Professional Documents
Culture Documents
Pananaliksik
Bilang pangangailangan sa
FILIPINO 113
Introduksyon sa
Pananaliksik-Wika at
Panitikan (Qualitative
Research in Filipino)
GINES, CATHERINE G.
HILARIO, MARIANNE L.
TUMACDER, DANICA HANNAH MAE L.
VALDEZ, MAUREEN FE V.
Mga Mananaliksik
Hunyo, 2022
i
Republika ng Pilipinas
Nueva Vizcaya State
University
Departmento ng Sekundarya
Kolehiyo ng Pampagtuturo
DAHON NG PAGPAPATIBAY
Mga Mananaliksik
Mga Taga-suri
Pagsang-ayon
ii
GAIL G. GUMILET, ED.D SANNY J. DANGIS, Ph.D
Pinuno ng Departamento Dekano
DAHON NG PAGHAHANDOG
ito.
Danica
Catherine
Marianne
Maureen
iii
DAHON NG PASASALAMAT
Nais namin kilalanin at ibigay ang aming mainit na pasasalamat sa mga naging
bahagi ng aming isinagawang pananaliksik. Nang dahil sakanila, mas naging maayos at
na siyang tumulong at ginawang posible ang pananaliksik na ito. Ang kanilang patnubay
Nais rin naming pasalamatan ang aming tagasuri at mga miyembro para sa
Nais rin naming pasalamatan ang aming pamilya sa kabuuan para sa kanilang
Danica
Catherine
Marianne
Maureen
iv
TALAAN NG NILALAMAN
Pahina ng Pamagat i
Pahina ng Pagpapatibay ii
Paghahandog iii
Pasasalamat iv
Talaan ng Nilalaman v-vii
Talaan ng Talahanayan at Grap viii
Talaan ng mga Pigura ix
Abstrak x-xi
Kabanata I. ANG SULIRANIN AT ANG KALIGIRAN NITO
Panimula 1-5
Paglalahad ng mga Suliranin 5-6
Paglalahad ng Layunin 7
Kahalagahan ng Pag-aaral 7-9
Saklaw at Delimitasyon ng Pag-aaral 9-10
Konseptwal na Balangkas ng Pag-aaral 10-11
Pagpapakahulugan ng mga Termino 11-12
v
Pagsusuri ng mga datos 32-34
Pakikipanayam 51-74
Buod 75
Konklusyon 76
Rekomendasyon 77-78
TALASANGGUNIAN 79-85
MGA APENDIKS
Liham-pahintulot 86-87
Talatanungan 88-91
vi
TALAAN NG TALAHANAYAN AT GRAP
Talahanayan Pahina
Grap 1.1 Distribusyon ng mga Tagatugon Ayon sa Kasarian 35
Grap 1.2 Distribusyon ng mga Tagatugon Ayon sa Edad 36
Grap 1.3 Distribusyon ng mga Tagatugon Ayon sa Baitang 37
Grap 1.4 Mga Tagatugon na Napapabilang sa Henerasyong Z 38
Grap 1.5 Paggamit ng mga Tagatugon sa Wikang GenZ 38
Grap 1.6 Kadalasang Paggamit ng mga Tagatugon sa Wikang GenZ 39
Talahanayan 1 Pananaw at mungkahi ng mga tagatugon sa implikasyon 40
ng wikang genz sa kanilang kasanyan panggramatika 41
Talahanayan 2 Kabuuan at Porsyento ng tugon ng mga tagatugon sa
mga salik na nakakaimpluwensiya sa pagsibol ng wikang genZ. 45
sa kasalukuyan. 56-59
TALAAN NG MGA PIGURA
Pigura Pahina
1 Ang Paradimo ng Pag-aaral 10
2 Mapa ng Bonfal National High School 31
vii
ABSTRAK
Sinaliksik ng pag-aaral na ito ang pananaw hinggil sa impluwensiya ng wikang
Nilayon ng pag-aaral na ito na maisa-isa ang iba’t ibang salita sa GenZ, mailarawan ang
tagatugon dito ay ang mga piling estudyante ng senior hayskul. Ang kabuuang bilang ng
mga tagatugon ay tatlumpu’t dalawa (32). Ang mga nakuhang datos sa sarbey na
viii
makabagong wika at pahalagahan at payabungin ang sariling wika lalong lalo na sa
ix
Kabanata I
KALIGIRAN NG PAG-AARAL
Panimula
pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika. Gayundin, ayon pa
rin sa Saligang Batas ng 1987, Artikulo XVI, Seksyon 9, na dapat magtatag ang
They Differ sa bisa ng Executive Order No. 134 na nilagdaan ni Pangulong Quezon
Higit pa rito, sinasabi naman ni Dr. Aurora Batnag (Kabayan 2001), dahil ang Pilipinas
adhikain ay kinakatawan hindi lamang sa iba't ibang boses ng kabataan, kundi pati na rin
sa maraming tinig iba't ibang rehiyon, gayon din sa lahat ay nasa iisang midyum, ang
1
wikang Filipino. Ang resulta, Hindi matutumbasan ang papel ng wika sa pagsisikap na
baguhin ang katayuan ng lipunan ng bansa. Ang wika ng isang bansa, ay hindi rin
magpasahanggang ngayon.
nababaon sa limot marahil dahil sa wala na gaanong gumagamit nito at hindi napauunlad.
Hindi rin maitatangging marami nang mga salita sa wikang Filipino ang naibaon na natin
sa limot, o kung hindi naman ay hindi na nauunawaan ng iba ang mga salitang ito dahil
ang ibig sabihin ay mabighani o maakit at Hiraya Manawaro na may kahulugang “sana”
madalas pinipili na lamang ng mga tao ang mas madaling bigkas nito. Mayroon din
kahulugan at baybay nito. Umuusbong ang mga ganitong salita sapagkat kasabay ng
2
Habang lumalaki ang bansa, nagbabago rin ang henerasyon; marami na ang
ganitong wika kaya naman nabuo ang Wikang GenZ na binuo ng GenZ.
lumalaganap ang mga ganitong salita bunsod na rin ng mga pagbabagong nagaganap sa
lipunan at sa midya at maging sa mga paglalakbay. Palasak ang mga uri ng ganitong
balbal ay madalas na ginagamit din ng mga edukadong tao na naging dahilan upang
nakaririnig nito.
3
at ang salitang Guwapo na ang tawag ng mga GenZers ay Chupapi. Napansin ng mga
henerasyon at maaaring mas mahirap itong bigkasin kaysa sa bagong anyo nito. Nais din
Paglalahad ng Suliranin
1. Ano ang propayl ng mga piling estudyante ng Senior Hayskul ayon sa:
1.1 Edad
1.2 Kasarian
1.3 Baitang
4
2. Ano-ano ang mga klasipikasyon ng Wikang GenZ ang madalas na
GenZ?
Paglalahad ng Layunin
na layunin:
Maisa-isa ang mga iba’t ibang salita sa Gen Z. Mailarawan ang karanasan ng
Kahalagahan ng Pag-aaral
5
Mga Mag-aaral. Ang pag-aaral na ito ay makakatulong sa kanila upang kanilang
malaman kung ano ang maaaring implikasyon ng Wikang GenZ sa orihinal na anyo ng
wikang Filipino. Mauunawan nila ang mga responsableng paraan sa paggamit ng bawat
salita sa paglalabas ng saloobin nila sa social media. Mahalaga rin sa kanila ang
pananaliksik na ito upang malaman nila kung anong wika ba ang dapat nilang paunlarin
din ang antas ng kanilang kasanayang panggramatika sa wikang Filipino, dahilan upang
Mga Guro. Mahalaga din ang pananaliksik na ito sa mga guro upang matulungan nila
ang mga mag-aaral sa pagpapahalaga sa ating wika at upang mapigilan ang mga mag-
aaral na huwag ipakain sa sistema ng wikang genz ang kinagisnang wika. Malalaman nila
kung paanong paraan ang angkop na gamitin sa pagtuturo sa kabila ng pag usbong ng
mga balbal na salita. Makapagbibigay pamulat din sa mga guro upang matagumpay na
din nila ang mga guro ng epektibong estratehiya sa pagpapaunlad ng Wika kaysa sa mga
Iba Pang Mananaliksik. Ang pag-aaral na ito ay maaari nilang maging lunsaran sa
6
Sa Mga Susunod na Henerasyon. Ang pag-aaral na ito ay maaari nilang balikan. Ito ay
ikauunlad ng ating wika sapagkat dapat nilang malaman na kinakailangang mataas ang
Saklaw at Delimitasyon
sekundarya ng Bonfal National High School. May mga tuntunin sa paggamit ng wika at
sa pag-aaral nito ay may mga limitasyon lang na dapat isaalanglang. Ang dahilan nito ay
mga mananaliksik ay nagpokus lamang sa mga piling mag-aaral ng Bonfal National High
Malayunin ang pagpili ng mga tagatugon. Gumamit ang mga mananaliksik ng purposive
7
Konseptwal na Balangkas ng Pag-aaral
Pinagkunan nasabing talatanungan Kinalabasan
sa mga piling mag-
aaral ng Senior High
School ng Bonfal
National
High School upang
Propayl ng mga makalap ang mga
Inaasahan ng mga
tagatugon datos hinggil sa
mananaliksik sa
paksang sinaliksik.
Ano ang propayl ng pagaaral na ito na
Sinundan ito ng harap-
mga estudyante ayon matukoy ang
harapan at birtwal na
sa: implikasyon ng
panayam sa mga
Wikang GenZ sa
kalahok upang
1.1 Edad kasanayang
malaman ang kanilang
1.2 Kasarian panggramatika sa
pananaw hinggil sa
1.3 Baitang makabagong
impluwensiya ng
panahon, upang ang
Wikang GenZ sa
wikang
kakayahang
Filipino ay patuloy na
magpahayag at
mapagyaman ng mga
umunawa. Pagkatapos
Pamamaraan kasalakuyan at mga
ay binigyang
susunod pang
interpretasyon at sinuri
henerasyon.
ang mga tugon. .
Piling Estudyante ng Senior Hayskul. Ang mga estudyante ang siyang naging panimula
8
kung paano natamo ng mananaliksik ang suliraning kanilang binigyang solusyon. Ang
High School ng Bonfal National High School at sinundan ito ng isang harap-harapan at
birtwal na pakikipanayam at matapos makalap ang mga datos ay binigyan ang mga ito ng
interpretasyon at sinuri ang kanilang mga naging tugon. Nakasaad naman sa output
Ang mga terminong ito ay binigyang kahulugan upang mas maunawaan ng mga
Bonfal National High School- Ito ang paaralan kung saan gaganapin ang pangangalap
9
Mag-aaral- Ito ay ang mga taong matatagpuan sa paaralan na handang matuto ng bagong
kaalaman at hubugin ang mga kakayahan gamit ang mga natututunan sa mga guro. Sila
Wikang GenZ- Ito ang wikang ginagamit at pinausbong ng mga kabataang ipinanganak
KABANATA II
10
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng mga kaugnay na literatura at pag-aaral sa
kasalukuyan kung saan ay sinasabing iba ang henerasyong ito kaysa sa ibang henerasyon
2015; Williams, Page, Petrosky &, Hernandez; 2010). na kung pag-uusapan ang
ang Generation Z bilang Tweens, Baby Boomers, The Founders, Plurals, Homeland
11
bagong slang. Ayon sa mananaliksik, ang GenZers ay grupo ng kabataan na isinilang sa
upang makabuo ng bagong salita. Bagaman hindi na bago ang pamamaraang ito sapagkat
nabakas na rin ito sa panahon ni Gregorio del Pilar na may sagisag na Plaridel. Maging
ang umusong awitin na pinamagatang “Nosi Ba Lasi?” na may orihinal na anyong “Sino
Ba Sila?”. Ani nila, sadya raw itong ginagawa ng mga kabataan upang sila ay maging
kakaiba. Ang ilan nga sa mga salitang muling binigyang bagong anyo ng mga GenZers
ay ang mga salitang aport na mayroong anyo sa slang na tropa at orihinal na anyo sa
wikang Filipino na barkada. Gayundin ang mga salitang petmalu na malupet na slang at
malupit sa wikang Filipino. Hindi maikakaila na magkakalapit ang mga bagong salita sa
lumang anyo nito, ang kaibahan lamang ay patuloy na pinauunlad ng mga GenZers ang
kanilang wika. Ang ganitong porma ng ay sinundan ng mga GenZers nang maitago ang
Ayon pa rin kina Gimme at Macasas (2020), napag-alaman nila na hindi lamang
binibihisan ng bagong anyo ang mga lumang salita kundi ay mahilig rin ang mga
12
GenZers na gumamit ng mga pangalang tanyag o personalidad upang iugnay sa kanilang
mga salita.
Beki Language o Gaylinggo kung tawagin. Kung kaya, hindi na bago ang ganitong anyo,
ang kaibahan lamang ay mas nagiging malikhain ang mga GenZers at dinaragdagan nila
ang mga personalidad na maaari nilang maiayon o maiugnay sa kanilang wika. Katulad
anyong Filipino na binago ang pantig kaya nakabuo ng salitang “keri”. Narito rin ang
salitang “ano ba” na may katumbas sa Wikang GenZ na “enebe”. Masasabing sa ganitong
ponemang /h/, /s/, /c/, at /q/, at gayundin naman sa pagpapalitan ng mga patinig na /a/, /e/,
13
Palasak din sa mga GenZers ang pagaabbreviate ng mga salita sa parirala na
Ingles ang pagbuo ng wikang GenZ, kadalasan itong ginagamit ng GenZers sa sintaks sa
Filipino na tila halaw sa konyo. Nabubuo ang ganitong paraan ng pagsasalita ng mga
matapos niyang suriin ang mga post sa social media ng mga kabataan sa Indonesia.
wikang Filipino ang nabihisan ng panibagong kahulugan halimbawa na dito ang salitang
salitang bobo o tanga na ginawang “ampness” . Ang ganitong porma ay nakita rin ni
14
niya sa salitang clipping ni (Yule, 2010) Ang clipping ay nagaganap kung ang isang salita
na ginagampanan ng ating wika noon at maging sa kasalukuyan. Wika ang siyang tulay
natin tungo sa kapayapaan ng bansa at at malaya rin ang mga Pilipinong maipahatid ang
kanilang mga saloobin at kaisipan. Samakatwid, wikang Filipino lamang ang susi tungo
“Ang Kalagayan sa Panahon Ngayon” na hindi lamang sa dekadang ito sumulpot ang
nakakaraan ay malimit nang pinag-uusapan ito kahit noong mahigit apat na raang taon
na. Ang isa sa mga nakikitang salik na siyang ugat ng samo’t saring suliranin patungkol
sa wika ay ang pagsibol ng mga makabagong salita na kung minsan ay nagiging resulta
ng lipunan. Halaw naman sa pananaliksik nina (Estanislao et al., 2018), lumalabas na ang
mga salitang balbal ay walang pamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng
na sanaying bigkasin ang mga salitang ito tulad na lamang ng lipunang social media, ito
Ayon kay Rahmawaty (2012), ang mga salitang slang ay umusbong bilang isang
itong tiyak na layunin, halimbawa, ginagamit ito bilang isang instrumento upang maging
pamilyar ang tao sa isang usapan. Ang balbal ay sumibol sa anyo ng mga bagong salita
na may bagong kahulugan o mga lumang salita na binihisan ng bagong anyo. Habang ang
mga tagapagtaguyod ng mga salitang balbal ay maaaring sabihing ito ay isang nauusong
pagtuturo ay tila napuna niya ang "sirang antas ng komunikasyon." Sinuri niya ang
problema ay ang mga matatanda. Dapat nating sanayin ang mga matatanda na
16
slang ay negatibong nakakaapekto sa pormal na pagsulat at pang-araw-araw na
komunikasyon.
Ayon pa nga kay (Nada, 2007), dahil sa mabilis na paglaganap ng mga islang na
salita ay maaari na itong tanggapin bilang istandard na wika. Patuloy na lumalaganap ang
media at maging sa mga paglalakbay. Palasak ang mga uri ng ganitong salita sa media.
madalas na ginagamit din ng mga edukadong tao na naging dahilan upang masundan at
magamit din ng mas nakababatang mga indibidwal at maging sa mga nakaririnig nito.
Isiniwalat din ni (Balazo, 2000) na sinisira ng wikang balbal o slang ang imahe at
orihinal na anyo ng wikang Filipino sapagkat dumadami ang ganitong mga salita at mas
pinagyayaman pa ito lalo ng mga kabataan kaysa sa sarili nating wika. Ani niya, hindi ito
salitang nakakabastos sapagkat sa halip na tatay ang itawag ay erpat ang itinatawag sa
kanilang Ama, gayundin sa ilaw ng tahanan na sa halip na nanay ay ermat ang itinatawag.
Sa naging pahayag nina (Bautista at Kazuhiro, 2009), maituturing nila ang mga
pananaw ng ibang tao, ang paggamit ng mga salitang ito ay hindi kaaya-aya sapagkat
nagdadala lamang ito ng masamang epekto sa mga mag-aaral na huwag nang pagtuunan
17
Ayon pa nga kay (Boeree, 2003) ipinag-uugnay ng wika ang nakaraan,
kasalukuyan at ang hinaharap. Iniingatan din nito ang ating kultura at mga tradisyon.
pananalita na may sariling kahulugan ang mga tanyag na bagay at kaganapan ng Google
na kung saan ay binago na ang pahayag na “sstalkin kita” at may bagong anyong “igo-
google kita”. Ibig sabihin lamang nito ay maghahanap ng impormasyon ang isang tao
ukol sa isang tao ay likas na naiintindihan ang pahayag dahil na rin sa kasikatan ng
salitang ginamit, kaya’t alam ang gamit nito sa konteksto ng pananalita. Idinagdag pa
niya na noon pa man ay nangyayari na ang ganitong mga pangyayari, subalit sa tulong na
18
Saligan sa pag-aaral ni (Boeree, 2003), mayroong pagkaka-ugnay ang wika sa
pinanggalingan ng wika.
patuloy na tinatangkilik ng mga tao kaya naman halos karamihan sa mga indibidwal ay
madaling naiimpluwensiyahan ng wika, isa na rito ang paggamit ng mga salitang balbal.
siyang nakapaligid sa bawat tao ay naging piligroso na ang wikang Filipino, dahan-dahan
paglaganap ng makabagong uri ng wika tulad ng “internet slang”. Halimbawa na rito ang
bilang pang komunikasyon. Ayon kay Kleinman, Z. (2010), sapagkat ang wika ay
19
Ang lahat ng mga wika ng bansa ay dapat na pareho sa pagpapaunlad at pagpapanatili, sa
Filipino kahit pa taunang ipinagdidiriwang ang Buwan ng Wika sa mga paaralan. Kung
ang rason ukol dito ay babagtasin, mababanaag na nag-uugali ito sa maagang pagtuturo
ng mga magulang ng wikang Ingles sa kanilang mga anak. Mas pansin ang ganitong mga
Ayon kay (Morong, 2009) ang mga kabataan ang siyang lumikha ng ganitong
pangkapaligiran katulad ng palengke, sinehan, telebisyon at iba pa. Ang mga salita ay
dumadaan sa iba`t ibang proseso bago ito matawag na salitang balbal. Ilan sa mga
prosesong ito ay ang mga sumusunod: una ay ang paghango sa wikang katutubo,
isiniwalat niya dito na tila unti-unting nawawala ang mga nakasanayan at nakaugaliang
mga salita sa wikang Filipino bunsod ng unti-unti ring pagbuo ng mga bagong salita o
mas kilala sa tawag na salitang balbal ng bawat indibidwal. Dagdag pa niya, ang pagbuo
wikang Filipino, sapagkat unti-unti nilang binabago ang imahe o anyo ng Wikang
Filipino, untiunti nilang winawasak ang ating wikang Pambansa na siyang maaari na ring
20
maging dahilan sa paglaho o pagkamatay nito kung patuloy nating paiirakin at
Habang ayon kina (Muharotuyo & Wijaya, 2014), naniniwala sila na ang salitang
taong ito ay yung mga taong mabababa ang antas, hindi nila alam ang paggamit ng mga
Ayon naman kay (J. Lee, 2015), itinuro niya sa kaniyang pag-aaral ang tamang
maayos ito nang sa ganun ay walang mangyari na maling interpretasyon sa mga salitang
iyong pinalalabas.
pamumuhay. Lumalabas din na kaya nila natututunan ang pagsasalita ng mga ito ay dahil
21
P/Filipino base sa kanilang oryentasyon at karanasan. Ang pangangailangan upang
angatan ng ingles ang kapilipinuhan dahil ang mga mamamayan ay may pananaw sa
magpapadali sa pagbigkas.
alamin mula sa mga kabataan ngayon at ilan sa mga matatanda ang kahulugan ng mga
kabataan ang nakakuha ng tamang sagot o kahulugan ng mga salitang ito subalit may
isang matanda ang nakakuha naman ng tamang sagot. Ayon sa ulat na ito, masasabi
nating mahirap para sa mga kabataan ngayon ang pagpapalaganap ng kaalaman tungkol
22
Ayon kay Baker at Baker (1993), Ang kasalukuyan at ang hinaharap ang
"ikinukunekta ng wika ang nakaraan." Ang ating kultura at mga tradisyon na iniingatan
nito. Ang mga ideya, tagumpay, kabiguan at maging ang kanilang mga plano o adhikain
kinakailangan ng pag-unawa sa mga bagong gamit ng salita upang mas mapabilis ang
mga salitang "BTW" o "by the way" at "OTW" o "on the way." Iginiit pa ni Almario,
makalumang gamit ng wika ang ating gagamitin. Paliwanag pa niya ay dinamiko ang
isa.
mayroong limang mga nakabubuting dulot ang teknolohiya at social media partikular na
sa Facebook, Twitter at Instagram sa wika. Ang ilan sa kaniyang mga nabanggit ay ang
23
upang mabawasan ang anumang kamalian, at ang patuloy na pagpapaalala sa tao na
screenwriter, awtor, at social media consultant, ang “From unfriend to selfie, social media
is clearly having an impact on language”. Iginigiit niya dito na, karamihan sa mga
na malaking impluwensiya ang social media sa wika, sapagkat ito ang nagsisilbing
nababahagi ang mga nauusong mga salita sa isa’t isa, lalo na kapag ito ay nanggagaling at
wika. Ang isang mag-aaral kung gayon ay dapat na marunong sa mga tuntuning ito upang
magamit niya nang tama ang wika sa pagpapahayag, pasalita man o pasulat, ang isang
magaaral kung gayon ay dapat na marunong sa mga tuntuning ito sapagkat mahalaga ito
Saligan kay Macasmag (2011), kung natututo ang isang bata sa gramatika
nagiging maalam ito. Ang kanyang pahayag ay napapagyaman. Kailangang madalas ang
ang wasto, nasusuri ang gramatika. Nalilinang sa pakikipagtalasasan ang isang mag-aaral
24
sa kaniyang kabihasaan sa gramatika. Dito ay nakikita kung ano ang kanyang natutunan
salita ayon sa pagpapaliwanag ni Manaol (2014). Ito ang nagsisilbing kaayusan ng salita
pangungusap upang maging wasto at malinaw ang paggamit ng mga salita at sa kaibahan
ng isang wika, masasabing magaling ang isang tao sa paggamit ng isang wika. Angkop sa
lipunang kanyang ginagalawan. Ang mga nakatuon sa kung ano ang kanyang alam at
makabuo ng pangungusap bagkus ay magamit ang mga nakatuon sa kung ano ang
25
KABANATA III
PAMAMARAAN NG PANANALIKSIK
Disenyo ng Pananaliksik
ang pag-uugali at ugnayan ng mga tao at ang dahilan na gumagabay rito. Karaniwan
uugali ng tao ay laging naka batay sa mas malawak na kontekstong pinangyarihan nito at
ang mga panlipunang realidad gaya ng kultura, institusyon, at ugnayang pantao na hindi
26
tanong na sino, ano, kailan, at paano na may kinalaman sa paksa ng pag-aaral. Hindi ito
tagasuri.
Tagatugon ng Pag-aaral
Ang mga pangunahing kalahok sa pananaliksik na ito ay ang mga piling mag-
aaral ng Senior High School ng Bonfal National High School, mula sa bayan ng
Bayombong, Nueva Vizcaya. Malayunin ang pagpili ng mga tagatugon. Tiniyak ng mga
tagatugon ay nasa edad labing-anim (16) hanggang dalawampung (20) taon. Sila ay
pagpili ng mga kalahok, ang mga sumusunod ay: (1) Kinakailangang gumagamit ng mga
27
(16) hanggang dalawampung (20) taon at kasalukuyang nag-aaral sa mataas na paaralan
Lokal ng Pag-aaral
School ng Bonfal National High School sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya taong
2021-2022.
National High School ay itinatag noong Enero 01, 2002. Ang edukasyon sa Pilipinas ay
nagsisilbing pokus ng mga diin mga priyoridad ng pamunuan sa tiyak. Ang edukasyon ay
Ang Bonfal National High School ay isa lamang noong ekstensyon ng paaralang
28
nakapagiisang paaralan. Ang Bonfal National High School ay binubuo ng anim (6) na
baitang mula baitang pito (7) hanggang baitang labindalawa (12) na tinatawag namang
Senior High
School. Ang Senior High School Program naman ay binubuo ng dalawang (2) track, ang
mayroong isang libo’t isang daan at apatnapung (1140) mag-aaral ang nakatala sa mataas
na paaralan
Kagamitan ng Pag-aaral
29
mayroong tatlong daan at lima (305) na mag-aaral na nakatala sa senior hayskul. Kumuha
tatlong daan at lima (305) ay tatlumpu’t isa (31) kung kayat tatlumpu’t isa (31) ang
School ng Bonfal National High School mula sa bayan ng Bayombong, Nueva Vizcaya.
Nabuo ang pitong katanungan ukol sa pag-usbong ng mga panibagong wikang balbal na
Pagsusuri ng Datos
30
ang mga dahilan o salik na nakaimpluwensya sa pagbuo ng Wikang GenZ. Ang mga
nakalap na datos ay iniisa-isa. Sinuri ang mga ito sa kasalukuyang kalagayan ng anyo ng
Wikang Filipino.
resulta.
tagatungon na mga mag-aaral ng Senior High School ng Bonfal National High School
Ipinaliwanag din ng mananaliksik sa mga tagatugon ang mga layunin na ninais matamo
mga pagkakakilanlan at ang lahat ng mga datos na nalikom ay gagamitin lamang sang-
ang pagkuha ng mga mahahalagang pahayag mula sa tugon ng mga tagatugon ukol sa
31
pinagbigay rin sila ng mga halimbawang salitang balbal. Pagkatapos, binigyan ng
32
KABANATA IV
datos
29%
Babae
Lalaki
71%
33
dalawanmpu’t dalawa (22) na may porsiyentong pitumpu’t isa (71%) samatalang ang
6% 16
17
18
32%
19
45%
20
edad. Sa tatlumpu’t dalawang (31) tagatugon, may apat (3) o sampung porsyento (10%)
na tagatugon ang napapabilang sa edad na labing anim (16). Labing apat (14) o
apatnapu’t limang porsiyento (45%) naman sa edad na labing pito (17). Sampu (10) o
tatlumpu’t dalawang porsiyento (32%) naman sa edad na labing walo (18). Samantala
mayroon namang tig-dalawa (2) o tig-anim na porsiyento (6%) ang nasa edad na labing
34
Distribusyon ng mga Tagatugon Ayon sa
Baitang
39%
11
12
61%
baiting. Sa tatlumpu’t isang (31) tagatugon, may labing dalawa (12) o tatlumpu’t siyam
na porsiyento (39%) ang nabibilang sa ika-labing isang (11) baitang samantalang may
labing siyam (19) o animnapu’t isang porsiyento (61%) ang nabibilang sa ika-labing
35
Mga Tagatugon na Napapabilang sa
Henerasyong Z
0%
Oo
Hindi
100%
36
Paggamit ng mga Tagatugon sa Wikang GenZ
0%
Oo
Hindi
100%
gumagamit ng wikang GenZ na may kabuuang tatlumpu’t isa (31) o isang daang
porsiyento
(100%).
37
Kadalasang Paggamit ng mga Tagatugon sa
Wikang GenZ
13% 0%
Palagi
29%
Madalas
Paminsan-minsan
Bihira
45% 13%
Hindi
paggamit ng wikang genZ. Sa tatlumpu’t isang (31) tagatugon, labing apat (14) o
apatnapu’t limang porsiyento (45%) ang sumagot ng paminsan-minsan. May siyam (9) o
dalawampu’t siyam na porsiyento (29%) ang sumagot ng palagi. Samantala, may tig-apat
(4) o labing tatlong porsiyento (13%) ang sumagot ng madalas at bihira. Habang wala
38
1. Sumasang-ayon ka ba na
umuunlad / nagbabago ang
anyo ng Wikang Filipino? 20 65% 11 35%
2. Ang makabagong
teknolohiya ba ay isa sa mga
salik na nakaimpluwensya sa
29 94% 2 6%
iyo sa paggamit ng Wikang
GenZ
3. Napapaunlad ba ng mga
balbal na salita partikular ang
Wikang GenZ ang iyong
11 35% 20 65%
kasanayang panggramatika sa
Wikang Filipino
4. Malaya mo bang
naipapahayag ang iyong
saloobin at ideya kung Wikang
11 35% 20 65%
GenZ ang iyong ginagamit na
midyum ng pananalita
5. Nauunawaan ka ba ng iyong
kausap sa tuwing ikaw’y
gumagamit ng Wikang GenZ sa
14 45% 17 55%
pagpapahayag ng iyong
saloobin,mensahe at ideya
6. Bilang isang mag-aaral mas
mainam bang gamitin ang
Wikang GenZ sa pagpapahayag 9 29% 22 71%
ng saloobin sa paaralan
7. Dapat bang gamitin ang
Wikang GenZ sa pagsusulat ng
mga akademikong sulatin at 2 6% 29 94%
maging sa pormal na talakayan
8. Nakakaimpluwensiya ba ang
antas n gating lipunan upang
lalong hikayatin ang mga 8 26% 23 74%
kabataan na sanaying gamitin p
bigkasin ang mga salitang
lumalaganap sa henerasyong Z
9.Nakakaapekto ba ang pagsibol
ng kasanayang
23 74% 8 26%
Panggramatika
39
Isinasaad sa talahanayan 1, ang porsyentong distribusyon ng mga tugon ng mga
magaaral Bonfal National High School, Senior High School Department sa Implikasyon
ng wikang Filipino. Dalawampu (20) o animnapu’t limang porsyento (65%) ang sumagot
ng sumasang-ayon at labing isa (11) o tatlumpu’t limang porsyento (35%) naman ang
sumagot ng di sumasang-ayon.
mga salitang slang. Ang metatesis ay nakita rin sa pag-aaral ng Tagalog Slang (Zorc,
panggramatika.
apat na porsyento (94%) ang sumasang-ayon habang mayroon namang dalawa (2) o anim
salita sa
40
Parirala. Ang ganitong paraan ng pagbuo ng salita ay bunsod din ng patuloy na
datos ang mga mananaliksik ng labing-isa (11) o tatlumpu’t limang (35%) porsyento ang
nakabuo ang GenZers na ibang paraan sa pagbuo ng salita tulad ng pagpapalit ng salita sa
Filipino sa Maynila. Magaganap lagi ang bagong anyo o transpormasiyon kung ito ay
GenZers.
ideya kung Wikang GenZ ang iyong ginagamit na midyum ng pananalita. Mayroong
labing isa (11) o tatlumpu’t limang porsyento (35%) ang tumugon ng sumasang-ayon
habang mayroon namang dalawampu (20) o animnapu’t limang porsyento (65%) ang di
mensahe at ideya.
41
Labing apat (14) o apatnapu’t limang porsyento (45%) ang tumugon ng sumasang-ayon
at labing pito (17) o limampu’t limang porsyento (55%) ang tumugon ng di sumasang-
ayon.
magpahayag ng saloobin sa social media gamit ang wikang Filipino bilang midyum na
lenggwahe. Ang bahagdan naman na nakuha sa mga bilang na pito (56.8%), walo
ng saloobin at opinion. Ayon din sa nakalap na datos hindi umano nagkaka-unawaan ang
Sa ikaanim na implikasyon, na bilang isang mag-aaral mas mainam bang gamitin ang
mga mananaliksik ng siyam (9) o dalawampu’t siyam na porsyento (29%) ang sumagot
ayon. Sa ikapitong implikasyon, na dapat bang gamitin ang Wikang GenZ sa pagsusulat
porsyento (6%) sa mga tagatugon ang sumasang-ayon habang dalawampu’t siyam (29) o
siyamnapu’t apat na
42
Mula sa naging pahayag ng mga kalahok sa isinagawang pakikipagpanayam nina
rito ay kapagnag-uusap ang isang guro at ang isang mag-aaral na kasapi sa Henerasyon Z,
upang lalong hikayatin ang mga kabataan na sanaying gamitin at bigkasin ang mga
(26%) sa mga tagatugon ang sumagot ng sumasang-ayon habang dalawampu’t tatlo (23)
ayon.
Ayon kay Caroll (1964), ang wika ay isang sistema ng mga sagisag na binubuo at
43
sumasangayon at walo (8) o dalawampu’t anim na porsyento (26%) ang sumagot ng di
sumasangayon.
2. Pagpapahayag o
sariling 2
7 23% 22 71% 6%
pagkakilanlan
3. Pagsabay sa uso at
trend at
pakikisalamuha 24 77% 5 16% 2 6%
o pakikisama
4. Pagkamalikhain
17 55% 11 35% 3 10%
5. Impluwensiya ng
barkada o lipunan 18 58% 12 39% 1 3%
44
6. Pagpapaikli
pagbabali_baliktad at
pagbabagong-ayos ng 21 68% 8 26% 2 6%
mga salita
7. Pagpapadali ng
paraan ng
pakikipagkomunikas 13 42% 15 48% 3 10%
yon
8. Pagpalit ng mga
salita 10 32% 14 45% 7 23%
9. Paghihiram
sa wikang 7 23% 19 61% 5 16%
ingles
mga datos na labing siyam (19) o animnapu’t isang porsyento (61%) para sa mga
sumagot ng lubos na sumasang-ayon. Labing tatlo (13) o tatlumpu’t siyam naman ang
porsyento (77%) ang sumagot ng lubos na nakakaimpluwensiya. Lima (5) o labing anim
45
na porsyento (16%) ang sumagot ng bahagyang nakakaimpluwensiya at dalawa (2) o
Nakita naman ito sa resulta ng pananaliksik ni (A. Noval, 2020), na kung saan ay
Abel et al, (2016), binanggit nila ang mga bagong salita at pagpapakahulugang nalinang
Kaugnay nito, ang komunidad ng mga manlalarong Pilipino ay itinuturing na toxic ngunit
(A. Noval, 2020), taan. Ginagamit ang mga makabagong salitang balbal bilang kaakuhan
pakikisama. Sa pamamagitan nito, naipaaabot niya ang kanyang mga ninanais, ideya at
saloobin. Higit sa lahat, nakatutulong din ang mga salitang ito upang makasabay sa kung
mananaliksik ng labing pito (17) o limampu’t limang porsyento (55%) ang sumagot ng
lubos na nakakaimpluwensiya. Labing isa (11) o tatlumput limang porsyento (35%) ang
46
sumagot ng bahagyang nakakaimpluwensiya habang nakakalap naman ng datos na tatlo
Sang-ayon naman dito ang mananaliksik na si (A. Noval, 2020), ani niya,
pagpapahayag. Ang kagalingang taglay na ito ng isang tao sa paggamit ng wika ay ang
wika.
milinyal ang teknolohiya, social media, mga kaibigan at iniidolong artista sa paggamit ng
47
magsisilbing daan sa mga gumagamit nito na makipagtalastasan sa kanilang online
inaangat nito ang larangan ng makabagong uri ng komunikasyon (halaw sa Abadiano et.
al., 2014). Natuklasan din sa pag-aaral nina Tubio et al. (2017) na maraming mga salita
ang nagsasabi na ang mga salitang ito ay mahalaga para sa kanila at natutulungan sila
nito para mapadali ang pakikipag-usap sa ibang tao ngunit karamihan sa mga salitang ito
mga salita. Dalawampu’t isa (21) o animnapu’t walong porsyento (68%) sa mga
dalawa (2) o anim na porsyento (6%) sa mga tagatugon ang sumagot ng hindi
nakakaimpluwensiya.
na halos nagaganap sa mga salitang slang. Ang metatesis ay nakita rin sa pag-aaral ng
Tagalog Slang (Zorc, 1990). Ang pagbabago ng banghay o ispeling ay walang tiyak na
pagpapalit ng mga pantig sa orihinal na salita tulad ng “kaya” na naging “keri”, “ano ba”
48
na naging “enebe”. Mapapansing nabubuo ang bagong salita na hindi nalalayo sa orihinal
WikaGenZ. Masasalamin ito sa paggamit ng /h/, /s/, /c/, at /q/ gayudin sa palitan ng mga
patinig na /a/ at /e/, /o/ at /u/. Binanggit din sa pag-aaral nina Oco et al. (2015), napag-
ay hindi saklaw ng rule file at hindi makikita sa mga ginagamit na resorses. Bilang isang
Mayroong labing tatlo (13) o apatnapu’t dalawang porsyento (42%) ang naitalang
Makikita rin na ang tala sa itaas ay pawang Ingles. Kadalasan itong ginagamit ng
GenZers sa sintaks sa Filipino na tila halaw sa konyo. Ang tiyak na pagkakaiba nito sa
konyo ay paggamit ng akronim sa halip na buong salita. Ang ganitong paraan ng pagbuo
49
Sa ikawalong salik na, pagpapalit ng mga salita. Sampu (10) o tatlumpu’t dalawa
limang porsyento (45%) ang sumagot ng bahagyang nakakaimpluwensiya habang pito (7)
ikasiyam na salik na, panghihiram sa wikang Ingles. Pito (7) o dalawampu’t tatlong
triggered, nosebleed at iba pa. Pangalawa, may mga salitang hango sa bekinese o jejenese
tulad ng gora, jeee/ jiz, jebs, charot at iba pa. Panghuli, malakas ang impluwensiya ng
IV. PAKIKIPANAYAM
pagtumbok ng pitong (7) katanungan na bumabalot sa sagot ng mga tagatugon (T). Ang
mga pahayag na isinagot ng mga tagatugon ay nilagyan ng mga panipi upang ipahayag
ang orihinal na tugong ibinahagi ng partisipante. Ang mga katanungang nabuo batay sa
50
T1: “Oo, gumagamit ako ng wikang GenZ upang makasabay sa uso at upang
T2: “Minsan. dahil mas madalas ko pa rin gamitin ang nakasanayang salita.”
T4: “Oo naman, bilang GenZ kailangan kong makisabay para alam ko kung ano ang
T5: “Hmmm oo, ngunit inaayon ko ito sa mga taong makakausap ko. Ginagamit ko ang
wikang GenZ upang mailabas o maibahagi ko ng maayos ang aking saloobi at mabilis
T6: “Oo, bilang GenZ kailangan kong makiayon sa mangyayari sa kapaligiran at mas
T7: “Oo dahil para sa akin mas nagiging madali ang pakikipag communicate sa ibang tao
T9: “Minsan lang, dahil bibihira lamang napapansin at hindi ako masyado naiintindihan.”
aking mensahe hindi lang dahil ako ay parte ng GenZ.dahil din mas komportable akong
51
T12: “Oo, dahil mas madali ang pagpapahayag ng mensahe sa ganitong paraan.”
T13: “Ahh minsan, dahil ang wikang GenZ ay hindi maintindihan ng ibang tao.”
T14: “Oo, minsan ay mas naipapaliwanag ko nang maayos ang aking mensahe.”
T15: “Yes, dahil mas maikling sabihin, mas nauunawaan at maraming nakakaintindi.”
T16: “Oo, sapagkat mas naipapaliwanag at naipapahayag ko ng mas maayos ang aking
T18: “Oo dahil para sa akin parang mas napapahayag at napapadali ng wikang ito ang
T19: “Oo, Dahil nakakaimpluwensiya ang mga nakapaligid sa akin at pag sabay na din sa
uso.”
T20: “Oo, dahil sa panahon ngayon mas madali maipahayag sa mga kaibigan ang nais
sabihin sa kaibigan mo na ang galing or ang lupet mo, sa isang salita pa lamang ay alam
na nila kung ano ang kahulugan, gayon pa man ay hindi ko iminumungkahi na gamitin
lamang ang salitang GenZ sa mga katulad kong mga kabataan. At kung may kaidaran na
ang aking kausal gumagamit akong ng pormal na salita upang mas mag kaunawaan kami
ng aking kausap.”
T22: “Oo, para maipahayag ko ang aking gustong sabihin sa aking kausap.”
T23: “Oo dahil mas madaling ibahagi ang mensahe sa wikang genz.”
52
T24: “Oo, dahil mas naipapahayag ko ng mas maayos ang mensaheng aking gustong
ibahagi.”
Pagsusuri
dahilan kung bakit madalas ginagamit ng mga nasa henerasyong Z ang istilong wikang
napapadali nito ang daloy ng komunikasyon at nagiging totoo sila sa kanilang sarili kung
wikang GenZ ang kanilang ginagamit. Higit pa dito, sa madalas nilang paggamit ng
umuunlad din ang wika sapagkat umuunlad din ang kultura at pamumuhay ng tao. Sa
pakikipagtalastasan ng tao sa bawat araw ng kanyang buhay, berbal man o hindi, ang
kapwa kaya nararapat lamang ito hasain lalo na sa mga paaralan at sa tahanan. Ang pag
aaral na ito ay nakatuon sa pagsasalita kung saan ginagamit ito ng tao sa araw-araw na
53
pakikipag talastasan sa kanyang kapwa, pagpapahayag ng damdamin, pagkalat/ pagkalap
T1: “Char, charot, ganems, uwu, kepa, marecakes, chikana, chupapi, award, ganern, yarn,
wews, marites, yorme yan yung mga karaniwang salitang GenZ na ginagamit ko.”
T3: “Ang mga halimbawang mga salitang GenZ na aking ginagamit ay omsim, lods, erp,
desiyonavility, dsurb.”
T7: Char , Chariz , Charot , Vebs,Omsim , Satrue , Hatdog , Share mo lang , OMG, SML
T9: Omsim,Lods,Erap,Petmalu,K
T10: Omcm,Hakdog,Lodi at marami ngunit ginagamit ko lang mga salitang ito sa aking
mga kaibigan
54
T15: “Lods, arat, dehins, starbs, sags, rags, pics, shawty”
T16: “gesi, gedli, olats, oh my gosh, flex, stan, petmalu, werpa, geh”
Nagbigay rin ang mga tagatugon ng mga halimbawa ng salitang GenZ na madalas
kanilang klasipikasyon.
Genz tagatugon
55
Pagbabaligtad kepa (T1) pake
56
Paggamit ng akronim
K (T6, 9) Okay
Yarn (T1)
57
Yass (T2, 18) yes
Chikana (T1)
Chupapi (T1)
husband)
(T16) Sinusuportahan
58
Eme (T17, 18) Biro-biro lang
Pagsusuri
mga tagatugon na napapabilang sa henerasyong Z. Ang mga salitang balbal na ito o mas
kilala sa tawag na bersyong GenZ ay marahil dahil sa impluwensiya ng mga umiiral nang
ang estruktura ng dati ng mga salitang balbal. Kapansin-pansin din na hindi na bago ang
mga salitang balbal na ito sapagkat noon pa man ay eksistido na ang mga ganitong salita
pagpapalit o paghihiram ng salita mula sa wikang Ingles at ang ilan sa mga salitang ito ay
bet, flex, stan, shawty, desisyonavility, award, starbs, at pics. Nabubuo naman ang
twitter at tiktok. Tila talamak din sa mga GenZers ang pagpapaikli ng mga salita o ang
paggamit ng akronim. Ani nila, higit na napapadali ang pagpapadala ng mensahe sa chat
ayunan naman ito ni Sandoval (2012) sa kaniyang pag-aaral ng eFil sa internet ang
Ganesha Bandung matapos niyang suriin ang mga post sa social media ng mga kabataan
sa Indonesia. Ayon din sa resulta ng pag-aaral nina Gime at Macasas (2020), Kapansin-
59
pansin na isang pantig na lamang ang natira sa naganap na pagpapaikli tulad ng besh, bro,
bruh, dre, mej, geh, at sis. Karaniwan ding nagaganap ang pagkakaltas sa unahan o
lipunan?
T2: “Minsan ito ang kanilang ginagamit para magtago ng sikreto sa ibang tao.”
T3: “Sa aking pakiwari, ang isang adbentahe ng pagpapalaganap ng wikang Genz ay
upang bigyang kulay o ibig sabihin ang mga salitang ating ginagamit. Naglalayon itong
60
T11: “Mabilis makasabay sa uso.”
T12: “Para sa aking pansariling opinyon, wala itong adbentahe sa ating lipunan. Kung
meron man, siguro ito ay ang mas mapadali ang nais sabihin o kaya naman mas magiging
masigla ang pakikipagtalastasan sa ating kapwa. Mas mabuti pa ring gamitin natin ang
T14: “Kung ang mga kabataan ang gagamit nito ay mas mapapalawig at magiging
T15: “Mas mahahasa ang ating mga kaisipan sa pag gamit at pag lalaro laro ng mga
salita.”
T19: “Maski ang ibang henerasyon ay gumagamit nang wikang GenZ, sa patuloy na pag
lanaganp nito ay mas napapa bilis ang mga impormasyon at higit sa lahat ito ay
T21: “Siguro sabay sa uso at ang adbentahe ay para maki uso ang mga taong hindi pa
alam ang salitang gen Z at habang tumatagal ay lalo upang uuso ng uuso.”
T22: “Ang wikang GenZ ay maari rin maging dahilan ng pagbubuklod ng bawat
henerasyon. Sa aking palagay, mas mabilis magkakaintindihan ang mga tao.” T23:
61
T24: “mas napapadali nito ang pagkakaintindihan ng mga taong nag-uusap.”
Pagsusuri
pagkakaintindihan ng mga tao sa lipunan. Nagiging dahilan din ito upang higit nilang
maipahayag ang kanilang sarili at ang mga saloobin o opiniyon na nais nilang ilahad.
Ang iba naman, sinasabi nilang ang kanilang kagustuhan lamang ay sumabay sa uso at
upang maging malikhain at umunlad pa ang ating wika. Ayon naman kay Ocampo
2018). Binanggit naman nina Kazuhiro et al. (2009) halaw sa Quia et al., (2018), ang
balbal na salita ay ang di pamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng isang
makasanayang bigkasing madalas ang mga salitang ito gaya ng lipunang mabubuo sa
Gayundin sa pag-aaral nina (Aldaca at Villarin, 2012), Ang salitang balbal ay tinatawag
ding slang sa Ingles. Nanggagaling ang mga salitang ito sa mga grupo ng mga tao na
ginagamit ang mga salita upang magkaroon ng sariling codes. Dagdag pa nila, ang isang
malikhain ng mga tao, maaaring sila ay nakalilikha ng mga bagong salita. Ang
62
pinakamahusay na halimbawa nito ay ang mga salitang balbal at pangkabataang
pananalita.
panggramatika?
T1: “Sa madalas kong paggamit ng wikang genZ kapag ako ay nagsasalita hindi ko na
napipili kung kanino ko ito gagamitin. Minsan kahit matanda ang aking kausap
T3: “Ang hindi pagkakaintindian. Mayroong iba’t ibang henerasyon ang bumubuo sa
pagkakaintindihan.”
63
T13: “Ang masamang implikasyon naman nito ay nababalewala na ang ating Wikang
T14: “Mas nasasanay ako sa mga salitang ito kaysa sa pagpapaunlad ng paggamit ng
Mas binibigyan nito ng buhay ang bawat salitang aking ginagamit. Mapapaisip at
maaaliw pa ang aking kausap, kung ito ay aking ka henerasyon. Subalit kung hindi
naman, maguguluhan lamang ito at kung minasal malas pa, baka mag init lang ang ulo
T18: “Maaaring gamitin ang ilang mga salitang GenZ ngunit hindi lahat ay naaangkop
T19: “Sa pag sulat ng akademikong sulatin kadalasan ay nakakagamit ako ng terminong
T22: “Mas magandang ang nakasanyang paggramatika at mas marami ito implikasyon.”
64
salita ang nagagamit.”
T24: “hindi gaanong nahahasa ang mga kabataang mag-aaral sa wikang Filipino sapagkat
mas interesado silang alamin at payabungin ang mga balbal na salita lalong lalo na ang
Wikang GenZ.”
Pagsusuri
nasasanay na sila sa paggamit ng wikang GenZ kaysa ang payabungin ang kanilang
nababalewala ang ating wikang Pambansa at mas tinatangkilik ang mga mababangong
balbal na salita na kahit sa talatinigan ay hindi makita. Sinang-ayunan naman ito ng isang
ng/sa Gramatikang Filipino, isinaad nila na ang paggamit ng millennial slangs pati ang
paglaganap nito sa buong bansa ay may hinaharap ding suliranin. Minsan ay nadadala ito
sa mga hindi nararapat na pagkakataon gaya na lamang kapag nasa pormal na lugar. Ang
65
Nawawaglit din tayo sa ating nakasanayang wika, na dulot ay paghina o kaya’y
ng di pagkakaintindihan o away.
Q5. Sa iyong palagay, maaari bang idagdag ang mga impormal na salita gaya ng
T1: “Hindi, dahil hindi maaaring mabura sa ating bansa ang ating pambansang wika. May
mga salita na hindi maaring ilagay sa mga pormal na pakikipagtalastasan trulad sa ating
trabaho na dapat seryosohin. Kung gagamitin natin ang salitang di-pormal tiyak na di
tayo tatanggapin.”
T2: “Pwede, dahil minsan ito nadin ang madalas gamitin ng mga kabataan.”
T3: “Maaaring idagdag ngunit hindi maaaring pagsamahin. Ang impormal na salita gaya
opisina.”
T4: “Sa aking palagay, hindi maari sapagkat hindi iyon ang ating pambansang wika.” T5:
“Sa aking palagay hindi ito maari, mas mainam na panatilihin at huwag dagdagan ng mga
impormal na salita ang wikang Pambansa bilang respeto na rin sa ating bayan.”
T6: “Sa aking palagay, hindi maari dahil paggalang na lamang sa ating mga wikang
Pambansa.”
T7: “Para sa akin, ito ay hindi maari, dahil mas mainam paring gamitin ang mga pormal
66
T8: “Sa aking palagay hindi, dahil paggalang na lamang sa ating mga wikang Pambansa.”
T9: “Sa tingin ko pwede kasi isa na din yan sa nakasanayan at mas maganda parin ang
T10: “Sa aking palagay , Hindi pag bibigay respeto na rin sa ating pambansang wika.”
T11: “Oo.”
T12: “Hindi.”
T13: ”Yes.”
T14: “hindi.”
T15: “Hindi dahil hindi ang iba rito ay hindi purong Pilipino at ang ibang salita ay
T16: “Hindi, bilang paggalang na rin sa ating wikang pambansa. Higit sa lahat ay hindi
T17: “Dahil sa makabagong henerasyon ay masasabi kong maaari ngunit sa pang araw
T18: “Hindi, Magandang may mga bagong salita tayo na natututunan ngunit hindi parin
T19: “Hindi, dahil kapag idadagdag natin ito baka makalimutan na natin ang ating
T20: “Maaari.”
T22: “Hindi.”
T23: “Hindi maaaring pagsamahin ang wikang GenZ at wikang Filipino sapagkat
magkaiba ito ng estruktura at higit sa lahat may batayan ang wikang Filipino.”
67
T24: “Hindi dahil makakasagabal lamang ito sa ating inang wika.”
Pagsusuri
Wikang GenZ sa Wikang Filipino sapagkat ani nila, kung idadagdag ang mga salitang
balbal partikular na ang wikang GenZ ay baka tuluyan nang mamatay o makalimutan ng
mga tao o mga susunod na henerasyon ang sariling wika natin gayundin ang wasto a
at respeto ang Wikang Filipino lalong lalo na ang mga manunulat at mananaliksik na
nagpakadalubhasa para lamang mabuo at maayos ang ating wika. Gayundin, hindi
ang gamit nito. Nakita din naman ito sa pag-aaral ng mga mag-aaral ng PHINMA-
tunay at ganap ang modernisasyon ng wikang Filipino, sa paraan na ito ang magpapa-
unlad at magpapalaganap ng wika. Ang mga social network sites ay nakakatulong, ngunit
ito rin daw ang isang salik na nakakapagpalimot gamitin at alalahanin ang mga
nasa wikang Ingles, ngunit sa datos na nakalap ng mga mananaliksik, madalas pa rin
gamitin ang wikang Filipino. Ang istilong jejemon at conyo naman ay hindi gaano
68
Q6. Bilang isang mag-aaral ng BNHS, masasabi mo bang bihasa ka na sa iyong
Bakit?
T1: “Hindi pa, kasi hindi ko pa masyadong maintindihan ang malalallim na salitang
tagalog.”
T3: “Oo, sapagkat nagagawa kong bumuo o magsulat ng sanaysay gamit ang wikang
Filipino.”
T4: “Oo, dahil marami ng nasasanay sa paggamit ng GenZ dahil sa mga naririnig.” T5:
“Hindi, sapagkat hindi ito maiiwasan na minsa’y gumamit ng mga impormal na salita sa
T6: “Oo, dahil itinuturo ng maayos sa aming paaralan at nagagamit ito ng maayos ng
T7: “Hindi pa, sapagkat hindi ito maiiwasan na minsa’y gumagamit ng mga impormal na
salita.”
T8: “Oo,dahil itinuro ang maayos sa aming paaralan at nagagamit ito ng maayos ng mga
T9: “Hindi ganon kahusay ,dahil hindi ko masyadong maiintindihan ang malalim na
T10: “Masasabi kong bihasa na ako ngunit may pagkakamali din ako minsan sa
69
T11: “Oo, dahil naituturo ito ng maayos sa aming paaralan at nagagamit ito ng maayos.”
T12: “Hindi, dahil may mga salita pa ako na hindi naiintindihan kung kaya't dapat ko
T13: “Hindi pa, dahil alam kong kulang pa ang aking mga nalalaman.”
T14: “Sa aking palagay ay masasabi kong oo dahil nagagamit ko ito ng maayos sa
ang aking
T15: “Hindi. Dahil ang mga malalalim na wikang Filipino ay hindi ko gamay.”
T16: “Oo dahil ang Wikang Filipino ang aking kinikilala at kinalakihang wika.” T17:
“Hindi dahil may mga pagkakataon na hirap ako sa pagpapahayag ng saloobin sa pormal
na kaparaanan.”
T19: “Hindi pa, dahil kahit mayroong gen z ay nahihirapan pa rin ako sa pag-intindi sa
T20: “hindi gaano dahil nahahaluan ang aking gramatika sa Filipino ng ibat-ibang salita.”
T21: “Hindi,dahil lubos ang impluwensya ng lipunan at social media sa pag usbong ng
T23: “Bilang isang mag aaral ,hindi ko pa masasabi na bihasa na ako sa pag gamit ng
wikang pilipino. Marami pa akong dapat na matutunan sa pag sasalita ng pormal gamit
magsalita ng mga impormal na wika kaysa pagyamanin at hasahin ang aking kasanayang
Pagsusuri
realidad. Ani nila, bukod sa matinding impluwensiya ng wikang GenZ, tila marami pa rin
sa kanila ang hindi lubos na naiintindihan ang mga malalamim na salitang Filipino.
Gayundin, marami sa mga impormal na salita ang naisasali pa rin nila sa kanilang
kasanayang panggramatika ng kanilang mga mag-aaral upang kahit matindi man ang
impluwensiya ng Wikang GenZ ay hindi pa rin nila malimutan ang kanilang sariling
wika. Ayon kay Ana Marie Zaldivar sa kanyang essay na “Ang Gramatikang Filipino”,
Ang gawain ng isang guro sa Filipino ay hindi madali dahil kinakailangan ang kaalaman
diskusyon. Kaya para sa mga naghahanagad maging guro ng Filipino balang araw at sa
mga nagtuturo na, malaking ambag ang kaalaman sa teoryang wika at gramatika. Ang
71
gramatika ay bahagi ng diskuro ayon kay Ross Alonzo ng Unibersidad ng Pilipinas. Ito
panonood. Mas huhusay ang pagtuturo kung alam ng guro paano natututunan at gamitin
ang wika. Gramatika ang batayan ng wika at sa balangkas na ito mabubuo ng mga mag
aaral ang kanilang ginagawa at makikita ang kanilang pag unlad. Nararapat na alamin ng
isang guro ang iba’t ibang teorya sa wika at gramatika dahil ang kabatiran ng mga
teoryang ito ang ay hindi sapat kung hindi maituturo ng tama. Kahit anong ganda ng
aralin na tinuturo, kung ghindi ito napupusuan ng estudyante ay baliwala din ang pagod
ng guro.
T1: “Ito ay hindi na masyadong umuusbong dahil sa mga wikang ibang bansa at mga
T3: “Parte parin ito ng ating kultura. Mayroong mga bagong wikatulad ng wikang genZ
ngunit nagagawa pa rin nating panatilihin ang wikang Filipino bilang parte ng ating
kinagisnan at kultura.”
T4: “Ang kalagayan ng wikang Filipino sap ag usbong ng iba’t ibang wika ay maganda
72
T8: “Dahil nagbago na ang mga pananalita ng mga tao sa ngayon kumpara noon.”
T10: “Para sa akin mas maganda padin ang wikang nakasanyan kumpara sa wikang genZ
T12: “Nakakalimutan natin ang sarili nating wika sapagkat madalas na nating ginagamit
T13: “Ang mga salitang GenZ ay talaga naman nakakatuwa ngunit hindi magiging
pormal ang mga gramatika kung ito ay gagamitan ng mga salitang GenZ.”
“Sa tingin ko, maunlad pa rin naman ang Wikang Filipino ngunit minsan ito ay
naiisantabi na dahil sa mga nauusong GenZ words na madalas gamitin ng mga kabataan
ngayon.”
T19: “Marami sa mga kabataan ngayon ang gumagamit ng iba’t ibang pamamaraan ng
pag sasalita kagaya ng “jeje” at “beki languange” dahil dito ay maaring makalimutan nila
ang mga tamang paggamit sa wikang Filipino. Maraming kultura ngayon ang
ang panonood ng animated na palabas ng mga Hapones. Madami din sa mga kabataan
73
ang mas tumatangkilik sa mga american movies o mga palabas na gawa sa bansang
ginagamit dito. Naiipakita nito ang lawak ng impluwensya sa atin ng mga nakikikita o
napapanood na bagay.”
T20: “Sa tingin ko'y unti-unting hindi nabibigyang pansin ang ating sariling wika.”
T22: “Ang wikang filipino ay maaaring mawala dahil sa kasanayan o sa paggamit lagi ng
wikang genz.”
T23: “Marami man ang gumagamit ng mga makabagong linggwahe ngayon, pero mas
pinipili parin ng mga karamihan ang mga sinaunang salita natin lalo na sa paraan nila ng
panliligaw, dahil mas may dating ito at mas kaaya ayang gamitin.”
ng wikang Filipino.”
Pagsusuri
sa pag-usbong ng iba’t ibang wika tulad ng Wikang GenZ, sinabi nila na unti-unti ng
hindi
nawawalan ng kabuluhan at halaga ang ating Wikang Pambansa. Tila hindi na rin
napapaunlad at nagagamit ng wasto ang ating sariling wika bagkus ay mas napapalawig
kagustuhan. Ani naman ng iba, mas nabibigyang oportunidad ang paggamit ng Wikang
74
GenZ sapagkat indikasyon ito na napapayabong ang ating kultura gayundin ang istilo ng
ating pakikipagtalastasan. Batay sa pag-aaral nina (A. Ayon et, al. 2019), malawak ang
wikang Tagalog at madami rin itong uri ngunit habang patagal ng patagal at paunlad ng
paunlad ang teknolohiya marami sa mga Filipino ang nakakaligtaang gamitin angating
wika sa kadahilanan ng pag usbong ng ibat ibang termino at salita. Marami ang
pwedeng ipalit na mas maikli o di naman kaya’y mas madaling bigkasin. Lalo na ang
KABANATA V
pagaaral ng ito.
BUOD NG PAG-AARAL
instrumento sa pagkuha ng mga datos mula sa mga tagatugon at nagsagawa rin ang mga
75
ito sa mga Senior High School ng Bonfal National High School sa bayan ng Bayombong,
Nueva Vizcaya.
ang mga grap at talahanayan. Batay sa naging resulta ng pag-aaral, makikitang malaki
naisa-isa ang mga salitang GenZ na malimit ginagamit ng mga GenZers at maging ang
MGA KONGKLUSYON
Mula sa nabuong suliranin at kaligiran nito, ang mga lumabas na resulta mula sa mga
76
3. Sa implikasyon ng wikang GenZ sa kasanayang panggramatika ng mga mag-
REKOMENDASYON
tungkol sa Wikang Genz. Mas marami rin sa mga tagatugon ang nagmumungkahing
akademikong sulatin.
77
3. Sa mga guro, gabayan ang mga mag-aaral sa pamamagitan ng pagbibigay ng sapat na
6. Sa mga mambabasa, nawa’y huwag maging alipin sa mga balbal o makabagong wika
78
TALASANGGUNIAN
https://www.wcifly.com/tl/blog-international-generationzcharacteristics
Schwieger, D. (2018). ERIC - EJ1179303 - Reaching and Retaining the Next Generation:
https://eric.ed.gov/?id=EJ1179303
Gime, A. & Macascas, C. (2020). (PDF) Wikagenz: Bagong Anyo ng Filipino slang sa
g_Filipino_slang_sa_Pilipinas
https://www.scribd.com/document/336427236/Ang-Umuusbong-Na-Wika-Ng-
Kabataang-FIlipino-Sa-Paglalaro-Ng-DOTA
Yule, G. (2010). The study of language (4th ed.). Academia.edu. UK: Cambridge
https://www.academia.edu/31721811/The_Study_Of_Language_4th_Edition_pdf
Pradianti, W. (2013). The use of slang words among junior high school students in
From: https://ejournal.upi.edu/index.php/psg/article/view/362
https://www.academia.edu/33470031/Epekto_ng_modernisasyon_ng_wikang_filipi
no_sa_pag_aaral_ng_mga_Senior_High_School_sa_Unibersidad_Ng_Pangasinan
Commission for Culture and the Arts. National Commission for Culture and the
Arts.
80
Intramuros, Manila. Retrieved From: https://ncca.gov.ph/about-
ncca3/subcommissions/subcommission-on-cultural-disseminationscd/language-
andtranslation/ang-kalagayan-ng-filipino-sa-panahon-ngayon/
Estanislao, J.C., Padrigan, J. C., Cabanes, R. V., Lopez, K. J., Pallega, R. J., Ituralde, J.,
Tapar, J., & Pacat, J. (2018). Effects of slang on the learning of selected grade 12
students in ABM strand this school year. Emilio Aguinaldo College: Cavite
Retrieved From.
https://www.academia.edu/36190864/EPEKTO_NG_SALITANG_BALBAL_SA_
PAG_AARAL_NG_MGA_PILING_MAG_AARAL_SA_IKALABING_DALAW
ANG_BAITANG_SA_STRAND_NA_ABM_PANURUANG_TAONG_2018
NG_WORDS.pdf
https://fili2015.wordpress.com/
Bautista, K., & Elava, A. (2022, February 6). thesis in filipino. Blogspot. Lyceum of
elava.blogspot.com/2009/03/thesis-in-filipino.html
81
Glance, D. (2015). How technology is changing language and the way we think about the
From: https://theconversation.com/how-technology-is-changing-language-and-
theway-we-think-about-the-world-35856
Davies, S. (2018). How Has Social Media Changed Language? Socialnomics.net. (n.p)
mediachanged-language/
Retrieved From:
https://www.researchgate.net/publication/265319624_ANG_USAPING_PANGWI
KA_SA_BAGONG_YUGTO_ANG_USAPING_PANGWIKA_SA_BAGONG_Y
UGTO_ANG_USAPINGPANGWIKA_SA_BAGONG_YUGTO_ANG_USAPIN
G_PANGWIKA_SA_BAGONG_YUGTO_ANG_USAPING_PANG-
WIKA_SA_BAGONG_YUGTO_NG_PANTAYO
Carino, J. (2017). Tama Ba ang Mga Pagbabago sa Wikang Filipino? ABS. Quezon
cbn.com/life/08/08/17/tama-ba-ang-mga-pagbabago-sa-wikang-filipino
82
KOLEHIYO NG SANTA KATERINA LUNGSOD QUEZON. Prezi.Com. Quezon,
ngpaggamit-ng-salitang-balbal-sa-pag-aaral-n/
Kleinman, B. Z. (2010, August 16). How the internet is changing language. BBC News.
https://www.bbc.com/news/technology-10971949
Pillio, P., & Lagumbay, J. (2019). Toaz - Lecture notes 1 - mga epekto ng Salitang Balbal
at Salitang Kanto sa Wikang Filipino Isang. StuDocu. New Corella, Davao Del
https://www.studocu.com/ph/document/bulacan-polytechnic-college/senior-
highschool/toaz-lecture-notes-1/17941505
https://www.neliti.com/publications/166869/the-use-of-english-slang-words-
ininformal-communication-among-8th-semester-stud#cite
By FIDEL R. JIMENEZ, GMA News. (2014). Ang pagsabay sa uso ng wikang Filipino
https://www.gmanetwork.com/news/news/ulatfilipino/376707/ang-pagsabay-
sauso-ng-wikang-filipino/story/
83
Academia.Edu. Arellano University: Manila, Philippines. Retrieved From:
https://www.academia.edu/32106593/WIKANG_FILIPINO_SA_%20MAKABA
%20GONG%20_PANAHON
Tenore, M. J. (2013). 5 ways that social media benefits writing and language. Poynter.
http://www.poynter.org/reporting-editing/2013/5ways-that-social-media-benefits-
writing-the-english-language/
Reed, J. (2016, December 12). How Dose Social Media Effects Our Language.
Mohammed
https://mohasan72.wordpress.com/how-dose-social-media-effects-our-language/
Pilipino
UP
https://www.academia.edu/36431778/Philippine_Studies_Araling_Pilipino_Pilipi
nolohiya_sa_Wikang_Filipino_Pagpopook_at_Pagdadalumat_sa_Loob_ng_Kapa
ntasang_Pilipino_Philippine_Studies_Araling_Pilipino_Pilipinolohiya_in_Filipin
o_Redefining_Context_and_Concept_within_the_Filipino_Scholarly_Tradition_
Cagatin, A. C. Y. (2021). Gen Z at ang bumabaluktot nilang dila sa wikang Filipino. Vox
84
Populi PH | Contemporary Philippine Literature & Youth Writing. Manila,
angbumabaluktot-nilang-dila-sa-wikang-filipino/
https://www.academia.edu/28337728/Ang_Papel_ng_Wikang_sa_Gitna_ng_Pagk
akaiba-iba_ng_mga_Wika_sa_Bansa
Commission for Culture and the Arts. UP Diliman: Manila, Philippines. Retrieved
3/subcommissions/subcommission-on-cultural-disseminationscd/language-
andtranslation/ang-kalagayan-ng-filipino-sa-panahon-ngayon/
https://varsitarian.net/filipino/20110826/pagpapaunlad_ng_wika_nakatutulong_sa
_ekonomiya
https://www.researchgate.net/publication/346700877_Pagusbong_ng_balbal_na_
pananalita_bilang_modernong_wika_ng_kabataan_Isang_ pagsusuri
85
APENDIKS A
LIHAM SA TAGATUGON
Republika ng Pilipinas
NUEVA VIZCAYA STATE UNIVERSITY
Bayombong , Nueva Vizcaya
KOLEHIYO NG PAMPAGTUTURO
Bayombong Campus
Hunyo 6, 2022
Mahal na Punnongguro:
86
Isang mapagpalang araw po!
Kami ay mga mag-aaral na nasa ikatlong antas ng kursong Batsilyer ng
Pansekundaryang Edukasyon at nagpapakadalubhasa sa Filipino sa Nueva Vizcaya State
University Bayombong, Nueva Vizcaya. Sa kasalukuyan, kami po ay nagsasagawa ng
pananaliksik na may pamagat na “Wikang GenZ: Implikasyon sa Kasanayang
Panggramatika ng mga mag-aaral ng Senior High School ng Bonfal National High
School, Bayombong, Nueva Vizcaya.”
Kaugnay nito, kami po ay humihingi ng pahintulot na payagang makapaglikom
ng mga mahahalagang datos at impormasyon sa pamamagitan ng pakikipanayam sa mga
piling estudyante ng Senior High School Department sa inyong paaralan.
Lubos na gumagalang,
Mga Mananaliksik:
GINES, CATHERINE G.
HILARIO, MARIANNE L.
VALDEZ, MAUREEN FE V.
Pinagtibay nina:
87
Dekano
APENDIKS B
TALATANUNGAN
Republika ng Pilipinas
NUEVA VIZCAYA STATE UNIVERSITY
Bayombong Campus
TALATANUNGAN
(Para sa Mag-aaral)
88
Mahal naming mga tagatugon,
[ ] Oo [ ] Hindi
[ ] Oo [ ] Hindi
89
1. Sumasang-ayon ka ba na
umuunlad/nagbabago ang anyo ng Wikang
Filipino?
2. Ang makabagong teknolohiya ba ay isa sa
mga salik na nakaimpluwensiya sa iyo sa
paggamit ng Wikang GenZ?
3. Napapaunlad ba ng mga balbal na salita
partikular ang Wikang GenZ ang iyong
kasanayang pangngramatika sa Wikang
Filipino?
4. Malaya mo bang naipapahayag ang iyong
saloobin at ideya kung Wikang GenZ ang
iyong ginagamit na midyum ng
pananalita?
5. Nauunawaan ka ba ng iyong kausap sa
tuwing ikaw’y gumagamit ng Wikang
GenZ
sa pagpapahayag ng iyong saloobin,
mensahe, at ideya?
6. Bilang isang mag-aaral, mas mainam bang
gamitin ang Wikang GenZ sa
pagpapahayag ng saloobin sa paaralan?
7. Dapat bang gamitin ang Wikang GenZ sa
pagsusulat ng mga akademikong sulatin at
maging sa pormal na talakayan?
8. Nakakaimpluwensiya ba ang antas ng ating
lipunan upang lalong hikayatin ang mga
kabataan na sanaying gamitin o bigkasin
ang mga salitang lumalaganap sa
Henerasyong Z?
9. Nakakaapekto ba ang pagsibol ng Wikang
GenZ sa iyong kasanayang
panggramatika?
Panuto: Punan ng tsek (/) ang kahon kung ano-ano sa tingin mo ang mga dahilan
o nakaiimpluwensiya sa pagbuo ng wikang GenZ sa modernong panahon.
(Maaaring mag tsek ng mahigit pa sa isa.)
1. Libangan at katuwaan
2. Pagpapahayag o sariling pagkakakilanlan
3. Pagsabay sa uso at trend at pakikisalamuha o pakikisama
90
4. Pagkamalikhain
5. Impluwensiya ng barkada o lipunan
6. Pagpapaikli, pagbabali-baliktad at pagbabagong-ayos ng mga salita
7. Pagpapadali ng paraan ng pakikipakomunikasyon
Republika ng Pilipinas
NUEVA VIZCAYA STATE
UNIVERSITY
Bayombong Campus
PAKIKIPANAYAM
91
(Para sa Mag-aaral)
5. Sa iyong palagay, maaari bang idagdag ang mga impormal na salita gaya ng
Wikang GenZ sa wikang ating nakagisnan o wikang Pambansa?
UKOL SA MANANALIKSIK
Taon: 22
92
Katayuan: Single
Edukasyon:
(2006-2007)
(2007-2012)
(2012-2019)
Major in Filipino
(2019-2023)
UKOL SA MANANALIKSIK
Taon: 21
93
Katayuan: Single
Pangalan ng mga Magulang: Reynaldo M. Hilario Trabaho: Farmer
(2006-2007)
(2007-2008)
(2008-2013)
(2013-2019)
Major in Filipino
(2019-2023)
UKOL SA MANANALIKSIK
Taon: 21
94
Tirahan: Pimentel Subdivision, La Torre South, Bayombong, Nueva Vizcaya
Katayuan: Single
Edukasyon:
(2005-2006)
(2006-2012)
(2012-2019)
Major in Filipino
(2019-2023)
UKOL SA MANANALIKSIK
Katayuan: SINGLE
95
Pangalan ng mga Magulang: WILLIAM VALDEZ Trabaho: KARPINTERO
Edukasyon:
(2006-2007)
(2011-2012)
(20018-2019)
MAJOR IN FILIPINO
(2019-2023)
96