen, sözel iletişiminde
asmıştır. aşağıdaki davranışlarından hangisini sergiler?

Buna göre, rehber öğretmen hangi etik kuralı A) Akranlarından herhangi bir bakımdan farklı-
ihlal etmiştir? laşan öğrencisine “yaramaz, problemli” gibi
etiketlerle hitap eder.
A) Dürüstlük B) Sınıfındaki öğrencileri normal gelişim gösteren
B) Toplumsal sorumluluk ve diğerleri şeklinde ayırarak yönergelerini
C) Gizli bilgilerin muhafaza edilmesi verir.
D) Profesyonel kimlik C) Öğrenme güçlüğü olan bir öğrenciden bahse-
E) Yetkinlik sınırları derken “Şu tembel çocuk var ya hani…” diye
anlatır.
D) Tüm öğrencilerin öğretmeni olduğunu düşüne-
rek her bir öğrencisine onların isimleri ile hitap
eder.
E) Öğrencilerini anne babalarının mesleklerine
göre kategorize eder ve bir öğrencisinden
9. Aşağıdakilerden hangisi yayın etiği açısından bahsederken “Babası mühendis olan!” der.
kabul edilebilir bir durumu ifade etmektedir?

A) Araştırma raporunda destek alınan kurumun

adının belirtilmesi
B) Yayımlanmamış, başka birine ait araştırmanın
kendine mal edilmesi
C) Başkasına ait eserlerin atıf yapılmadan kulla-
nılması
D) Aynı makalenin farklı yerlerde yayımlanması
E) Araştırmanın sonuçlarına, yapılan araştırma-
dan elde edilmeyen verilerin eklenmesi

4
 BAŞÖĞRETMENLİK

12. Okullardaki etkileşimi artırmak için okul yöne- 15. Sürdürülebilir kalkınma; insan ile doğa arasında
timlerince gerçekleştirilen birçok etkinlik vardır. denge kurarak, doğal kaynakları tüketmeden,
Bu etkinlikler genellikle yapıldıkları dönem esas gelecek nesillerin ihtiyaçlarının karşılanması-
alınarak sınıflandırılmaktadır. Örneğin karşılama, na imkân verecek şekilde, bugünün ve yarının
geçiş ve kapanış veya sonlandırma etkinlikleri yaşamını ve kalkınmasını güvence altına almak
gibi. anlamına gelir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kapanış ve Buna göre, aşağıdakilerden hangisi sürdürüle-
sonlandırma etkinliği olarak sınıflandırılamaz? bilir kalkınmanın amaçlarından biri olamaz?

A) Okuma bayramı A) Sağlıklı ve kaliteli yaşamı her yaşta güvence

B) Sene sonu pikniği altına almak
C) Tanışma yemeği B) İstikrarlı ve kapsayıcı ekonomik büyümeyi
D) Mezuniyet töreni desteklemek
E) Yıl sonu kermesi C) Endüstriyel üretimde fosil yakıtların kullanımı-
na öncelik vermek
D) Çölleşme ile mücadele ederek arazi bozulma-
sını önlemek
E) Kapsayıcı ve hakkaniyete dayanan nitelikli
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ eğitimi sağlamak

13. Aşağıdakilerden hangisi “Sıfır Atık” projesinin

amaçlarından biri değildir?

A) İsrafın önlenmesi
B) Atık miktarının azaltılması
C) Kaynakların verimli kullanılması
D) Atıkların geri dönüşüme kazandırılması
E) Plastik kullanımının teşvik edilmesi

16. Aşağıdakilerden hangisi iletişim sürecinde

“ben dili”ne uygun bir örnektir?

A) Saat 12.00’deki toplantıya bile geç kalmayı

nasıl başarabildin?
B) Tebrikler, çalıştın ve emeklerinin karşılığını
aldın!
14. Aşağıdakilerden hangisi konutlarda enerji C) Arka tarafta konuşarak tüm sınıfın vaktini çal-
verimliliğini arttırmak için alınması gereken
maktan rahatsız olmuyor musunuz?
tedbirlerden biri değildir?
D) İzin almadan okul dışına çıkman, başına bir
şey gelebileceğini düşündürüyor bu yüzden
A) Binalarda yalıtım yapılması endişeleniyorum.
B) Enerji verimliliği yüksek elektrikli ev aletlerinin E) Seçimlerini kendin yapabilecek kadar büyü-
kullanılması düysen sonuçlarına da katlanmalısın.
C) Enerjinin yenilenebilir kaynaklardan üretilmesi
D) Aydınlatmada enerji tasarruflu ampullerin
tercih edilmesi
E) Farklı coğrafi bölgelerde aynı tip konutların
inşa edilmesi

5
 BAŞÖĞRETMENLİK
17. Ayşe Öğretmen, çalıştığı okulu şu sözlerle anlat-
maktadır:
“Yedi yıldır bu okulda çalışmaktan dolayı mut-
luyum. Meslektaşlarımla aramda iş birliği ve
güvene dayalı bir anlayış olduğunu düşünüyorum.
Yöneticilerimiz bizden ne beklediğini her zaman
açıkça ifade ederler ve önemli kararlar alınırken
bize danışırlar. Çocuklar okul eşyalarına zarar
vermemeye özen gösterirler. Okulda mutludurlar,
kendilerini ilgilendiren konularda rahatlıkla bizlere
başvururlar.”
Buna göre, Ayşe Öğretmen’in çalıştığı okul
iklimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Otonom
B) Açık
C) İdareci
D) Kapalı
E) Babacan
18. Bir okul müdürü okuldaki öğretmenlerin ve öğ-
rencilerin yaptığı projeler ve eserlerin toplumda
görünürlüğünü arttırmak ve geniş bir hedef kitleye
ulaşmasını sağlamak istemektedir.
Bu okul müdürünün amacını gerçekleştirmesi
için aşağıdaki teknolojilerden hangisini kul-
lanması daha uygundur?
A) Yapay zekâ
B) Sosyal ağlar
C) Nesnelerin interneti
D) İleri imalat teknolojileri
E) Veri bilimi
19. Dijital vatandaşlık, teknoloji erişimi ve becerileri-
nin yanı sıra eğitim yetkinlikleri gerektiren tekno-
loji kullanımına ilişkin davranış normları olarak
tanımlanabilir.
Buna göre, aşağıdaki bilgi ve becerilerden
hangisi öğretmenlerin dijital vatandaşlık yeter-
likleri için öncelikli değildir?
A) Kodlama ve programlama yapabilecek yazı-
lımları hazırlamak/geliştirmek
B) Teknolojinin öğrenciler üzerindeki etkisini
anlayabilmek
C) Teknolojinin etik kullanımına özen göstermek
D) Öğrenmeyi destekleyen teknolojileri kullana-
bilmek
E) Dijital dünyaya katılım için gerekli uygulamala-
rı kullanabilmek
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
20. Siber zorbalık, günümüzde özellikle çocuklar ve
gençler arasında sıkça görülen ve bireylerin akıllı
telefonlar ve internet aracılığıyla bilgi ve iletişim
teknolojilerini kullanarak diğer bireylere rahatsızlık
vermesi olarak tanımlanır.
Buna göre, siber zorbalığın önlenmesi için
aşağıdakilerden hangisinin yapılması uygun
değildir?
A) Çocuklara şifre kullanmaları ve şifrelerini kim-
seyle paylaşmamaları söylenmelidir.
B) Çocuklara, ailelerine ve öğretmenlerine bilgi-
lendirici seminerler düzenlenmelidir.
C) Çocukların sosyal medyayı ve çevrim içi uygula-
maları kullanmaları tamamen yasaklanmalıdır.
D) Tespit edilen siber zorbalar, ilgili makamlara
bildirilmelidir.
E) Çocukların kendini rahat hissedebilecekleri bir
iletişim iklimi oluşturulmalıdır.
6
 BAŞÖĞRETMENLİK

21. Etkili okullarda, çalışanların rolleri incelendiğinde 23. Aşağıdakilerden hangisi bir liderin, astlarını
okulu etkili kılmak ve geliştirmek için önemli olan karar verme süreçlerine dâhil etmede daha
kavramlardan birisinin iş birliği olduğu görülmek- demokratik bir tutum sergilediğini gösterir?
tedir.
A) Lider, sorunu grupla paylaşır; astlarının tümüy-
Aşağıdakilerden hangisi okulda öğretmenler le grup hâlinde görüşür ve kararı kendisi verir.
arasındaki “etkili iş birliğinin” özelliklerinden biri B) Lider, fikirlerini önemsediği astlarıyla görüşür
değildir? ve kararı tek başına verir.
C) Lider, sorunu astlarıyla bireysel olarak görü-
A) Ortak bir hedefi olmalıdır. şür ve onların düşüncelerinden faydalanarak
B) Ortak hesapverebilirlik içermelidir. kararı kendisi verir.
C) Eşitliğe dayanmalıdır. D) Lider, kendi tecrübe ve çıkarımlarına dayana-
D) Okul yöneticileri tarafından zorunlu tutulmalıdır. rak tek başına karar verir.
E) Ortak sorumluluk içermelidir. E) Lider, mevcut verileri kullanarak kararı kendisi
verir.

24. Kişinin kendi duyguları, düşünceleri, istekleri, ye-

22. Değişim, belirgin bir sistematiği olan ve belirli tenekleri gibi özellikleriyle ilgili güçlü ve gelişime
bir sürede herhangi bir şeyde meydana gelen açık yönlerini bilmesi ve bunlar hakkında gerçekçi
farklılaşmadır. Bu farklılaşmanın yönü her zaman değerlendirmeler yapması “öz farkındalık” beceri-
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

olumluya doğru değildir. Yenileşme ise önceden si olarak tanımlanır.

planlanmış, kontrol altına alınarak olumlu sonuç-
lar doğurması planlanan belirli bir değişmedir. Bu tanıma göre, aşağıdakilerden hangisi “öz
farkındalık” becerisine sahip bir bireyden bekle-
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yalnızca nen bir açıklamadır?
değişime örnektir?
A) Sana verilen bu işi yapmak zorunda değilsin.
A) Sınıfta kullanılan ders materyallerinin zamanla İtiraz etmelisin!
yıpranması B) Hiç arkadaşın yok! Farkında mısın?
B) Yaratıcı drama etkinlikleriyle öğrencilere lider C) Sesli bir ortamda bir şeyler okurken okudu-
kişilik özellikleri kazandırılması ğumdan hiçbir şey anlamıyorum ve bu durum
C) Öğretmenlerin, alanlarındaki bilimsel gelişme- gergin hissetmeme neden oluyor.
lere yönelik farkındalığının arttırılması D) Kardeşim Mert’in bir sürü oyuncağı var ama o
D) Bireyselleştirilmiş öğretim etkinlikleriyle öğren- en çok gitarıyla oynamak istiyor.
cilerin öğrenme eksikliklerinin giderilmesi E) O kadar doydum ki bir dilim pizza daha yiye-
E) Hizmet içi eğitimlerle öğretmenlere dijital yet- meyeceğim.
kinlik kazandırılması

25. Çocuğun temel ihtiyaçlarının ebeveynleri ta-

rafından karşılandığı, bununla birlikte sorum-
luluk alması için teşvik edilerek kararlarının
önemsendiği, çocuğun duygu ve düşünceleri-
ni ifade etmesine izin verilen ebeveyn tutumu
aşağıdakilerden hangisidir?

A) Otoriter
B) Demokratik
C) Aşırı koruyucu
D) Tutarsız
E) İzin verici

7
Bu kitapçığın her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, kitapçığın tamamının veya bir kısmının Millî Eğitim
Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğünün yazılı izni olmadan kopya edilmesi,
fotoğraflarının çekilmesi, bilgisayar ortamına alınması, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması veya başka bir
amaçla kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar, doğabilecek cezai sorumluluğu ve kitapçığın hazırlanmasındaki
mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
 CEVAP ANAHTARI

1. C 6. B 11. D 16. D 21. D

2. E 7. E 12. C 17. B 22. A
3. D 8. C 13. E 18. B 23. A
4. A 9. A 14. E 19. A 24. C
5. E 10. B 15. C 20. C 25. B