4

Araling Panlipunan
 Unang Markahan – Modyul 5a.2:
Pagkakakilanlang Heograpikal ng Pilipinas:
Heograpiyang Pisikal (Panahon)
Araling Panlipunan – Ikaapat na Baitang
Self-Learning Module
Unang Markahan – Modyul 5a.2: Pagkakakilanlang Heograpikal ng Pilipinas: Heograpiyang Pisikal
(Panahon)
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang
akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name, tatak o trademark,
palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin
ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na
ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang paraan nang walang
pahintulot sa Kagawaran.

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Arpil Joy U. Filasol

Editor: Alma J. Tuyan, Irlou V. Alado, Nona Leah N.Escopalao, Maria Leida M. Donque,
Denah V. Andres
Tagasuri: Yusof A. Aliudin, Dennison J. Tungala, Agabai S. Kandalayang, Mary Joy D. Bautista,
Mary Anne A. Barrientos, Aida S. Delon
Tagaguhit: Arpil Joy U. Filasol
Tagalapat: Joseph R. Coyaye, Allan T. Basubas
Cover Art Designer: Arvel Garry L. Campollo
Tagapamahala: Allan G. Farnazo – Regional Director
Fiel Y. Almendras – Assistant Regional Director
Isagani S. Dela Cruz- Schools Division Superintendent
Natividad G. Ocon – Assistant Schools Division Superintendent
Gilbert B. Barrera- Chief, CLMD

Arturo D. Tingson, Jr. – REPS, LRMS

Peter Van C. Ang-ug – REPS, ADM
Johnny M. Sumugat – REPS, Araling Panlipunan
Elpidio B. Daquipil – CID Chief
Juvy B. Nitura – EPSVR, LRMS
Marcelo A. Bocatera – ADM Coordinator

Marilou P. Mangansakan – EPSVR, Araling Panlipunan

Lenie G. Forro - EPSVR

Printed in the Philippines by Department of Education – SOCCSKSARGEN Region

Office Address: Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal

Telefax: (083) 2288825/ (083) 2281893
E-mail Address: region12@deped.gov.ph
 4

Araling Panlipunan
Unang Markahan – Modyul 5a.2:
Pagkakakilanlang Heograpikal ng
Pilipinas: Heograpiyang Pisikal
(Panahon)
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan Ikaapat na Baitang ng

Self-Learning Module (SLM) para sa araling Pagkakakilanlang Heograpikal ng
Pilipinas: Heograpiyang Pisikal (Panahon).

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador

mula sa pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong
tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili,
panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at

malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga
kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong

ito sa pinakakatawan ng modyul:

Mga Tala para sa Guro

Magandang araw! Mapalad kayo na magkaroon ng kagamitang panturo na katulad nito.

Ito ay iyong magagamit upang maihatid at maibahagi sa inyong mga mag-aaral ang tamang
kaalaman upang mapalawak at malinang ang kanilang karunungan tungkol sa
Pagkakakilanlang Heograpikal ng Pilipinas: Heograpiyang Pisikal (Panahon). Ang inyong
tamang paggabay ay makatutulong sa mga mag-aaral upang makamit ang ating mga layunin
sa pag-aaral.

Ipaalala sa ating mga mag-aaral na basahin, unawain, at sagutin nila nang tama ang
lahat ng mga gawain at katanungan dito sa modyul na sadyang inihanda para sa kanila.

Patuloy tayong maging masigasig sa pagkamit ng ating mga layunin at hangarin para
sa ating mga mag-aaral. Maging tulay tayo sa kanilang mabilis at mabisang pagkatuto.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral

kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang
pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan
ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.

Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap Araling Panlipunan Ikaapat na Baitang ng Self-Learning
Module (SLM) para sa araling Pagkakakilanlang Heograpikal ng Pilipinas:
Heograpiyang Pisikal (Panahon).

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad
din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga dapat

Alamin
mong matutuhan sa modyul.

Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung ano na

Subukin
ang kaalaman mo sa aralin ng modyul. Kung
nakuha mo ang lahat ng tamang sagot (100%),
maaari mong laktawan ang bahaging ito ng
modyul.

Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral upang

Balikan
matulungan kang maiugnay ang kasalukuyang
aralin sa naunang leksyon.

Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay ipakikilala

Tuklasin
sa iyo sa maraming paraan tulad ng isang
kuwento, awitin, tula, pambukas na suliranin,
gawain o isang sitwasyon.
Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling
Suriin
pagtalakay sa aralin. Layunin nitong matulungan
kang maunawaan ang bagong konsepto at mga
kasanayan.
Binubuo ito ng mga gawaing para sa malayang
Pagyamanin
pagsasanay upang mapagtibay ang iyong pang-
unawa at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay gamit
ang susi sa pagwawasto sa huling bahagi ng
modyul.
Naglalaman ito ng mga katanungan o pupunan
Isaisip
ang patlang ng pangungusap o talata upang
maproseso kung anong natutuhan mo mula sa
aralin.
Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong sa
Isagawa
iyo upang maisalin ang bagong kaalaman o
kasanayan sa tunay na sitwasyon o realidad ng
buhay.
Ito ay gawain na naglalayong matasa o masukat
Tayahin
ang antas ng pagkatuto sa pagkamit ng
natutuhang kompetensi.

iii
 Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong panibagong
Karagdagang Gawain
gawain upang pagyamanin ang iyong kaalaman o
kasanayan sa natutuhang aralin.
Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng
Susi sa Pagwawasto
mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang

marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel
sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag
mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin
humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa
iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong
isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

iv
 Alamin

Alam mo ba na ang Pilipinas ay malapit sa ekwador kung

ibabase sa globo? At ang pagiging malapit nito sa lugar ay
nakakaaapekto nang malaki sa temperaturang nararanasan sa
bansa. Ito ang dahilan kung bakit nararanas ng 4 na uri ng
panahon, tagsibol, taglagas, tag-araw at tag-ulan. Mahalaga itong
malaman upang maging handa ang bawat isa sa pagbagobago ng
panahon.
Sa modyul na ito, mapapag-aralan ang uri ng panahon na
nararanasan sa bansa, mga salik na may kinalaman sa pagbabago
nito, mga angkop na kagamitan na maaaring gamitin at maging
mga gawain.
Ang kawalan ng kaalaman sa katangian ng uri ng panahon
ay maaaring magdudulot ng negatibong epekto hindi lamang sa
buhay ng tao kundi maging sa ekonomiya sa bansa at sa mundo.

Essential Learning Competencies:

• Nailalarawan ang pagkakalilanlang heograpikal ng
Pilipinas: (a) Heograpiyang Pisikal (klima, panahon, at
anyong lupa at anyong tubig)

Sa araling ito, inaasahang:

• Nailalarawan ang pagkakakilanlang heograpikal ng
Pilipinas tungkol sa panahon ng Pilipinas.
(AP4AAB-Ig-h-10)

1
 Subukin

Panuto: Piliin ang wastong sagot mula sa pagpipilian. Isulat ang

titik ng tamang sagot sa sagutang papel.

1. Ano ang dalawang uri ng panahon sa Pilipinas?

A. tag-araw at tagsibol
B. tagsibol at taglagas
C. tag-ulan at tag-araw
D. taglagas at tag-ulan

2. Alin sa mga sumusunod na buwan nararanasan ang tag-ulan

sa Pilipinas?
A. Abril hanggang Mayo
B. Enero hanggang Hunyo
C. Hunyo hanggang Nobyembre
D. Pebrero hanggang Nobyembre

3. Alin sa mga sumusunod na gawain ang angkop sa panahon ng

tag-araw?
A. pagpaliligo sa isang bukal
B. paghahanda ng mainit na pagkain
C. pagpapahinga sa loob ng kwarto maghapon
D. paglalaro ng mga outdoor games tulad ng volley ball

4. Alin sa mga sumunod ang HINDI nababagay na kasuotan sa

panahon ng tag-ulan?
A. bota at kapote
B. kapote at payong
C. sombrero at tsinelas
D. payong at sunglasses

5. Anong bahagi ng Pilipinas ang madalas na nakararanas ng

buhos ng ulan maliban sa hilaga at gitnang Luzon?
A. Hilagang Visayas
B. Gitnang Visayas
2
 C. Gitnang Mindanao
D. Hilagang Mindanao

6. Sa anong buwan sa Pilipinas nararanasan ang pinakamainit

na panahon?
A. Abril at Mayo
B. Mayo at Hunyo
C. Hunyo at Hulyo
D. Enero at Pebrero

7. Sa iyong opinyon, alin sa mga sumusunod ang hindi

magandang dulot ng tag-araw sa mga magsasaka?
A. dahil ito ang panahon ng piyesta sa bawat probinsya
B. dahil ito ang panahon na kadalasang may pagguho at
pagbaha sa isang lugar
C. dahil ito ang panahon ng pag-aani ng mga prutas tulad
ng manga, melon at pakwan
D. dahil ito ang panahon ng tagtuyo at kakulangan ng tubig
na tumutustos sa mga taniman kaya tigang ang mga
bukirin

8. Ang anggulong 23.50 ng planeta ay nagtatakda ng panahon,

ano ang dahilan nito?
A. Ang nakahilig na posisyon ng daigdig ang dahilan kung
bakit tumatama ang sinag ng araw sa magkakaibang
panig ng daigdig nang may magkakaibang init.
B. Ang anggulo ay nagpapabilis ng hangin dahilan sa
pagkatuyo ng mga lupain sa kapatagan ng isang lugar.
C. Ang anggulo ang dahilan sa malakas na pag-ulan na
nararanasan mula sa mataas na lugar dahil nagbibigay
ito ng makalas na hangin.
D. Ang bilis ng hangin ay dahil sa anggulo at paggalaw ng
hangin mula sa mataas hanggang sa mababang
temperatura.
9. Sa iyong palagay, bakit ang temperatura ang nauunang
sinusukat sa paglalarawan ng panahon?
A. sapagkat ito ay tumutukoy sa bilis ng hangin sa isang
lugar

3
 B. sapagkat ito ay tumutukoy sa lamig o init ng
atmospera sa isang lugar
C. sapagkat ito ay tumutukoy sa kahalumigmigan ng
atmospera sa isang lugar
D. sapagkat ito ay tumutukoy sa lamig o init ng atmospera
sa isang lugar

10. Ano ang tamang konklusyon bakit lumalaki ang kita ng

pamahalaan na nanggagaling sa turismo sa panahon ng tag-
araw?
A. dahil maraming Pilipino ang tumatangkilik mamasyal
kung panahon ng tag-araw
B. sapagkat maraming dayuhan ang naninirahan sa
Pilipinas
C. dahil mas malaki ang bibinayad ng mga dayuhan sa
mga pasyalan
D. sapagkat ang panahon ng tag-araw dinarayo ng mga
turista ang mga baybay-dagat at iba pang paliguan

Balikan

NAPAPANAHONG KAALAMAN

4
 Ang Pilipinas nakararanas ng klimang tropikal na may apat
na uri ng klima.
Tinutukoy ng unang uri ang klima ay ang tag-tuyot na
nararanasan tuwing Disyembre-Mayo habang ang tag-ulan
naman ay mula Hunyo-Nobyembre.
Ang ikalawang uri ay ang kawalan ng tag-araw sa halos
buong taon. Dito bumubuhos ang ulan mula Disyembre hanggang
Enero.
Ang ikatlong uri naman ay ang kawalan ng ulan mula Enero
hanggang Marso, ito ay panahon ng tag-araw.
Tinutukoy naman sa ikaapat na uri ang pagiging maulan sa
buong taon at halos walang tag-araw.

➢ Ano ang pagkakaiba ng apat na uri ng klima batay sa

distribusyon ng ulan?
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________

Rubriks
Pamantayan 5 3 1

Napaka-ganda
Maganda ang ideya
Nilalaman at kaayusan ng ideya, at May konting ideya
at angkop
napakaangkop

Napakaayos ng
Maayos ang Magulo ang
pagkakalahad
Organisasyon pagkakalahad ng pagkakalahad ng
ng talata
talata talata

Naisuma ang Katamtaman ang

Papaunlad ang
Pagsulat ayon sa talata ayon sa nilalaman ng
pagkakasuma ng
wastong balarila kabuuang naisumang
talata
kaalaman kaalaman

➢ Mahalaga bang malaman ang klima ng ating bansa?

Magbigay ng dalawang ideya.

5
 ______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
______________________________________________________
_____________________________________________________

Rubriks

Pamantayan 5 3 1

Napaka-ganda
Maganda ang ideya
Nilalaman at kaayusan ng ideya, at May konting ideya
at angkop
napakaangkop

Napakaayos ng
Maayos ang Magulo ang
pagkakalahad
Organisasyon pagkakalahad ng pagkakalahad ng
ng talata
talata talata

Naisuma ang Katamtaman ang

Papaunlad ang
Pagsulat ayon sa talata ayon sa nilalaman ng
pagkakasuma ng
wastong balarila kabuuang naisumang
talata
kaalaman kaalaman

Tuklasin

Panuto: Pag-aralan ng mabuti ang larawan at ihanay ang wastong

kagamitan na maaaring gamitin dito.
6
 F
A C

D G
B

_____________ _____________

_____________ _____________

_____________ _____________

_____________ _____________

_____________ _____________

_____________ _____________

Suriin

Panahon sa Pilipinas

1. Panahon ng tag-araw

7
 Ang tag-araw o tag-init ay mula sa buwan ng Disyembre
hanggang Mayo subalit ang pinakamainit naman ay sa buwan
ng Abril at Mayo. Bihira lamang nag ulan sa panahon ito kung
minsan wala pa.

Kaalinsabay ng panahong ito ang tagtuyo at kakulangan

ng tubig na tumutustos sa mga taniman kaya tigang ang mga
bukirin at karaniwang inaani ay mga prutas tulad ng mangga,
abokado, melon at pakwan.

Ngunit sa kabila nito, lumalaki naman ang kita ng

pamahalaan na nanggagaling sa turismo sapagkat ito ang
panahong dinarayo ng mga turista ang bansa upang mamasyal
sa mga baybayin at iba pang paliguan upang maiwasan ang
labis na init ng panahon.

Sa panahong ito ay madalas din nararanasan ang iba’t

ibang karamdamaan dulot ng matinding sikat ng araw. Dahil
dito may mga angkop na kasuotan na dapat gamitin at gawaing
dapat gawin sa panahong ito upang mapangalagaan ang
kalusugan.

Mga Maaaring Gawain

• pagpunta sa beach
• paghahalaman
• mag-ehersisyo
• maglaro ng outdoor games
• pamamasyal
• paglilinis ng bahay
• paghahanda ng malalamig na pagkain

Mga Kasuotan

• shades
• sombrero
• payong
• sando
• tsinelas

8
 • maninipis na damit

2. Panahon ng tag-ulan

Ito ay nararanasan mula sa buwan ng Hunyo hanggang

Nobyembre. Kadalasan ay sinisimulan ito ng bagyo na
umaabot mula sampu hanggang dalawampu taun-taon.

Mas madalas ang buhos ng ulan sa Hilaga, Gitnang

Luzon at Gitnang Mindanao. Ang malakas na hangin nito ay
nakapipinsala ng mga bahay, gusali, tanim, nararanasan din
ang pagguho ng lupa at pagbaha sa ilang lugar.

Ito rin ang panahong inaabangan ng mga magsasaka

upang mapadali ang pagpapatubig sa kanilang sakahan
sapagkat kasabay ng bagyo ang pagpasok na tinatawag na
Southeast monsoon o habagat.

Narito ang mga sumusunod na kasoutan ang gawain na

angkop sa panahong ito.

Mga Gawain
• pagbabasa
• pagpapahinga
• Paliligo sa hot spring
• Paglalaro ng outdoor games
• Pahahanda ng mainit na pagkain

Mga kasuotan
• payong
• bota
• dyaket
• kapote
• makakapal na damit

Mga Salik na may kinalaman sa Panahon

9
1. Temperatura
Tumutukoy sa lamig o init ng atmospera sa isang
lugar. Ito ang tindi ng init o lamig na nararanasan
paglabas ng bahay. Sa isang araw ay may iilang beses
na nagpapalit ng temperatura. Mas mataas ang
temperatura sa kalangitnaan ng araw at bumababa
naman kapag pagabi hanggang kinabukasan.
Naiiba-iba ito sa iba’t ibang lugar ayon sa mga
katangiang pisikal na lugar at kinalalagyang latitude
nito. Makaapekto din ang layo o lapit ng lugar sa
katubigan. Ito ang kadalasang sinusukat sa
paglalarawan ng panahon. Sinusukat ang temperatura
gamit ang thermometer.

2. Kahalumigmigan o Humidity
Tumutukoy sa dami ng water vapor o singaw ng
tubig na nasa himpapawid. Malaki ang bahagi nito sa
water cycle na siyang nagdadala ng pag-ulan,
pagbabalik ng tubig sa mga dagat at ilog, pagbibigay ng
suplay ng tubig para sa pang-araw-araw na paggamit.

3. Pamumuo ng Ulap at Presipitasyon

Ang pamumuo ng ulap sa isang lugar ay
nakaaapekto sa panahong nararanasan sa isang lugar.
Mapapansin sa salik na ito ang maaliwalas o
makulimlim at kung maulan ang panahon.
Ang mga ulap ay nabubuo mula sa mga water
vapor na umaangat sa atmosperal. Sa pagtaas ng nito
ay lumalamig ito at nagiging maliliit na patak ng tubig
o water droplet. Ang dami ng patak na ito na umaakyat
sa atmospera ang nagiging dahilan ng pagkakaroon ng
iba’t ibang uri ng pamumuo ng ulap. Kapag mataas ang
lebel ng ng tubig sa atmospera ay babagsak ito ng ulan
na tinatawag na presipitasyon.

4. Dami ng Ulan

10
 Isang salik na may kinalaman sa nararanasan sa
isang lugar. Ang iba’t ibang lugar sa ating bansa ay
nakararanas ng magkakaibang dami ng buhos ng ulan.
Halimbawa, ang katimugang bahagi ng Cotabato ay
nakararanas ng magkaibang dami ng buhos ng ulan sa
bansa.

5. Bilis ng Hangin o Wind Speed

Binabanggit sa mga weather forecast ang
paglalarawan sa bilis ng hangin bilang elemento ng
pagtataya ng panahon. Ito ang impormasyong malaki
ang pakinabang lalo na sa mga taong naglalayag sa
karagatn, naglalakbay sa himpapawid at mga
gumagawa ng mga impraestruktura. Dahil ito sa
paggalaw mula sa mataas hanggang sa mababang
pressure dulot ng pagbabago ng temperatura.
Karaniwang sinusukat ang bilis ng hangin gamit ang
anemometer.

Pagpapalit Ng Panahon
➢ Ang rotasyon, nagdudulot ng araw at gabi – umiikot ang
daiidig sa sarili nitong axis at tumatagos mula North
Pole patungong South Pole. Nahilig ito sa anggulong
23.50 .

➢ Ang rebolusyon, Nagtatakda ng mga panahon –

tumatagal nang 365¼ na araw ang kompletong
rebolusyon ng daigdig sa araw. At dahil sa nakahilig na
posisyon ng daigdig paikot sa araw ay tumatama ang
sinag nito sa magkakaibang panig ng daigdig nang may
kakaibang init at sa makakaibang panahon.

Pagyamanin

11
GAWAIN 1 – ”Piliin Mo, Kagamitan ko”

Panuto: Iguhit ang araw sa patlang kung kasuotan

ginagamit kung tag-araw at ulap na may ulan
naman kung tag-ulan. Isulat sa inyong
sagutang papel ang tamang sagot.

5
1 ..
..

6
2 ..

7
3
..

4 8
.. ..

GAWAIN 2 – ”Isulat Mo Sa Isda”

Panuto: Basahin ang bula na likha ng isda. Isulat sa katawan ang
TA kung ang mga gawain ay ginagawa kung tag-araw at
TU naman kung tag-ulan. Ang una ay nagawa na upang
iyong magiging pamantayan. Gawin sa sagutang papel.

paglalaro
ng
indoor
games
pagpunta
sa beach
1.TA
12
Gawain 3 – ”Tanggalin Mo”
Panuto: Tingnan ang larawan sa loob ng mga bilog at hanapin ang
HINDI kabilang sa pangkat. Isulat ang titik ng tamang
sagot sa sagutang papel.
A A

C
B C B C

1 2

A A

13

B B C
 Isaisip

Gawain 4 – ”Alaala Mo, Sukatin Mo”

Panuto: Ibigay ang mga hinihiling sa mga sumusunod na

tanong. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

1. Ano-ano ang mga salik na may kinalaman sa panahon?

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________

14
 Rubriks

Pamantayan 5 3 1

Napaka-ganda
Maganda ang ideya
Nilalaman at kaayusan ng ideya, at May konting ideya
at angkop
napakaangkop

Napakaayos ng
Maayos ang Magulo ang
pagkakalahad
Organisasyon pagkakalahad ng pagkakalahad ng
ng talata
talata talata

Naisuma ang Katamtaman ang

Papaunlad ang
Pagsulat ayon sa talata ayon sa nilalaman ng
pagkakasuma ng
wastong balarila kabuuang naisumang
talata
kaalaman kaalaman

2. Gamit ang Venn Diagram isulat ang kaibahan sa bawat

panahon.

Tag-araw Tag-ulan

Panahon
sa
Pilipinas

15
 Rubriks

Pamantayan 5 3 1
Naibigay ang
Bahagyang Walang naibigay
kabuuang
Nilalaman at kaayusan naibigay ang ang pagkakaiba ng
pagkakaiba ng
ng pagguhit pagkakaiba ng tag - tag -araw at tag-
tag -araw at
araw at tag-ulan ulan
tag-ulan
Napakaayos ng
pagkakalahad Maayos ang Magulo ang
Organisasyon ng Venn pagkakalahad ng pagkakalahad ng
Diagram Venn Diagram Venn Diagram

Naisuma ang Katamtaman ang

Papaunlad ang
kaisipan ayon nilalaman ng
Pagsulat ayon sa pagkakasuma ng
sa kabuuang naisumang
wastong balarila kaalaman at may
kaalaman ng kaalaman ng may
maraming mali
tama kunting mali
3. Mahalaga bang malaman ang mga buwan ng tag-ulan at tag-
init? Bakit? Ipaliwanag ito sa inyong sagutang papel.

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________

Rubriks

Pamantayan 5 3 1

16
 Naibigay ang
Bahagyang Walang naibigay
kabuuang
Nilalaman at kaayusan naibigay ang ang pagkakaiba ng
pagkakaiba ng
ng pagguhit pagkakaiba ng tag - tag -araw at tag-
tag -araw at
araw at tag-ulan ulan
tag-ulan
Napakaayos ng
pagkakalahad Maayos ang Magulo ang
Organisasyon ng Venn pagkakalahad ng pagkakalahad ng
Diagram Venn Diagram Venn Diagram

Naisuma ang Katamtaman ang

Papaunlad ang
kaisipan ayon nilalaman ng
Pagsulat ayon sa pagkakasuma ng
sa kabuuang naisumang
wastong balarila kaalaman at may
kaalaman ng kaalaman ng may
maraming mali
tama kunting mali

Isagawa

Gawain 5 – ”Isulat Mo Sa Kuwago”

Panuto: Basahin ang mga paglalalarawan sa loob ng ulap. Isulat
ang salitang ARAW sa katawan ng kuwago kung ang
ipinapahayag sa bilang ay tungkol sa tag-araw at ULAN
naman kung ito ay tungkol sa tag-ulan. Isulat ang sagot
sa inyong sagutang papel.

1 2 3

4 5

1. Panahon na nararanasan mula sa buwan

ng Hunyo hanggang Nobyembre.
2. Sa ganitong panahon nararanasan ang
mga pagguho ng lupa.
3. Ito ang panahong 17
inaabangan ng mga
magsasaka sapagkat mapapadali ang
pagpapatubig sa kanilang sakahan.
4. Ito ang panahon ng tagtuyo at
Pahalagang Moral:
Sa iyong opinyon, bakit mas marami ang bilang ng mga
namamatay sa panahon ng tag-ulan? Ipaliwanag ang sagot.
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
_______________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
_______________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
_______________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
_______________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
Rubriks

18
 Napaka-ganda
Maganda ang ideya
Nilalaman at kaayusan ng ideya, at May konting ideya
at angkop sa
ng pagguhit napakaangkop sa iginuhit.
iginuhit
sa iginuhit

Napakaayos ng
Maayos ang Magulo ang
pagkakalahad
Organisasyon pagkakalahad ng pagkakalahad ng
ng talata
talata talata
Naisuma ang Katamtaman ang
Papaunlad ang
Pagsulat ayon sa talata ayon sa nilalaman ng
pagkakasuma ng
wastong balarila kabuuang naisumang
talata
kaalaman kaalaman

Tayahin
Panuto: Basahin at unawain ang pangungusap na naglalarawan
sa panahon ng bansa. Isulat ang titik ng tamang sagot sa
sagutang papel.

1. Ano ang mga gawain na maaaring isagawa sa panahon ng

tag-ulan?

A. pagbibisikleta
B. pagpapatubig ng sakahan
C. pagpapalipad ng saranggola
D. pagpapapatuyo ng mga labahin

2. Alin sa mga sumusunod ang naglalarawan sa panahon ng

tag-ulan?

A. pagkatuyo ng sakahan
B. pagbitak-bitak ng lupa
C. pagbuhos ng malakas na ulan
D. pamamasyal ng mag-anak sa paliguan

3. Ano ang salik na tumutukoy sa lamig o init ng atmospera?

A. temperatura
B. dami ng ulan
C. kahalumigmigan
D. pamumuo ng ulap

19
4. Alin sa mga sumusunod na buwan ang may pinakamainit
na panahon?

A. Mayo
B. Hulyo
C. Abril at Mayo
D. Mayo at Hunyo

5. Ilang bagyo ang dumarating sa Pilipinas taun-taon?

A. 10 – 15
B. 10 – 20
C. 10 – 25
D. 10 – 30

6. Alin sa mga sumusunod ang HINDI kabilang na gawain

sa panahon ng tag-araw?

A. Pagpapahinga maghapon
B. paghahanda ng malamig na inumin
C. paghahanda ng mainit na pagkain tulad ng sopas
D. pagpunta sa paliguan at paglalaro ng indoor games

7. Sa iyong palagay, bakit paibaiba ang temperatura sa iba’t

ibang lugar sa bansa?

A. dahil sa mga mataas na mga lugar

B. dahil sa mga katangiang pisikal na kinalalagyan
C. dahil sa mga mabababang mga na kinalalagyan
D. dahil sa layo at lapit ng lugar sa mga katubigan

8. Ano ang pagkakaiba ng panahong tag-araw sa tag-ulan?

A. Ang tag-ulan ay mula sa buwan ng Hunyo hanggang

Nobyembre samantalang ang tag-araw ay sa buwan ng
Abril at Mayo.
B. Ang tag-ulan ay mula sa buwan ng Hulyo hanggang
Oktubre samantalang ang tag-araw ay sa buwan ng Abril
at Mayo.
C. Ang tag-ulan ay mula sa buwan ng Nobyembre hanggang
Enero samantalang ang tag-araw ay sa buwan ng Mayo
at Hunyo.
20
 D. Ang tag-ulan ay mula sa buwan ng Setyembre hanggang
Nobyembre samantalang ang tag-araw ay sa buwan ng
Marso at Abril.

9. Ayon sa PAGASA may paparating na bagyo ngunit sa

kabila nito itinuloy pa rin ng magkakaibigang Denah,
Nona, Toto at Leida ang kanilang desisyong maligo sa
dagat. Ano kaya ang maaaring maranasan nila?

A. Katakot-takot ang kanilang naranasan dahil sa malakas

na hangin at ulan.
B. Kasaya-saya ang kanilang naranasan dahil sa malakas na
hangin at ulan.
C. Katakot-takot ang kanilang naranasan dahil sa
mapakalinis ng tubig sa dagat.
D. Kasaya-saya ang kanilang naranasan dahil sa
nakapatahimik at preskong hangin

10. Si Mang Jose ay isang beteranong magsasaka sa

kanilang bayan. Isang araw napandesiyunan nitong
magtanim ng palay sa buwan ng Abril kahit panahon ng
tag-araw. Ano sa iyong palagay ang magiging resulta ng
ani ni Mang Jose?

A. Mababa ang bilang ng kanyang ani at naging magasto ito

sa pagpapatubig.
B. Mataas ang bilang ng kanyang ani at naging mas mura
ang mga pabiling abono.
C. Sakto lamang ang bilang ng kanyang ani at maging gasto
sa kanyang sakahan.
D. Sobra-sobra ang bilang ng kanyang ani, subalit mas
magasto ito sa pagpapatubig dahil sa tag-araw.

21
 Karagdagang Gawain

Panuto: Magtala ng limang gawain na angkop na isagawa sa

bawat panahon. Isulat ang sagot sa sagutang papel.

Tag-araw Tag-ulan

22
 23
Tayahin Isagawa Pagyamanin
1. B 1. ARAW (Gawain 3)
2. C 2. ULAN
3. A 3. ULAN 1. C
4. C 4. ARAW 2. C
5. B 5. ARAW 3. B
6. A 4. A
7. B 5. B
8. A
9. A
10. A
Pagyamanin Pagyamanin Tuklasin Subukin
(Gawain 2) (Gawain 1) 1. C
2. C
1. TA 1. . A E 3. D
2. TA 2. D F 4. D
3. TA 3. . C B 5. C
4. TA 4. . G 6. A
5. TU 5. . 7. C
6. TU 6. . 8. A
7. . 9. B
8. 10. D
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian
Ma. Corazon V. Adriano, Marain A. Caampued, Charity A. Capunitan, Walter F. Galarosa, Noel P.
Miranda, Emily R. Quintos. 2015. Araling Panlipunan, Kagamitan ng Mag- aaral. Pasig, City:
Kagawaran ng Edukasyon.

24
 PAHATID – LIHAM

Ang Sariling Pagkatutong Modyul na ito ay nilinang ng

Kagawaran ng Edukasyon, Rehiyong SOCCSKSARGEN na may
pangunahing layunin na ihanda at tugunan ang pangangailangan
sa bagong normal. Ang nilalaman ng modyul na ito ay batay sa
Most Essential Learning Competencies (MELCs) ng Kagawaran ng
Edukasyon. Ito ay pantulong na kagamitan na gagamitin ng bawat
mag – aaral sa pampublikong paaralan ng Rehiyon XII simula sa
taong panuruan 2020 – 2021. Ang proseso ng paglinang ay
tinutukan sa paglimbag ng modyul na ito. Ito ay Bersyong 1.0.
Mahigpit naming hinihimok ang anumang puna, komento at
rekomendasyon.

Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Printed in the Philippines by Department of Education –

SOCCSKSARGEN Region

Office Address: Regional Center, Brgy. Carpenter Hill, City of Koronadal

Telefax: (083) 2288825/ (083) 2281893
E-mail Address: region12@deped.gov.ph