საგნის სახელი

სახელი გვარი

დმთ, როგორც ეფექტური საშუალება პოსტ ტრამვული სტრესის (PTSD)

სამკურნალოდ.

მიმართულება

კურსის ხელმძღვანელი

უნივერსიტეტი

თბილისი, 2023
 აბსტრაქტი
პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა (PTSD) არის საზოგადოებრივი
ჯანმრთელობის მნიშვნელოვანი პრობლემა, რომლისთვისაც არსებული თერაპია
მხოლოდ მცირედ ეფექტურია. უდავოა, რომ PTSD-ის მკურნალობის ძირითადი
ხაზი არის ფსიქოთერაპია, მიმდინარე მკურნალობის გაიდლაინების მიხედვით.
თუმცა, PTSD კვლავ რჩება ქრონიკული მდგომარეობა ფსიქოთერაპიის შემდეგაც,
ფსიქიატრიული და სამედიცინო დაავადებების მაღალი მაჩვენებლით.
აუცილებელია PTSD-ის მართვის ახალი ნაერთებისა და მიდგომების ძიება.
ფსიქოდელიური ნივთიერებების გამოყენება პოტენციური ახალი მეთოდია. ეს
რეფერატი მიმოიხილავს ფსიქოდელიური თერაპიის ეფექტურობას PTSD-ის
მკურნალობაში და პაციენტის შედეგების გაუმჯობესებაში. იგი შეისწავლის ამ
თემაზე მიმდინარე კვლევებს და შეაფასებს სხვადასხვა თერაპიის
უპირატესობებსა და ნაკლოვანებებს. იგი ასევე მოიცავს მიმოხილვას თერაპიული
დასაბუთების, გამოყენების კონტექსტისა და თითოეული წამლისთვის
ხელმისაწვდომი მტკიცებულებების დონის შესახებ. ჩამოყალიბებულია
რამდენიმე კითხვა, რომელიც შეიძლება შეისწავლოს მომავალ კვლევაში თემის
უკეთ გასაგებად.

2
სარჩევი
აბსტრაქტი...............................................................................................................................2
შესავალი.................................................................................................................................4
ლიტერატურის მიმოხილვა.................................................................................................6
ძირითადი ტექსტი.................................................................................................................8
მეთოდოლოგია...................................................................................................................10
დასკვნა..................................................................................................................................12
გამოყენებული ლიტერატურა..........................................................................................14

3
 შესავალი
პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა (PTSD) არის კომპლექსური
ფსიქიკური აშლილობა, რომელიც ყოველწლიურად აწუხებს 7,7 მილიონ
ზრდასრულ ადამიანს შეერთებულ შტატებში, 11-დან ერთ ადამიანს ცხოვრების
გარკვეულ ეტაპზე PTSD-ის დიაგნოზი ემართება. ორჯერ მეტ ქალებს (10%) ვიდრე
მამაკაცებს (4%) აქვთ PTSD, სექსუალური ძალადობა ყველაზე გავრცელებული
ტრავმული შემთხვევაა. DSM-5 კრიტერიუმების მიხედვით, PTSD არის ფსიქიკური
ჯანმრთელობის აშლილობა, რომელიც შეიძლება განვითარდეს ტრავმული
მოვლენის ზემოქმედების შემდეგ, როგორიცაა სიკვდილი, სერიოზული
დაზიანება ან სექსუალური ძალადობა. PTSD ხასიათდება განმეორებადი და
შემაშფოთებელი სიმპტომებით, რომლებიც გრძელდება მინიმუმ ერთი თვის
შემდეგ ტრავმული მოვლენიდან. PTSD-ის სიმპტომები მოიცავს დისოციაციურ
რეაქციებს, შემაშფოთებელ სიზმრებს, ტრავმასთან დაკავშირებული სტიმულების
თავიდან აცილებას, მუდმივ ფსიქოლოგიურ დისტრესს, შემეცნებისა და
განწყობის არასასურველ ცვლილებებს და აგზნების და რეაქტიულობის
ცვალებადობას.
ფსიქოდელიური დახმარებით თერაპია მოიცავს PTSD-ის მკურნალობის
განსხვავებულ მიდგომას. იგი მოიცავს სამედიცინო პროფესიონალის შეფასებას
უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად, რამდენიმე სესიას პაციენტის
მოსამზადებლად და ურთიერთობის დასამყარებლად და ერთ-სამ (ექვსიდან რვა
საათამდე) სესიას, სადაც პაციენტი იმყოფება ფსიქოდელიური გავლენის ქვეშ. და
ბოლოს, არის ინტეგრაციის სესიები, სადაც ხდება გამოცდილების დამუშავება და
შესწავლა. ამ ინტენსიური მკურნალობის დადებითი შედეგები სავარაუდოდ
განპირობებულია თავად ინტერვენციების ინტენსივობით. ისინი ასევე
საჭიროებენ უამრავ რესურსს, ამიტომ ფრთხილად უნდა იქნას განხილული, თუ
როგორ შეიძლება მათი ინტეგრირება არსებულ ჯანდაცვის სისტემებში ისე, რომ
იყოს სამართლიანი და ყველასთვის ხელმისაწვდომი.
ზუსტი მექანიზმები, რომლითაც ფსიქოდელიური საშუალებები იწვევს
ცვლილებებს აღქმასა და შემეცნებაში, ბოლომდე არ არის გასაგები. თუმცა, ისინი

4
შეიძლება მოიცავდეს შემცირებულ აქტივობას ტვინის ნაგულისხმევი რეჟიმის
ქსელში და გაზრდილი ფუნქციური კავშირი ტვინის სხვადასხვა რეგიონებს
შორის. ნერვული ქსელები (სინგულური, იზოლარული, პრეფრონტალური ქერქი,
ამიგდალა და ჰიპოკამპი), რომლებიც მოიცავს მონოამინის ნეიროტრანსმიტერებს,
როგორიცაა სეროტონინი, დოფამინი და გლუტამატი, იცვლება PTSD-ში ტრავმის
და პოტენციური გენეტიკური მგრძნობელობის გამო. ენდოკრინულ და
ავტონომიურ ნერვულ სისტემებზე შემდგომში ზემოქმედება ხდება ქსელის ამ
ცვლილებებით, რაც იწვევს PTSD-ის ფიზიოლოგიურ და სუბიექტურ სიმპტომებს.
ამ პროცესის ნეირონული ქსელი და სუბიექტური დონეები არის იქ, სადაც
ფსიქოდელიური დახმარებით თერაპიას აქვს ყველაზე შესამჩნევი ეფექტი.

5
 ლიტერატურის მიმოხილვა
მეისონის, ტონესისა და სხვათა ერთობლის სტატიაში „აიაჰუასკას ეფექტების
პლაცებოზე კონტროლირებად შესწავლის შესახებ“ საუბარია აიუჰუასკით
მკურნალობის ეფექტებზე. კერძოდ, აიაჰუასკა არის მცენარეული ნაზავი,
რომელიც შეიცავს N,N-დიმეთილტრიპტამინს (DMT) და გარკვეულ β-კარბოლინ
ალკალოიდებს სამხრეთ ამერიკიდან. ნატურალისტურ გარემოში წინა კვლევებმა
აჩვენა, რომ აიაჰუასკას მიღებამ შეიძლება გააუმჯობესოს ფსიქიკური
ჯანმრთელობა და კეთილდღეობა. თუმცა, ეს კვლევები არ იყო პლაცებო
კონტროლირებადი და არ აკონტროლებდა მოლოდინის მიკერძოების
შესაძლებლობას. ეს ნატურალისტური დაკვირვებითი კვლევა შემუშავებული იყო
იმის შესაფასებლად, იყო თუ არა ფსიქიკური ჯანმრთელობის ცვლილებები
წარმოებული აიაჰუასკას მიერ. შეფასებები ჩატარდა აიაჰუასკას წინ და შემდგომ
სესიებზე 30 გამოცდილ მონაწილეში, რომელსაც მასპინძლობდა ნიდერლანდები,
ესპანეთი და გერმანია. მონაწილეებმა მოიხმარეს აიაჰუასკა (N = 14) ან პლაცებო (N
= 16). ანალიზმა გამოავლინა მთავარი დროის გავლენა დეპრესიის, შფოთვისა და
სტრესის სიმპტომებზე. საწყისთან შედარებით, სიმპტომები ორივე ჯგუფში
შემცირდა. შემდეგ ცერემონია, მკურნალობისგან დამოუკიდებელი იყო, სადაც
ძირითადი მკურნალობა ურთიერთქმედებდა იმპლიციტურ ემოციურ
თანაგრძნობაზე, რაც მიუთითებს რომ აიაჰუასკამ გაზარდა ემოციური
თანაგრძნობა უარყოფითი სტიმულის მიმართ.
აბიგაილ კალდერი სტატიაში „ფსიქოდელიური მოქმედებით გამოწვეული
გაგებისკენ ნეიროპლასტიურობა“ საუბრობს კლასიკურს ფსიქოდელიურ
საშუალებებზე, როგორიცაა LSD, ფსილოციბინი და DMT-ის შემცველი სასმელი
აიაჰუასკა, რომელიც აჩვენებს მკურნალობის გარკვეულ პოტენციალს. დეპრესია,
შფოთვა და დამოკიდებულება. მნიშვნელოვანია, რომ კლინიკური გაუმჯობესება
შეიძლება გაგრძელდეს მკურნალობის შემდეგ თვეების ან წლების განმავლობაში.
ვარაუდობენ, რომ ეს გრძელვადიანი გაუმჯობესება წარმოიქმნება იმის გამო, რომ
ფსიქოდელიური საშუალებები სწრაფად და ხანგრძლივად

6
ასტიმულირებენ ,ნეიროპლასტიურობას. სტატიაში განცილულია ის
მტკიცებულებები, რომ ფსიქოდელიური საშუალებები ხელს უწყობენ
ნეიროპლასტიურობას და იკვლევენ უჯრედულ და მოლეკულურ მექანიზმებს
სხვადასხვა ეფექტის უკან ფსიქოდელიები ნეიროპლასტიურობის სხვადასხვა
ასპექტზე, მათ შორის დენდრიტოგენეზის, სინაპტოგენეზის, ნეიროგენეზის და
გამოხატვის პლასტიურობასთან დაკავშირებული გენები (მაგ., ტვინისგან
მიღებული ნეიროტროფიული ფაქტორი და უშუალო ადრეული გენები). შემდეგ
მოწმდება თავის ტვინში ფსიქოდელიური საშუალებები უწყობს თუ არა ხელ
სნეიროპლასტიურობას, განსაკუთრებით პრეფრონტალურ ქერქსა და ჰიპოკამპს.
და ბოლოს, სტატიაში საუბარია ფსიქოდელიური საშუალებების ზემოქმედების
სავარაუდო შედეგებზე ნეიროპლასტიკაზე როგორც პაციენტებში, ასევე
ჯანმრთელ ადამიანებში, სადაც გამოყოფენ მნიშვნელოვან კვლევით კითხვებს,
რომლებიც ხელს შეუწყობს ფსიქოდელიური საშუალებების ზემოქმედების
მეცნიერულ გაგებას ნეიროპლასტიკაზე და მისი პოტენციურ კლინიკურ
გამოყენებაზე.
ალან დევისი სტატიის „5-მეთოქსი-N,N-დიმეთილტრიპტამინი (5-MeO-DMT)
გამოყენებული ნატურალისტური ჯგუფის წყობა დაკავშირებულია
გაუთვალისწინებელ დეპრესიისა და შფოთვის გაუმჯობესებასთან“ მიხედვით.
ბოლო ეპიდემიოლოგიურმა კვლევამ აჩვენა, რომ 5-მეთოქსი-N, N-
დიმეთილტრიპტამინი (5-MeO-DMT), რომელიც გამოიყენება სულიერი და
რეკრეაციული მიზეზების გამო, დაკავშირებულია დეპრესიისა და შფოთვის
სუბიექტური გაუმჯობესება. პოტენციალის შემდგომი გამოკვლევა 5-MeO-DMT-ის
ფსიქოთერაპიულმა ეფექტებმა შეიძლება მიაწოდოს მომავალი კლინიკური
კვლევები.

7
 ძირითადი ტექსტი
შფოთვა და დეპრესია ფსიქიკური ჯანმრთელობის საერთო მდგომარეობაა
გლობალური ცხოვრების განმავლობაში პრევალენტობა დაახლოებით 13% და
10%, შესაბამისად. შეერთებულ შტატებში (აშშ), გასული წლის ნებისმიერი
განწყობის აშლილობის გავრცელება არის 10% და 19% ნებისმიერი შფოთვითი
აშლილობისთვის. გარდა ამისა, დეპრესიისა და შფოთვის საზოგადოებრივი
ჯანმრთელობის ტვირთი ხელს უწყობს პროფესიულ განვითარებას
გაუფასურებას, როგორიცაა სამუშაო ძალის მონაწილეობის შემცირება და
პროდუქტიულობის დაკარგვა და ზრდა ქრონიკული ფიზიკური მდგომარეობის
რისკი (მაგ. გულ-სისხლძარღვთა დაავადება) მაღალი გავრცელების მაჩვენებლები
და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობისა და პიროვნული ტვირთი, ჩატარდა
რამდენიმე ინტერვენცია და შექმნილია ამ პირობების მოსაგვარებლად, რომელიც
მოიცავს ფსიქოთერაპიის კომბინაციას და ფარმაკოთერაპიას. მიუხედავად ამ
ჩარევების მხარდამჭერი მტკიცებულებისა, ბევრ ადამიანს არ აქვთ წვდომა ასეთ
სერვისებზე და ბევრ ადამიანს, ვისაც აქვს წვდომა, ჩარევის მიუხედავად
განიცდიან სიმპტომებს, რაც ხაზს უსვამს მეტი კვლევის საჭიროებას.
კვლევის ერთ-ერთმა განვითარებამ შეისწავლა კლასიკის შესაძლო
ფსიქოთერაპიული მოქმედება ფსიქოდელიური საშუალებები, როგორც
ფსიქოთერაპიის დამხმარე საშუალება. კლასიკური ფსიქოდელიური საშუალებები
არის კლასი ჰალუცინოგენები, რომლებიც ძირითადად მოქმედებენ როგორც 5-
HT2A რეცეპტორის აგონისტები და შეუძლიათ აწარმოებს ღრმა ცვლილებები
სენსორულ აღქმაში, განწყობასა და შემეცნებაში. ბოლო კვლევები, რომლებიც
იკვლევს ფსილოციბინს, რომელიც გამოიყენება როგორც სტრუქტურული
დამხმარე საშუალება ფსიქოთერაპიამ აჩვენა ეფექტურობა დეპრესიის
სიმპტომების შესამცირებლად და შფოთვა. მაგალითად, პლაცებოზე
კონტროლირებადმა ორმა კვლევამ აჩვენა, რომ ფსილოციბინის დახმარებით
დამხმარე ფსიქოთერაპია ეფექტური იყო დეპრესიისა და შფოთვის

8
შესამცირებლად კიბოსთან დაკავშირებული ფსიქიატრიული დისტრესის
კონტექსტში ერთჯერადი შეყვანის შემდეგ მდგრადი ეფექტის შეთავაზება
მინიმუმ 6 თვის განმავლობაში. უფრო მეტიც, ბოლოდროინდელი ღია ლეიბლი
მკურნალობისადმი რეზისტენტული დეპრესიის მქონე პაციენტებში
ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ფსილოციბინმა წვლილი შეიტანა დეპრესიისა
და შფოთვის სიმპტომების შემცირებაში და 1 კვირიფდან და შენარჩუნდა 3 თვის
განმავლობაში. მიუხედავად იმისა, რომ მეტი სამუშაოა საჭირო ნევროლოგიური
და მოქმედების ფსიქოლოგიური მექანიზმები, ეფექტურობაზე, როგორც ჩანს, ეს
დაკავშირებულია ინტენსივობასთან მწვავე მისტიკური ტიპის ფენომენების გამო,
რომლებიც გვხვდება ფსილოციბინის სესიების დროს.

9
 მეთოდოლოგია
რეფერატში განხილულ ერთ-ერთ სტატიაში გამოყენებული იყო კვლევის
შემდეგი სახის მეთოდები. კვლევაში ესტუმრნენ აიაჰუასკას 6 რეტრიტს,
რომელსაც უმასპინძლა ერთმა ორგანიზაციამ, ყველა ადგილიდან ევროპაში
(ნიდერლანდები, ესპანეთი და გერმანია). აიაჰუასკას ცერემონიები ყველა
ერთნაირად იყო აგებული. ორგანიზატორებმა თავიანთი აიაჰუასკას
ცერემონიების თარიღები ინტერნეტით გაავრცელეს და თითო ღონისძიებაზე
იზიდავდა საშუალოდ 15–25 ცერემონიის მონაწილეს. მათი უმეტესობა იყო
ერთჯერადი სტუმრები, რომლებსაც არ ჰქონდათ ან შეზღუდული ჰქონდათ
ayahuasca-ს გამოცდილება. ცერემონიის მცირე რაოდენობა მონაწილეები (N=6-
მდე) თითო ღონისძიებაზე უფრო გამოცდილი იყვნენ. ეს ადამიანები
ვარჯიშობდნენ, რათა გამხდარიყვნენ აიაჰუასკას ცერემონიების
ფასილიტატორები. "სტუდენტები" არაერთხელ გამოავლინეს მასპინძელი
ორგანიზაციის აიაჰუასკას ცერემონიებით. უმეტესად ისინი სვამდნენ აიაჰუასკას
მონაწილეობისას, მაგრამ ზოგიერთ შემთხვევაში, მათ ორგანიზატორებმა
სთხოვეს, არ დაელიათ აიაჰუასკა რათა შეეძლოთ ცერემონიაზე დაკვირვება
ფასილიტატორის პერსპექტივიდან. მასპინძელმა ორგანიზაციამ მოამზადა
ყინვაში გამხმარი აიაჰუასკა და პლაცებო კაფსულები ტრენინგის ფარგლებში
პროგრამა "სტუდენტებისთვის". მხოლოდ „აიაჰუასკას სკოლის მოსწავლეები“
მოწვეულნი იყვნენ მონაწილეობის მისაღებად წინამდებარე მარტოხელა
უსინათლო, პლაცებოზე კონტროლირებადი კვლევაში, რომელშიც
ორგანიზატორებმა შესთავაზეს აიაჰუასკა ან აიაჰუასკა-პლაცებო. თუ ისინი
დათანხმდნენ გახდნენ კვლევის მონაწილეები, მათ მიიღეს კაფსულები,
რომლებიც შეიცავს ან 1900 ფსიქოფარმაკოლოგია (2021) 238:1899–1910 გაყინვით
გამხმარ აიაჰუასკას ან პლაცებო ნივთიერებას აიაჰუასკას ცერემონიის დროს.
ნივთიერებები უზრუნველყოფილი იყო და ცერემონიის ორგანიზატორების
ადმინისტრირების მიერ.

10
 შედეგების მიხედვით არ იყო სტატისტიკური განსხვავება დემოგრაფიულ
მონაცემებში (ასაკი, განათლება, წინა გამოცდილება აიაჰუასკასთან და სხვა
ფსიქოდელიურ საშუალებებთან) ჯგუფებს შორის. მონაწილეებს (12 მამაკაცი, 18
ქალი) ჰქონდათ საშუალო (SD) ასაკი 40.18 (10.10). მონაწილეთა უმეტესობა
ევროპიდან იყო (N=28), ხოლო თითოეული იყო Psychopharmacology (2021)
238:1899–1910 1903 წ. ჩრდილოეთ ამერიკა (N=1) და აზია (N=1). გარდა ამისა, 11
მონაწილეს ჰქონდა ბაკალავრის ხარისხი, დანარჩენს კი მაღალი სკოლის
დიპლომი (N=10), მაგისტრის ხარისხი (N=2), ან დოქტორის (N=2). ყველა
მონაწილემ მოახსენა წინა გამოცდილება აიაჰუასკასთან. საერთო ჯამში,
მონაწილეებმა განიცადეს აიაჰუასკა 23,7-ჯერ (SD=15,58). გარდა ამისა,
მონაწილეთა უმეტესობას (N=27) ჰქონდა წინა გამოცდილება სხვა
ნივთიერებებთან (მაგ.,კანაფი, LSD, ფსილოციბინი). თოთხმეტი მონაწილე
იტყობინება რომ ისინი მოიხმარნენ ალკოჰოლს, ხოლო 11 მონაწილემ განაცხადა,
რომ ეწევა, და 20 მონაწილემ აღნიშნა, რომ ჰქონდა ჩაფიქრებული პრაქტიკა (მაგ.,
მედიტაცია, იოგა, ლოცვა). მონაწილეთა უმეტესობამ (N=24) აღნიშნა, რომ მათ
ჰყავდათ ფსიქიკური აშლილობის მქონე ნათესავები, მაგრამ მხოლოდ ერთმა
მონაწილემ აღნიშნა, რომ ნათესავს ჰქონდა დადასტურებული დიაგნოზი
ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული აშლილობის შესახებ და მიიღო
მკურნალობა. და ბოლოს, მონაწილეთა საერთო მოტივაცია აიაჰუასკას
მიღებასთან, გარდა იმისა, რომ მონაწილეობდე, გახდე ფასილიტატორი, შედის
საკუთარი თავის გაგება (N=25), პრობლემების მოგვარება (N=19) და
ცნობისმოყვარეობა (N=11). სულ 16 მონაწილემ აღნიშნა, რომ სხვა მოტივაციამ
ასევე ითამაშა დამატებითი როლი, მაგრამ მათ არ სთხოვდნენ დაზუსტებას.

11
 დასკვნა
დაკსვნის სახით, ეს კვლევა, როგორც ჩანს, არის 5-MeO-DMT გამოყენების
ეპიდემიოლოგიის პირველი გამოკვლევა. მიუხედავად ზოგიერთი
სტატისტიკურად მნიშვნელოვანი გამოყენების ნიმუშებსა და სუბიექტურ
ეფექტებს შორის განსხვავებები გამოყენებული 5-MeO-DMT ტიპის ფუნქციის
მიხედვით (მაგ. სინთეტიკური, გომბეშოს შხამი, მცენარეული ექსტრაქტი/იოპო),
ეს მონაცემები ვარაუდობს, რომ ადამიანების უმეტესობა, ვინც მოიხმარს 5-MeO-
DMT, იყენებს სინთეზურ წყაროს და აორთქლებას/მოწევა, როგორც შეყვანის გზა.
ნიმუშის უმრავლესობამ გამოიყენა 5-MeO-DMT სულიერი კვლევის მიზნით, და
გამოიყენება იშვიათად, მოიხმარს 5-MeO-DMT ოთხზე ნაკლებს ჯერ მათი
ცხოვრების განმავლობაში. სხვა ჰალუცინოგენების მსგავსად (McCabeet al., 2017),
ასევე იყო დამოკიდებულებასთან დაკავშირებული ძალიან დაბალი მაჩვენებლები
სიმპტომები, მათ შორის ლტოლვა/სურვილი ან სამართლებრივი შედეგები 5-MeO-
DMT-ის გამოყენების შემდეგ, ისევე როგორც განმეორებითი მოხმარების დაბალი
მაჩვენებელი იმავე სესიაზე და ფსიქიატრიულ ან სამედიცინო მკურნალობაზე
გამოყენებასთან დაკავშირებული გართულებები. ისევე როგორც ადამიანები,
რომლებიც იყენებენ სხვა ტრიპტამინებს (Barrett et al., 2016; Griffiths et al., 2006;
MacLeanet al., 2012), რესპონდენტთა უმეტესობამ ასევე აღნიშნა სხვადასხვა სახის
ზომიერი და ძლიერი მისტიკური გამოცდილება (მაგ.გაოცება, დროისა და
სივრცის დაკარგვა და გამოცდილების სიტყვებით გადმოცემის სირთულე) და
შედარებით ნაკლებმა განიცადა ძალიან მცირე რთული გამოცდილება (მაგ., შიში,
შფოთვა).
გარდა ამისა, ამ კვლევაში რესპონდენტთა დიდი ნაწილი იტყობინება, რომ 5-
MeO-DMT-ის გამოყენებამ ხელი შეუწყო გაუმჯობესებას ისეთი სიმპტომების,
რომლებიც დაკავშირებულია რამდენიმე ფსიქიატრიულ მდგომარეობასთან, მათ
შორის შფოთვა, დეპრესია, ნივთიერებების მოხმარების პრობლემები და

12
პოსტტრავმული სტრესული აშლილობა, რაც ვარაუდობს, რომ 5-MeO-DMT
შეიძლება ჰქონდეს ფსიქოთერაპიული ეფექტი ოპტიმალურ პირობებში. ეს
დადებითი თვითმოხსენებული ფსიქოთერაპიული ეფექტები სხვადასხვა
ფსიქიატრიულში პირობები შეესაბამება ანეკდოტურ ანგარიშებს ინტერნეტში
(Psychedelic Times, 2016), ფარმაკოლოგიური ეფექტები ცხოველებში (Jiang et al.,
2016; Nagai et al., 2007; Shen et al., 2011; Spencer et al., 1987), დასკვნები
პოპულაციაზე დაფუძნებული კვლევებიდან (კრებსი და იოჰანსენი, 2013) და
აღმოჩენები დაკავშირებული ფსიქოაქტიურთან ტრიპტამინები (მაგ.,
ფსილოციბინი) ინდივიდებში, რომლებსაც აქვთ დამოკიდებულების, შფოთვის ან
დეპრესიის პრობლემები (მიმოხილვისთვის იხ.ჯონსონი და გრიფიტსი, 2017).

13
 გამოყენებული ლიტერატურა
Alan, K.D, Lynette A.A. Timothy, A. (2020). “Psychedelic Treatment for
Trauma-'Related Psychological and Cognitive Impairment Among US Special Operations
Forces Veterans.” http://rb.gy/sur5ok (08.02.2023)
M. V. Uthaug & N. L. Mason1 & S. W. Toennes & J. T. Reckweg1 & E. B. de Sousa
Fernandes Perna & K. P. C. Kuypers &K. van Oorsouw & J. Rib1 & J. G. Ramaekers.
(2021). “A placebo-controlled study of the effects of ayahuasca, set and setting on mental
health of participants in ayahuasca group retreats”. http://rb.gy/qb4p60 (08.02.2023)
Abigail E. Calder and Gregor Hasler. (2022). “Towards an understanding of
psychedelic-induced neuroplasticity.” http://rb.gy/txrtfc (08.02.2023)
Alan K Davis, Joseph P Barsuglia, Rafael Lancelotta, Robert M Grant and Elise
Renn. (2018). “The epidemiology of 5-methoxy-N, N-dimethyltryptamine (5-MeO-DMT)
use: Benefits, consequences, patterns of use, subjective effects, and reasons for
consumption.” http://rb.gy/eofxzg (08.02.2023)

14