Professional Documents
Culture Documents
FIL 10Q 2mod 1Wk 1
FIL 10Q 2mod 1Wk 1
FILIPINO
Ikalawang Markahan- Modyul 1:
MITOLOHIYA
Karapatang sipi @ 2020 ng Deped Bohol
Reserbado ang lahat ng karapatan. Ang alinmang bahagi nito ay hindi maaaring ilathala o
ilabas sa anumang anyo, kasama na rito ang mga video nang walang nakasulat na
pahintulot ang tagapaglathala at may-akda. Hindi sakop ng karapatang-sipi ang sariling-aklat
na ilalathala sa mga pahayagan at magasin.
May-akda:
Jasmin M. Lim
Tagasuri:
Wilfreda O. Flor, Ph.D.
Josephine D. Eronico, Ph,D.
Jocelyn T. Rotersos, R L.
Josephine D. Eronico, Ph D.
EPS, LRMDS
Wilfreda O. Flor, Ph D.
EPS Filipino
Office Address: 50 Lino Chatto Drive, Cogon District, Tagbilaran City, Bohol
Telephone No. (038)412-4938 (038) 411-2544 (308) 501-7550
Telefax: (038) 501-7550
Email address: Deped.bohol@deped.gov.ph
10
FILIPINO
IkalawangMarkahan-Modyul 1:
Mitolohiya
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador mula sa
pampublikong institusyon upang gabayan ang guro para matulungang makamit ng mag-aaral
ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinagtagumpayan ang
pansarili, pamilya at pamayanang hamon sa pag-aaral.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang kahong ito sa
pinakakatawan ng modyul:
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
mabigyan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat
ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel sa pagsagot sa mga
pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing napapaloob
sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at sa
pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang sagutin lahat
ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito, huwag mag-
aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka ring humingi ng tulong
kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sinuman sa iyong mga kasama sa
bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong isipang hindi ka nag-iisa.
Ang modyul na ito ay dinisenyo at sinulat nang may pagpapahalaga sa iyong kakayahan at
interes. Ito ay naglalayong matulungan kang matuto tungkol sa tunay na kahulugan ng konsepto
ng nasyonalismo o damdaming makabayan. Dito ay madidiskubre mo rin kung paano sumibol
ang kaisipang liberal ng mga sinaunang Pilipino at kung paano ito humantong sa pagkagising
ng kanilang damdaming makabansa. Ang mga salitang ginamit dito ay akma sa iyo at sa lebel
ng iyong bokabularyo. Ang daloy ng mga aralin dito ay alinsunod sa wastong pamantayan.
Ang modyul na ito ay may apat na aralin na may ibat-ibang kompetensi para sa unang
linggo ng Ikalawang Markahan. Ito ay ang mga:
Aralin 1-Unang Araw: Paglalahad ng Pangunahing Paksa at Ideya Batay sa
Binasang Mitolohiya
Pagkatapos mong pag-aralan ang aralin, inaasahan sa iyo na:
Nailalahad ng mga pangunahing paksa at ideya batay sa napakinggang
usapan ng mga tauhan.(F10PN-IIa-b-71)
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat aytem. Piliin at isulat sa sagutang papel
ang titik na nagtataglay ng wastong sagot.
Unang
Linggo
MITOLOHIYA
Matutunghayan sa araling ito ang tungkol sa mitolohiya, bilang isa sa mga panitikan ng
Hawaii. Ang mga araling ito at gagabay sa inyo upang maunawaan mo kung masasalamin ba
ang kaugalian, uri ng pamumuhay, paniniwala at kultura nga mga bansa sa Hawai sa akdang
babasahin. Mahihinuha mo rin kung mayroon ba itong pagkakatulad asa mga Pilipino.
Ang pagsagot ng mga tanong ay nagpapaunlad sa kasanayan mo sa pag-unawa ng
iyong binabasa. Higit pa rito ay mahahasa rin ang kakayahan mo sa pagpapaliwanag o
pagpapahayag ng sariling ideya o kaisipan.
Balikan
Gawain 1: Lagyan ng tsek ( /) ang patlang bago ang bilang na may kaugnayan sa Mitilohiya.
Mula sa naging sagot, bumuo ng isa o dalawang pangungusap na magpapahayag tungkol sa
mitolohiya.
____1.Ang mga tauhan ay mga Diyos at Diyosa na may taglay na kakaibang pangyayari.
_____2.Ito ay nagsasaad ng realidad at tumatalakay sa pawang katotohanan lamang.
_____3. Naglalahad ng katangian na nagsasaad ng kalakasan at kahinaan ng tauhan.
_____4. Nagtataglay ng sukat at tugma.
____5. May kaugnayan ang tagpuan sa kulturang kinabibilangan at sinaunang panahon.
Pangungusap: _____________________________________________________________
__________________________________________________________.
Tuklasin
Ang pangunahing kaisipan/paksa ay tumutukoy sa diwa o kung ano ang nais ipaunawa
ng may akda tungkol sa paksa na babasahin ng kanyang mga mambabasa.
Panuto: Narito ang mga kaisipang napapaloob sa mitolohiyang binasa, lagyan ng tsek (/) ang
kahong katapat kung ito ay Pangunahing kaisipan at ekis (x) kung ito ay pantulong na Ideya.
Suriin
Susuriin mo ngayon ang nilalaman ng binsang halimbawa ng Mitolohiya, si Diyosang
Pele at Diyosang Namaka na magkapatid subalit nagging mortal na magkaaway. Dahil sa hindi
nila pagkakasundo’y naapektuhan na rin maging ang kanilang magulang at mga kapatid.
Gawain 3
Sagutin ang sumusunod na katanungan:
1. Anong Mensahe ang nais iparating ng Mitolohiya sa mambabasa?
2. Masasabi bang nagging epektibo ang Mitolohiya sa pagpaparating ng mensaheng ito?
Patunayan
3. Bakit mahalaga ang pagkilala(Pagbabasa, pakikinig o panonood ) ng mga mitolohiya?
kanal
Gawain 4
Magbigay ng mga salitang maisasama sa punong salita upang makabuo ng iba pang
kahulugan.
Ba
Bahay Kuwento Mata
Pagyamanin
May kaugnayan ang tagpuan sa kulturang kinabibilangan at sinaunang panahon
3. Banghay
a. maraming kapana-panabik na aksyon at tunggalian
b. maraming tumatalakay sa pagkakalikha ng mundo at mga natural na pangyayari
c. nakatuon sa mga suliraninat paano ito malutas
d. ipinapakta ang ugnayan ng tao at ang diyos
e. tumatalakay sa pagkakalikha ng mundo pagbabago ng panahon at interaksiyong
nagaganap sa araw, buwan at daigdig
4. Tema
a. magpaliwananag sa natural na pangyayari
b. pinagmulan ng buhay sa daigdig
c. pag-uugali ng tao
d. mga kapani-paniwalang panrelihiyon
e. katangian at kahinaan ng tauhan
Gawain 5:
Panuto: Suriin ang nilalaman, elemento, at kakanyahan ng binsang Mitolohiya sa
pamamagitan ng pagpuno sa mga kahon ng tamang sagot.
Isaisip
Ang kapamgyarihang taglay ni Diyosang Pele ay hindi nagwawakas sapagkat hanggang
sa ksalukuyang panahon ay marami pa ring paniniwala at kaugalian ang patuloy na
sisinasagawa ng mga tao na nag-uugat sa paniniwala sa kanya. Basahin ang mga ito sa
ibaba.
Nang pumanaw ang kanyang mga magulang, kay Mariang Makiling naiwan ang
pamumuno ng nasabing lalawigan.
Subalit dumating ang panahong ang mga tao ay waring nalimot na ang mga kabutihang
ipinagkaloob sa kanila ni Mariang Makiling. Karamihan sa kanilay di man lamang marunong
tumanaw ng utang na loob. Walang patumangga nilang inabuso ang kagubatan ng bundok
Makiling sa pagkakaingin at sa pagpatay nang walang habas sa mga ibon at hayup na
naninirahan doon.
At higit sa lahat, hindi na siya bumaba ng bundok Makiling para makisalamuha sa mga
mamamayan doon.
Subalit may ilan pa rin ang nagsasabing, kapag kabilugan ng buwan, makikita raw ang
isang napakagandang babaing may mahaba’t maitim na buhok at matamis na umaawit sa
madawag na kagubatan ng bundok Makiling.
GAWAIN 6
Panuto: Basahin ang mitolohiya ng Pilipinas Mariang Makiling, pagkatapos ay ihambing ang
mga napapaloob na paniniwala at kaugalian nito sa binasa nating Mitolohiya mula sa
Hawaii. Gamitin ang dayagram sa ibaba para sa gagawing paghahambing.
Mga Pagkakaiba
Mga Pagkakaiba
Paniniwala:
Paniniwala:
Tayahin
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pahayag. Piliin at isulat sa sagutang
papel ang titik na nagtataglay ng wastong sagot.
7. Alin sa mga sumusunod ang hindi kabilang sa mga paniniwala kaugnay sa Diosyang Pele?
a. Ipinagbabawal din sa isla ang pagpitas ng pulang bulaklak ng lehua
b. Naniniwala ang mga taong kapag pinitas ang bulaklak ng lehua ay uulan nang
malakas
na tila ba pagbagsak ng mga luha ni Lehua
c.Huwag daw mag-uuwi ng mga batong nagmula sa lava ng bulkan dahil sa
paniniwalang
apag ginawa mo ito, kahit nasaan ka na ay aanihin mo ang galit at paghihiganti ni
diyosang Pele at magdadala ito sa iyo ng kamalasan.
d. kapag kabilugan ng buwan, makikita raw ang isang napakagandang babaing may
mahabat maitim na buhok at matamis na umaawit sa madawag na kagubatan ng bundok.
8. Paano naiiba ang mitolohiya sa iba pang akdang tuluyan?
a. Ang banghay ay napapalooban ng masalimuot at kawing kawing na mga pangyayari.
b. Tumalalakay sa mga pangyayari na nagsasaad ng pawang katotohanan.
c. Ang mga tauhan ay pawang mga karaniwang mamamayan sa komunidad.
d. Ang tema ay nakatuon sa pagpapaliwanag sa natural na pangyayari, pinagmulan ng
buhay sa daigdig at ugnayan ng tao at ng mga diyos at diyosa.
9. Bakit mahalaga ang mitolohiya?
a. Nabibigyan ng kalinawan ang mga kababalaghang pangyayari at mga nakatatakot na
puwersa sa daigdig.
b. Mababasa ditto ang mga sinaunang paniniwalang panrelihiyon.
c. Nagtuturo ng aral at nagpapaliwanag ng kasaysayan.
d. lahat ng nabanggit.
10. Alin sa mga pangungusap ang pangunahing paksa?
1. Pinagsisihan ni Pele ang kanyang nagawa sa kanyang pinakamamahal na kapatid. 2.
Hinayaan niya sina Hi'iaka at Lohi'au na mamuhay nang tahimik at payapa. 3.Tinutulungan niya
sila sa kanilang mga pananim bilang tanda ng kanyang pagsisisi.4.Ang masaganang pagsibol at
pagpatuloy ng kung anumang itanim nila Hi'iaka at Lohi'au sa kanilang lupain ay kagagawan ni
Pele.
a. 1 b. 2 c. 3 4. 4
Karagdagang Gawain
Magsagawa ng panayam sa isang lolo o lola o kahit sino sa inyong pamilya.
Magpakuwento sa kanila ng mga mito sa inyong lugar. Isulat sa short bondpaper at
isalaysay muli ang mito ayon sa iyong pagkakaintindi.
A. Pagsasalaysa 50 35 25 15
y
Pinakamahusay Mahusay at Di masyadong Hindi mahusay at
at malinaw ang Malinaw ang Mahusay at malinaw ang
pagsasalaysay pagsasalaysay malinaw ang pagsasalaysay
sa sa pagsasalaysay sa napakinggang
napakinggang napakinggang sa Mitolohiya.
Mitolohiya Mitolohiya napakinggang
Mitolohiya.
B. Paggamit ng 50 35 25 15
Wika at
Gramatika
Pinakamasusi Masusi ang Di masyadong Hindi masusi ang
ang pagkagamit pagkagamit ng masusi ang pagkagamit ng
ng wika at wika at pagkagamit ng wika at gramatika
gramatika sa gramatika sa wika at sa nabuong
nabuong nabuong gramatika sa sulatin.
sulatin. sulatin. nabuong
sulatin.
Susi sa Pagwawasto
SUBUKIN
1. d 6. b
2. a 7. d
3. d 8. d
4. b 9. d
5. a 10. a
Gawain 1:
Lagyan ng tsek ( ) ang patlang bago ang bilang na may kaugnayan sa Mitilohiya. Mula sa
naging sagot, bumuo ng isa o dalawang pangungusap na magpapahayag tungkol sa
mitolohiya.
___/_1.Ang mga tauhan ay mga Diyos at Diyosa na may taglay na kakaibang pangyayari.
___x__2.Ito ay nagsasaad ng realidad at tumatalakay sa pawang katotohanan lamang.
___/__3. Naglalahad ng katangian na nagsasaad ng kalakasan at kahinaan ng tauhan.
___x_4. Nagtataglay ng sukat at tugma.
__/__5. May kaugnayan ang tagpuan sa kulturang kinabibilangan at sinaunang panahon.
GAWAIN 2
Panuto: Tukuyin mula sa nakalahad na kaisipan ang mga pangunahing paksa at ideya batay sa
napakinggan o nabasa. Lagyan ng tsek (/) ang kahong katapat kung ito ay Pangunahing
paksa /kaisipan at ekis (x) kung ito ay Pantulong naIdeya.
inagaw ni Pele ang kabiyak niya na naging dahilan na nagkagulo at nagkawatak-watak ang
lanilang pamilya.
Inakala ni Pele na baka inakait ni Hi’iaka si Lohian na kasintahan niya sapagkat
X
natagalan na itong bumalik kaya sa tinding selos ay sumabog ang lava ng bulkan at naging
sanhi ng pagkasunog ng hardin ni Hi’iaka.
Biglang nakaramdam ng galit si Pele dala ng matinding panibugho kay Lehua dahil
X
sa asawa nito ng makisig na binata na si Ohia na natitipuan niya kaya pinatamaan niya ng apoy
si Ohia at naging sanhi ng pagkasunog ng ni Lehua at naging puno.
Ang labis na pagseselos na kahit walang sapat na dahilan ay nagdala ng gulo at
/
kapahamakan..
Upang makahiganti ay niyapos ng halik ni Hi’iaka si Lohian na siyang muling
X
nagpasabog sa galit ni Pele at pinasabog niya ang bulkan, dumaloy ang lava at namatay si
Lohian.
Gawain 3
Sagutin ang sumusunod na katanungan:
Ba
Bahay Kuwento Mata
Gawain 5
Panuto: Suriin ang nilalaman, elemento, at kakanyahan ng binsang Mitolohiya sa
pamamagitan ng pagpuno sa mga kahon ng tamang sagot.
Pamantayan sa Pagmamarka:
C. Pagsasalaysa 50 35 25 15
y
Pinakamahusay Mahusay at Di masyadong Hindi mahusay at
at malinaw ang Malinaw ang Mahusay at malinaw ang
pagsasalaysay pagsasalaysay malinaw ang pagsasalaysay
sa sa pagsasalaysay sa napakinggang
napakinggang napakinggang sa Mitolohiya.
Mitolohiya Mitolohiya napakinggang
Mitolohiya.
D. Paggamit ng 50 35 25 15
Wika at
Gramatika
Pinakamasusi Masusi ang Di masyadong Hindi masusi ang
ang pagkagamit pagkagamit ng masusi ang pagkagamit ng
ng wika at wika at pagkagamit ng wika at gramatika
gramatika sa gramatika sa wika at sa nabuong
nabuong nabuong gramatika sa sulatin.
sulatin. sulatin. nabuong
sulatin.
TAYAHIN
1. d 6. b
2. a 7. d
3. d 8. d
4. b 9. d
5. a 10. a
Sanggunian
Pinagyamang Pluma 10, pahina 155-160, Alma M. Dayag
Filipino Modyul para sa Mag-aaral 10,ph171-173.