You are on page 1of 6

მარიხუანა მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე ბოროტად გამოყენებული ნივთიერებაა.

მარიხუანა მთელ მსოფლიოში ლეგალიზებულია. ასე რომ, მნიშვნელოვანია გვესმოდეს


მისი გავლენა ჩვენს ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. მის გავლენას შიზოფრენიის სპექტრზე
განსაკუთრებული ყურადღება სჭირდება. მიუხედავად იმისა , რომ მარიხუანა დიდი ხანია
არსებობს, მისი ზუსტი ეფექტი ჯერ კიდევ უცნობია. შიზოფრენია ქრონიკული დაავადებაა ,
რომელიც მთელ მსოფლიოში დაახლოებით 20 მილიონ ადამიანს აწუხებს. როგორც ჩანს,
შიზოფრენიასა და კანაფს ახლო ურთიერთობა აქვთ და ჩვენ გვინდა ეს გამოვიკვლიოთ .
ჩვენ გვინდა ვიცოდეთ მარიხუანა იწვევს, აძლიერებს თუ მკურნალობს შიზოფრენიას . ეს
სისტემატური მიმოხილვა იკვლევს ამ კითხვას. ჩვენ ვეძებდით ონლაინ რესურსებს ,
როგორიცაა PubMed, PubMed Central, Cochrane Library და Google Scholar სისტემატური
მიმოხილვისთვის, ტრადიციული მიმოხილვები, რანდომიზებული კონტროლირებადი
კვლევები და მეტა-ანალიზი კანაფის და შიზოფრენიის/ფსიქოზის შესახებ . ჩვენ ჩავრთეთ
ადამიანთა კვლევები, რომლებიც გამოქვეყნდა რეცენზირებად ჟურნალებში ინგლისურ
ენაზე ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში. ჩვენი ძიების 96 საწყისი შედეგის განხილვის
შემდეგ, ჩვენ გამოვრიცხეთ 25 დუბლიკატი, 29 აბსტრაქტი და 18 შეუსაბამო სტატია. ჩვენ
გავაკეთეთ ხარისხის შეფასება დანარჩენი 24 კვლევისთვის ხარისხის შეფასების
სხვადასხვა ინსტრუმენტების გამოყენებით. ხარისხის შეფასების შემდეგ აღმოვაჩინეთ ,
რომ 12 სტატია იყო დაბალი ხარისხის და გამოვრიცხეთ. ჩვენ შევიტანეთ დარჩენილი 12
საბოლოო კვლევა ჩვენს სისტემატურ მიმოხილვაში. ამ 12 გამოკვლევიდან ხუთი იყო
ტრადიციული მიმოხილვა, ორი სისტემატური მიმოხილვა, ორი მეტა-ანალიზი და სამი
დაკვირვებითი კვლევა. სტატიებიდან ექვსი ეხებოდა კანაფის ეფექტს მხოლოდ
შიზოფრენიაზე ან ფსიქოზურ აშლილობაზე. დანარჩენი ექვსი მოიცავდა შიზოფრენიას და
სხვა ფსიქიატრიულ ან ნევროლოგიურ დაავადებებს. ათ კვლევას ჰქონდა მონაცემები ,
რომლებიც ადასტურებენ გამომწვევ კავშირს კანაფსა და შიზოფრენიას შორის . რვა
ჩანაწერს ჰქონდა მონაცემები მარიხუანას გამწვავების ეფექტზე . ექვს კვლევას ჰქონდა
მონაცემები კანაფის კანაბიდიოლის (CBD) კომპონენტის თერაპიულ ეფექტზე.
ამჟამინდელი მონაცემებიდან შეგვიძლია დავასკვნათ , რომ კანაფის
ტეტრაჰიდროკანაბინოლი (THC) კომპონენტი შეიძლება იყოს ფსიქოზის და შიზოფრენიის
გამომწვევი მთავარი დამნაშავე რისკის ქვეშ მყოფ მოსახლეობაში . THC ასევე შეიძლება
იყოს სიმპტომების გამწვავება და არასასურველი პროგნოზის გამომწვევი უკვე
დიაგნოზირებულ პაციენტებში. მიუხედავად იმისა, რომ CBD აჩვენებს თერაპიულ ეფექტებს
და THC საპირისპირო ეფექტებს, მონაცემები მინიმალურია და დაბალი უსაფრთხოება და
ეფექტურობა მოითხოვს დამატებით კვლევას. კანაფსა და შიზოფრენიას შორის
ურთიერთობა საჭიროებს დამატებით გამოკვლევას. ჩვენ გვჭირდება მეტი შემთხვევის
კონტროლი და კლინიკური კვლევები უფრო დიდ პოპულაციასთან, რათა მივიღოთ
საბოლოო მონაცემები.

დღევანდელ სტრესთან დაკავშირებულ ცხოვრებაში მთელ მსოფლიოში , ფსიქიკური


ჯანმრთელობა შეიძლება იყოს საერთო ჯანმრთელობის ყველაზე მნიშვნელოვანი
ასპექტი. ადამიანები სხვადასხვა აქტივობებს პოულობენ იმისათვის , რომ თავი უკეთ
იგრძნონ გონებრივად და ემოციურად, ზოგი მათგანი კრეატიულია , ზოგი კი
დესტრუქციულია. ერთ-ერთი ასეთი აქტივობა გონებრივი დასვენებისთვის არის
ნარკოტიკების ბოროტად გამოყენება. ჩვენ ყველამ ვიცით მრავალი ბოროტად
გამოყენებული ნივთიერება, მაგრამ კანაფი ერთ-ერთი ყველაზე ფართოდ გამოყენებული
ნივთიერებაა [1]. კანაფი უფრო ხშირად ცნობილია როგორც მარიხუანა, ჰაში , ქოთანი ,
ბლეზი, ბალახი, თივა ან სარეველა [2]. გამხმარი მცენარეების მოწევა სიგარეტის სახით
(აკა სახსარი), მილები, წყლით სავსე მილები (აკა ბონგი), ან მისი გამოყენება საკვებ
პროდუქტებში, როგორიცაა ფუნთუშები და ბრაუნი, კანაფის გამოყენების ყველაზე
სასურველი გზაა. თუმცა, ახლა ხალხი მას ასევე იყენებს კონცენტრირებული ზეთის ან
ორთქლის, ძირითადად ტეტრაჰიდროკანაბინოლის (THC) სახით [3]. მცირდება იმ
ადამიანების რიცხვი, რომლებიც თვლიან, რომ მარიხუანას რეგულარული მოხმარება
შეიძლება საზიანო იყოს [3]. 2007 წელს ამერიკის კონტინენტზე 15-64 წლის მოსახლეობის
7%-მა აღნიშნა მარიხუანას მოხმარება [4], რაც 2017 წელს 8,4 პროცენტამდე გაიზარდა [5].
ყველაზე მეტი ზრდა დაფიქსირდა ამერიკის შეერთებულ შტატებში , 2007 წლის 9,9%-დან
2017 წელს 15,3%-მდე [6]. კანაფის მოხმარების ყველაზე მეტი ზრდა საშუალო სკოლის
მოსწავლეებს შორის იყო [6]. ახალგაზრდა მოსახლეობა, რომელიც არ სწავლობს
კოლეჯში, უფრო დაუცველია მარიხუანას ყოველდღიური მოხმარების მიმართ

შიზოფრენია არის ქრონიკული ფსიქიკური მდგომარეობა, რომელიც გავლენას ახდენს 20


მილიონ ადამიანზე მთელ მსოფლიოში [7]. კვლევები, რომლებიც იყენებენ
საყოფაცხოვრებო გამოკითხვის ნიმუშებს, კლინიკურ დიაგნოსტიკურ ინტერვიუებს და
სამედიცინო ჩანაწერებს, აჩვენებს, რომ შიზოფრენიის და მასთან დაკავშირებული
ფსიქოზური აშლილობების პრევალენტობა შეერთებულ შტატებში შეფასებულია 0,25%-
დან 0,64%-მდე [8] შორის. შიზოფრენიის საერთაშორისო გავრცელების შეფასება
არაინსტიტუციონალიზებულ პირებს შორის არის 0,33%-დან 0,75%-მდე [8]. ფსიქიკური
აშლილობის დიაგნოსტიკური და სტატისტიკური სახელმძღვანელო , მე-5 გამოცემა (DSM-5)
განსაზღვრავს შიზოფრენიას, როგორც ორ ან მეტ ბოდვას, ჰალუცინაციას,
დეზორგანიზებულ მეტყველებას, დეზორგანიზებულ ქცევას ან ნეგატიურ სიმპტომებს ,
რომლებიც წარმოდგენილია ერთი თვის განმავლობაში მნიშვნელოვანი დროის
განმავლობაში, მათ შორის მინიმუმ ერთ-ერთი ასეთი სიმპტომი უნდა იყოს ბოდვები ,
ჰალუცინაციები ან დეზორგანიზებული მეტყველება და აშლილობის ნიშნები უნდა
გაგრძელდეს მინიმუმ ექვსი თვის განმავლობაში [9]. შიზოფრენიას აქვს "დადებითი " და
"უარყოფითი" სიმპტომების ჯგუფი. დადებითი სიმპტომებია ბოდვები , ჰალუცინაციები ,
დეზორგანიზებული მეტყველება/ქცევა/აზროვნება, ხოლო ნეგატიური სიმპტომებია
დაქვეითებული გამონათქვამები, ავოლაცია, ალოგია, ანჰედონია და ასოციალურობა [10].
ბოდვის ან ჰალუცინაციების არსებობა ასევე ცნობილია როგორც ფსიქოზური აშლილობა
[9]. ფსიქოზი აღწერს სიმპტომებს, ხოლო შიზოფრენია არის ქრონიკული დაავადება ,
რომელიც მოიცავს მძიმე ფსიქოზურ სიმპტომებს [10]. DSM-5-ის მიხედვით, შიზოფრენია და
მოკლე ფსიქოზური აშლილობა არის შიზოფრენიის სპექტრის ნაწილი , აშლილობების
ჯგუფი [9].

საბოლოო ჩანაწერებიდან ათმა დაასკვნა მარიხუანა , როგორც შიზოფრენიის გამომწვევი


ფაქტორი. რვა ჩანაწერმა დაადგინა, რომ მარიხუანას, კონკრეტულად
ტეტრაჰიდროკანაბინოლს (THC) აქვს შიზოფრენიის სიმპტომების გამწვავება. ექვსმა
ჩანაწერმა თქვა, რომ მარიხუანა/კანაფის წარმოებული კანაბიდიოლი (CBD) შეიძლება
დაეხმაროს შიზოფრენიის სპეციფიკური სიმპტომების მკურნალობაში .
აშკარაა ფსიქიატრიული თანმხლები და კოგნიტური დაქვეითება კანაფის მოხმარების
აშლილობაში [13]. ადამიანი, რომელიც ოდესმე ექვემდებარებოდა კანაფს მის
სიცოცხლეში, შიზოფრენიის განვითარების უფრო მაღალი რისკის ქვეშ იმყოფება [10].
არსებობს ფსიქოზური აშლილობების მაღალი სიხშირე კანაფის მომხმარებლებთან და
კანაფი ასევე ცვლის დაავადების დაწყების ასაკს, მიმდინარეობას და გამოვლინებას [13].
კანაფის მიერ გამოწვეული ფსიქოზი არის შიზოფრენიის სპექტრის ნაწილი , რომელიც
საბოლოოდ გარდაიქმნება შიზოფრენიად [10]. ფსიქოზური აშლილობის მქონე
პაციენტებს უფრო მაღალი აქვთ მარიხუანას მოხმარების ტენდენცია . საპირისპირო
მიზეზობრიობის ჰიპოთეზა ვარაუდობს, რომ შიზოფრენიის დიაგნოზი
წინასწარმეტყველებს კანაფის მოხმარების დაწყებას [14]. თუმცა , ჩვენ გვაკლია
ინფორმაცია მათი მოქმედების მექანიზმის შესახებ. ფსიქოზურ /შიზოფრენიით
დაავადებულ პაციენტებს შორის 16% ამჟამად იყენებს კანაფს, ხოლო 27%-ს აქვს
სიცოცხლის განმავლობაში გამოყენების ისტორია [15]. ფსიქოზური მოსახლეობის
მესამედიდან ორ მესამედამდე იწყება კანაფის მოხმარება პირველი ფსიქოზური
შესვენების შემდეგ [16]. ეს რიცხვები ვარაუდობს, რომ მარიხუანა შეიძლება უფრო
სასიამოვნო იყოს შიზოფრენიის სპექტრის პაციენტებისთვის, რაც მხოლოდ
სპეკულაციურია და საჭიროებს შემდგომ გამოკვლევას [14]. ეს ასევე შეიძლება
გამოწვეული იყოს ბევრ კვლევაში მიკერძოებულობის გახსენებით .~

მიუხედავად ამისა, ფაქტი ფაქტად რჩება, რომ შიზოფრენია და ფსიქოზი კანაფის


მოხმარებასთან ერთად დადიან ხელჩართული. კანაფს აქვს მრავალი შტამი
კომპონენტების განსხვავებული თანაფარდობით. THC და CBD თანაფარდობა არის
კანაფის ნებისმიერი შტამის ყველაზე მნიშვნელოვანი ფსიქომიმეტური თვისება [14].
როდესაც ჯანსაღი ადამიანი იყენებს კანაფს, ის განიცდის მოდუნებას , ეიფორიას ,
შფოთვის და მოწყენილობის შემცირებას. თუმცა, მათ ასევე შეიძლება ჰქონდეთ
არასასურველი ეფექტები, როგორიცაა პარანოია, გრანდიოზულობა , აგზნება ,
ჰალუცინაცია, კოგნიტური დაქვეითება, დეზორგანიზებული აზროვნება და ქცევა და
დეპერსონალიზაცია [17]. ფსიქოზური დაავადების განვითარებისადმი მიდრეკილი
ადამიანები უფრო დაუცველები არიან კანაფის, უფრო კონკრეტულად , THC-ის
ფსიქოტომიმეტური ეფექტების მიმართ.

თავისთავად კანაფი არ იწვევს შიზოფრენიას ან ფსიქოზს. თუმცა , ჩვენ გვაქვს გრძივი


მონაცემები, რომლებიც მხარს უჭერენ მიზეზობრივ კავშირს კანაფსა და ფსიქოზს შორის
[18]. მიზეზობრივი კავშირი არ არის მკაფიო, მაგრამ არსებობს ორივეს დამაკავშირებელი
მინიმალური ბმული [14,19]. კანაფის მოხმარებისა და შიზოფრენიის განვითარების
დამაბნეველი ფაქტორები შეიძლება იყოს სქესი , ოჯახის ისტორია , გენეტიკური
მიდრეკილება და სხვა [20]. კანაფი ურთიერთქმედებს უკვე არსებულ გენეტიკურ და
გარემო ფაქტორებთან და იწვევს ადრეულ შიზოფრენიას [13,15,17,21]. ადამიანს,
რომელსაც აუცილებლად განუვითარდება ფსიქოზური დაავადება , აქვს ტვინის
გენერალიზებული დისფუნქცია, ხოლო ადამიანს, რომელსაც სჭირდება კანაფის
ექსპოზიცია ფსიქოზის განვითარებისათვის მათი გენეტიკური მიდრეკილებით , აქვს
ფსიქოზის და შერჩევითი კოგნიტური დეფექტის უფრო შერჩევითი ეფექტი [21]. კანაფის
ხშირი მომხმარებელთა აქვთ ფსიქოზის/შიზოფრენიის განვითარების რისკი და ასევე
უფრო ადრეულ ასაკში [20]. მოზარდის ტვინი კანაფზე განსხვავებულად რეაგირებს , ვიდრე
ზრდასრული ტვინი [15]. ასაკი, როდესაც იწყება კანაფის მოხმარება, პირდაპირ კავშირშია
ფსიქოზის დაწყების ასაკთან [20]. არსებობს დადებითი კავშირი კანაფის დოზასა და
ფსიქოზს შორის, რაც ფსიქოზს ოთხჯერ ზრდის ყველაზე მძიმე მომხმარებლებში და
ორჯერ საშუალო მომხმარებლებში არამომხმარებლებთან შედარებით [19]. კანაფის
მოხმარების სიხშირისა და დოზის ზრდა ყველაზე მეტად პროგნოზირებს მომავალ
ფსიქოზის/შიზოფრენიის განვითარებას

შემთხვევის კონტროლის კვლევები აჩვენებს, რომ კანაფის ადრეული და მაღალი


დოზების გამოყენება იწვევს ფსიქოზური სიმპტომების უფრო სწრაფ განვითარებას [10,15].
კანაფის ხშირი გამოყენება, განსაკუთრებით მცირე ასაკში გამოყენების დაწყება ,
აორმაგებს შიზოფრენიის განვითარების რისკს მომავალში [16]. მარიხუანას
ყოველდღიური მოხმარება ზრდის ფსიქოზური დაავადების განვითარების რისკს ხუთჯერ
უფრო მაღალი რისკით იმ ადამიანებში, ვინც იყენებს მაღალი პოტენციალის THC [18]. ჩვენ
უკვე გვაქვს კვლევები, რომლებიც მხარს უჭერენ შიზოფრენიის გენეტიკურ
მიდრეკილებას. ტვინისგან მიღებული ნეიროტროფიული ფაქტორი (BDNF),
კანაბინოიდური რეცეპტორი 1 (CNR1), კატექოლ-ო-მეთილტრანსფერაზა (COMT), პროტეინ
კინაზა B ასევე ცნობილი როგორც AKT1 და დოფამინის რეცეპტორი D2 (DRD2) არის გენი,
რომლებიც რისკის ქვეშ არიან. შიზოფრენიის განვითარება კანაფის ადრეული
ზემოქმედების შემდეგ; თუმცა, გარდამავალი მაჩვენებელი მწირია [18]. კანაფი ცვლის
ფსიქოზური სიმპტომების ბუნებრივ მიმდინარეობას გენოტიპში Met/Met [10]. ამ
მონაცემებიდან შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ზიანის მინიმიზაციის მიდგომა , რომელიც მიზნად
ისახავს დოზის შემცირებას ან გამოყენების გვიან დაწყებას , შეიძლება რელევანტური იყოს
ფსიქოზის პროფილაქტიკასა და მკურნალობაში.

ლაბორატორიულ კვლევებში THC მაღალი დოზებით წარმოქმნის ფსიქოზის მსგავს


სიმპტომებს და აჩვენებს დადებითი სიმპტომების გარდამავალ ზრდას და კოგნიტურ
დაქვეითებას. ამის საპირისპიროდ, CBD ასუსტებს THC-ით გამოწვეულ არასასურველ
ეფექტებს [17, 18]. ქრონიკულ მომხმარებლებს შორის შემეცნებითი ეფექტის შედარება
სუსტ და ძლიერ მომზადების მომხმარებლებს შორის აჩვენა დაქვეითება უფრო ძლიერი
მომზადების მომხმარებლებში ცუდი კონცენტრაციისა და ყურადღების , მეხსიერების
დაქვეითების სახით [13]. ახალგაზრდა და უფრო ხშირი მომხმარებლები არიან კოგნიტური
დაქვეითების განვითარების უფრო მაღალი რისკის ქვეშ [13]. მოზარდებში კანაფის
მოხმარება გავლენას ახდენს შემეცნებაზე მომავალში [21]. ვიზუალიზაცია აჩვენებს ტვინის
მატერიის უფრო მნიშვნელოვან დაკარგვას პირველი ეპიზოდის შიზოფრენიით
დაავადებულ პაციენტებში, რომლებსაც აქვთ კანაფის მოხმარების ისტორია [21]. კანაფის
გამოყენება პირველი ფსიქოზური შესვენების შემდეგ არის ცუდი პროგნოზის
მნიშვნელოვანი პროგნოზირება იმის გამო, რომ კანაფის მომხმარებლებში ჩანს
ანტიფსიქოზური საშუალებების დაბალი ერთგულება და არაადეკვატური რეაქცია [16].
შიზოფრენიის სპექტრის დიაგნოსტიკის შემდეგ კანაფის მძიმე და ქრონიკულმა
გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს უფრო და უფრო ადრეული რეციდივები სიმპტომების
გაუარესებით და უფრო გახანგრძლივებული ჰოსპიტალიზაცია იმ პაციენტებშიც კი ,
რომლებიც სტაბილურად იღებენ ანტიფსიქოტიკას [16,17,22]. კანაფის მოხმარების
გავლენა კოგნიტურ შედეგებზე საკამათოა, რადგან THC-ის მწვავე ეფექტები მიბაძავს
შიზოფრენიის დადებით, უარყოფით და კოგნიტურ სიმპტომებს ფსიქოზის
ნეიროფიზიოლოგიურ ფენომენებთან ერთად არაფსიქოზურ ადამიანებში და აუარესებს
ფსიქოზურ სიმპტომებს და კოგნიტურ ფუნქციას შიზოფრენიულ ადამიანში , მაგრამ CBD-ის
გამოყენება უკეთესს აჩვენებს. კოგნიტური ფუნქცია შიზოფრენიულ ადამიანში [16]. THC
ზრდის ფსიქოზის სიმპტომებს დოზადამოკიდებული გზით, ძირითადად IV THC [22].

დიაგნოზის დასმის შემდეგაც კი, შიზოფრენიით დაავადებულ პაციენტებში კანაფის


ქრონიკული გამოყენება საზიანო გავლენას ახდენს ტვინის მორფოლოგიაზე [16].
ნეიროვიზუალიზაციის მიმოხილვა Abush H et al. შეიძლება მნიშვნელოვანი აღმოჩენა იყოს
მოზარდის ტვინზე და შიზოფრენიის განვითარებაზე კანაფის გამოყენების ეფექტის
გაგებაში. მათი მიმოხილვა გვიჩვენებს მთლიანი ტვინის და რეგიონული ნაცრისფერი
ნივთიერების სიმკვრივის (GMD) შემცირებას შიზოფრენიულ და ფსიქოზურ პაციენტებში ,
როგორც მოზარდებში კანაფის მოხმარების ისტორიაში, ასევე მოზარდებში კანაფის
გამოყენების ისტორიის გარეშე. თუმცა, GMD ნაკლებად მცირდება ფსიქოზის დროს
კანაფის ადრეული გამოყენების ისტორიით [15]. ნაცრისფერი ნივთიერების სიმჭიდროვე
და შემეცნება შიზოფრენიაში მოზარდებში კანაფის მოხმარებით არის ჯანსაღი
კონტროლის მსგავსი, რაც იმაზე მეტყველებს, რომ მათ ჰქონდათ დაბალი მოწყვლადობა
ფსიქოზის მიმართ და, შესაძლოა, რომ არ გამოეყენებინათ კანაფი, არ
განვითარდებოდნენ ფსიქოზი [15]. ისინი შეიძლება წარმოადგენდნენ კლინიკურ ქვეჯგუფს
ახალი დაავადების მექანიზმით, რომელიც საჭიროებს ახალ თერაპიას [15]. კანაფის
ადრეული მოხმარება ასევე ასოცირდება კორტიკალური სისქესთან და
ნაცრისფერი/თეთრი მატერიის საზღვრის კონტრასტთან [15,21]. მათ ასევე აქვთ
შემცირებული ლოკალური გირიფიკაციის ინდექსი პრეფრონტალურ ქერქში [15]. THC
მოდიფიცირებული დენდრიტების ქრონიკული დაბალი დოზით ზემოქმედება ბირთვის
გარსში და მედიალური პრეფრონტალური ქერქის გარსში , რის შედეგადაც იზრდება
დენდრიტის სიგრძე და გაიზარდა ტოტების რაოდენობა [15]. ეს მონაცემები გვეხმარება
ჩამოვაყალიბოთ ორი თეორია, რათა ავხსნათ GMD განსხვავება პაციენტებში , რომლებსაც
აქვთ კანაფის მოხმარების ისტორია და კანაფის გამოყენების გარეშე. ერთი , კანაფის
ბოროტად გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს ფსიქოზი პირში დაავადების ნაკლებად
გამოხატული კოგნიტური და ნეირო-ანატომიური რისკ-ფაქტორებით. მეორეც , კანაფს აქვს
დამზოგავი ეფექტი ტვინის სტრუქტურაზე [15]. თუმცა, გარკვეული პასუხების მისაღებად ,
ჩვენ გვჭირდება მეტი შემთხვევის კონტროლი.

მეორე მხრივ, ჩვენ გვაქვს მონაცემები, რომლებიც აჩვენებს კანაფის თერაპიულ ეფექტს .
ამჟამად მრავალი ცდა მიმდინარეობს CBD-ზე და მის გამოყენებაზე ფსიქიატრიულ
დაავადებებში. შიზოფრენიის სპექტრის პაციენტები , რომლებსაც აქვთ კანაფის
მოხმარების ისტორია მოზარდობის პერიოდში, აჩვენებენ უკეთეს კოგნიტურ შესრულებას
BACS კომპოზიტურ ქულაზე, ვიდრე პაციენტებს, რომლებსაც არ აქვთ მოზარდი კანაფის
გამოყენების ისტორია [15,21]. ეს განსხვავება შეიძლება გამოწვეული იყოს კანაფის CBD-
ით. THC-თან შედარებით, CBD-ს აქვს დახვეწილი სუბიექტური ეფექტები და არ აქვს
ეიფორიგენული თვისებები, ასევე ამცირებს THC-ის ეფექტურობას [16]. ერთ კვლევაში , 600-
800 მგ CBD ოთხი კვირის განმავლობაში შიზოფრენიით დაავადებულ პაციენტებში
შეამსუბუქა ფსიქოზური სიმპტომები ანტიფსიქოზური წამლის ამულპრიდის მსგავსი ,
მაგრამ ნაკლები გვერდითი ეფექტებით [16]. სხვა კვლევაში, 1000 მგ CBD ექვსი კვირის
განმავლობაში ანტიფსიქოზურ მედიკამენტებთან ერთად, შიზოფრენიის სტაბილური
სპექტრის დიაგნოსტირებულ ადამიანებში აჩვენეს დადებითი სიმპტომების შემცირება
[16,18,22,23]. კვლევამ აჩვენა, რომ 1500 მგ CBD დღეში 26 დღის განმავლობაში
სასარგებლოა მკურნალობის რეზისტენტული შიზოფრენიის დროს [18]. სამმა RCT-მ აჩვენა
გაუმჯობესება CBD-თან, როგორც შემეცნებით, ასევე ფსიქოზურ სიმპტომებში შიზოფრენიის
სპექტრის დიაგნოზის მქონე პაციენტებში [23]. ეს CBD თვისებები შეიძლება სასარგებლო
იყოს ფსიქოზისა და შიზოფრენიის მორგებული ჩარევისთვის კანაფის თანმხლები
ბოროტად გამოყენებასთან ერთად [16]. მან შეიძლება შეამციროს კანაფის გამოყენება
THC-ის ფსიქომიმეტური ეფექტის შემცირებით [16]. მიუხედავად იმისა, რომ CBD აჩვენებს
პოზიტიური ეფექტების გაუმჯობესებას ფსიქოზურ ინდივიდებში , ის ასევე ზრდის
ჰალუცინაციების ზოგიერთ შემთხვევაში და აუარესებს უარყოფით სიმპტომებს [17]. CBD-ის
თერაპიული პოტენციალის შემდეგაც კი, კანაფზე დაფუძნებული მედიკამენტების დაბალი
ეფექტურობა და უსაფრთხოება მოითხოვს უფრო ფართო ტესტებს მეტი მონაცემებისთვის

ყველა არსებული მონაცემის შემდეგაც კი, ჩვენს სისტემატურ მიმოხილვას აქვს


შეზღუდვები. ჩვენ ჩავრთეთ მხოლოდ ბოლო ხუთი წლის ინგლისურ ენაზე
გამოქვეყნებული მონაცემები. ჩვენ გამოვრიცხეთ სტატიები, გარდა სისტემატური
მიმოხილვების, ტრადიციული მიმოხილვების, მეტა-ანალიზისა და რანდომიზებული
კვლევებისა. ჩვენ ჩავრთეთ მხოლოდ ადამიანებზე გამოცდები და არ მოვიყვანეთ
ნაცრისფერი ლიტერატურა და არარეცენზირებული სტატიები. ზოგიერთ კვლევაში
შეიძლება იყოს მიკერძოებული გახსენება. ჩვენ გვჭირდება შემდგომი კვლევა
კანაფის ნეირობიოლოგიური ასპექტების შესახებ. უფრო დეტალური
მონაცემებისთვის საჭიროა მეტი კლინიკური კვლევები და შემთხვევის კონტროლის
კვლევები უფრო დიდი პოპულაციით, სანამ საბოლოო შედეგს მივიღებთ. ჩვენ
სათანადო სიღრმისეულად უნდა შევისწავლოთ ჯანმრთელობის ყველა შესაძლო
ეფექტი. იმ ცოდნით, რაც ახლა გვაქვს, გონების განვითარების რისკის ქვეშ მყოფი
მოზარდების პოპულაციაში გამოყენება არ უნდა იყოს წახალისებული. გარდა ამისა,
მოსახლეობაშიც კი, რომელიც კანაფს იყენებს, საჭიროა სათანადო განათლება მისი
ეფექტის შესახებ.

კანაფსა და შიზოფრენიას/ფსიქოზს ახლო ურთიერთობა აქვთ. ჩვენ გვაქვს


მტკიცებულება, რომ კანაფის გამოყენება, უპირველეს ყოვლისა, THC კანაფში,
გენეტიკურად მიდრეკილ ან რისკის ქვეშ მყოფ პოპულაციებში, იწვევს
ფსიქოზის/შიზოფრენიის ადრეულ დიაგნოზს. ეს გვეუბნება, რომ კანაფში არსებული
THC მცირე გამომწვევი ეფექტი აქვს შიზოფრენიაზე. THC კანაფისში ასევე აუარესებს
შიზოფრენიის და ფსიქოზის სიმპტომებს და იწვევს უფრო მეტ რეციდივებს და
ჰოსპიტალიზაციას. ნეიროვიზუალიზაციის კვლევები აჩვენებს კანაფის მავნე
გავლენას ტვინის მორფოლოგიაზე, განსაკუთრებით მოზარდების ტვინზე. CBD-ს
თერაპიული გამოყენების ბოლოდროინდელი კვლევები აჩვენებს მის
შემამსუბუქებელ ეფექტს შიზოფრენიის დადებით სიმპტომებზე და მის საპირისპირო
ეფექტს THC-ზე, რაც საჭიროებს შემდგომ კვლევას. მიუხედავად იმისა, რომ CBD
აჩვენებს თერაპიულ პოტენციალს, მაინც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს კანაფისგან,
ვიდრე სარგებელი და მოზარდებში კანაფის გამოყენება ნებისმიერ ფასად უნდა
იქნას აკრძალული. ჩვენ ჯერ კიდევ გვჭირდება უფრო ვრცელი კვლევები კანაფის და
მისი ეფექტის შესახებ უფრო დეტალური მონაცემებისთვის.

You might also like