1.

ADMINISTRAZIO-PROZESUA
Administrazio-prozesua esaten zaio enpresaren administrazioak enpresaren xedeak eta
helburuak, lortzeko betetzen dituen funtzioen eta jardueren multzoari.
Jarduera multzo horrek; plangintza-funtzioa, antolakuntza-funtzioa, kudeaketa-funtzioa eta
kontrol-funtzioa dira eta xedeak eta helburuak dituzte.
Fase-mekanikoa administrazioaren alderdi teorikoa da, fase horretan zehazten da zer egin
behar den, eta bi funtzio edo azpifase ditu; plangintza, zer egingo den proposatzen duena,
eta antolakuntza, proposatuko nola egingo den azterketa duena.
Fase-dinamikoan, planifikatu eta antolatu behar dena nola gauzatu behar den zehazten da.
Fase honek bi funtzio ditu, kudeaketa zeren bidez eta nola gauzatuko den erabakitzea, eta
kontrola, nola gauzatu den zehaztea.

2.PLANGINTZA FUNTZIOA
Plangintza egitea da helburu batzuk ezarri eta horiek lortzeko estrategiak zehaztea,
enpresaren politika zehaztea eta erabakiak hartzeko irizpideak finkatzea, betiere enpresaren
helburuak lortzeko xedez.
1) Abiapuntuko egoera aztertzea, enpresaren eta haren inguruko egoera aztertzea
2) Helburua zehaztea, horretarako aukerak zehaztu
3) Aukera bakoitzaren indarrak eta ahuleziak aztertu, kostuen eta arriskuen azterketa
egingo da beharretara ondoen dagoena egokitzeko
4) Desbideratzeak kontrolatu eta zehaztu, funtzionatzen ez duten gauzak bideratu eta
kontrolatu
Helburuak jartzeko hainbat gauza kontuan izan behar dira:
- Enpresarekiko helburu errealistak izan behar dira,
- Lehentasunak jarri helburuen eta azpihelburuen artean, alternatiba-onena
aukeratzeko eta aukera-kostu hoberena hartzeko
- Helburuak ahalik eta ustekabe gutzien izanda lortu behar da, kostu txikiena lortuz
2.1 Plangintzaren sailkapena
Garrantziaren eta zabaltzasunaren arabera
Xedea Plangintzaren abiapuntuak dira

Helburuak Enpresak epe baterako lortu nahi duena; testuingurua aztertuz gero
eta enpresaren xedea gogoan izanda

Estrategiak Helburuak lortzeko egiten diren jarduerak

Politika Enpresak dituen oinarrizko printzipioak dira

Prozedurak Ekintza bat aurrera eramateko jarraitu behar diren urratsak

Arauak Zer egin eta zer ez adierazten duena, zorrotza izaten da

Aurrekontuak Plan kuantifikatuak dira, idatzizko planak zenbakizko adierazpena

eman. Plan zehaztuak zenbat diru beharko den aurreikusten dute,
lehentasuna emateko ere balio du.
Denboraren arabera
Epe luzeerako Bost urtetik gorako epeak, aurreikusteko plana

Epe ertainekoak Urte batetik gora baina bost urtetik behera

Epe laburreko Ekitaldi ekonomiko batean egiten diren planak, urtebeteak

Funtzionaltasunaren arabera
Merkaturatze-arloa Zerbait ekoiztu aurretik eta ondoren egin behar den plana

Ekoizpen-arloa Ekoizpen-sistemari dagokion guztia

Inbertsio eta finantza-arloa Enpresaren funtzionamendurako behar diren funtsak

Giza baliabideen arloa Giza faktoreari dagokio guztia

3. Antolakuntza -funtzioa
Behin plagintza dugula antolakuntza planifikatuko dugu eraginkortasunez lanaren zereginak
banatuz, alderdi hauek hartu behar dira aintzat
a) Antolakuntza mailak zehaztu, aginteen hierarkia eta enpresaren zereginak nork
kontrolatu eta garatu egiten duen.
b) Pertsona bakoitzak bere funtzioa edo helburua argia eta zehatza izatea
c) Zer egin behar duten jakiteaz gain norentzat egiten ari diren ere jakin behar dute,
ongi jakiteko aginte- eta erantzukizun-kanala
d) Komunikazio bidea arlo guztietan izan behar dira, enpresen artean, sailen artean…
Enpresen elementuen arteko komunikazioari dagokionez, zenbait harreman modu daude:
- Harreman lineala: aginduen arteko lotura
- Staff harremanak: espezialisten aholkuak entzuten dute
- Harreman funtzionala: beren espezialitatearekin lotutako gai guztietan agintea eta
erantzukizuna duten espezialisten multzoa da.
3.1 Lanaren antolakuntza
Enpresaren esku dauden baliabide guztiak koordinatzea xede duten arau-multzo bat da.
Lanaren xedea da aurrez ezarritako helburuak lortzea, ahalik eta kostu txikienaz eta
ahalegin txikiena egiten.

3.2 Lanaren banaketa

Ondasun edo zerbitzu bat ekoizteko egin behar de lanaren zeregin-kopurua hartzen da
abiapuntu, eta zeregin horiek zeregin bakoitzean espezializatutako langileek egin behar
dituzte, lanaren eraginkortasun handiagoa lortzeko.

3.3 Antolakuntza formala

Antolakuntza formala enpresaren asmoen egitura bat da, ongi definituta eta zehaztuta,
enpresak bere elementuetako bakoitza lekurik egokienean kokatzeko helburu duena.
Enpresa osatzen duten pertsonek egitura horretara egokitu behar dute, eta elkarrekin egin
behar dute lan, enpresak aurrez zehaztu dituen helburuak lortzeko.
Erakundeak ondo funtzionatzeko ezinbestekoa da elementuak bai pertsonak ongi jakitea
haien funtzioak eta zer erantzukizun dute. Aginteak garbi zehaztuta egon behar dira.
 - Sailetan banatzea
Funtzioen arabera Bakoitzak zer sailetan dagoen espezializatuta

Geografia-eremuen arabera Puntu geografikoen ezagutzaren arabera modu batera edo

bestera jokatzea

Produktuen-arabera Enpresa 2 sailetan espezializatzen bada bietan ona den

bat hartzea

Prozesuen arabera Ekoizpen katearen arabera antolatzea

- Komunikazioa enpresan
Komunikazio bertikala
Gorako komunikazioa Langileetik zuzendarira mezua, langileen helburua da
zuzendariak bere arazoren berri izatea

Beherako Zuzendariek ematen diote hasiera eta langileek jasotzen dute

komunikazioa mezua, langileek enpresaren helburuak jakitea da xedea.

Komunikazio horizontala
Hierarkia-maila bereko pertsonetan sortzen den komunikazioa da, nahiz eta sail
desberdinekoak izan
- Antolakuntza egituraren eredua
Egitura lineala eta aholkularitza (staff) bateratzen dituen eredua
Egitura nagusia hierarkikoa da eta aholkularitza sailek sostengua ematen diote, sailek
lagundu eta aholkuak ematen dute baina ez dute aginterik.
Eredu honek abantailak ditu bakoitza zuzendari bakar batetik aginduak jasotzen ditu, eta
besteen eragozpenak konpontzen ditu. Baina erabakiak motelago hartzen dira, langileek
haien artean arazoak izan ditzakete.
Matrize eredua
Bi antolakuntza eredu konbinatzen dute, funtzioak eta proiektuak egiteko.
Erabakiak hartzerakoan denbora mugatua dago, proiektua martxan jartzeko duen epea.
Abantailak, antolakuntza malgua, ohiko egiturari eustea
Eragozpenak, proiektuaren parte diren guztiak koordinatu behar dira proiektua aurrera
eramateko.
- Organigrama
Enpresaren antolakuntza-egituraren adierazpen grafikoak dira, sintetikoa eta sinplifikatuta,
enpresaren ezaugarri nagusiak azaltzen dira.
Organigramek baldintza hauek bete behar dute:
1) Enpresak osatzen duten elementuak bereiztea
2) Aginte mailak eta estatusak bereiztea
3) Ulerterraza izatea
4) Ezinbesteko elementuak bakarrik hartzea
Organigrama bertikala
Karguaren garrantziaren arabera maila batean edo bestean jarri eta ezaugarririk
nabarmenenarekin
Organigrama horizontala
Bertikalaren elementu berdinak ditu baina komunikazioa horizontalki da
Organigrama erradiala
Ikusizko inpaktua dauka eta zuzendaritza maila altuena nabarmentzeko da
Dibisioetan antolatutako enpresen organigramak
Sailkapen xedearen arabera:
- Informazio organigrama: enpresak informazio orokorra ematen du beraz unitate
handiak bakarrik agertzen dira
- Azterketa organigrama: antolakuntza-egitura osoa agertzen da zehetasun osoz
Sailkapena, hedaduraren arabera
- Organigrama orokorra: saill guztiak agertzen dira
- Organigrama xehatuak: sail jakin batek antolakuntzari buruzko informazioa eman
Sailkapena edukiaren arabera
- Egiturazko organigrama: enpresaren unitateak eta haien harteko harremanak
- Langileen organigrama: unitateetan lan egiten duten pertsonak
- Organigrama funtzionala: unitate bakoitza nola antolatuta dagoen eratuta adierazi

3.4 Antolakuntza informala

Enpresa osatzen duten kideen arteko harremanetik sortutako antolakuntza.
Antolakuntza informala da pertsonak elkartzea sortzen diren hareman pertsonalen bidez eta
gizarte-harremanei, enpresa-zuzendaritzak edo enpresa-antolakuntza aurrez zehaztu ez
dituenak.
- Erakundeko kideen artean organigramatik kanpo sortzen diren harremanak naturalak
- Ustekabeko liderrak agertzea, enpresarekin loturarik ez duten gaietan
- Enpresan arazoak izatea, eta, horren ondorioz, aldarrikapenak egin behar izatea
- Askotan hutsuneak daude, ez dago argi zer egin behar den

4. Kudeakea edo zuzendaritza funtzioak

Goi zuzendaritza, piramidearen lekurik garaieneak dago, epe luzerako plangintza daukate
eta haien ardura da helburuak betetzea
Erdi-mailako zuzendaritza, plangintza orokorra gauzatzeaz eta kontrolatzear arduratzen da,
aurrekoek baino plan zehatzagoak dituzte
Kudeaketa maila, behe-maila da, planak gauzatzearen erantzukizun zuzena da, zuzendari
horiek esaten diete langileei zer egin behar dute

4.1 Zuzendariaren funtzioak

Lidergo esaten zaio pertsona batek, gogo biziz eta berak nahi duelako, beste batzuengan
eragiteko eta haiek helburu jakin batzuk lortzera animatzeko edo motibatzeko duen
gaitasunari eta trebetasunari
- Helburuak lortzeko eman behar diren urrats guztien sailkapena
- Ardurapean duen langileei zeregin horien berri ematea
- Langileei jarraibidea eman, zereginak metodoak eta prozedura zuzenak
- Lan-egoera ona motibatuak egoteko
Hainbat lidergo-mota:
Lidergo autoritarioa: lagileek parte hartu gabe erabakiko ditu erabakiak
Lidergo demokratikoa: entzungo ditu haren kideei eta planteatutakoa egiten saiatuko da
Lidergo liberala: erabaki kolektiboak dira, zuzendariak ez du parte hartzen
5. Kontrol funtzioa
Planeatutakoa jarraitzea eta lortzea zehatz. planteatutako jarduera guztiak atera direla
zihurtatzea.
Desbideratzeak zuzendu
- Planak ez direlako bete aurreikusi, dela antolamendu egokia, dela baliabideen
errentagarritasun txikia
- Planak ez zirelako egokiak eta ezarri ziren helburuak guztiz lortezinak zirelako
Kontrol teknika
- Auditoria, enpresaren plangintza aztertzen du (kontabilitatea, finantza…) eta
enpresaren baliabideen edo kudeaketa orokorraren errentagarritasunari dagokiona
ere
Barne auditoria, kontrol-mekanikoa enpreasa barruan
Kanpo auditoria, kontrol-mekanikoa enpresaren parte ez diren pertsonak egin
Kontuen auditoria:enpresaren finantza-egoera aztertu
Auditoria operatiboa: enpresak helburuetarako politiketarako edo plangintzarako zer
egitura orokor duen
Ekoauditoria: el gasto de residuos
- Aurrekontuaren kontrola, plangintzan adierazitako zenbatekoa betetzen direla
kontrolatzea
- Estatistika, arazo bat egotean historiakoak aztertu, ondorioak atera eta iragarpenak
egiteko aukera ematen du. Aurreko urteetarako edo sektoreko beste