LINGUA GALEGA.

TEMA 1
O DICCIONARIO:
É un libro que contén, por orde alfabética, todas as palabras dun idioma coas suas
definicions.

A COMUNICACIÓN:
Chamamos comunicación verbal á que se realiza por medio da lingua falada ou escrita.
Chamamos comunicación non verbal á que se realiza sen palabras, por medio de
imaxes, sons, xestos…

A SÍLABA TÓNICA:
A sílaba que pronunciamos con máis forza nunha palabra chámase sílaba tónica. As
demáis reciben o nome de sílabas átonas.

O ACENTO GRÁFICO:
A maior forza coa que pronunciamos a sílaba tónica en cada palabra chámase acento.
Algunhas palabras levan, sobre a vogal tónica un signo (´) para marcar a intensidade; é
o acento gráfico: ancián, fácil, teléfono….

A PRIMEIRA PERSOA:
A narración en primeira persoa está contada por un od personaxes. Sabémolo porque
utiliza.
Pronomes persoais en 1ª persoa: eu, me, min, más nos…
Posesivos en 1ª persoa: meu, niña, noso, nosas…
Verbos en 1ª persoa: estou, fun, atopamos, fixemos….

TEMA 2.
As palabras que teñen un significado igual ou parecido chamanse sinónimas.
As palabras que teñen un significado contrario, chámanse antónimas.
O ENUNCIADO E A ORACIÓN:
Un enunciado é calquera texto c on sentido completo. Pode estar formado por unha
soa palabra ou por moitas palabras.
A oración é un tipo de enunciado que contén un verbo.

AS CLASES DE ORACIÓNS:
As oracións enunciativas informan sobre algo: Don Evaristo Tose.
As oracións exclamativas expresan sorpresa, medo ou emoción e levan un signo de
admiración (!) ao final. Que mala cara ten!
As oracións interrogativas serven para preguntar algo e levan un signo de
interrogación ? ao final. Estará enfermo?

AS PALABRAS AGUDAS
As palabras que levan o acento na última sílaba chamanse palabras agudas. Levan
acento gráfico se rematan:
- En vogal: mazá.
- En -s: atrás.
- En -n: xardín.
- En -ns: nubarróns.

A TERCEIRA PERSOA:
A narración en terceira persoa está contada por un narrador que non participa na
historia, é decir, non é un personaxe. Sabémolo porque utiliza:
Pronomes persoais en 3ª persoa: el, ela, eles, lle, lles, eles.
Posesivos en 3ª persoa: seu, suas, seus….
Verbos en 3ª persoa: foi, dixo, estaban…

TEMA 3
O SUXEITO E O PREDICADO.
O Suxeito é a parte da oración que nos di quen realiza unha acción (esquío) ou a quen
lle sucede algo (O raposo). O núcleo do suxeito é un nome.
O PREDICADO é a parte da oración que nos dí que fai, ou como está o suxeito. O
núcleo do predicado é un verbo.
O SUXEITO E O PREDICADO dunha oración deben concordar se o suxeito está en
singular, o verbo tamén, se o suxeito está en plural, o núcleo do predicado debe ir en
plural.
AS PALABRAS GRAVES:
As palabras que levan o acento na penúltima sílaba chámanse palabras graves.
Levan acento gráfico se rematan en calquera consoante distinta de -n, ou -s (útil,
cráter…)
AS PALABRAS ESDRUXULAS: as palabras que levan o acento na antepenúltima sílaba
chámanse palabras esdrúxulas. Todas se acentúan. Frigorífico, máquina…

DOUS Ou máis versos riman se a última palabra de cada un remata nos mesmos sonso
u moi parecidos.
O recurso da personificación permite atribuir calidades ou accions humanas as cousas
ou aos animáis.
O recurso da hipérbole consiste en esaxerar moito as calidades de algo ou de alguén.

TEMA 4
As palabras homófonas: pronúncianse igual, pero escríbense de maneira diferente e
teñen distintos significados. Vaca (animal) baca (coche).
OS NOMES COMÚNs DESIGNAN CALQUERA PERSOA, ANIMAL, PLANTA OU COUSA:
RAPACES, ZUME, HABITACIÓN.
OS NOMES PROPIOS identifican unha persoa, animal ou cousa entre outras da sua
especie: Pedro, Sonia.
OS NOMES INDIVIDUAIS: designan en singular unha soa persoa, cousa, animal,
planta….
OS NOMES COLECTIVOS: designan en singular varias persoas, animáis plantas ou
cousas. Equipo, rebaño…
DITONGO: Cando dúas vogais se pronuncian xuntas nunha mesma sílaba, dicimos que
forman un ditongo. Unha desas vogais ten que ser sempre i ou u.
HIATO: Duas vogais seguidas que se pronuncian en sílabas distintas forman un hiato.
ONOMATOPEAS: As palabras que expresan os sons da natureza, os berros dos animáis
e os ruídos chámanse onomatopeas.
O RETROUSO: Está formado por un ou máis versos que se repiten despois de cada
estrofa.