You are on page 1of 3

Nhà thơ Tố Hữu được coi là “cánh chim đầu đàn” tiên phong trong nền thơ ca cách

mạng Việt Nam. Ngay từ tập thơ đầu tiên, Tố Hữu đã cho thấy một trái tim hừng
hực sức trẻ đang “bừng nắng hạ” vì được “mặt trời chân lý chói qua tim” . Và cho
đến tác phẩm Việt Bắc, Tố Hữu đã hoàn toàn khẳng định được mình là một cây bút
cách mạng – trữ tình xuất sắc nhất trên văn đàn Việt Nam thế kỉ XX.Có thể nói
tinh hoa của bài thơ hội tụ trong đoạn thơ sau khi nhà thơ dẫn người đọc vào khung
cảnh Việt Bắc chiến đấu và chiến thắng với không gian núi rừng rộng lớn, với
những hoạt động tấp nập, những hình ảnh hào hùng, những âm thanh sôi nổi, dồn
dập, náo nức. Cách mạng và kháng chiến đã xua tan vẻ âm u, hiu hắt của núi rừng;
đồng thời khơi dậy sức sống mạnh mẽ của thiên nhiên, con người Việt Bắc cùng
sức mạnh vô địch của khối đoàn kết toàn dân kháng chiến:

Những đường Việt Bắc của ta


Ngày đêm rầm rập như là đất rung
Quân đi điệp điệp trùng trùng
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan
Dân công đỏ đuốc từng đoàn
Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay
      Khổ thơ tràn đầy âm hưởng anh hùng ca, mang dáng vẻ của một sử thi hiện đại.
Chỉ một vài nét phác họa khung cảnh hùng tráng của cuộc kháng chiến ở Việt Bắc,
Tố Hữu đã cho người đọc thấy khí thế hào hùng, mạnh mẽ của khối đoàn kết toàn
dân toàn diện, của sự hoà quyện, gắn bó giữa thiên nhiên với con người - tất cả tạo
thành hình đất nước đứng lên chiến đấu vì độc lập tự do, vì hạnh phúc, tương lai
của dân tộc.

      Bức tranh hoành tráng trước hết được thể hiện ở không gian rộng lớn, những
nẻo đường chiến khu Việt Bắc giờ đây là của ta. Đêm đêm những bước chân hành
quân rầm rập, làm rung chuyển của đất trời, bước chân của những con người khổng
lồ đội trời đạp đất, làm nên những kì tích anh hùng.

      Nổi bật lên là hình ảnh quân đội nhân dân Việt Nam, ý thơ phô trương sức
mạnh hùng hậu: Quân đi điệp điệp trùng trùng/ Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ
nan, chỉ với hai câu mà tạc được bức phù điêu điệp trùng, hùng vĩ của Việt Bắc
kháng chiến. Càng đẹp đẽ và sống động hơn là hình ảnh ánh sao đầu súng lấp lánh
dười trời đêm, khiến người đọc nhớ đến "Đầu súng trăng treo" của Chính Hữu.
Những câu thơ giàu chất tạo hình, vừa hiện thực, vừa lãng mạn gợi nhiều liên
tưởng về vẻ đẹp của người chiến sĩ.

      Hình ảnh của Dân công đỏ đuốc từng đoàn cũng kì vĩ và tràn đầy sức mạnh.
Kháng chiến của chúng ta là cuộc kháng chiến toàn dân toàn diện, người người
đánh giặc, nhà nhà đánh giặc, nông dân miền xuôi tấp nập lên đường đóng góp sức
người sức của cho tiền tuyến lớn. Hình ảnh của họ thật hào hùng, hoành tráng qua
câu: Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay, sự kết hợp kì diệu giữa hình ảnh thực và
những liên tưởng lãng mạn bay bổng vừa làm sống dậy nguồn sức mạnh to lớn của
một dân tộc, vừa thần thoại hoá sức mạnh của con người, sức mạnh của chủ nghĩa
anh hùng cách mạng. Bước chân của họ là bước chân của những con người đội đá
vá trời, rung chuyển càn khôn, đạp bằng mọi gian nguy làm nên chiến thắng kì
diệu khiến thế giới phải khâm phục.

      Cảm hứng sử thi lãng mạn, hào hùng đã khiến ý thơ được mở rộng đến viễn
cảnh tương lai tươi sáng:

Nghìn đêm thăm thẳm sương dày


Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.
      Nhà thơ sử dụng hình ảnh Nghìn đêm thăm thẳm sương dày/ Đèn pha bật sáng
như ngày mai lên diễn tả cảm hứng tự hào, lạc quan tin tưởng về một tương lai tươi
sáng của chiến khu trường kì gian khổ. Dù hôm nay hay cả nghìn đêm đã qua, dân
tộc phải chìm trong thăm thẳm khói lửa đau thương; tăm tối, mịt mù của chiến
tranh, của đói nghèo thì hãy tin rằng ngày mai, ngày mai chúng ta sẽ chiến thắng.
Cuộc đời sẽ rộng mở, tươi sáng như ánh đèn pha đang chiếu vào bóng tối, sương
mù, mở đường cho xe ta ra mặt trận. Chúng ta sẽ được độc lập, tự do, ấm no và
hạnh phúc. Nhịp thơ cũng từ cảm hứng ấy mà trở nên mạnh mẽ, dồn dập như âm
hưởng bước chân hành quân của quân và dân ta, nườm nượp, trùng điệp trên những
nẻo đường ra trận. Hệ thống từ vựng mở căng độ diễn tả (nát đá, thăm thẳm, bật
sáng). Hình ảnh con người kì vĩ, ý thơ phóng xa vào viễn cảnh. Tất cả tạo nên một
bức tranh sử thi hoành tráng để ngợi ca sức mạnh của nhân dân anh hùng, đất nước
anh hùng.

      Việt Bắc là căn cứ địa hào hùng, mồ chôn giặc Pháp, nhà thơ không thể không
nhắc đến những tên đất, tên làng, tên sông, tên núi của trăm miền hoà với những
chiến công lừng lẫy cùng Việt Bắc đã đi vào sử sách của dân tộc.

Tin vui chiến thắng trăm miền


Hoà Bình, Tây Bắc, Điện Biên vui về
Vui từ Đồng Tháp, An Khê
Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.
      Niềm vui chiến thắng tràn ngập những câu thơ, tràn vào tâm tư người đọc,
niềm vui chiến thắng bất tận của chiến dịch Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu,
chấn động địa cầu.

Với lối thơ lục bát ngọt ngào như ca dao, với chất thơ trữ tình cách mạng, thật sôi
nổi, hào hùng, thiết tha, nhà thơ Tố Hữu trong đoạn thơ này đã thể hiện nổi bật khí
thế hào hùng của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Pháp ở Việt Bắc;
đồng thời đoạn thơ còn thể hiện niềm lạc quan cách mạng, ý chí chiến đấu và chiến
thắng kẻ thù, làm nên những chiến thắng vẻ vang, mang niềm vui về cho dân tộc.
Đoạn thơ như một đoạn sử thi của cuộc kháng chiến chống Pháp.

You might also like