CATECHISMVS

CATHOLICVS

tyy ENT VTI FORMANDAE

hoc fæculo quam maxia

mè

A Corwent , precóft
Wall.
Autore D. Petro Caniſio Do &tore
Theologo Societatis Iefu.

ANTVERPIAE

Apud Ioannem Bellerum .

MD. LIX.
 CHRISTIANORVM

pueris.

Fruftra Chrifticola Puer uſurpabis honorem :

Ni benè cognofcas, quæ docet ifte leber.
flagres, & relligionis amore:
Ni pietate
Non potesatherei fcandereregnapoli,
Almafides literis, probitasſocietur auita:
Illuftris virtus pramia larga feret.

DBIROTIC
REGII
MONIOTISIS
 TYPOGRAPHVS

CHRISTIANO RVM )

pueris S.

N vobis dilectiſsi 1

mi in Chriſto , liz
bellum damus(epi
T
tomen Regij illius

Catechiſmi ,qué vnú in ſcho

lis omnibus tū publicis tum

priuatis - Regis eiuſdé ædicto 15 hod

prælegi cautú eſt, ab eodem

Autore cócinnatum ) ex quo

cũ eruditione haurire poſsitis

& verã & catholica pietatem ,

quem vobis qua maximè ne

ceffariüiudicamus,hoc præci

puè tã exulceraro & corrupto

fæculo , quo videmus , proh

dolor,non modo viuendi ſa

A ij tionem
tione in omni ſtatu eſſe per

ditiſsimā, ſed etiã omnis pie

tatis baſin , fide,ac faná Eccle

ſiæ catholicæ doctrinam pal

ſim ,& ex omni ſui parte ruina

. Huncigitur libellum
minari

Chriſtiano quo damus affe ='

ctu ſuſcipite , & ſtudiosè fin

gula memoriæ cömendate ,

moribusq; & vita recte expri

mite , quo per yos tanquã pro
bos Chriſtianorú filios Ieſu

Chriſti ſempernomen com

mendetur, eiuſq; fides & do

ctrina catholica cum pietate

cóiuncta nõ modo ab interi

tu vindicetur, verumetiã in,

crementa in dies maiora ac

cipiar, Valere.
Cate
 septory hinh fod * Opi keyosotrias
di cefirmaet
Sunerit , cunot vomino foon goderemo noiza
GATECH
ISMVS
CATHOLIC VS IVVEN

turi formandæ hoc fæ

culo quam maximè

neceſsarius.

CAPVT PRIMVM DE
Fide & Symbolo. Fidei.

Quis dicendus eft Chriftianus

atque Catholicus !

Vi. Ieſu Chriſti veri Dei Attilla

atque hominis ſalutarem spes fide som
do &trinam in eius Eccle ba's
ſia profitetur,nequefe &tis
We ..... 1
vel opinionibus vllis ab de , et
infideles
Eccleſia Catholica alienis adhæret. Han

Quibus de rebus primum docendi

ſunt Chriftiani?

De Fide, Spe,Charitate, Sacramentu , w procesin

G officijs iuftitia Chriftiana , ifades ett predulitas saty

titet
6
A Quid eft Fides? lePilemyz pates in
ve nö lola si para
inolonop
oli
beint Aij sintDo -
iero 7dare sozian,
fotos no hlit neverse
yuma 1 ocenti
poca
yut den forrin et vin , E nisilo caratn manda
Den twote un Sovery
CATECHISMUS ' .
Ephe... Donum Dei ac lumen, quo illuftratus
Hebre.11 ,
FA aut fides , homo, firmiter affentituromnibus,qua
Puranisha ub:Se credantur,Deus rexelavit, fixe fcri
argtong ml pra illa fint,five non fint .
apparenting
Efaia . Quæ ſumma eft fidei,ſeu omnium
s
mili wodiderino credendorụm
no intelligens
Symbolum Apoftolorum , in duodecim
diftin &tum articulos.

Qui ſunt illi duodecim articuli ??

Hi videlicet: 1. 1
Credo in Deum Patrem omnipotētem ,
Creatorem cali & terra .
JI.

Et in Iefum Chriftum filium eius vni

cum Dominum noſtrum .
III. Verking
Qui conceptus eſt de Spiritu fan & o,na
tus ex Maria virgine ,
III. Cyceastas
Paſſus ſubPontio Pilato , crucifixus,
ſepultus.
mortuus,«
V.quirting
Defcen
 - Deſcendit ad inferos, tertia die re
furrexit a mortuis .
VI. Sentes

Afcendit ad cælos,ſedet ad dexteram

Dei patris omnipotentis.
V
VII . Sentimens
Inde venturus eft- sudićare viuos top
mortuos.
VIII. Codices
Credo in Spiritum ſan & um .
IX . Conces

San &tam Ecclefiam Catholicam , San

& torum Communionem .

x Décences
7
Remißionem peccatorum .
XI. Un city
Carnusrefurre &tionem .

XII . Deesdeeimen
Er vitam æternam. Amen . A dicitur hæc claufula
amryw fidei et comprisovie
Quid fibi vult primus symboli interesting
articulus . dubitation
at folidulry's de
Oftendit primam in Deitateperſonam , mortreler.o
Patrem fcilicet cæleftem & aternum ,cui
A iiij nihil
 CATECHISMYS
Dinne deg,that binihil fa& u impoſſibile fit vel difficile ,
-starter eft bon
Gene.. qui cælum & terram , viſibilia fimul&
are gbagbibigat48. inuifibilia cun &ta ex nihilo produxerit ,
.
lobax.s produ&ta vſque conferuat, & guber
nat ſummabonitate & fapientia , agino
to quanto
Boy ijfo vinir ,
cumdus
Quidvero articulus

Commonſtrat
ſecundam,inDeitateper
Matth. 16. fonam , Ielum Thrallie'fcilicet
filium Dei
Hebr.i. naturalem , vnicum illum ,& ab æterno
Pfal.z. genitum Dominü ac Redemptorem no
Exc.na Arum ,vt quinos perditos liberauit.
A&.10. lind nomb cogly ? Damen
Hebr.1, Sorby, inQuid
porro tertiuş. Artoit
Luc.i. Myſterium proponitDominicæ incara
Johan ...
nationis,quia idem Deifilius de.cælis de
Philip.ze ſcendens ,humanam naturam affumpfit :
ſed modo ſingulari prorſus , vt quicon
Luc.1. ceptus fuit finepatre ex virtute Spiri
Efa..
Mattb.la tus fan& i, g natus ex Maria virgine ,
illibatas

Quid vero quartus?

Myfterium tra tat Redemptionis hua
maña,
 CATHOLICVS.
mana, quia idemverus Dei filius fecun-Efa.520
Matth. 20 .
dum humanam illam naturam affum- (027.
pram , extrema verè paſſus eft pro no- Tohani,
bis. Vnde licet Agnus effet fine macu
la , tamen fub Pontio Praſide in cru
cem fuffixus,in crúce mortuus, & dein
de fepultusfuit.

Quid autem quintus ?

Myſterium Reſurrectionis Chriſticom Mattb.28.
ple&titur,qui fecundum animam quidem Luc.24.
Ephe.4 .
Patres e limbo liberaturus deſcendit.
Tertio verò poft mortē die refumpto cor- 1.Cor.is.
pore vi propria fa&tuseft rediuiuus.

Quid ſextus articulus !

Myſterium affert gloriofa afcenfionis Mare.16.

Chrifti, vt qui poft explerum Redemptio web.id
nis noftræ opus ad Patrem tranfiuit ex
hoc mundo, o colos ſua virtute Trium Ephe.4 .
phator afcédit, atque in ipſa æterna Pa- Philip.z.
Hebre.i.
tris gloria fuper omnia eft collocatus.

Quid ſeptimus!
An De
 CATECHISMYS
Mattb.16. Demonſtrat extremum Iudicij diem ,
25 .
quando Chriftus humana in carne vifibi
1.Thef 4. lis rurfus de cælo defcendet ,ac tremědum
. aget Iudicē omniü proborã ac improbo
Mattb.16
Rom.2 . rã, & reddet vnicuiqſecundūopera eins.

Quid verò o & auus!

3.Iobax.s: Exhibet tertiam in Trinitate perſonā ,

Dance Symbolc. Spiritü fan & ü,qui ex Patre Filiog pro
Credimg.shingi cedens vnus verus æternusý Deus eft, er

millor esteprealpegnat cūPatre filio, o proindecum

adora
er her granny vtroq,fimul tur, & cõglorificatur.

plebiscingelit ouidnonus articulus ?

2. De Eccleſia docet quatuor nobis cre

Canti. ?" denda eſſe. Primùm Eccleſiam eſſe vnā ,
kino, Ephe,4.
van prezenbierz? nimirum in fide,fideig,dočtrina G Sacra
mg, m Ephe.so mentorum . Secundò ħanc ipſam fan &tam
2.Cor.6 .
effe quia tum à Chrifto capite o ſponſo
viking 216 ' : fuo,cui per fidem cõiungitur, ſan&tifica
et ali Iohan.14. tur,tum à Spiritu fan &to perpetuò guber
terbit . natur . Tertiò eandem efle Catholică ſex
voor wtonament
voolid Matth.28. vniuerfalem , quia toto orbe diffuſa Chri

Marc.i6. Ai fideles omnes omnium temporum com

Star soba im sifideardormina con prehen
womir , no ho malo my foon
qcipias, Coching it, or finden
 CATHOLICVS.
veehodit. Quartò poftremoin hac ipſa Luc.24
Ad ... . :
Eccleſia Communionem eſſe ſan &torum ,
putà non eorum tantùm ,qui cum Chriſto Ephe.4.
Pſal.118.
ſed
in cælisfelicißimè regnant, etiam om
nium , qui in terra credentes peregrinan
tur , qui quidem veluti vnius corporis Rom.iz.
membra ſe inuicem iuuant mutuis offi- 1.Cor.12,
cijs,meritis,orationibus, apudbescut"vrnitus.pilloinde strin
confentient , confurmis yg katra moliy : quicha polisi
Cuvinte pass. Ixtra
fiones Quid porro décimus qui blandit etiam
Luc.24.5 Ny
to Remißionem peccatoļum afferit,eama, Ezech.18.7 mois.com
" Jolamelle in Ecclefia Cartolica ,
Spiritu ſancto tribuzijs,qui ritè Sacra. Iohan.2017. Tiger
confirma em Aerri 48,2.g . recipe
mentis vtuntur.city , in calia purbiipurino
Santomas am
anonymotorong bong mengalaman mo
auterhoni vnd des
ecimus :
astays Quid Mon Weathing
Na rompes par sreh
ehin
on em y
hurrecti affirmat ,eam robi memancing
smah Carnis refurre&tiorton
. pofte mang
quæ in ntuißimo die bonismålizó, con- Tohun.s.may
tinget, quando ante Chriſti tribunal in Danie.izmlar
Matsh. 257 quanto
Carne rediuiui omnes apparebimus, vt re 2.Cor.5 . grania
cipiat vnuſquiſque ,proutgeßit in fuo. intrat
Wbutive
corpore,fue bonum ,ſiuemalum . Cope da
re
inden forforuto
no worming
ใน
m Quid demum poftremuscerta regula
Orsini nosimat,unamfadrid diram
elem
wongy a pria corporis ,
Ok ant bonü line when to potresem eaten
noluprit Saber
 CATECHISMVS
Mattb. 35. Vitam æternam continet,vt certò ſcia
mus poſt hancvitam ſupereſſealiam lon
gè diuerſam , vereſ fecuram , beatam aa
Matib.7 fempiternam , quæ credentibus & obtem
Hebr.so perantibus Chriſto prómisſa fita

Summa , fins
tide curierte Què eft fumma omnium Symboli
ja ty Lumarnitats, articulorum .

douintilery . Corde & ore confiteor Dominū Deum ,

сүске top_quo nihil aut maius aut ſapientius aut
, eundem & vnü
vits com melius poteftexcogitari
prima in eſſentia ſeu natura diuina; & trinum
primü eit million perfoniseſſe , vtpotè Patrem & Filiū
upravy.loban . 5. & Spiritum ſan &tum , ita vt hitres vnü.
the efint, vnus verus, aternus, immenſus
gwen fide , moet incomprehenſibilis Deus , ex quo ,
fitü'te ;Rom.1. per quem , & in quo funt omnia . Pater
socesu jais, muideft conditor vniuerforum , Filius Re
rwaxi demptor hominum , Spiritus fanétus Ec
white min vita çlefiafeu Chrifti fidelium fan&tificator
brorulitate rosyector . Igitur huic fan&tißimæ fimul o
expertaning .
indiuiduæTrinitati reſpondent Symbolj.PH
Secunda
1
Secundinai vrea tres partes præcipua,Prima, quæ de Crea
Fechisato ha tione eft,Patri: Šečihida, quæ deRedem
milli creatorij ,
Saluatoris , et glorificatoris , oing visione prione
clara ,et friention cofippers
 CATHOLICV.S . Satiricat
Gustini
wroome

ne, Spiritui fan &toaccommodatur. Credenda ſunt oria, gow

od image luut
in feipfofacru ex'illas
Eſt ne ſatis Chriſtiano eaſola cre- aper for autori
dere, quæ cóple & itur fymbolum Ihny otá, que es

Primim ea quidem , qua Symbolo tra-cente la giopit,

duntur, cuiuis credenda, e apertè pro - ad nos tortas ſimi
fitenda funt. Secundà o illa,quæfimul este
vniuerfa fcriptura Diuina feu Canonica credembene iruz
comple&titur.Tertiò itidem ,que partimsmesos de pedra
ex ſymboliarticulis,partim ex fcripturis mindenkitnadelom
mit .
eiſdem , velutfontibus rite deducuntur.
Quartò oilla pro facrofan &tis habenda,
firmißimaſ fide.retinenda funt quæ fpi
ritusfan & us credēda nobis reuelat,
pro
nuntiatý per Ecclefiam. Curta ban oia filesbrishing
certet cinal Safitation ulla
Piutto folwa safia vim

Eftomnium Chrifti fidem atque doctricos

1.Pet.5 . ſuviproble
nam profitentium congregatio , quaſub lohan.diving
21, vout ha
Matth. 16,Chrono
vno Jummopoft Chriftum capite Concil. , roois van
Paftore in terris gubernatur , Florento numai
o Yppo
(swa
Qui ab eccleſia proſus alieni ſunt?
Pria culpPresentina
tat
 CATECHISMVS
Primùm Iudæi,& infideles omnes:De
inde hæretici,qui cótra fidem cum perti
nacia tuentur errorem . Prætereà Schil
matici, qui à pace vnitate Catholica
iphiſe ſegregant.Poftremò quià cõmunio
ne San &torā ,à participatione Sacramen
Matth.18.
1.Cor.5 . torum , &ab Ecclefiæ Juffragijs, per Pon
rifices & Epifcopos ob graue
aliquod cri
men excluduntur : Vnde & excommunica
ti dicuntur. Qui omnes à Chrifticorpore,

quod eft Ecclefia, feiun funt,proindeſ

&ti
fpiritualis vitæ ac ſalutis expertes ma
nent , Sathana , mortig perpetua fimul
obnoxij , nec minùs quidem nobis , quàm
peftes quædam exitiales., fugiendi ac
execrandi.

Quæ demum eſt ſimplex, breuis

& recta fidei regula, qua Ca
tholici ab Hereticis
diſcernuntur:

Ea esť, Chrifti fidem atque Eccle

kia autoritatem integram profiteri, il
ludý ratum ac fixum tenere oportere ,
quod
 CATHOLICVS.

quod Ecclefiæ Catholicæ paftores atque omia viz.fumipu

doktores credendum definierint. Cate in a phone mild
rùm fi quis Ecclefiam non audierit ,fit Math.some
eninrifi accipin
tibi, inquit Chriftus ipfe , ficut Ethni soll einßengele
Cus Publicanus. Non enim haecia , al hier atag
bebit Deum patrem ,quiEs- . akiver , alig at di

clefiam noluerit habere gut som en fimt . Tror illim

matrem . JPufourtige crui Pollo vitra
alier Hondhang al:psorin
,
il: gabousyaliw Downhil, 'ah
CAPVT SECVNDVM Huvig, al: Zusomi.

De Speeg Oratione
Dominica .

Quid eſt Spes !

Virtus est diuinitùs infuſa, per quam Rom . 5 .
certa cum fiducia noftræ falutis &æter- Per...
næ vitæ bona expeétantur. vide ; ump: 3.

Vnde modum rectè ſperádi & pe

tendi diſcimus:
Ex Oratione Dominica , quam mattis.6.

Chriftus ipfe Dominus ea Magiſter Lucalia

nofter ore fuofacrofan &to tradidi eri
preferipfit. cmny bratis dicim
Reci.
 CATECHISMUS
Recita per partes Orationem
Dominicam .
Prima petitio.
Pater nofter qui es in cælis,fan & ifice
Iur nomen tuum .

Secunda petitio.
Adueniat regnum tuum .
Tertiapetitio:
volmokego) ; name in un reobis
Fiat voluntas dua"ficut' in calo in
terra .

Quarta.
Panem noftrum quotidianum da nobis
hodie.
Quinta.
Et dimitte nobis debita noftra , ficut
nos dimittimus debitoribus noftris.
Sexta . vos
ot
Et ne nos inducasin tentationem ,vt vin ,

Septima. tane vore

Eunimar iyon Sed libera nosà malo. Amen.comto rasan
har i
Jamste
por primi Quid fibi vultinitiú huiusoratio
17 , vlnis,Paternofter qui es in cælis.?

The Power Præfatiuncula eftng, qua

t nati nosmemores
in to what
it is possa fan + prt Torcy,reddit
co frog

A propose des mmjerior ).--

 CATHOLICVS.
reddit ſummi beneficij , quo Deus pater
Rom . 8.
perChriftum nos ſibi in filios adoptiuos Gala.es
Ghæredes cooptauit ,atque hoc dulci Pa Ephe...
tris nomine prouocamur,tum ad eum re
damandum , tum ad precandum magna

sum fiducia.

Quid explicat prima petitio ?

Proborum filiorum iuftum & liberale
defiderium :hipetuntſemper & vbique
in fe alijsg promouëri cognitionem , timo
tem ,honorem ,amorem , & cultum æterna
Maieftatis , c quicquid demùm ad glo
riam ſpectat fummioptimiſ, Patris, id verotai margin
veyine fidei Cofarle, et kritiene
witre currwacho inasis molins
‫م‬
Quid fecunda petitione agimus in more recent
patrring
Petimus gloriä regni cæleftis, & ater
-ne felicitatis nobis donari, vt citò cum
Chriſto in fempiternum regnemus.F forra ,14 ,Oby deus pe
imo et m
mismongo umierlo einfo dorom sine
tatil malin
pin og et Quid tertia ?
Petimus diuinæ gratiæ nobis opem ad Roma.i ,
eſſe, vt Patris voluntatem in terra,fi
tät beati omnesin cælo faciunt,fyncerè, Matthiasi
B alacris
 CATECHISMVS
alacriter & conftanter adimpleamus.

Quid quarta ?
1.Timo.6 .
Prouer . 30 Petimus fuppeditarinobis,quæ ad vi

Matth.4 tam fiuecorporis ſiue animifouédam o

Tohar.6. Juftentandā ſpettant,veviétum & veſti
tum ,verbū Dei, & Ecclefia Sacraméta.

Quid quinta
Matth. 6. Petimus veniam at remißionem pec
LW64.6 .
catorum :parätivicißim remittere,quod
in nos alij peccauerint.

Quid penultima :
Petimus in hac tanta vitæ imbecillita
te diuina virtute fulciri,atque aduerſus
Mūdum , Carnem , Dæmonemg defendi,
Ephe.6.
1. Iohan.z .me quocunque modo tentationifuccum
bentes peccato confentiamus.

Quid feptima & poſtrema

petitione ?
1. Tim.2 . Petimus Dei benignitatem ,qua ipſe
nos liberet & vindicet à miſeria tū cor

poris tum animi,quoad faluti noftra co

gruit,
 PQue junt
Juncte dogterend
CATHolicys. Sferande , et a shrifin
gruit, fiuein hac,fiue in futura vita.noidejderando
vise hvihunt q primis
petition in brasione
Quæ ſumma eft priorum oratio - dormimina ( tanjir
nis huius pecitionum . " áth illo lord mine
Priores quatuur oſtendunt , quæ hic E I.n. cratio illa
bona ſperare ac petere debeamus, inter no joboptima
quæ primum ac ſummum eff , diuina Jobet e forumima
aim piti Denderi
Maieſtatis honor ac gloria ,deinde no
romy, at summa
Ara felicitas, tim Deo debita obediëtia :
Poftremò corpori animæg luftëtarione- moy more
ceſſaria .Haecfummatim continent prio -Crotone
grinare pa
co P4
res quatuor petitiones.
tve Yetiny

Quæ ſumma eſt reliquarum prima pari fon

petitionum et langilia foi abordo
Secundu ,
ka
Or

cata, quanobisDei regnum pracludüs f , anta ?

tum tenta tione s na
, que niſ ope diui pro onumy 969
tegamur, ſuavi ad peccandum nos pera hocharisalety
er ceteras van
trahunt. Poftremò huius acfutura vi- reruption

ta calamitates . Docet igitur Domini- segrepensar var

anginous
ca precatio , fimul o bona peterea excrymme
mala deprecari. Pomoc da alipo ?
wohin (prru
enondernemin behar B E Quote imagepromenise
Pi oper
Bodo isomit Lintthiswa in ons cod pot
Su
"‫ م ت عرب‬. ‫ع ة ل ا‬ with Free
 furyism fermeno hecourg : virgo Sogn maria
juccuwe moderis, medisin's m nor's

populo, Quomodo falutationem Angelin

certet more cam recitas virgini Matri?

ouris imele fowieAue Maria gratia plena,Dominus

Com malincon tecum , benedi &ta tu in mulieribus,& be

wberimsis jfwenedi tusfru&tusventris tui Iefus :San

toopEta Maria mater Dei ora pro nobispec
mapeadoro affia èatoribus. Amen .

Serveren
sem Leb Ty ie
Sarguar Vnde
: hic inodus Deiparam virgi
Varrge,vopia ja nem ſalutandiproAuxit?
est sin
nekoPrimim ab exemplo Angeli "Gabrie
erving Se inidis,a S. Eliſabetha : deinde ex vfu ipſo
tw.wefany & confenfu Eccleſia Catholica .
permain bowo Halmeno pod ist is
Les Quem verò fru & um affert hæc fa
ab
poradentoncepturing Jutatio !
i mimiy vine Sacrofan &tæ Virginis,& Dominice in
mount thiſcarnationis gratam , á æquè falutarem
im I wo nobis refricat memoriam ,ac prætereà
entre 3 monet , vt gratioſa Virginis fauorem ,
atque apud Deum interceßionem nobis
Forosilibiza sis of a
conciliemus..
Incantins
.i '
merging 7 vuit aer cooling
por Lolimit Quid diſcimus ex hac falutatióe.
tri man with
sib ve jqrá porfor varicing
g on
yling
coin • ‫ مرز‬:
Cocoyl z
 on : uluna no otprila
et alorificowboy Siparaisten paifi
er powinno CATHOLICY'S.
Eximias dores, ac laudes incomparab- **** mri you
les Virginis , vt quòd Der.donis ac virtu revient aims
tibus amplißimis referta, quòd eadē Vir etglori
coofior e,in
n rob
go ó Mater ,quòd inter omnes omnium Seraphin
temporum mulieres benedi&ta, quòd Re- Zimalcamuti

gis. Regum ChriftiDei e Domini noftri vojla : Vrlin

parens, acperinde inuentrix "gratiæ , a6 Sipona in
genitrix vitæ nobis exeftir. emainf rang
21

CAPVT TERTIVM . DE
Charitate u Decalogo.

Quid eftCharitas

Sincera:o perfe & a dile&tio, qua Deus Matth.23 ..

propter fe diligitur,proximusautem Luc.10.
Spes etvirtus, qna humana vo
propterDeum .fiintas 2 pairintito vobaret om, ater
ni n
sarid , foel icim a turing com pan y4.9
nius to fequitufos firm ,
Quot ſuntCharitatis.quins far bin ntmetala
esorda
t
præcepta? favorite cupies
Duo principalia , quæ Dominus Deus
nobis his verbis proponit:Diliges Domi
num Deum tuum ex toto corde tuo,cx Nattb .6.
Deuse.az
.
tota anima tua, ex tota mente tua,

ex totis viribus tuis: hoc eſt primum a

B izj Maxi
 CATECHISMVS
maximum mandatum . Secundum verò

fimile huic: Diliges praximum tuum

ficut teipſum. In hispraceptis vniuer
fer lexpendet a Propheta.

Quo indicio ſe prodit Chari

tas erga Deum?

Si eius obferuet mandata Hacere

enim Charitas Dei, vt mandata eius
cuftadiamus, & mandata eius graui,
w.Zoban.5 non ſunt, Ioanne Apoftolo teſte . Et
lohan. 14. Chriftus ipfe docet : Qui habet mandata
mea,feruat ea, illeest qui
diligit me.

Quomodo ſe prodit, et agnoſcitur

Charitas erga proximum ?
1. Cor.13. Id ſatis Paulus his verbis explicat :
Pbil.z.
Charitas patiens eft, benigna ef€ .Chari
tas non emulatu non agit perperam ,no
inflatur,nö eſt ambitiofa, nõ quærit qua
ſua funt,non irritatur, non cogitat ma
lum ,non gaudet ſuper iniquitate, cõgau
dei autem veritat : omnia fuffert,omnia
credit ,omnia ſperat, omnia Juſtinet.
Cur
 CATHOLICVS.
Cur præcepta Decalogi decem
r
proponuntu ?

Etfi duo funt Charitatis præcepta ,in

quibus plenitudo legis perſatur , tamen
pracepta Decalogi idcirco adijciútur,vt
perfpicuè magis omnes intelligant , que
ad Charitatem tum Deo , tum proximo
exhibendam pertinent.
Quæ ſunt præcepta Decalogi .
1.
Egofum Dominus Deus tuus. Non Exod.20.
habebis Deos alienos coram me :non fa- Cemit.26.
cies tibi fculptilespt adores illud.
11.
Non aſſumes nomen Domini Dei tui
in vanum .
III.

Memento vor diem ſabbati fan &tifices.

III .
Honoras patrem tuum eo matrem
tuam , vt fis longauus ſuper terram ,qua
Dominus Deus tuusdabit tibi.
V.
Non occides .
B 1113 Non
 CATECHISMVS
VI.
Non mechaberis,
VII.

Nonfurtumfacks.
VIII.
Non loqueris contra proximum tuum
falfum teftimonium,
IX .

Non concupiſces vxorem proximi tuie

X
Non domum ,nonagrum, non ſeruum ,
non ancillam ,non bouem non afinum ,G.

vniuerſa,quæ illius ſunt .

Quid fibi vult primum

præceptum ?
Exod.az. Prohibet acdamnat idololatriam , feu
Deut.18.
19. cultum falſorum Deorum ,artem Ma
Ecclef34. gicam, velDiuinatoriam , obferuationes
as , omnem

impium . E diuerſo autem requirit , ve

vnum Deum Oprimum Maximum cre
damus ,colamus , & inuocemus.
Licet
 CATHOLICVS.
Licetne Sanctos colere &
inuocare ?
Licet, non ad eum quidem modum ,quo Damaf.li
4.6.16 . .
jubemur Deum colere, es inuocare; tan
quàm Creatorem , G Redemptorem ,
largitorem bonorum omnium :át longè
inferiori gradu , nimirim veluti le&tißi
mos Deiamicos,noſtrosý apud ipſum in- Iohan.15.
terceffores patronos.

Huicne præcepto aduerſatur

vſus imaginum Chriſti,
ac Sanctorum ? 1

Nequaquam :quia præcepto huic, Non

facies tibiſculptile, cauſa mox additur ,
pot adoresillid , videlicet Ethnicorum
more , quia falſorum Deorum ftatuunt
fimulachra , qidôla fua impié colunt. Damafc.
Nos autem in imaginibus Chriftum , & libr.a.
.
Şan £tos, quos repreſentant, pio amaiori Grego.li.6
.
bus tradito more veneramur . Synodus
Nicena.

Quid ſecundum prohibet ?

Lenit.19 .
Abulum diuini nominis & irreueren Ecclc.zz.
B2 tiam ,
 CATECHISMVS

Hiere; 4; tiam ,quæ committitur à periuris , blaf

.
phemis, per Deum , San &tos, velquæuis
ſacra, abſque graui caufa , veritate,
ac reuerentia iurantibus .

Quid imperat tertium

præceptum ?

Leuit.az. Sabbatum ſeu diem fefinm in Ec

Hiere.17. clefia- pijs operibus celebrari, quod fit
Num.is. adeundo templum , & audiendo Mif
Sam · Laborare autem , occupa.
tionibus deditum effeprofanis , plane
interdicit.

Quid iniungit quartum ?

Ephe.6 . Vt hisqui ſecundum Deum vita, no
Colof.3.
autores,reuerentiam , obedien
ftra funt
tiam , opem ; præftemus , ac omni de
mum officij gener illis ipfis fatis fa
Roma.13. ciamus. Deinde iubet, vt Magiſtratus
Hebr.13 .
1. Petr.a. cùm ciuiles tum Eccleßafticos parentum
O maiorum loco habeamus, illorum di
Eto lubentes pareamus , & reuereamur
>
poteftatem , atque autoritatem .
Qua
 CATHOLICVS. }

Qua ratione poteſtatem & auto

ritatem Ecclefiafticam re
1
ueremur?

Videlicet , ſi ſacris & ecumenicis Con

cilijs, fi receptis Apoſtolorum ac Patrum
inſtitutis acdecretis , fi probatis maiorī
confuetudinibus, denique fiſummis Ec
cleſiæ Paftoribus ac Pontificibus tribue
rimus, quam fingularē ellis debemus ob
feruantiā ,obedientiāg. Vbi velmaximè
peccant, quicultū diuinữ ſan &tiones ,
çaremoniasý Eçclefiafticas conuellunt ,
ate contenerant :tãqui Synodis o Pon
tificibus obtre& āt, ac in Sacerdotü iura ,
G rempla inuolant,facra prophanantes,

Quid fibivult quintum præ

ceptum
Prohibet vim externam ,cædem , & in- Matth.5.
Deute.5.
iuriam omnem , quæ corpori& vitæ pro
ximi adferri poßit . Adhæciram ,odium
fancorem ; indignationem , co -quoſuis af
fe£fus ad proximilæfionem quouis modo
peétantesexcludis,G.eliminat,
Quid
 CATECHISMVS
Quid vetat ſextum

L.Cor.6 . Fornicationem , adulterium , obſc«

Matth, so nos illegitimosê concubitus : tum quic

1.Thef.4. quid honeftati , verecundiæ , ( ingenuo

Hebre.13. pudori aduerſatur.Certè qui viderit mu.
lierem ad concupiſcendum eam ,iam ma
chatus eſt eam in corde fuo,dicit Chriſtus
Dominus.

Quid ſeptimo præcepto

prohibetur ?
1.Cor.6 . Omnis rei alienæ illicita contre &tatio,
Ephe.4. eo vfurpatio,vtfit in furto, rapina,vfu
1.Thef.4.
ra ,lucris iniuftis, dolis ,malus o iniquis
contra &tibus : demùmquibuſuis commu
tationibus & diftributionibus , quibus
Chriſtiana charitas laditur ; o proxi ..
mus circumuenitur.

Quid in o & auo agitur??

Exod.13. Interdictur teftimonium falſum ,men

Ephe.4.
laco.4 . dacrum , & omnis lingua contra proxi
1.Petr.a. mum abufus, vt vuuenit fufurronibus,
detra&toribus, maledicis,adulatoribus,
mendacia
 CATHOLICYS..
mendacibus,acperiuris.

Quid poftrema duo præcepta.

Vetant concupiſcentiam vxoris, ac rei Matth.co
aliena : quoniam quod alienum eft,haud Deuts:
1.Ibef.4.
ſolum iniuftè & prolibidine noftra occu
pare non licet,fed ne voluntate qui
dem ad illud appetendum ferri debemus:
qnin potiùs noftris demum rebus conten
şi,abfque omni inuidia & æmulatione 04:12 tibipcepit
viuemus. Zeus ita cogita
• Eide : 3
Temple
Quæ ſumma,quiſue finis præce
ptorum Decalogi ?
Nimirim , vt Deus & proximus lyn
1.Iohan.se
cerè diligantur : cuius rei fymbolum fuit
in duastabulas decalogi àDeo fačta di- Exod.zo.
ſtinctio : vt & in priore quidem tabula
tria ,quæ ad charitatem Dei: in fecunda
veròſeptem , quæ ad dilectionem proxi
mifpe &tant,ſcripta proponerentur.

Qua ratione præcepta primæ ta

bulæ charitate Dei edocent ?

Quod
 It . in canom ayo holon cupino .
des fideles cow mitant . CATECHISMUS

in the maintenance Quod duoquidem proora tollunt ,ex

phorus apton prohibent vitia,cultui, honorig Dei ma

derinauhorn ximè cótraria , idololatriam & periuriū .

air mo at hindiTertium verò admonet, verum , pu

mething than juan rumý Dei cultum, corde , ore, acopere

as we saw infidelitereschibēdum effe:quod vbi fit, fo
cooperis conlus vtique Deusin omnibus, & ſuper

vet omnia ritèdiligitur acglorificatur.

+ 6 ) to Le pri
Loncilio Co m
7. Quomodo præcepta ſecīdæ tabu
ini 2* Aferlismus
ézeges: 2.31 læ Charitaté proximi explicant?
er nog vertes
in victim fanit Eo ipſo,quòd noftrum erga proximum
to primer )ay
‫ع‬. officium ,ordine comple£tuntur ,videli
Comolo har
cet:vt non folùm maiores honoremus, ſed
Cociliaagang
etiamopere,verbis,ac voluntate prodej
Mijas Zrad.tit.z. ſe omnibus, & nocere neminiftudeamus,
overnment to theCheryl . fiue corpus,ſiueperſona iun &ta coniu
in orangto,
poceni ita fiue bona fortyna
ſpečtentur.
v
at podursi
ang bras ortion
popolny
the month
so thats Quæ ſumma eſt præceptorum de
o w i te isriny
bhole bo na proximo diligendo!
* poi copo police
Maith,7. Hac ipſa nimirùm: Quòd tibi non vis
ISCO i fieri,alteri ne feceris : oia verò quæcung
8. ***yotte
‫ مو‬vultis vt faciant vobis homines,o vos
sot
‫ك وهمممه‬
tripota , sb oila baroj iristening Jos facite
e on
's Wharto goodo prsonit
7 avec . for bró engi :

redliw por lotop

 OC1..andr : incondan est laicis Sison
aimni.omt domim ,
auer por CATHOLICYS.Fwyd ve pera , me a
facite illis.Hac
eft enim lex eo propheta. inde massa

Sunt ne præter Decalogum *pari'z's. Jouni

Sýmay S. ortawa due
alia præcepta ?
3. opsamio's .
Sunt vtiq,nec folùm vtiliter illa, ve-s.mar.porrifice Sáros
rùmetiã neceſſariò obſeruāda: præſertim mento các
mada & Ro rativa
Ecclefiæ præcepta, cui veluti
Janétißima mosa
Matth.18. Acinia
Matri, ponſæg , Chriſti aures et mentés
23 ! Semni zains
præbere Catholici filijomnes debemus. Prouer.open-tee to
Quot ſunt præcepta Ecclefiæ! iziet masinssipoti
Pracipua quinque . & parking de
numerantur*palabras
214. 57 Miyamot thub took so
operate 1.S. Misanne g comports
. *****
ini to,. Concil
Statutos Ecclefia feftos dies celebra Lugdu . Oru
et Bing y 211 . et 5. Marl 21 de illo
ingang
Miſſa,traini
Sacrum audito
reuerenter us feftis concil,a
officium diebnguher
you mit-

Primo per ITI. & women ailmas

with os clie Can. Apſto
‫ܕܬ ܝܕ‬
indi&ta obſeruato ."iden rigtic re. Concil.
hoopeda foo ', Gangren .
IIII.COM
Peccata tua Sacerdoti proprio fingulis.Concil.4akim
annis confiteror,aut alteri eius faculta- Latera .
tem habenti. V.

Sacrofan &tam Euchariſtiam ,vtmini Ibideru .

mum
5source cofiteitto ord single
pode toilet roulay nga

por rotz Fi
 CATECHISMVS
mùm femelin anno, idų, circafeftum Pa
ſchefumito.

Quem fructum affert horum

obſeruatio præceptorum!

Hac atque id genus alia Ecclefia cum

inftituta tum præcepta : primum fidem ,
humilitatem , & obedientiam Chriſtia
nam exercent : deinde cultum diuinum ,
honeſtam difciplinam ,& publicam tran
quillitatem alunt ,conferuánt Gornant;
2.Cor.14. cog mirificè conferunt,vt decenter Gor:
dine cun &ta in Ecclefia peragantur.

CAPVT QVARTVM
De Sacramentis.

Quid eſt Sacramentum !

Aug.lib.3.
dedofto. Eft inuiſibilis gratia
ſignumvifibile ;
Chrif.com ad noftram fan&tificatione diuinitus in
rudi, ftitutum .Aliud eft enim quod in Sacra
Ambr.libr.
mento videmus,aliud quod in eo accipia
facra
4.de
Concil. mus. Signum videmus externum :occula
Florent. tam verò de ſpiritualem gratiam , quae
Laterato
 CATHOLICVS.
res dicitur Sacramenti,accipimus.

Quot ſunt Sacramenta ?

Concil.
Septem ,quæ à Chrifto Domino inſtitu Florents
ta, ab Apoftolis tradita, & in Ecclefia confian.
Catholica femper conferuata ad nosaf et Trident.
que peruenerunt.Sunt autem hæc : Ba

ptiſmus, Confirmatio,Euchariſtia , Pe
nitentia, Extrema vnctio; Ordo, Mar
trimonium .

Quare Sacramenta veneranda , &

fummo in pretio haben
da ſunt?

Primùm quidem , quia à Deo, & Do

mino noftro in lege noua inſtituta : De Concil.
inde quia gratiam Dei nobis neceſſariā, Floren.
tamý, vberrimam nonmodò ſignificant,
verumetiam ceu vaſa quædam facra dı
uini ſpiritus continent. Adhæc,quoniam
aduerſus peccatum præſentißima ſunt
remedia, ſeu diuina medicamenta noftri
Samaritáni . Poftremò, quia bonis gra- Lucauld.
riam habentibus eam ipfamconſerr:ant,
C
 CATECHISMV'S

Augent, amplificant.

Cur Sacramentis cæremonix

folennes & Ecclefiafticæ
adhibentur

Multis profectò & grauibus de caufis.

Primum , vt Sacramentorum admini
Arationem fpe&tantes,admoneantur ni
hil hic prophanum, ſed arcana quadam ,
diuinisplena myſterijs geri , qua fin
gularem reuerentiam exigant.Deinde,
Vi ad facramentaipfa accedétibus cultū
promoueant interiorem , quem Deus pra
cipuè poftulat:quippe cultus interni,
veluti funt
figna ,teſtimonia Gexercitia
cæremonia .Prætereà, vi Sacramêra mi

niftrantes maiori cã dignitate & fruétu

munus ſulīobeãt, veteris Ecclefia infti
tutis,fan& torumg,Patrum veftigijsfi.
deliter inhærentes. Quarum enim in Sa
cramentis eft vfus, conftat eas cæremo
nias plerafqueinde à temporibus Apo
ftolicis per cotinuam ſucceßionem ad nos
vſque in Ecclefia perſeueralle .His de
mun
 Ambro] 3 miti in joom 116 ; Say Suman
aris recog , velop
CATHOLICVS. mi
and poshteris di
origje
mim Ecclefia tota (quod pulcherrimam
Superlo se jetty.se
est ) honeſtam ,religioſamý diſciplinam
fi
regerver bre
exercet ac retinet, fouetá publicam trāmén
quillitatem , quæ fæpè rituum externo
rum aut immutatione aut innotatio
ne grauiter interturbatur.

Quid eſtBaptiſmus .
Primum , maximeque neceſſarium lohan.3.
legis noua Sacramentum , quod femel ad Titá.so
in aqua confertur , quo fpiritualiter Gala.z.
renaſcimur , & peccatorum plena re- ***mzomtimi
mißione percepta in filios Dei adop - Züntes et
tamur ;hæredesque vita cæleftis aſ- ovi variis
fcribimur . 2. Bonaro; bremine on prano, pyhuong
i et
mindennamen ale nie mit uollon et 92
lavt
Quid eſt Confirmatio . 3,20-5
nobs
ESE baptizatis collatum ab Epiſco- 18.8:0.1947
po Sacramentum , in quo per Sanétum Florent. to supong
Chriſma, verba facrofan&ta auge- Aurelia .
tur gratia , & robur Spiritus additur ring
Offerte
cùm ad firmiter credendum , tum ad no- Cof'souli's
Borgh ; ono
men Domini , quandofic ešť opus libe
rè confitendum.imga olibilos tribuni
timia - C 290,2 Quot firmatzena
congunkan

RE T , 79; t sapin mo
mod
Ref : (ape able ; Etquin
 CATECHISMVS
Quot ſunt præcipua de Eucha
riſtiæ doctrina capita ſcitu
neceffaria ?

Quinque. Primum eft eius veritas.

Alterum panis & vini in fubftantias
inurſibiles conuerfio. Tertium adoratio
debita : Quartum , eius oblatio : Quin
tum & poftremum, eiuſdem ſumptio.

Quæ eſt veritas Sacra

menti ?

Matth. 26. Nimirùm hæc,Chriſtum verum Deum ,

My sont ac hominem verè ac integrè in hoc Sacra
Lohan.6. mento contineri , & nobis adeffe , vbi
· 1.Cor.10. Sacerdos ritè ordinatus pánem , com
ll .
Concil. num verbis illis arcanis, o à Chriſto
Latera .
traditis conſecrarit.
Epheli.
Conſtant.
Quæ fit conuerſio per verba
illa, quibus hoc Sacra
mentum Sacerdos
conficit ?
Matth.26.
Etloca iã Ea, vt per ipſa operante Chrifto
fuperius. panis in corpus, o vinum in ſangui
nem
 CATHOLICVS .
nem Dominicum conuertātur, ac trans
ſubſtantientur , atque ita panis & vinü
effe definant in Euchariſtia.

Quæ Sacramento huic debe

turadoratio ?

Ea ipſa , quæ Chrifto Domino,ac æter- Matth.4.

Apoca . ideo
no Deo debetur,quippe quem illic pre- Pſal.98.
fentemagnoſcimus. Ideoq; religioſo cùm 694.
Hebreda
corporis , tum animi cultu , vt par eft,
ſupplices illud veneramura

Quare cenſetur hoc Sacramen

tum oblatio ?

Quia eft legisnouæ facrificium ,o ob- Mala:1.

latio munda , cruentis legis Iudaicæ fa- Pfal.1o9.

crificijs incruenta ſuccedens ,quæ

pro vint.
cor.co.
.
uisac defuntis Chriftifidelibus in Mif- 3.0 %.
ſa offertur, ac celebratur : quo fit , vt Concil.
'Euchariftia non ſolum à fideli populo. Ephefi.
ſumatur, ſed etiam propeccatis à Sacer
dotibus ad Dominicæ paßionis, ac mor- Matth. 26.
Hebr.s.
tis continuam commemorationem quo
tidie immoletur.

Cij Quid
 CATE CHIS MKS
Quid in Sacramenti huius fum
ptione feruandum
Id ſcilicet,vr Chriſtianus quiſq; nonfa
Concil.
Conſtan. crificans fidem & autoritatë fan &ta ma
Bafilić. tris Ecclefiæ fideliterſecutus, ſat habeat
Atto.2.**ſub vna ſpecie panis totumChriftum ac
om doim cipere,ex quaJumprione hoc confequi
in Math , tur;‫ ز‬vt non indignè accedens ingentem
Theophy,
Beda. Dei gratiam , ac æternam quoque vi
tam obtineat ,qui verus ac integer Saa
cramenti huius fructusexiſtit.
I rate : 18
3
domstery Quid eſt Pænitentiar

, 20. ESC ſecunda, vt dicitur, pose nau

as a tus Johan
Deniais igito. fragium tabula , 6 neceſſarium redda
Florenc, phas Sacramentum , in quo remißio peca
mee mericcatorum o à reis peritur, o á Sacer
7 " dotibus tribuitur.
Convited arbeta este comes

Cibri ; Quot funtpartes & actiones

5 legis Pænitentiæ !
Tres, Contritio vel dolor animi peccata
mata Pjat.go."
taſua deteſtantis , fimelioris vitæ pro
Bodi pering lacobusa poſitum adfit: Confeßio feu peccatorum
omium wiprahoy
ofizin is
fuorum
 CATHOLICVS:
fuorum coram Sacerdote fa &ta explica
tios Satisfa£tio, ſeu vindiéta,punitio- Mattheza
que criminum de feipfo fumpta , ad præ -D: Hunywali.no
ſtandosfru &tus dignos pænitentit. e reclinedinis
lica comer anvis

Quid eſt extrema vn & io la bei nipo proti

EFE Sacramentum ,quo ægroti per le contenen nimeni-

Oleum facrum ,& verba Chrifti
releuan- Florent.inc
tur quo item mentes infirmé curantut , lummy, onde
ser felicius exhoc mundodemigrens hirianer l's cocin

pat;
Quid eft Ordo ? Contio ja

EFC Sacramentum ,quo Sacerdotibus,Matth.1o.

alijsø Miniſtris Ecclefia poteſtas decer - Timo.z.
1.
nitur ad Ecclefiaftica munia ritè decena Ad Tit.z.
terá obeïda : quo Sacraméto fublato,ne- ierrn out
ceffarius Ecclefiæ decor concidit , legiti- indireto sveto,
ma miniftrorú feries, & pulcherrimacor wisab memory
poris Chrifti barmonia confunduntur. rimminen :
z niringa truit ur 13.S. oftim
1. deoni
ing Cuid poftremò eft Ma-ving into one
trimonium my writi

Virine
his Sacramentum ,quo vir acmulier legitiMahiga
3 mè contrahentes indiuiduam vitæ focie- 1.Cor.72
Ephe.s.
Galer C trij, tatem
urner
trois », 2013 2o . Vüro j in
no sedinaer Samtitnomigtig re bro
linn
riitikut ne me
 tomogiri var
Si no baili : moins CATECHISÀVS

katem ineunt, gratiaſ, diuina denan

contur,tum vt foboles honeſtè.e Chriſtiane
t nere Juſcipiatur, ac educetur, tum vt huma
ahorn ne libidinis & incontinentiæ peccatum
Bartă urbana declinetur.
sciopis , ia mampir
criminationbile prEft ne interSacramenta
hanc difcrimen ?
homme
#in . Eft fanè Parium . Ex omnibusenim
Amulla mahberia hæc Baptiſmus . Confirmatio co
escarr .
Ordo ſemel collata , nunquam vti ca
tera iterantur. Item quadam neceſſariò

fufcipiuntur, ut Baptiſmus,ab omni

bus. Euchariſtia à ratione vtentibus ,
u à relapfis pænitentia . Alia verò
ſunt voluntaria , fed quæ tamen
fine graui peccato non poffin
fint contemni vel negli idi.
gi,vbi vtiliter ad
biberi pof
Jinsi
CAPVT
 CATHOLICVS.
CAPVT QVINTVM DE
officijs Iuftitiæ Chriſtiana .

Quot ſunt officia luftitiæ

Chriftianæ ?

Hac duo: Declina à malo fiue pec- Pfal.36.tumbabitkan

cato, o fac bonum , fiue officium Iu- 1. lohan.z. 3c.com **
Efaia ...
ftitiæ .

Qui poteft homo cauere pecca

tum , & bonum facere feu

præſtare iuſtitiam

Neutrum fanè per fe homo præfta- lohan.i5.

re poteft ,fed Chriſti gratia ac Sprritu .... "ani
inftru &tus poteft : ac debet , quantum Luce.1
.
buiusquidem viafert imbecillitas, iu Roma.8.
Titum.z .
ftè viuere , &legem implere .

Quid eſtpeccatum ?

Di&tum , fa &tum , vel concupitum con Auguft.

tra legem Dei , fiue lex ea naturalis, Rom .1.
1. Iohan.z.
fiue ſcripta
fit.

Quotuplex peccatum eft !

С у Tri
 prés .n.oppia
mai volna ,
CATECHISMVS .

Roma.6 . Triplex.Originale ,quod ab ortu nobis

At... congenitum per Baptiſmum in Chrifto

condonatur. Mortale,fic di&tum , quia
Zpbe.18.
laro.i. mortem animæ præſentem affert:fecun
dum illud: Anima, qua peccauerit,ipla
morietur. Et Veniale, vi ćui venia fa
cilè tribuitur , fine quo ne à iuſtis quis
dem hic viuitur.

Quibus gradibus ad peccafum .

deducimura

Prouterul. His tribus, Suggeſtione , dele&ta

1. Johan.s. tioneſ, conſenſu,Joudeliberata volima
tate peccandi.

Qui ſunt ſupremi gradus peca

cantium ?

Eorumſcilicet,qui ſcientes acpruden

tes ex merapeccant malitia, 6 depecca
to ipſo gloriantes , etiam benè monenti
busobftrepunt,falutaria
& cõplia pror
Jus contemnunt.

Quare peccatum fugiendum ?

Quia
 CATHOLICVS. "Tires

Quia Deum offendit , atque hinc fi- pfal.s.

Roina...
mul ſummum bonum eripit , fum
mum affert malum peccanti,quippe di- Rom.6.
uinam tolkens fruitionem nunquam re

cuperandam ,& pænas ærumnasý accer

ſens fempiternas. 3

Quæ dicuntur peccata capi

talia ?

Illa fcilicet, ex quibus veluti capiti- De his Gre

bus o fontibus- omnia alia petcata go.lib.31
mora . .
proficiſcuntur.

1. Quot ſunt peccata

capitalia !

Septem ſcilicet : Superbil , Auaritia,

Luxuria, Inuidia, Gula, Ira, Acediamo

Qua ratione vįtari & vinci hæc

peccata poſſunt ?

Siquidem cum gratia Dei coniungas

ſedulam damnorum peccati meditatio
nem , & diligentem ,aſiduamg in oppoſi- .Petrato
iis virtutibus exercitationem .
Quz
 CATECHISMVS
Quæ virtutes peccatis capitali
bus aduerfantur ?

Heſeptem , Humilitas, Largitas, Ca

ftitas,Benignitas,Temperantia, Patien
tia, Deuotio
feu fedula pietasa

Quæ peccata in Spiritum

fanctum effe dicuntur ?

Matb.12. Ea, nimirùm, quaféſua malitia di

gratiam , vt neque in
uinam excludunt
hoc feculo , nifi ægrè admodum , neque in
futuro remittantur.

Quot funt peccata in Spiri

tum ſanctum ?

Sex, quæ fic numerantur : Præſum

ptio de miſericordia Dei, velde ' im
punitate peccati: Item deſperatio,agni
tæ veritatis impugnatio , fraterna cha
ritatis inuidentia ,obftinatio & impæni
tentic

Quæ peccata in cælum clama.

re dicuntur ?

Qua
 CATHOLICVS.
Quæ per fe vehementer abominanda
Geneſis, clamor
funt, & apertè humane charitatis iura so tomoy en
violant,ideuſ vindiétam clamare in somer
ontsiplicant
ſacra Scriptura perhibentur , & horren- soyt , we gring
dis fæpè modis in hac vita diuinitùs in
Dindicantur.

Quot ſunt peccata in cælum

clamantia :

Hæcquatuor : Homicidium volun- Genef.4.

tarium, peccatum Sodomiticum , opprel- Genef.8.
fro pauperum , viduarum , atque pu
pillorum : demùm merces operariorum Iaco.s.
defraudata.

Quæ peccata dicuntur

aliena ?

Ea quæ ab alijs quidem committun - Pfal.18.

tur , ſed nobis interim autoribus vel
quoquo pa& to adiutoribus , aut faltem
non impedientibus, vt idcirco nobis im
putentur.
Quot modis aliena peccata
nobis imputantur ?
เcanto ,
, Nouem
ma
tion Hotho no, no ? 7 or. So
tarrinpo. didel, men l caput hry
 CATECHISMVS
Nouem his mudis : Confilio, iußio
ne , conſenſu , irritationes, laudatio
ne,feu adulatione , reticentia culpa
aliena , conniuentia, vel indulgentia ,
rei aliena participatione , acprauafa
Ei defenfione

Quæ dicuntur opera

carnis?

Ea quæ homines ſecundum carnem vi

uentes, & à Dei filijsfpiritualibus dege
nerantes committere folent.

Quæ ſunt opera carnis !

Gala.. Paulus ea recenſet in hunc modum :

Manifefta funt opera carnis, quæ ſunt
fornicatio, immunditia , impudicitia ,
Luxuria, idôlorumſeruitus, veneficio ,
inimicitiæ , contentiones , amulationes ,
ira, rixa ,difſenfiones, fe &ta, inuidia, ho
micidia ,ebrietates, comeſſationes, & his
fimilia , quæ prædico vobis, ficut pra
dixi:quoniamqui talia agunt, regnum
Dei non conſequentur
.
Eſt
 CATHOLICVS.
Eftne ſatis Chriſtiano malui

fugere , & à peccato

declinare!

Nequaquam : Sed pracereà bonum a-Pfal.36.

gere, & virtutes exercere neceſſe est : Efa..
alioqui fcienti bonum facere , non iaco.4 .
facienti peccatum eſt illi.

Quid boni faciendum eſt

Chriſtiano ?

In genere quidemquicquid boni lex na

turalis, diuina, vel humana pracipit ol.com.ge

aftendit. In fpecie verò,pro fuaquiſque Ephe.4.

vocationepræftare officium o accepta colosiz.
Dei gratia cooperari cũ gratiarū ačtio Matth.zo .
ne,quàm maximè debet.Omnis enim ar Co 70
bor,quæ nonfacit fructum bonum ,exci
detur,& in ignemmittetur.

Quæ ſunt præcipua bonorum

operum genera

Ea nimirum ,quibusfobriè,iuftè, pieſ, el Tits,

viuitur in hoc ſeculo, o per que itidem 2.Cor.y.

iam fide iuſti,magis magisý iuftificătur, laco:a:

spor.sto
 CATECHISMVS
& fan & i indies fan & ificantur.

Quotuplicia ſunt hæc operum

bonorum genera?

Matth. 6 . Triplicia, vtpote ieiunium , eleemofya

na ſeu miſericordia e oratio, de quibus
Tob.12.
ita legimus: Bona eft oratio cum ieiunio,
Geleemofyna.

Qui ſunt fru & us bonorum

operum
1.Timo.4. , Qui promißionem ac mercedem ha
Matth.20: benthuius , & æternæ vitæ : qui Deum
Ione.3. placant, qui gratiam conferuant & au
gent , qui denig, Chriſtiani hominis po
2.Cor.7.
Cationem certam faciunt , atque con
3.Petr.1. Jummant.

Quid eſt ieiunium :

Concil. Eſt certis diebus iuxta morem &pre
. fcriptum Ecclefiæ carnibus abftinere, e
Magunti
OʻBracca.ſaltem vnica cibi refe&tione in die.con
2.6.9. tentum viuerefrugaliùs . Sed figenera
tim hoc nomen recipias, Ierunium eft cor
poris
 CATHOLICVS.
poris . quadam caftigatio pie ſuſce
pła ,vi velcaro ſpiritui fubijciatur , vel
obedientia exerceatur , vel De grati
Oris ato mo
Su tuinset
impetretur, orcano Hi
hej.
. .1
6. Quid eſt oratio.pro

Eft mentis in Deum eleuatio,per quam Damaſce.

Del mala deprecamur , vel bona nobis,
mus
alijsáperimus, vel Deo benedici .
moos <
Quid eſt eleemofyna,ſeu mi
ſericordia !

ESC beneficium , quo alterius miſeria to !

ex commiſerationis affe&tu ſubuenimus,7 36:13
Dzsong
Quotuplicia funt genera eleemo .
fynæ ſeu miſericordiæ :
Cluesro
Sunt duplicis generis, Corporalia ſcili
cet & ſpiritualia :quoniam velad corpo 1 .
vel ad fpiritualem miferiampro
ralem ,
ximifubleuandam ſpectant.
0 ," WAS
Quot ſunt opera miſericor
diæ corporalia?
D Septem
 pero CATECHISMUS , rings
cano . Septem.qua fic recenſenter:Efurientes
Matth.25.
34. Vide
‫لم‬:
mte.Difin. 45. pafcere : Porum dare ſitientibus:Ope
"Pis vrees 86 .
rire nudos: Capriuosredimere : Aegro
I'mon
three tos inuiſere : hofpitio peregrinos ſuſci
vise poo,who pere : Mortuos ſepelire.
unge, winto, aoito

Quot ſunt opera miſericordiæ

58 .
ſpiritualia ?
1.Thef.5.
Sunt & ipſa ſeptem , quæ fic habent :
Peccantes corrigere : Ignorantes doce
Iaco.5 .
re: Dubitantibus re&tè conſulere:Pro
.
Roma.15", ſalute proximiDeum orare: Conſolari
Matth.6 mæftos: Férre patienter iniurias: Offen
pricas
20. Jam remitterem Jimin
‫ماست و‬
cutoriza moy296 Taha re for
-605 m so Quæ ſunt virtutes omnium
mint
ponni præcipux !
pagal initiga ,
Post Theologicas quidem illas,de
quibus dictum est . Cardinales.

Quæ dicuntur Cardinales

Ambrof. virtutes.
libr.1.offi.
Auguft.de Quæ tanquàm fontes aliarū, & cardi
fpiritu eta
anima. nes, oem honefta vita rationë continent.
Quot
 2 Ti . Solinos eio .

CATHOLICVS.
Quot ſunt Cardinales
virtutes??

Quatuor, vtpote Prudentia, Iuftitia, Sapien.&.

Temperantia, Fortitudo,quibus in Chri
Ato conſequitur homo vt prouidè,iuftè , Titum.2. brigita
temperatè,ac fortiter in omni vita Deo pro: 66. mei'n
a in"
inidi
posts In
gratus degat. (* )
oma .
Quæ dicuntur dona Spiri
tus fancti?

Septem illa ,quæ ſuper Chriftü requie- Efaill.

uifle Propheta teftatur, & quæ abipſo, 1 .Iohan ...
ceu fonte omnis gratia,in alios deriuan- Timores
, comjetin
tur,vt donum ſapientia ,donum intelle- deberry pusters
& us,confilij,ſcientiæ fortitudinis,pieta - scientesputas

I se morusDomino's pins ,et opinis comimo

line osapian Orang saraut
Quænam illa , quæ fru & us Spiri
tus vocantur:

Eaqua pijſecundum Spiritum viuenRom.8 .

1
tes operantur, & per qua ſpirituales.
carnalibus dignoſcuntur.

Qui ſunt fru & us Spiritus?

Dij A Pas
 CATECHISMVS
Gala.s.
A Paulo Apoſtolo fic numerantur ;
Charitas,gaudium ,pax,patientia, longa
nimitas,bonitas, benignitas, manſuetu
do,fides,modeſtia continentia ,caftitas,
the 10 begin wojenne }
grir fraxia Quæ dicuntur beatitudines
sini iris time
round
ssbaEuangelicæ
is !

Illa,propter quas in Euangelio etiam

ei saa hi,qui miferi prorſusac infelices viden
tur, beati ac felicespronunciantur.
‫مانی جمهوری‬
Abro ad
ve Quot ſunt Euangelicæ bea
acoporus titudines ?

Matth . O &to, qua fic nobis Chriftiere tram

( 66.6. duntur .

Beati pauperesfpiritu , quoniam ipſo

rum eftregnum cælorum .
II.

Beati mites, quoniam ipſipoßidebunt

terrame
III.

Beati qui lugent , quoniam ipfi con

folabuntur.
Beari
 CATHOLICVS.
IIII.

Beati qui eſuriunt , as ſitiunt iufti

tiam ,quoniam ipſi ſaturabuntur.
V.

Beati miſericordes,quoniam ipſi miſe

ricardiam confequentur.
VI.
Beati mundo corde , quoniam ipſi
Deum videbunt.
VII.

Beati pacifici , quoniam filij Dei vo

cabuntur.
VIII.

Beati qui perfecutionem patiuntur

propter iuftitiam , quoniam ipſorum est
regnum cælorum .

Quæ dicuntur Euangelica

conſilia !

Videlicet , qua per Euangelium , non Matth.19.

- pacimol sodra
tanquàm ad ſalutem neceſſaria , ſed ve s
luti ſuſcipientibusmagis expedita atquevade, dentro
abot
veilia ,a Chrifta non precipiente quidem, rito.pt gabro's
ſed conſulente proponuntur.
D iij Quot
 f in viro foro
'spis sergia Wirameny
* .* my or CATECHISMVS

*ห * Quot ſuntEuangelica con

de obedientia filia ?
A8.4 .
my s Principalia tria funt,nimirùm Pare
Matth.19 ,
pertas voluntaria; Caftitas perpetua ',
sort 2 se on Obedientia integra , qua propter

ht : 2-21 ma.Deum homini religioſe exhibetur .

t De cp notot üb;
Quæ hominis nouiſsima di
cuntur ?
Ea qua homini ad extremum acci

dunt, vi Mors , Iudicium , Infernus ,

icbeis vlt:
& cæleftis gloria ,de quibus ita dixit
fapiens : In omnibus operibus tuis me
Eccle.7 .** morare nouißima tua , et in æter

bol . 2. com ; num non peccabis. ma

vam borin
bo FINIS.
De Sacramento furberishi

& bona que querint ex reptione ing sawiri

trois chom
yapo m corporation &Spa ciruatio
& Anzen connnaro
9to cartondo
iesnejsoy ill... sensi
1o Bersho's mymo atio
+ 1 Sinischelin
12 course Dinami interper mata ,
-mis geryyou
dosa
romana and sta res .
figurs suhe & Homer.victoriaL
4 Gri tamb 3 , ti muda si ma
porting s proto
.
solib irinmes
 no ons eśrisha ,
4
at fron el ruil nur fir pornoboog,et ja
et in verbo como , Terra ,
sis ini's
m ;ý ornados com, un , runsof home.
the bacalm
rinorr vir ont
inner of vinn samisas
sro
mist : 42 qon volo JOY
turino oland time isto se
Ifte liber pius elt, Catholi /
Prie ewia ,
Torona were at
cus,& dignus vt imprimatur.
Ita atteſtor ego Ioannes àting , adreidinti
Fine PlebanusAntuerpi
creatori wo Song Ant uerpix æ. . mitoringms , venstre
> pain accidentina -
aoi wró erjaran. :
‫و‬Sertorining to Omul por unwipwop to covajbo imet
for me to pe lang .
irell . Et as sar
Ensir sonvire .
sob yotim 2 muna trompet innm
m.se mos ai
inson, malipo yoy frumjmnzo ,
rohormonis derinin ani.
spirimatig
3 natelo primo pomis visi prime
porn hubens
bon © principation
ww , et minus insidioso , fring er
‫ همه ر‬- ‫هه مو ههه‬ et üns portrarle
corpus nu ergang in hun moto sme nahorus
sit ut non P pona parnis 'er vini ?
mramore contra mr primam
pbevisina illa po zmro, ed arning.org quod omega
len tenir virgin ia yo ang mins con
perin jasol rorna strong , sand most in imar
- soin 22 p
70 , - Aborigo Biond
bon Lolt vindeiring i agroin , your
po ‫هو‬ ‫إخرنو فوسم‬
qu ni mabin . soooo arong
at tilan
in trenutno
‫او دا ممم‬is ‫همه‬
 ‫ووہ سرا‬ soas tools
Toch acid gratis curig /
- Se 3 poken
pori , viernig vir Proda is
. pa fure et jujuria fri.
Agro at rooms deusii .
trenge la
7 ‫سنگر‬ mit et sol ‫ خواننده و در همه‬- 2
t C
miraning in so muito
viro
To

‫س‬
y ‫ک‬‫مهمه و همه‬
‫ܕ‬pas am
#mikilima , ctfiimiins

4 more ook al anente narys beincont g io

you tono .win Judge
dos
+
air max sa
‫ون‬ mencari tem ez nem kr.61
Pro
bojtoret
‫و‬. a di in
***
‫درونی و‬ he son orgon
trito vilemay or mi se
Aluis ado ramy, in welchillege
s
matang. Mornisme
‫ می‬sing santo atate , lut mirantis
5. 4 4 6 4 19 เห บน Le ir 1
voor de parto
refa sonry isvoor de ironjingpremobis verant
xod
sprong perimmningiz jó corporanter et vilipin
on videreny, lerreal courte en adovaring.
TO mangalsary rahvus redimo Eoriila
n en to anyut vinsi
fiderma be spar
yoxP ;
* ‫مو‬ Soort, H Her
polis yroon
irure Secara
soronto