Presentation on theme: "Araling Panlipunan 5 Week 6 Aralin 13:"—

Presentation transcript:

1  Araling Panlipunan 5 Week 6 Aralin 13:

1. 6.Araling Panlipunan 5Week 6Aralin 13:“Mga Reaksiyon ng Katutubong Pangkat Igorot sa
Tangkang Pananakop ng mga Kolonyalismong Espanyol”

2  Layunin:*Natatalakay ang iba’t-ibang reaksiyon ng mga katutubong pangkat sa armadong

pananakopa. Nakikilala ang mga katutubong pangkat etnolingguwistiko ng mga Igorot na
nanirahan sa kabundukan ng CordilleraLayunin:Nakapagpapahayag ng katotohanan kahit
masakit sa kalooban gaya ng:Pagkuha ng pag-aari ng ibaPangongopya sa oras ng pagsusulit
atPagsisinungaling sa sinumang miyembro ng pamilya atbp.(EsP5PKP-Ih-35)b. nasasabi ang
iba’t-ibang reaksiyon ng mga katutubong Igorot sa tangka ng armadong pananakop ng mga
Espanyol

3  PanimulangGawain:

4  1. 6.Balik-aral:

5  1. 6.Balik-aral:“Anu-ano ang mga paraang armado ng mga Espanyol sa ating bansa batay sa
mga larawan?”

6  Akin na ang baon mong pera?

1. 6.Pagganyak:CPP IntegrationAkin na ang baon mong pera?Ibalik mo ang pera ng kapatid ko.
Alam mo bang masama ang ginagawa mo? Para kang mga nanakop na dayuhang gustong
agawin ang ating likas na yaman.Mag-usap tayo sa opisina ng inyong punungguro.

7  “Anong pambubulas ang ginawa ng nasa larawan sa kapuwa bata?

1. 6.Pagganyak:“Anong pambubulas ang ginawa ng nasa larawan sa kapuwa bata?Tama ba
siya?”

8  Panlinang naaralin:

9  =Mananalaysay: Ikuwento Mo!

1. 6.(Pangkatang Gawain)Unang Pangkat=Artista: Iakto Mo!Ikalawang Pangkat=Koro: Iawit Mo!
katlong Pangkat=Balagtas; Itula MoIkaapat na Pangkat=Mananalaysay: Ikuwento Mo!

10  1. 6.Gamit ang Datos o impormasyon tungkol sa mga Igorot ng Cordillera mula sa
kagamitang pang mag-aaralIpasanay ng 5 minuto at ipagawa ang presentayon ng bawat grupo
ng 3 minuto. Magtakda ng pamantayan sa paggawa ng tahimik.
11  Ang mga Igorot sa Cordillera
1. 6.Unang Pangkat:Koro: Iawit o I-rap Mo!Ang mga Igorot sa Cordillera(Tune ng Ay Ay
Salidummay)Isa sa mga lugar na ‘di nasakop ng EspanyaAy ay Salidummay, Bundok ng
Cordillera.Mga Igorot nahahati sa iba’t-ibang etnolingguwistikoIbaloi, Isneg, Kankanaey, Kalinga,
Bontoc at Ifugao.Paghahabi ng tela, pagsasaka’t pangngangangaAy ay Salidummay kanilang
hanapbuhay.Tungkol naman sa relihiyon, paniniwalang espirituay ay salidummay sa kanila’y
Kalikasan.

12  Pananakop sa mga Igorot Dahil sa Ginto

1. 6.Ikalawang Pangkat :Balagtas: Itula mo!(Ibigkas at lagyan ng kilos ang tulang ito.)Pananakop
sa mga Igorot Dahil sa GintoBahagi ng tangkang pananakop, Espanyol sa mga Katutubong
PangkatPagpapalaganap ng Kristiyanismo laban sa animismo ng mga IgorotSibilisadong Igorot,
isa rin sa kanilang hangarinTulad ng ginawa sa ilang katutubo sa kapatagan.Pero lingid sa lahat,
sila Miguel Lopez de Legaspi naghangadNabalitaang depositong ginto. ng mga Igorot sa
CordilleraLalo na nang Thirty Years War sa Europe sumiklabPinaigting paghahanap gintong sa
kalauna’y. nalamang mababa ang kalidad.

13  Pananakop sa mga Igorot Dahil sa Monopolyo sa Tabako

1. 6.Ikatlong PangkatArtista: Iakto Mo!(Ipatulad ang nasa larawan)Pananakop sa mga Igorot
Dahil sa Monopolyo sa TabakoGob-Hen Jose Basco y Vargas: “Lahat ng mga aanihin niyong mga
tabako kayong mga Igorot, sa amin lang ibebenta! Maliwanag?” (sa Wikang kastila kung
puwede)Igorot: “Ay adi pay ket dakami nalugi. Inayan pay datonna. Intayo pay mang-ilibas adi iti
ilako tako.”(Nilusob ang mga Igorot pero di sila nagtagumpay lalo na noong binigyang
karapatang magmina sa Sociedad Minero-Metalurgica Cantabro-Filipina de Mancayan)William
Henry Scott (the Historyador): “Ah, Igorot “tribus independientes! “ (tribong Malaya)

14  Mananalaysay: Ikuwento mo!

1. 6.Ika-apat na Pangkat :Mananalaysay: Ikuwento mo!(May mag-aala Lola Basyang na
nagkukwento o maaaring silang lahat)Pananakop ng mga Igorot Dahil sa Kristiyanismo, Di
Matagumpay!Matapos ang hindi matagumpay na paghahanap ng ginto sa Cordillera,ipinadala
naman dito ang mga Dominikano at Augustiniano upang gawingKristiyano ang mga Igorot.
Ninais ng mga Espanyol na mabura ang kanilangsinaunang relihiyon at baguhin na rin ang
kanilang pamumuhay alinsunod sakung anong kultura mayroon sila. Bukod dito, hinikayat din
ng mga Prayleang mga Igorot na bumaba sa kabundukan at manirahan sa mga itinatag
napueblo sa kapatagan bilang mamamayang may sibilisasyon.Nagpadala ng misyon sa
Cordillera upang maghanap ng ginto at gawingKristiyano ang mga Igorot. Ipinag-utos din ni
Gob.-Hen. Francisco de Tello deGuzman ang pagpapadala ng misyong relihiyoso sa Cordillera
sa pamumunoni Kapitan Mateo de Aranda at Padre Esteban Marin, ang kura paroko ngIlocos.Sa
kagustuhan ni Marin na makumbinsi ang mga Igorot, sinubukanniyang magsulat ng isang
diksiyunaryo ng wikang Igorot para mapadali angpakikipagtalastasan sa mga katutubo.
Tumutol pa rin ang mga Igorot sapagpapabinyag bilang mga Kristiyano kaya nagalit itong si
Aranda.Ipinasunog ang mga bahay at puwersang sinupil ang mga katutubong ito.Bakit hindi
nagtagumpay ang mga Espanyol sa kanilang mga balak?Una, naging mahirap sa mga
misyonero na tunguhin nang madalas angbulubundukin ng Cordillera. Pangalawa, nagkaroon
ng kakulangan sa mgamisyonerong maaring ipadala sa lalawigan. Huli, naging mahirap din para
samga sundalong Espanyol na ipinadala sa Cordillera na lupigin ang mgamandirigmang Igorot
sa bulubunduking kabisado nila ang pasikot-sikot.

15  Pangwakas nagawain:

16  “Sa anu-anong pangkat etnolingguwistiko nahati ang mga Igorot?”

1. 6.Paglalahat:“Sa anu-anong pangkat etnolingguwistiko nahati ang mga Igorot?”“Matagumpay
ba ang pagtangkang pananakop ng mga Espanyol sa ating mga kapatid na Igorot? Bakit?

17  “Paano naipagtanggol ng mga katutubong Igorot ang kanilang kalayaan sa

1. 6.Paglalapat:“Paano naipagtanggol ng mga katutubong Igorot ang kanilang kalayaan
sapananakop?”

18  1. 6.Pagtataya:Piliin ang sagot ng mga sumusunod na pahayag at isulat sa sagutang

papel.___ 1. Ito ay isang malawak na bulubundukin sa gitnang hilaga ng pulo ng Luzon sa
Pilipinas na napabalitang may deposito ng ginto.Sulu C. MindanaoCordillera D. Leyte___ 2. Dahil
sa balitang maraming ginto sa isang bulubundukin sa gawing hilaga ng Luzon, naatasan siyang
galugarin ang lugar na ito upang hanapin ang deposito ng ginto.Juan de PlasenciaMiguel Lopez
de LegazpiC. Juan de SalcedoD. Ruy Lopez de Villalobos

19  1. 6.Pagtataya:___ 3. Isa sa mga dahilan kung bakit nahirapan ang mga Espanyol na
masakop ang Cordillera ay ang _______________ rito.A. mababangis na hayop C. klimaB. mga
bitag sa gubat D. madulas na daan___ 4. Bakit nahirapan ang mga Espanyol na masakop ang
Cordillera?A. kulang ang armas ng mga EspanyolB. kakaunti ang bilang ng mga armadong
EspanyolC. mahina sa pagpaplano ang naatasang mamuno sa digmaanD. hindi kabisado ng
mga Espanyol ang pasikot-sikot sa kabundukan

20  Pagtataya: pangkat etnolingguwistiko ng mga Igorot maliban sa

1. 6.Pagtataya:___ 5.Ang mga sumusunod aypangkat etnolingguwistiko ng mga Igorot maliban
saIbaloi at IsnegKankanaey at KalingaBontoc at IfugaoItawis at Gaddang

21  1. 6.Pagpapahalaga:=Bilang isang mag-aaral/anak/miyembro ng barangay, paano

ipagtatanggol ang ating kulturang ninanakaw o linalapastangan ng taga-ibang tribo?=Ano
naman ang gagawin mong pakikipaglaban sa iyong karapatan bilang isang mag-aaral, anak o
kasapi ng komunidad?

22  Partisipasyo’t pagkakataon!
Salamat po saPartisipasyo’t pagkakataon!