Machine Translated by Google

10 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

የማህበረሰብ ድርጅቶች ለተሻለ አፈጻጸም የመልካም አስተዳደር ልምድ - ተረት እና

እውነታዎች!!
1
አር ዳያናንዳን፣ ፒኤችዲ

ረቂቅ

የማህበረሰብ አደረጃጀቶች ውጤታማነት በመልካም አስተዳደር ምሰሶዎች ህልውና ላይ የተመሰረተ ነው፣

ተሳትፎ፣ ተጠያቂነት፣ ግልጽነት፣ ትንበያ እና የህግ የበላይነት። በድርጅታቸው ውስጥ የአባላት ውጤታማ
ተሳትፎ ንቃትን ያረጋግጣል, ይህም በቦርዱ እና በሠራተኞች መካከል የኃላፊነት ስሜት ለመፍጠር አስፈላጊ
ነው.
ስለዚህ ይህ ጽሁፍ በኢትዮጵያ ሀላባ አውራጃ የሚገኙ የማህበረሰብ አደረጃጀቶችን (የህብረት ስራ ማህበራት)
የአስተዳደር አፈጻጸም እና የአስተዳደር አፈጻጸም ያለውን ተፅእኖ ለመገምገም ያለመ ነው። አላማዎቹን
ለመፍታት ከስምንት የመጀመሪያ ደረጃ ህብረት ስራ ማህበራት የተውጣጡ 125 የናሙና አባላት በተመጣጣኝ
የዘፈቀደ ናሙና ቴክኒክ ተለይተዋል። የተሰበሰበው መረጃ SPSS (ስሪት 20) በመጠቀም የተተነተነ ሲሆን
ውጤቶቹን ለመድረስ እንደ አማካኝ፣ መቶኛ እና ቺ-ስኩዌር ፈተና ያሉ ቀላል ስታቲስቲክስ ጥቅም
ላይ ውሏል። በተጨማሪም የሁለትዮሽ ሎጂስቲክስ ሪግሬሽን ሞዴል ተተግብሯል ለአስተዳደር አሠራር እና
የህብረት ሥራ ማህበራት አፈፃፀም ተጠያቂ የሆኑትን ምክንያቶች ለማወቅ. ግኝቶቹ እንደሚያመለክተው በቂ
የንግድ ተሳትፎ አለማድረግ፣ በቂ ምላሽ አለመስጠት፣ ስለአመራሩ ግንዛቤ ማነስ፣ የዴሞክራሲ እጦት፣
ሙስና፣ የባለቤትነት ስሜት ማነስ፣ ድርብ ኃላፊነትና የአባላት ግንዛቤ ማነስ ለአፈፃፀሙ ደካማ መሆን
ምክንያት ሆነዋል። የሁለትዮሽ ሎጂስቲክስ ሪግሬሽን ሞዴል ውጤት እንደሚያሳየው መልካም አስተዳደርን
ለማስቀጠል የሚመለከታቸው ባለድርሻ አካላት ተገቢውን ትኩረት የሚሹ እንደ ተሳትፎ፣ ተጠያቂነት፣ ግልጽነት
እና የህግ የበላይነትን የመሳሰሉ አራት ተለዋዋጮች በትብብር አፈጻጸም ላይ የሚያሳድሩት ተጽዕኖ ከፍተኛ
ሆኖ ተገኝቷል። ተለይተው የቀረቡትን ችግሮች ለመፍታትም በአባላትም ሆነ በመንግስት በትብብር እና ሆን
ተብሎ የሚወሰድ እርምጃ እንደሚወሰድ ተጠቁሟል።

ቁልፍ ቃላት ፡ መልካም አስተዳደር፣ የማህበረሰብ ድርጅቶች፣ የተሻለ አፈጻጸም

1. ዳራ እና ምክንያት

አስተዳደር ለዕድገት፣ ለልማትና ለድህነት ቅነሳ ቁልፍ ውሳኔ ነው። አስተዳደር በተለያየ መንገድ “የህብረተሰቡ
አስተዳደር በሕዝብ” (አልብሮው፣ 2001) እና “የአንድን ሀገር ጉዳይ እና ሃብት ለማስተዳደር ስልጣንን ወይም ቁጥጥርን
መጠቀም” (ሽናይደር፣ 1999) ተብሎ ተተርጉሟል። አስተዳደር በሦስት ቁልፍ የተጠያቂነት፣ የግልጽነት እና የተሳትፎ እሴቶች
የሚታወቅ በመዋቅሮች፣ ወጎች፣ ተግባራት (ኃላፊነቶች) እና ሂደቶች (አሠራሮች) መካከል ውስብስብ የሆነ መስተጋብር ሥርዓት
ነው (ዩኤስኤአይዲ፣ 2002)። አስተዳደር የህብረተሰብ ተቋማት የውጤታማነት መሳሪያ ተደርጎም ሊወሰድ ይችላል። ተቋማቱ
ተገቢና ውጤታማ ከሆኑ ውጤቱ መልካም አስተዳደር መሆን አለበት (ዱንካን፣ 2003)።

የማህበረሰብ ድርጅቶች (የህብረት ስራ ማህበራት) በአባሎቻቸው፣ በማህበረሰባቸው፣ በነጋዴዎች፣ በመንግስት እና

በአለም አቀፍ የንግድ ነጋዴዎች መካከል ያለውን ግንኙነት ሚዛናዊ እና ድርድር የሚያደርጉ ልዩ ተቋማት ናቸው፡ ማህበራዊ
ካፒታል እነዚህን ግንኙነቶች ያመቻቻል። እንደ ፎልሶም (2002) ቢዝነስ በባለቤትነት እና በህብረት ቁጥጥር ስር መኖሩ
የገበሬውን ማህበረሰብ በሙሉ ይረዳል። የህብረት ስራ ማህበራት አርሶ አደሩ በኢኮኖሚ፣ በመደራደር አቅምና በመዋዕለ ንዋይ
በማፍሰስ አቅም እንዲያሳድግ ማስቻሉን መረጃዎች ያሳያሉ።

1
ተባባሪ ፕሮፌሰር፣ የቢዝነስና ኢኮኖሚክስ ኮሌጅ፣ የሀዋሳ ዩኒቨርሲቲ፣ ኢትዮጵያ

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 11

ማከማቻ፣ ሂደት፣ ግብይት እና ስርጭትን ጨምሮ የላቁ የእሴት ሰንሰለት ደረጃዎች።

በተጨማሪም፣ እንደ ማህበረሰብ ተቋማት፣ የህብረት ስራ ማህበራት ውሳኔዎችን ወደ ማህበረሰቡ ደረጃ ያሳልፋሉ፣ ማህበራዊ ካፒታልን
ይገነባሉ፣ የማህበረሰብ መንፈስ እና ኩራት ይገነባሉ (ሬይኖልድስ፣ 1998)።

ዛሬ የምንኖረው በአስፈሪው የድርጅት ሃይል እና ግሎባላይዜሽን በሚመራ አለም ውስጥ ግለሰቦችን አቅመ ቢስ
ያደርገዋል። ብዙሃኑ የሚደሰትበት እና የድርጅት ስልጣን የሚጠቀምበት በጣም በቀላሉ ያለው እድል ጥሩ የሚተዳደር ንቁ የህብረት ስራ
ማህበራት ነው። ስለሆነም የህብረት ሥራ ማህበራት ባለአክሲዮኖቻቸውን ለማርካት በተወሰነ ደረጃ የቢዝነስ አቅም ያላቸው
የአስተዳደር እና የአስተዳደር መዋቅር እንዲኖራቸው ማድረጉ እጅግ አስፈላጊ ነው። የመልካም አስተዳደር መርሆዎች እንደ
ግልፅነት፣ ታማኝነት፣ ተጠያቂነት እና ፍትሃዊነት በመደበኛነት ከባለሃብቶች ባለቤትነት ድርጅቶች (አይኦኤፍ) ጋር የሚገናኙት
ለህብረት ስራ ማህበራትም ተፈጻሚ ይሆናሉ።

የድርጅት አካላት እንደመሆናቸው መጠን የትብብር ድርጅቶች ከባለቤቶቻቸው (ባለአክሲዮኖች) የተለየ ህጋዊ መኖር
አላቸው። እነዚህ ባለአክሲዮኖች በብዙ ግለሰቦች ባለቤትነት የተያዙ የኅብረት ሥራ ማኅበራትን በአግባቡ እንዲመሩና እንዲተዳደሩ
አብዛኛውን ሥልጣናቸውን የሚወክሉለትን የዳይሬክተሮች ቦርድ ይመርጣሉ።
የትብብር ሞዴል ጥምረት መርህ የአባላትን ተሳትፎ, አመራሩን መከታተል እና ፍላጎታቸውን መግለጽ ነው. በህብረት ስራ ማህበራት
የተሳትፎ፣የባለቤትነት ስሜት፣የተወካይነት አስፈላጊነትን ማጠናከር ወሳኝ ነው። በኅብረት ሥራቸው ውስጥ የአባላት ውጤታማ
ተሳትፎ ንቃትን ያረጋግጣል፣ ይህም በቦርዱ እና በሠራተኞቹ መካከል የኃላፊነት ስሜት ለመፍጠር አስፈላጊ ነው (Nakkiran,
2002)። የህብረት ስራ ማህበራት ውጤታማነት የህብረት ስራ ማህበራት መርሆዎች፣ እሴቶች፣ መተዳደሪያ ደንቦች፣ የውስጥ ደንብ እና
የህብረት ስራ ማህበራትን በአግባቡ ተግባራዊ ለማድረግ በሚደረገው የጠቅላላ ጉባኤ ስብሰባ የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎች፣ ተሳትፎ፣
ተጠያቂነት፣ ግልጽነት እና ትንበያዎች መኖራቸው ላይ ነው። የማህበረሰብ ምስረታ አዋጅ 147/1998 ራሱ (ካርቲኬያን፣ 2008)።

የህብረት ሥራ ዩኒየኖች በኢኮኖሚያዊ እንቅስቃሴ ውስጥ ያላቸው ተሳትፎ በአስተዳደር አቅማቸው፣በልምዳቸው እና

በብድር ተጠቃሚነታቸው ላይ ተጽእኖ ያሳድራል። ይህ የሆነው የመልካም አስተዳደር አሰራር እጦት ነው (በዛብህ፣ 2009)። ከዚህ
በመነሳት የአስተዳደር አሠራር የኅብረት ሥራ ማኅበራትን በአጠቃላይ በኢትዮጵያ በተለይም የጥናት ዘርፉን አፈጻጸም ይወስናል ብሎ
መደምደም ይቻላል። የኅብረት ሥራ ማኅበራቱ ስኬት የሚወሰነው የአባላት ተሳትፎ መሠረት በሆነው የኅብረት ሥራ ማኅበራት የመልካም
አስተዳደር አሠራርን አዋቅሮ ተግባራዊ በማድረግ ላይ ነው። መልካም አስተዳደር የሚመነጨው በሥራ ላይ ያሉትን ህጎች በቅንነት
በመተግበር እና ከዚህ ህግ በስተጀርባ ያለውን መንፈስ በማክበር ነው (ኢምራን 2009)። በመሆኑም አሁን ያለውን የአስተዳደር
አሠራርና በሕዝባዊ አደረጃጀቶች (የኅብረት ሥራ ማኅበራት) አፈጻጸም ላይ ያለውን ተፅዕኖ መገምገም አስፈላጊ ነው።

2. የወረቀቱ ዓላማዎች ሀ. በጥናቱ

አካባቢ የተመረጡ የመጀመሪያ ደረጃ ህብረት ስራ ማህበራትን የአስተዳደር አሰራር ለመረዳት። ለ. የኅብረት ሥራ ማህበሩ
አባላት በመልካም አስተዳደር ተግባር ላይ ያለውን የግንዛቤ ደረጃ ለመገምገም። ሐ. እንዲህ ዓይነቱ የአስተዳደር አሠራር
በኅብረት ሥራ ማህበራት አፈፃፀም ላይ ያለውን ተጽእኖ ለመመርመር. መ. በህብረት ስራ ማህበራት የመልካም አስተዳደር
አሰራርን የሚያደናቅፉ ሁኔታዎችን መለየት።

3. ዘዴ ተቀባይነት አግኝቷል
ይህ ጽሑፍ በደቡብ ኢትዮጵያ ሀላባ ልዩ ወረዳ በተካሄደው ጥናት ላይ የተመሰረተ ሲሆን ዓላማውም በዚህ ወረዳ የተቋቋሙ
የመጀመሪያ ደረጃ ህብረት ስራ ማህበራት ከሌሎቹ ጋር ሲነፃፀሩ ከፍተኛ ቁጥር ያለው በመሆኑ ነው (ፀጋዬ 2011)። በተጨማሪም በአሁኑ
ወቅት በወረዳው የሚገኙ የህብረት ስራ ማህበራት የመልካም አስተዳደር ችግሮች እንደሚገጥሟቸው የወጡ መረጃዎች ያሳያሉ።
የባለሥልጣናት ብልሹ አሠራር፣ በኅብረት ሥራ ሥራ ኃላፊዎች መካከል ያለው የጥቅም ግጭት፣ በአመራሮችና በአባላት መካከል የሕብረት
ሥራ ማኅበራት ተጠያቂነት ማነስ (ራሜቶ፣ 2011)።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

12 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

የመጀመሪያ ደረጃ ህብረት ስራ ማህበራትን እና የናሙና አባላትን ለመምረጥ የባለብዙ ስቴጅ ናሙና አሰራር ተከትሏል።
በመጀመርያ ደረጃ ከስምንት ዓይነት የመጀመሪያ ደረጃ ኅብረት ሥራ ማኅበራት፣ ከተቋቋሙት ሁለት የመጀመሪያ ደረጃ ኅብረት ሥራ ማኅበራት
የተቋቋመበትን ከፍተኛነት መሠረት በማድረግ በአላማ ተመርጠዋል። በተመረጡት 16 የህብረት ስራ ማህበራት 1627 አባላት
ተመዝግበዋል። የናሙና መጠን ለመድረስ የተለያዩ መደበኛ ቀመሮችን (Kothari, 2004 እና Emane, 2000) ሲጠቀሙ, ከ
300 በላይ ይሆናል ይህም በተወሰነ ጊዜ እና ሀብት ውስጥ ለማስተዳደር አስቸጋሪ ነው. ስለዚህ የካርቫልሆ (1984) ጠረጴዛ
የናሙና መጠኑን ለመድረስ ጥቅም ላይ ውሏል። ስለዚህ መካከለኛ መጠን (ሜ) በተመረጡት የህብረት ሥራ ማህበራት ውስጥ
ከጠቅላላው 1627 አባላት ውስጥ 125 ናሙናዎች ተገኝተዋል. በመጨረሻም የተመጣጠነ የዘፈቀደ ናሙና ቴክኒክ የናሙና
አባላትን እንደ ምላሽ ሰጪ ለመለየት ጥቅም ላይ ውሏል። የሚፈለገው የመጀመሪያ ደረጃ መረጃ የተሰበሰበው አስቀድሞ የተሞከሩ
ከፊል የተዋቀሩ መጠይቆችን በመጠቀም ነው። የተሰበሰበው መረጃ በስታቲስቲክስ ፓኬጅ ፎር ሶሻል ሳይንስ (SPSS ስሪት 20)
የተተነተነ ሲሆን እንደ አማካኝ፣ መቶኛ እና ቺ ካሬ ያሉ ገላጭ ስታቲስቲክስ ከሁለትዮሽ ሎጂስቲክስ ሪግሬሽን ሞዴል
ጋር መደምደሚያ ላይ ለመድረስ ጥቅም ላይ ውለዋል።

ምስል 1: ጽንሰ-ሐሳብ

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 13

4. ጽንሰ-ሐሳብ
ጥናቱ የትብብር አባላትና አመራሮች እነዚህን ምሰሶዎች እስከምን ድረስ እንደተገነዘቡት የመልካም አስተዳደር
ምሰሶዎች ማለትም ተጠያቂነት፣ ተሳትፎ፣ ግልጽነት፣ ትንበያ እና የህግ የበላይነት አጽንኦት ሰጥቷል። የፅንሰ-ሃሳቡ ማዕቀፍ
በዋናነት የማብራሪያ ተለዋዋጮች ከጥገኛ ተለዋዋጭ ጋር ያለውን ግንኙነት ለማጉላት በስነ-ጽሁፍ ግምገማ ላይ ተመስርቷል
(ምስል 1)።

5. ዋና ዋና ግኝቶች
5.1 የተጠሪዎቹ መገለጫ

የኅብረት ሥራ ማህበራት መልካም አስተዳደርን በመተግበር ዓላማቸውን ለማሳካት አባላቶቻቸውን በአግባቡ በማገልገል
ጉልህ ሚና መጫወት አለባቸው። ይሁን እንጂ አባላት መልካም አስተዳደርን እንዲለማመዱ እንቅፋት ሊሆኑባቸው ወይም
ሊረዷቸው ከሚችሉ የስነ-ሕዝብ እና ማህበራዊ-ኢኮኖሚያዊ ባህሪያቸው ጋር የተያያዘ የተለያየ አስተዳደግ አላቸው። ስለዚህ,
ይህ ክፍል ስለ እነርሱ የጀርባ መረጃ ላይ ያተኮረ ነበር.

የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት እንደሚያሳየው የናሙና አባላት እድሜ ከ 25 እስከ 70 ዓመት ነው. 98.4% የሚሆኑት ምላሽ
ሰጪዎች በጣም ንቁ በሆነ የስራ የዕድሜ ምድብ (ከ25 እስከ 60 ዓመት) ውስጥ ይገኛሉ። የሥርዓተ-ፆታ ልዩነት የአስተዳደር
ተግባራትን ከሚያደናቅፉ ተለዋዋጮች አንዱ ሊሆን ይችላል እና ወንድ አባላት የመንቀሳቀስ ነፃነት እና በኅብረት ሥራ
ማስፋፊያ ፕሮግራሞች ውስጥ የመሳተፍ ነፃነት እንዳላቸው እና በዚህም ምክንያት ከሴቶች የበለጠ መረጃ የማግኘት ዕድል
አላቸው ተብሎ ይገመታል ። ይሁን እንጂ የዚህ ጥናት ውጤት አብዛኞቹ (79.2%) የናሙና አባላት ወንድ መሆናቸውን
አረጋግጧል። እንዲሁም የተጋቡ አባላት አጠቃላይ የትብብር ስራቸውን ለተሻለ አፈፃፀም መወጣት እና ማስተዳደር እንደሚችሉ
ይጠበቃል። የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት ሁሉም (100%) ምላሽ ሰጪዎች በጋብቻ ምድብ ስር የሚወድቁ መሆናቸውን አረጋግጧል። ትምህርት
በጣም አስፈላጊ ከሆኑት የስነ-ሕዝብ ተለዋዋጮች አንዱ ነው፣ ይህም የአባላትን ውሳኔ የመስጠት ችሎታን የሚጨምር እና
በህብረተሰቡ ውስጥ የአስተዳደር ተግባርን የሚጠብቅ ነው። ከውጤቶቹ እንደታየው አብዛኞቹ (53.6%) ምላሽ ሰጪዎች
የመጀመሪያ ደረጃ ትምህርት አግኝተዋል።

5. 2 አባላት በአስተዳደር ውስጥ ተሳትፎ

ፕራድሃን (2005) እንደዘገበው የአባላት ተሳትፎ የሚመራው በጋራ ውሳኔ አሰጣጥ ሂደት እና በአባላት መካከል
የሃላፊነት ክፍፍል፣ የጋራ አመራር መኖሩ እና ግልጽ ውይይት እና መስተጋብር እንደሚፈጠር አባላቱ ጊዜያቸውን
በስብሰባ፣በፕሮግራም፣በገንዘብ/ያዋጡ። የቁሳቁስ፣ የአባልነት ክፍያ ወዘተ. Gentle (2004)፣ ባገኘው ልምድ መሰረት በስብሰባ ላይ
ያሉ ሰዎች በአካል መገኘት ብቻ ትክክለኛ ተሳትፎ እንዳልሆነ ዘግቧል። ስለዚህም በዚህ ክፍል በተለያዩ የተሳትፎ ጉዳዮች ግምገማ
ተካሂዶ ከዚህ በታች ተብራርቷል።

5.2.1 የጠቅላላ ጉባኤ መገኘት ፡ የአባላት ጠቅላላ ጉባኤ የህብረት ሥራ ማህበራት የበላይ አካል ሲሆን በህግ እና
ህጋዊ ወሰኖች ውስጥ ከህብረት ስራ ማህበራት ግብ ጋር የተያያዙ የንግድ ሥራዎችን የመወሰን እና ልማቱን ለመንከባከብ
ስልጣን ያለው. ጠቅላላ ጉባኤ ለተጠቃሚዎች ድምፃቸውን በውሳኔ አሰጣጥ ሂደት ውስጥ እንዲያካትቱ እድሎችን የሚሰጥ
የተፈቀደ የተጠቃሚ ቡድን አካል ነው። የስራ አስፈፃሚ ኮሚቴ አባላትን የመምረጥ ስልጣንም አለው። ስለዚህ የአባላት
መሰብሰቢያ ከፍተኛው የአስተዳደር ምሳሌ እንደሆነ ከወሰድን ሁሉም ጥረት ወደ ውጤታማ ተሳትፎና ምላሽ ሰጪነት መጎልበት
አለበት።

የተሳትፎ መጠን በሕብረት ሥራ ማህበራት ሕገ መንግሥት (አባልነት፣ የሥራ ቦታ፣ ተጠያቂነት) አስተዳደርና አስተዳደር
(በጠቅላላ ጉባዔ ስብሰባዎች መሳተፍ፣ የቦርድ ስብሰባዎች እንደ የአስተዳደር ኮሚቴ አባልነት፣ ውሳኔ ሰጪነት፣ ድምፅ መስጠትና
ንግድ ሥራ) ሊሆን ይችላል። አባላትን በህብረት ስራ ማህበረሰቡ አጠቃላይ ጉዳዮች ላይ ማሳተፍ የግዴታ መሆኑን፣ በጠቅላላ
ጉባኤው የአባላት ተሳትፎ ወሰን ለህብረት ስራ ማህበራት ዘላቂነት፣ ውጤታማነት እና ውጤታማነት ወሳኙ ጉዳይ ነው።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

14 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

ጠቅላላ ጉባኤው በህብረት ስራ ማህበራት ከፍተኛው ውሳኔ ሰጪ አካል ሲሆን ውሳኔዎችን ለማሳለፍ ከጠቅላላ አባላት ከ50%
በላይ መገኘት የሚያስፈልገው ቢሆንም ከዳሰሳ ጥናቱ መረጃ (ሠንጠረዥ 1) ላይ እንደተመለከተው 44 በመቶው ምላሽ ሰጪዎች በጠቅላላ ጉባኤው
ይገኛሉ። ያለፉትን ሁለት ዓመታት መደበኛ ባልሆነ መንገድ ሲሰበሰቡ 16% የሚሆኑት በጠቅላላ ጉባኤው ላይ ምንም ዓይነት ተሳትፎ አላደረጉም።
በንግድ እንቅስቃሴዎች ውስጥ የአባላትን ተሳትፎ በተመለከተ የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት እንደሚያሳየው 43.2% ምላሽ ሰጪዎች በንግድ
እንቅስቃሴዎች ውስጥ መደበኛ ባልሆነ መንገድ ይሳተፋሉ እና 20% የሚሆኑት ምንም አይነት የንግድ እንቅስቃሴ ውስጥ አልተሳተፉም.
ስለዚህ ይህ ቀጭን ተሳትፎ በጣም የታወቀ የመልካም አስተዳደር ችግርን የሚያንፀባርቅ ነው፡ ይህም “የእግር ጉዞ ውጤት” ሲሆን ይህም የግለሰብ
መዋጮ ለጠቅላላው በጣም ትንሽ በሆነ ጊዜ ወይም የግለሰብ ጥቅማጥቅሞችን እንዲይዝ ማድረግ ባለመቻሉ ነው።

ሠንጠረዥ 1፡ በጉባኤ ስብሰባዎች ውስጥ የተጠሪዎች መገኘት

ምላሾች
ልዩ መደበኛ 50 መደበኛ ያልሆነ 55 በጭራሽ ጠቅላላ
የጠቅላላ ጉባኤ ስብሰባዎች መገኘት (40.0) (44.0) 54 20 125
46 (43.20) (16) (100)
በንግድ እንቅስቃሴዎች ውስጥ የአባላት (36.80) 25 125
ተሳትፎ (20.0) (100)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ

5.2.2 በኅብረት ሥራ ማህበራት ውስጥ ዴሞክራሲያዊ አስተዳደር፡- በኅብረት ሥራ ማኅበራት ውስጥ የዴሞክራሲያዊ አስተዳደር መሠረታዊ
ጽንሰ-ሐሳብ በኅብረት ሥራ ማኅበራት የሚሰጠውን አገልግሎት የሚያስፈልጋቸውና የሚጠቀሙበት ነው።
የአባላት ግንኙነት፣ የአባላት መረጃ እና የአባላት ትምህርት ለህብረት ስራ ማህበራት ዴሞክራሲያዊ አስተዳደር እጅግ አስፈላጊ ናቸው። በጋራ
ባለቤትነት እና በዲሞክራሲያዊ ቁጥጥር ስር ያለ ኢንተርፕራይዝ በህብረት ስራ ቁጥጥር ውስጥ ያለ የህብረት ስራ ማህበር በዲሞክራሲያዊ
መሰረት በአባላት መካከል ይሰራጫል.
የባለቤትነት ድርብ ባህሪያት እና የዲሞክራሲያዊ አባላት ቁጥጥር በተለይ የህብረት ስራ ማህበራትን ከሌሎች ድርጅቶች በመለየት አስፈላጊ ናቸው።
አብዛኞቹ (60.8%) ምላሽ ሰጪዎች እንደሚሉት በናሙና የህብረት ሥራ ማህበራት አስተዳደር ውስጥ ዲሞክራሲ የለም። በመሆኑም የህብረት ስራ
ማህበራቱ ዋና ማንነት ስለሌላቸው የመልካም አስተዳደር ጉድለት ማሳያ ነው።

5.3 የአባላት ትንበያ, ውጤታማነት እና ውጤታማነት

5.3.1 በኅብረት ሥራ ማኅበራት አስተዳደር ውስጥ የአባላት መተንበይ፡- ትንበያው በዋነኝነት የሚመነጨው ከሕግና መመሪያ ግልጽ፣
አስቀድሞ የሚታወቅና ውጤታማ በሆነ መንገድ ነው።
የመንግስት የኢኮኖሚ እርምጃዎች መተንበይ የህብረት ስራ ሴክተሩ እና ሌሎች ሴክተሮች የራሳቸውን የምርት፣ የግብይት እና የኢንቨስትመንት
ውሳኔዎች እንዲወስኑ አመላካች እንዲሆን ያስፈልጋል (ካርቲኬያን፣ 2008)። የትብብር አባላት የወደፊቱን አስቀድሞ መተንበይ እና
የንግድ እድሎችን በመጠቀም የወደፊት ጥረቶችን ማሳካት አለባቸው። አሁን ባለው እና ወደፊት ባለው የውድድር ገበያ ሁኔታ ውስጥ ለመትረፍ
እና ለማቆየት ትንበያ በጣም አስፈላጊ ነው። ይህ የሚጀምረው በአባላት እውቀትና ሙሉ ተሳትፎ ንግዱን በማቀድ ነው። የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት
እንደሚያመለክተው አብዛኞቹ (40.8%) ምላሽ ሰጪዎች አስተያየት በሕብረት ሥራ ማህበራት ምንም ዓይነት የንግድ ሥራ ዕቅድ የለም በሚለው ምድብ
ውስጥ የሚወድቁ ሲሆን 34.4% የሚሆኑት ደግሞ ስለቢዝነስ ፕላን እውቀት እንደሌላቸው ተናግረዋል። ይህ የሚያሳየው አባላት የራሳቸውን
ህብረት ስራ ማህበራት የወደፊት እርምጃ በመተንበይ ምንም አይነት ተሳትፎ እንደሌላቸው ነው።

ነገር ግን ትንበያ በሁሉም አባላት ሊታወቅና ሊተገበር ከሚገባው የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎች አንዱ ነው (ሠንጠረዥ 2)።

ሠንጠረዥ 2፡ የንግድ እቅድ ላይ የአባላት ምላሽ

ምላሽ ሰጪዎች ብዛት

የህብረት ስራ ማህበራት የራሳቸው አዎ አይ አይታወቅም። ጠቅላላ
የንግድ እቅድ አላቸው። 125
31 (24.80) 51 (40.80) 43 (34.40) (100)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 15

5.3.2. የህብረት ስራ ማህበራት በሀብት አጠቃቀም ላይ ውጤታማነት እና ቅልጥፍና፡ ውጤታማነት እና ቅልጥፍና በተቋማት ውስጥ
ያለው ሂደትና አሰራር የሀብት አጠቃቀምን እና የአባላትን ፍላጎት ማሟላት ያስቻለ ነው። ይህ በፍትሃዊነት/ገለልተኛነት ላይ ምንም አይነት
ድርድር በሌለበት በዘላቂ አገልግሎት አሰጣጥ ላይ ካለው ወጪ ቆጣቢነት ፣ከሁሉም በላይ በትብብር ንብረቶች ላይ ያለው እንክብካቤ እና
የውስጥ እና የውጭ ሀብቶችን ለአባላት ተጠቃሚነት ከማሰባሰብ ጋር ተያይዞ ሊታይ ይችላል። ውጤታማ እና ቀልጣፋ የቦርድ አባላት፣ የቁጥጥር
ኮሚቴ እና የህብረት ስራ ማህበራት አመራር ሲኖሩ ይህን ማሳካት ይቻላል።

አብዛኞቹ (62.4%) ምላሽ ሰጪዎች እንደሚሉት የህብረት ስራ ሀብትን ውጤታማ እና ቀልጣፋ አጠቃቀም የለም። ይህም የህብረተሰቡን ሃብት
ያለምርታማነት ጥቅም ላይ መዋሉን ያረጋግጣል; ይህ የሕብረት ሥራ ማኅበራትን ገጽታ አበላሽቷል፣ ስለዚህም አባል ያልሆኑ ሰዎች አስተማማኝነት
እና እምነት በጣም አስከፊ ነው። ይህ ደግሞ አመላካች ወይም የመልካም አስተዳደር ጉድለት ውጤት ነው።

5.3.3. የህብረት ስራ ማህበራት የአባላትን ፍላጎት ለማሟላት ውጤታማነት እና ቅልጥፍና፡ የህብረት ስራ ማህበራት መሪ መርሆች አፅንዖት
ይሰጣሉ የህብረት ስራ ማህበራት እራሳቸውን የሚረዱ ድርጅቶች ናቸው። ይህ የሚረጋገጠው ባለቤቶቹ ለራሳቸው ህብረት ስራ ማህበራት ብዙ ፍላጎት
ካላቸው ብቻ ነው. የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት (ሠንጠረዥ 3) እንደሚያመለክተው አብዛኞቹ (47.2%) የህብረት ስራ ማህበራት ጥቅማቸውን ለማስፈጸም
ያለው ውጤታማነት እና ቅልጥፍና ዝቅተኛ እና 30.4% በመካከለኛ ደረጃ ምላሽ የሰጡ ሲሆን ይህም አባላት ብዙ እንዳልሆኑ ያሳያል። በመጀመሪያ
ደረጃ የህብረት ስራ ማህበራት የአባላትን ፍላጎት ከማሳካት ጋር በተገናኘ ውጤታማ እና ውጤታማ ባለመሆኑ እና የመልካም አስተዳደር
ስራዎችን ጭምር የሚያደናቅፍ በመሆኑ ስለ ህብረት ስራ ማህበራቸው ፍላጎት አላቸው።

ሠንጠረዥ 3፡ የህብረት ስራ ማህበራት የአባላትን ፍላጎት በማሟላት ውጤታማነት እና ውጤታማነት

የአንደኛ ደረጃ የህብረት ስራ በጣም ከፍተኛ ከፍተኛ መካከለኛ ዝቅተኛ 38 በጣም ዝቅተኛ
ማህበር አስተዳደር የአባላትን 11 17 (30.40) 37 22
ፍላጎት ለማሟላት ውጤታማ እና (8.80) (13.60) (29.60) (17.60)
ቀልጣፋ ነው።

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.4. የትብብር አስተዳደር ተግባራት ላይ ግንዛቤ

5.4.1 የተጠሪዎች አስተያየት ስለ የህብረት ሥራ መተዳደሪያ ደንብ ፡ የህብረት ሥራ መተዳደሪያ ደንብ የኅብረት ሥራ ማኅበራት ዋና ዋና
ዓላማዎችንና ተግባራትን፣ የዳይሬክተሮች ቦርድ፣ ንዑስ ኮሚቴና የሠራተኞች መብትና ኃላፊነቶችን ጨምሮ አጠቃላይ ሥራዎችን የሚመሩ ሕጎች
ናቸው። መተዳደሪያ ደንቡ ከመተግበሩ በፊት ሁሉም አባላት በጥልቀት ተወያይተው መጽደቅ አለባቸው። መተዳደሪያ ደንቡ ከዓለም አቀፍ የትብብር
መርሆች፣የኅብረት ሥራ ማኅበራት አዋጅ እና አጠቃላይ የአገሪቱ ሕጎችና ደንቦች ጋር ወጥነት ያለው መሆን አለበት። መተዳደሪያ ደንቡ የህብረተሰቡ
የስልጣን እና አስገዳጅ ህጎች የተገለጹበት እና መልካም አስተዳደርን ለማስፈን የሚያገለግሉበት ሰነድ ነው።

የትብብር መተዳደሪያ ደንቡ የህብረት ሥራ ማህበራትን ነፃነት አስፈላጊነት ተገንዝቦ አባላቶቹ የራሳቸውን ውሳኔ እንዲወስኑ
ነፃነትን ሰጥቷል። ይህ ልማት አዲሱን ዘመን ጤናማ እና ውጤታማ የህብረት ስራ ማህበራትን ከመምራት አንፃር ትልቅ ተስፋን ከፍቷል።
ስለዚህ የትብብር አባላቶቹ ፖሊስን በማቋቋም፣ በመቆጣጠር እና ውሳኔዎችን ለማድረግ በንቃት መሳተፍ ይችላሉ እንዲሁም ጉዳዮቻቸው በአባላት
በተመረጡ ወይም በተሾሙ ባለስልጣናት የሚተዳደሩ ናቸው። የትብብር አባላት ስልጣኑን በእውነት ሊጠቀሙበት የሚችሉት በራሳቸው መተዳደሪያ ደንብ
እውቀት ወይም ተጋላጭነት ካላቸው ብቻ ነው። የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት እንደሚያሳየው አብዛኞቹ (51.2%) ምላሽ ሰጪዎች ሰነዱ ማሻሻያ
እንደሚያስፈልገው እና 20.8% የሚሆኑት ስለ ህብረት ስራ መተዳደሪያ ደንብ እንደማያውቁ ተስማምተዋል። ይህ የሚያመለክተው በናሙና የህብረት
ስራ ማህበራት የመልካም አስተዳደር አሰራር ችግር መኖሩን ነው (ሠንጠረዥ 4)።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

16 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

ሠንጠረዥ 4፡ ስለ ትብብር መተዳደሪያ ደንቦች ምላሽ ሰጪዎች የሰጡት አስተያየት

ምላሽ ሰጪዎች ምላሽ

የትብብር ደንቦች ላይ አስተያየት. ግልጽ እና ያስፈልገዋል ነው አይታወቅም።
ተፈጻሚነት ማሻሻያ 64 አሻሚ 13
ያለው 22 (51.20) (10.40) 26
(17.60) (20.80)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.4.2 በትብብር አስተዳደር ተግባራት ላይ ያለው የግንዛቤ ደረጃ ፡ የህብረት ስራ አመራር የህብረት ስራ ማህበራትን መርሆዎች፣ እሴቶች
እና ፍልስፍናን መሰረት አድርጎ የሚመራ ንፁህ ዴሞክራሲያዊ ራስን በራስ የማስተዳደር ስርዓት ነው። የትብብር አስተዳደር ጽንሰ-ሐሳብ በኅብረት
ሥራ ማህበራት እና በአባላት መካከል ካለው ግንኙነት ጥራት ጋር ይዛመዳል, ያስተዋውቃል እና ይጠብቃል. በሌላ አገላለጽ አስተዳደር ማለት
ስልጣን ያላቸው ስልጣኑን የሚጠቀሙበት ወይም የሚጠቀሙበት መንገድ ማለት ነው። እዚህ ላይ ጥያቄው በኅብረት ሥራ ማህበረሰቡ ውስጥ ስላለው
የመልካም አስተዳደር ተግባራት ግንዛቤው ምን ደረጃ ላይ ነው? አባላት ከሁሉም በላይ ሃይለኛ አካል በመሆናቸው መልካም አስተዳደርን
በመተግበር የህግ የበላይነትን ወደነበረበት ለመመለስ ትልቅ ሚና አግኝተዋል።

የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት እንደሚያመለክተው አብዛኞቹ (57.6%) ምላሽ ሰጪዎች በህብረት ስራ ማህበራት የመልካም አስተዳደር ተግባራት ላይ ያላቸው
ግንዛቤ ዝቅተኛ እና በጣም ዝቅተኛ ነው (ሠንጠረዥ 5)።

ሠንጠረዥ 5፡ ስለ ትብብር አስተዳደር ተግባራት የግንዛቤ ደረጃ

በህብረት ስራ ማህበራት የመልካም በጣም ከፍተኛ ከፍተኛ መካከለኛ ዝቅተኛ በጣም ዝቅተኛ
አስተዳደር ተግባራት ላይ 20 (16.0) 08 25 45 27
የግንዛቤ ደረጃ። (6.4) (20.0) (36.0) (21.6)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.4.3 የአባላት የትብብር ሀይለኛ አካል ግንዛቤ፡- የህብረት ስራ ማህበራት አስተዳደር ሶስት የተለያዩ ቡድኖችን ያቀፈ ነው፡ አባላት፣
ዳይሬክተሮች እና የስራ አመራር አባላት።
የህብረት ስራ ማህበራት ስኬት ሦስቱም አካላት የተቀናጀ ግብ ለማሳካት በንቃት በመሳተፍ ላይ የተመሰረተ ነው። የትብብር አባላት እራሳቸውን
ከህብረት ስራ አመራር ዘርፍ ውጭ አድርገው መቁጠራቸው ያልተለመደ ነገር አይደለም። የትንታኔው ውጤት እንደሚያሳየው አብዛኞቹ (51.2%)
ምላሽ ሰጪዎች ራሳቸውን ከህብረት ስራ ማህበራት አስተዳደር ውጪ አድርገው የሚቆጥሩ ሲሆን 17.6% የሚሆኑት ስለራሳቸው የበላይ አካል
ወይም በህግ ለአባላት ስለተሰጠው ኃያል አካል እውቀት እንደሌላቸው አረጋግጠዋል። ስለዚህም በኅብረት ሥራ ማህበራት ውስጥ ተጠያቂነትንና
የሕግ የበላይነትን ማስፈንና ማስተዳደር አስቸጋሪ ነው (ሠንጠረዥ 6)።

ሠንጠረዥ 6፡ ምላሽ ሰጪዎች ስለኃያል አካላቸው ያላቸው ግንዛቤ

የበላይ ወይም ኃይለኛየትብብር

አካል ግንዛቤ
ማን እንደሆነ።
አባላት የተጠሪዎች ብዛት ጠቅላላ
ሰሌዳ ሊቀመንበር ጉባኤ 39 (31.2) አይታወቅም።

57 07 22
(45.60) (5.6) (17.6)

ማስታወሻ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.4.4 ምላሽ ሰጪዎች የትብብር እሴቶችን እና መርሆዎችን ግንዛቤ፡- የህብረት ሥራ ማህበራት ራስን በራስ የመረዳዳት፣ ራስን የመቻል፣
የዴሞክራሲ፣ የእኩልነት፣ የፍትሃዊነት እና የአብሮነት እሴቶችን መሰረት ያደረጉ ናቸው። በመሥራቾቻቸው ወግ ውስጥ የትብብር አባላት
ሐቀኝነትን ፣ ክፍትነትን ፣ ማህበራዊ ኃላፊነትን እና ሌሎችን የመንከባከብ ሥነ ምግባራዊ እሴት እና የህብረት ሥራ ማህበራት እሴቶቻቸውን
በተግባር ላይ የሚውሉበትን የመመሪያ መርሆች ያምኑ ነበር። ስለዚህ የትብብር አባላት በእነዚያ የትብብር እሴቶች እና መርሆዎች ላይ ለዘላቂ፣
ውጤታማ እና በአባላት ቁጥጥር ስር ያለ ማህበር ግንዛቤ ሊኖራቸው ይገባል።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 17

ይህንን በተመለከተ የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት እንደሚያሳየው አብዛኛዎቹ (57.6%) ምላሽ ሰጪዎች ስለ ትብብር እሴቶች
እና መርሆዎች ምንም ግንዛቤ የላቸውም. ይህ የሚያሳየው አባላት ለህብረት ስራ ማህበራት አጠቃላይ እንቅስቃሴ መመሪያ
እንደሌላቸው ነው።

5.4.5 የአባላትና የቦርድ ሥራና ኃላፊነትን በተመለከተ ግንዛቤ ማስጨበጥ፡- እንደሚታወቀው የማኅበራት ጠቅላላ
ጉባዔ የበላይ ባለሥልጣን በመሆኑ በትክክል በአባላት ትክክለኛ መስመር መመራት እንዳለበት በግልጽ ማወቅና መተግበር አለበት።
ቦርዱ ለሁሉም የህብረተሰቡ ተግባራት እንደ ፖሊሲ ቀረፃ እና አፈፃፀሙ የአጠቃላይ አካል ሀላፊነት አለበት።

በሁለቱም የህብረት ስራ ማህበራት ውስጥ ስላላቸው ተግባርና ሀላፊነት በቂ ግንዛቤ በህብረት ስራ ማህበራት ውስጥ
መልካም አስተዳደርን በአግባቡ ለመተግበር መስመር እየዘረጋ ነው። በዚህ ምክንያት የህብረት ስራ ማህበራት አባላት እና
የቦርድ አባላት በህግ የተሰጣቸውን ተግባራቸውን እና ሃላፊነታቸውን ማወቅ ወሳኝ ነገሮች ናቸው። የዳሰሳ ጥናቱ
ውጤት (ሠንጠረዥ 7) እንደሚያመለክተው አብዛኞቹ (40.8%) ቦርዱ ስለ ስራቸው ምንም አይነት ግንዛቤ እንደሌለው እና
32 በመቶው ደግሞ በቦርዱ ተግባር እና ሃላፊነት ላይ ምንም ግንዛቤ እንደሌላቸው እና 41.6% ምላሽ ሰጪዎች፣ አባላት
በህጉ ስለተሰጣቸው ተግባራቸው እና ሀላፊነት ምንም ግንዛቤ የላቸውም። ስለዚህ ይህ የአንደኛ ደረጃ ህብረት ስራ ማህበራትን
መልካም አስተዳደር፣ አስተዳደርና ህልውናን ተግባራዊ ለማድረግ ትልቅ ችግር ነው።

ሠንጠረዥ 7፡ የአባላት እና የቦርድ ተግባራቸውን እና ኃላፊነታቸውን በተመለከተ ግንዛቤ መስጠት

ምላሽ ሰጪዎች ቁጥር ምንም

አይ ልዩ አዎ ሀሳብ የለም 51 40(32.0)
(40.8) ጠቅላላ
1 የቦርድ አባላት ስለ ተግባራቸው 34 52 36 (41.6) (28.8) 125
እና ኃላፊነታቸው ግንዛቤ. (27.2) (100)
2 በኅብረት ሥራቸው ውስጥ ስለ መብቶች እና 37 125
ግዴታዎች የአባላት ግንዛቤ። (29.6) (100)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.4.5 የሙስና ተግባራት፡- ሙስና “የኅብረት ሥራ ሀብትን ለግል ጥቅም ማዋል” ነው ተብሏል። እንዲሁም ማንኛውንም
አይነት እንደ ፋይናንሺያል፣ በሁኔታ እና በግለሰብ ወይም በቡድን፣ ወይም ከእንደዚህ አይነት ግለሰብ ወይም ቡድን ጋር
የተገናኙ ሊሆኑ ይችላሉ። ከጉቦ ሌላ “አድጋቢነት፣ ወገንተኝነት፣ ሀብት ማጭበርበር፣ የራስን ቦታ ለራስ ማበልጸግ መጠቀም፣
ለዘመድ እና ለጓደኛ ውለታ መስጠት፣ ጨረቃ ማብራት፣ ማዳላት እና የህብረት ንብረት ማጎሳቆልን” ሊያካትት ይችላል። ሙስና
የኅብረት ሥራ ማኅበራት ያለውን ሀብት ተጠቅሞ በሂደት የአባልነት መብቶችን በተሟላ መልኩ ለማሳካት እንዳይችል እንቅፋት
የሚሆንበት ምክንያት ልማቱ በአግባቡ ስላልተያዘ፣ አላግባብ ጥቅም ላይ የሚውል ወይም ያለአግባብ ስለሚመዘበር ነው።

ሠንጠረዥ 8፡ አባላት በህብረተሰባቸው ውስጥ ስላለው የሙስና መስፋፋት ምላሽ

ምላሽ ሰጪዎች ቁጥር

አዎ አይታወቅም 21(16.80)
23 ጠቅላላ
በኅብረት ሥራ ማህበራት ውስጥ ሙስና. 81 (18.40) 125
(64.80) (100)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

በኅብረት ሥራ ማህበራት ውስጥ አዎንታዊ እና ስኬትን ያማከለ የአስተዳደር መንገድ አንዳንድ ጊዜ በሙስና
ምክንያት በመሪዎች ይዛባል። አብዛኛዎቹ (64.8%) በህብረት ስራ ማህበራት ውስጥ የሙስና መስፋፋት እንዳለ እና 18.4%
የሚሆኑት ሙስና አለ ወይም የለም የሚለውን አያውቁም ሲሉ ቅሬታቸውን ገልጸዋል። በመሆኑም ሙስና የኅብረት ሥራ ማኅበራትን
ግዴታውን እንዳይወጣ፣የኅብረት ሥራ አመራርን ሕጋዊነት የሚሸረሽርና የሕግ የበላይነትን ያናጋ ነው። የአባላትን እምነት
በማጥፋት በአዲስ አባልነት ላይ አሉታዊ ተጽእኖ ያሳድራል። ይህ በናሙና የህብረት ስራ ማህበራት የመልካም አስተዳደር
አሰራር አለመኖሩን አመላካች ነው።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

18 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

5.5 በኅብረት ሥራ ማህበራት ውስጥ የአስተዳደር ተግባራት መኖር

5.5.1 ተጠያቂነት፡ ተጠያቂነት የህብረት ሥራ ማህበራት ኃላፊዎችን እና አባላትን ለድርጊታቸው ተጠያቂ የማድረግ አቅም ነው።
ውጤታማ ተጠያቂነት ሁለት ነገሮች አሉት እነሱም ተጠያቂነት እና መዘዞች ያለሱ ተጠያቂነት ትርጉም የለሽ ነው. በኅብረት ሥራ ማኅበራት ውስጥ
ያለው የሥልጣንና የውሳኔ አሰጣጥ ብዙውን ጊዜ የመልካም አስተዳደር ሥነ ምግባር በሌለበት በጥቂት እጆች ውስጥ ከፍተኛ ደረጃ ላይ
ነው። በእንደዚህ ዓይነት ሁኔታዎች ውስጥ የትብብር አባላት አፈፃፀም እና ተሳትፎ በአሳታፊ እጥረት እና በባለቤትነት ስሜት ዝቅተኛነት
ይታወቃሉ።

በናሙና የህብረት ስራ ማህበራት የአስተዳደር ስነ-ምግባርን በተጠናከረ መልኩ በመተግበር ረገድ አብዛኛው (60%) የዳሰሳ ጥናት
ውጤት የመልካም አስተዳደር ስነምግባር አተገባበር ዝቅተኛ እና በጣም ዝቅተኛ መሆኑን ያሳያል። ይህ የሚያመለክተው በህብረት ስራ ማህበራት
አመራር ላይ የአስተዳደር ስነ ምግባር ጉድለት እንዳለበትና ይህም ለአባላት የባለቤትነት ስሜት መጓደል እና በህብረት ስራ ማህበራቱ ጉዳይ ላይ
ተሳትፎ ማነስን ያስከትላል (ሠንጠረዥ 9)።

ሠንጠረዥ 9፡ በናሙና የህብረት ስራ ማህበራት የመልካም አስተዳደር ስነምግባር አተገባበር መጠን

በኅብረት ሥራ ማህበራት ውስጥ ምላሽ ሰጪዎች ብዛት

የመልካም አስተዳደር ሥነ በጣም ከፍተኛ 11 (8.80) መካከለኛ ዝቅተኛ በጣም ዝቅተኛ
ምግባርን ተግባራዊ ማድረግ. 40
18 (14.40) 21 (16.80) 35 (28.0) (32.0)
ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.5.2 ምላሽ ሰጪነት ፡ አባላት የማኅበሩን ሰፊና አጠቃላይ ፖሊስ በመቅረጽ የፖሊስ አፈጻጸሙን የሚቆጣጠሩና የሚቆጣጠሩ
ዳይሬክተሮችን ይመርጣሉ። ይህ የሚያመለክተው አባላት በማኔጅመንቱ ውስጥ እንደሚሳተፉ እና የዕለት ተዕለት የንግድ ሥራ አመራር
ሥልጣናቸውን ለዲሬክተሮች ቦርድ ይሰጣሉ። መልካም አስተዳደር በህብረት ስራ ማህበራት አባላት፣ በተወካዮች ቦርድ (አመራሩን በአባላት
ስም የሚያማክሩ) እና አመራር (በህብረት ስራ ማህበራት ላይ ጥንቃቄ እና ቁጥጥር ባለው) መካከል ያለውን ግንኙነት ይቆጣጠራል። መልካም
አስተዳደሩ ለአባላት እና ለአባላት ለህብረት ስራ ማህበራት ወይም ለቦርድ አስተዳደር ከሁለቱም ወገኖች ተገቢውን እና ፈጣን ምላሽ
ያረጋግጣል። እነዚህ የሚገኙትን ሀብቶች ውጤታማ እና ቀልጣፋ አጠቃቀምን ያረጋግጣል እና ግጭትን ይቀንሳል ወይም ያስወግዳል። ይሁን
እንጂ የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት እንደሚያሳየው አብዛኞቹ (50.4%) ምላሽ ሰጪዎች የቦርዱ ምላሽ ለአባላት አዝጋሚ እና በጣም አዝጋሚ ነው
በማለት ምላሽ የሰጡ ሲሆን (60%) ምላሽ ሰጪዎች ከአባላት ለቦርዱ የሚሰጠው ምላሽ በጣም ቀርፋፋ እና ቀርፋፋ ነው ሲሉ ምላሽ ሰጥተዋል። .
ስለዚህ ውጤቱ በግልጽ በአንደኛ ደረጃ የህብረት ስራ ማህበራት ውስጥ የመልካም አስተዳደር ችግር መኖሩን ያሳያል (ሠንጠረዥ 10)።

ሠንጠረዥ 10፡ የቦርዱ አባላት እና አባላት ለቦርዱ የሚሰጠው ምላሽ መጠን

ምላሽ ሰጪዎች ብዛት

ልዩ በጣም ፈጣን ፈጣን በጣም ቀስ ብሎ ምላሽ የለም ቀርፋፋ

የቦርድ አባላት ለአባላቱ ምላሽ ፍጥነት. 09 33 23 40 20

(7.20) (26.40) (18.40) (32.0) (16.0)
ከአባላቱ ወደ ቦርዱ የሚሰጠው ምላሽ 12 36 53 22 02
ፍጥነት. (9.60) (28.80) (42.40) (17.60) (1.60)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.5.3 አባላትን በቦርድ/አስተዳደር ግምት ውስጥ ማስገባት፡- መልካም የትብብር አስተዳደር አጽንኦት በውሳኔ አሰጣጥ እና
ቁጥጥር ውስጥ የባለቤት ተሳትፎ ነው። ይህ ዕውን መሆን የሚቻለው በኅብረት ሥራ ማህበራት እሴቶች፣ መርሆች እና ዓለም አቀፍ ተቀባይነት
ባላቸው የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎች አጠቃላይ የአስተዳደር ማዕቀፍ በተሰጠው የህብረት ሥራ ማህበራት ሁለንተናዊ እንቅስቃሴ ነው።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 19

ነገር ግን የአብዛኛው (76%) ምላሽ ሰጪዎች እንደሚያመለክቱት አባላት እንደ የህብረት ስራ ማህበሩ ባለቤት እንዳልተቆጠሩ እና
ይህ በህብረት ስራ ማህበራት ውስጥ የአስተዳደር ስራዎችን ለመስራት ትልቅ ችግር ነው (ሠንጠረዥ 11)።

ሠንጠረዥ 11፡ የመላሾች አስተያየት በቦርድ/አስተዳዳሪዎች ግምት

በአስተዳደሩ/ቦርዱ ግምት። ምላሽ ሰጪዎች ብዛት

እንደ ባለቤት እንደ ደንበኛ ምንም ግምት ውስጥ አይገባም ጠቅላላ
30 55 40 125
(24.0) (44.0) (32.0) (100)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.5.4 አባላት ለህብረት ስራ ማህበራቸው ያላቸው ታማኝነት፡- ታማኝነት ለህብረት ስራ ማህበራት ህልውና እጅግ አስፈላጊው
የስነምግባር እሴት ነው። ከኅብረት ሥራ ማኅበራት ታሪክ እንደተረዳነው፣ የሮቻዴል አቅኚዎች በገበያው ውስጥ ማንነታቸው እንደሚለይ
እርግጠኛ ለመሆን፣ ሐቀኛ ንግድን፣ ታማኝነትን፣ ከፍተኛ ጥራትን እና ፍትሃዊ ዋጋን አጥብቀው በመጠበቃቸው ለታማኝነት ልዩ
ቁርጠኝነት ነበራቸው። የትብብር መርህ አንዱ ከአባላት እና ከአባላት ጋር በታማኝነት የሚደረግ ግንኙነት ነው። በኅብረት ሥራ ማኅበራት
ውስጥ የሐቀኝነት ወሰን በአጠቃላይ ከሚረዳው የበለጠ ሰፊ ነው። ያለ ሐቀኝነት የህብረት ሥራ ማህበራት የመኖር እድል የላቸውም, እና ወደፊት
እራሳቸውን ለመደገፍ. የግለሰብ ተባባሪዎች ታማኝነት፣ የንግድ ታማኝነት እና የአስተዳደር ታማኝነት የትብብር ምስልን እና ማንነታቸውን
ያበራል። አብዛኛዎቹ (54.4%) አባላት ለህብረት ስራ ማህበሮቻቸው ታማኝ እንዳልሆኑ እና 29.6% የሚሆኑት ስለ ታማኝነት እውቀት
እንደሌላቸው ያሳያል። ይህ የሚያመለክተው የመጀመሪያ ደረጃ ህብረት ስራ ማህበራት ከሃቀኛ አባላት ውጭ ለአደጋ እና ለአደጋ የተጋለጡ
መሆናቸውን ነው (ሠንጠረዥ 12)።

ሠንጠረዥ 12፡ ምላሽ ሰጪዎች ስለ አባላት ለህብረት ስራ ማህበራት ያላቸውን ታማኝነት አስተያየት

ምላሽ ሰጪዎች ቁጥር አልታወቀም

የትብብር አባላት ለህብረት ሥራ ማህበራት ያላቸው አዎ 37 (29.6) ጠቅላላ
ታማኝነት። 20 125
(16.0) ቁጥር 68 (54.4) (100)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.5.5 ግልጽነት ፡ ግልፅነት ሌላው የመልካም አስተዳደር መሰረታዊ ምሰሶ ነው። ፓንዳይ (2005) ግልጽነት ማለት እያንዳንዱ ሥራ
ማለት ነው; ነገሮች እና መረጃዎች ከዚህ ጋር ለሚገናኝ ለማንኛውም ሰው ሙሉ በሙሉ ግልፅ ናቸው። በኅብረት ሥራ ማኅበራት ግልጽነት ያለው
ማለት እያንዳንዱ ሥራ፣ እንቅስቃሴ፣ ውሳኔና ሌሎች ተያያዥ መረጃዎች ለእያንዳንዱ ተጠቃሚ እንዲደርስ ማድረግ ነው። ግልፅነት ሁሉንም
መረጃዎች በቀላሉ እና በግልፅ ለመረዳት ለአሳታፊ ስራ ይረዳል። ፕራድሃን (2005) ግልጽነት ማለት ሁሉም አባላት የተላለፉትን ውሳኔዎች ማወቅ
አለባቸው, ቃለ-ጉባኤዎች, ማህደሮች, ሪፖርቶች, ሕገ-መንግሥቶች እና ፖሊሲዎች እና በጀቶች ለሁሉም አባላት ተደራሽ ናቸው ሲል ትክክለኛ
አስተያየቱን ገለጸ.

ግልጽነት አስተማማኝ መረጃ ለማግኘት ዝቅተኛ ወጪን ያመጣል. ወቅታዊ እና ወቅታዊ የኢኮኖሚ እና የፋይናንስ መረጃ ለትብብር
አባላት የግድ አስፈላጊ ነው. ስለዚህ ህብረተሰቡም ሆኑ አባላትም ሆኑ ሌሎች የውጭ ባለስልጣናት የህብረት ስራ ማህበራትን ኢኮኖሚያዊ እና
ፋይናንሺያል መረጃ ማወቅ አለባቸው። በዚህ ምክንያት አባላትና ዳይሬክተሮች በኅብረት ሥራ ማኅበሮቻቸው ውስጥ የመልካም አሠራር መመሪያ
የሆነውን የግልጽነት መርህ የማረጋገጥ ግዴታ አለባቸው።

ነገር ግን አብዛኛዎቹ (61.6%) ምላሽ ሰጪዎች ቦርዱ ለአባላት እና ለህዝብ ግልጽነት የጎደለው እና 66.4% አባላት ለህብረት ስራ
ማህበራት ግልጽ አይደሉም (ሠንጠረዥ 13). የኅብረት ሥራ ማኅበራቱን መልካም ገጽታ ለመገንባት የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎች አንዱና ዋነኛው
የግልጽነት ሥራ ቢሆንም፣ በናሙና ሲሠሩ ኅብረት ሥራ ማኅበራት አፈጻጸማቸውን የሚያደናቅፉ አይደሉም።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

20 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

ሠንጠረዥ 13፡ የአባላት እና የቦርድ አንዳቸው ለሌላው ግልፅነት ምላሽ ሰጪዎች የሰጡት አስተያየት

ምላሽ ሰጪዎች ብዛት

አይ መግለጫዎች አዎ አይ ጠቅላላ አልታወቀም።
1 የቦርዱ አባላት ለአባላት እና ለህዝብ ግልጽ 48 56 21 125
ናቸው. (38.4) (44.8) (16.8) (100)
2 አባላት ለራሳቸው ህብረት ስራ ማህበራት ግልፅ 42 45 38 125
ናቸው። (33.6) (36.0) (30.4) (100)

ማስታወሻ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.5.6 የአባላት፣ የንዑስ ኮሚቴ እና የቦርድ ግንኙነት መጠን፡- ንዑስ ኮሚቴ እና የዳይሬክተሮች ቦርድ በአባላትና
በማኔጅመንት፣ በቦርዱ እና በሌሎች ተቀጥረው በሚሰሩ ሰራተኞች መካከል መልካም ግንኙነት ለመፍጠር ቁርጠኛ መሆን አለባቸው።
ሁለቱም የትብብር አባላት እና አመራሮች በአባላት እና በዳይሬክተሮች ቦርድ ፣ በአባላት እና ንዑስ ኮሚቴ ፣ በንዑስ ኮሚቴ እና
በቦርድ እና በሌሎች ተቀጥረው በሚሰሩ ሰራተኞች መካከል ያለው ቅን እና ቅን ግንኙነት ተጠቃሚ ሆነዋል። ከዳሰሳ ጥናቱ ውጤት፣
አብዛኞቹ (63.2%) ምላሽ ሰጪዎች አስተያየት እንደሚያሳየው በአባላት፣ በንዑስ ኮሚቴ እና በቦርዱ መካከል ደካማ ግንኙነት
እንዳለ ያሳያል (ሠንጠረዥ 14)። ስለዚህ ይህ በሶስቱ የናሙና ማህበራት አካላት መካከል ደካማ ግንኙነት እና የመልካም አስተዳደር
ህልውናን አመላካች ነው።

ሠንጠረዥ 14፡ በቦርድ፣ ንዑስ ኮሚቴዎች እና አባላት መካከል ያለው የግንኙነት መጠን

ምላሽ ሰጪዎች ብዛት

የአባላት፣ የቦርድ እና የንዑስ በጣም ጠንካራ ጠንካራ ደካማ በጣም ደካማ የማይታወቅ 21
ኮሚቴ ግንኙነት መጠን። 05 21 58 20
(4.0) (16.8) (16.8) (46.4) (16.0)

ማሳሰቢያ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

5.5.7 የህብረት ስራ አመራር ምሰሶዎች፡ የህብረት ስራ አመራር አምስት ጠቃሚ ምሰሶዎች አሉት።
እነሱም ተሳትፎ፣ ግልጽነት፣ ትንበያ፣ ተጠያቂነት እና የትብብር መተዳደሪያ ህጎች ናቸው። የመልካም አስተዳደር መሳርያ ባህሪ የሚያመለክተው
አምስቱ የአስተዳደር ምሶሶዎች ምንም አይነት የኢኮኖሚ ዝንባሌ፣ ስልታዊ ቅድሚያ የሚሰጣቸው ጉዳዮች ወይም የመንግስት የፖሊሲ
ምርጫ ምንም ይሁን ምን በሁሉም ደረጃ ተቀባይነት ያላቸው እና ተግባራዊ ናቸው።

የትብብር አስተዳደር ማዕቀፍ አምስቱን ምሰሶዎች እንደ ቁልፍ የአስተዳደር አካላት ያጠቃልላል። እነዚህ ምሰሶዎች በኅብረት
ሥራ ማህበረሰቡ አስተዳደር ውስጥ መኖራቸው ለመልካም አስተዳደር ማሳያ ወይም ምስክር ነው። ከዳሰሳ ጥናቱ እንደተመለከተው
ከተሰጡት ምላሾች (ሠንጠረዥ 15) አብዛኞቹ (78.4%) ምላሾች አንዱም የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎች በህብረት ስራ ማህበሮቻቸው
አስተዳደር ላይ በአግባቡ ያልተተገበሩ መሆናቸውን ያሳያል።

ሠንጠረዥ 15፡ የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎችን አሠራር በተመለከተ የተጠሪዎች አስተያየት

የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎች ድግግሞሽ 98 መቶኛ 78.4

አንዳቸውንም አልተለማመዱም። 06 05 4.8 4.0
የሕግ የበላይነት
ተጠያቂነት
ተሳትፎ 05 4.0
ግልጽነት 06 4.8
መተንበይ 05 4.0
ጠቅላላ 125 100

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 21

5.6 የአስተዳደር አሠራር በኅብረት ሥራ ማህበራት አፈጻጸም ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ

የዚህ ጽሑፍ አንዱ ዓላማ የአስተዳደር አሠራር በኅብረት ሥራ ማህበራት አፈጻጸም ላይ ያለውን ተፅዕኖ ማየት ነው። መልካም
አስተዳደር የትብብር አፈፃፀም ምሰሶ በመሆኑ እንዲህ ዓይነት ግምገማ በስታቲስቲክስ መሳሪያዎች የተካሄደ ሲሆን ውይይቶቹም
እንደሚከተለው ቀርበዋል። ይህ ክፍል በሀላባ ወረዳ በተመረጡት የአስተዳደር ልምምድ መለኪያዎች እና በተመረጡ የህብረት ስራ ማህበራት
መካከል ያለውን ግንኙነት ለመፈተሽ ይሞክራል።

5.6.1 የሁለትዮሽ ትንተና በአስተዳደር ልማዶች እና የትብብር አፈጻጸም፡- የሁለትዮሽ ትንተና በሁለት ተለዋዋጮች መካከል
ያለውን ግንኙነት ለማየት ያስችላል። በዚህ ጽሑፍ ውስጥ ያሉት ተለዋዋጮች በተፈጥሯቸው ፈርጅ ስለሆኑ፣ ተመራማሪው በጥገኛ
ተለዋዋጭ እና በገለልተኛ ተለዋዋጮች መካከል ያለውን ግንኙነት ለማየት የቺ-ስኩዌር ፈተናን ተጠቅመዋል።

በሠንጠረዥ 16 ላይ የኅብረት ሥራ ማኅበራት አፈጻጸም በስታቲስቲክስ ደረጃ ከተጠያቂነት፣ ከግልጽነት፣ ከመተንበይ፣ ከሕግ
የበላይነትና ከተሳትፎ ጋር የተቆራኙ መሆናቸውን በግልጽ ያሳያል። የህብረት ስራ ማህበራት ተጠያቂነት እና አፈፃፀም አዎንታዊ ማህበር
ይኖረዋል ተብሎ ተገምቷል። የመስቀል ሰንጠረዥ ትንተና ግኝቶች የሚጠበቀውን ትስስር ማለትም ከቺ-ስኩዌር እሴት (43.03) እና ፒ
ዋጋው ከሠንጠረዥ እሴት ( P <0.001) ለሕብረት ሥራ ማህበራት ተጠያቂነት እና አፈፃፀም ያነሰ ነው, በስታቲስቲክስ ጉልህ የሆነ
ማህበር አለው. በህብረት ስራ ማህበራት ተጠያቂነት ካለ አፈፃፀሙ የተሻለ እንደሚሆንም ትንታኔው ይጠቁማል። ግልጽነት በ x = 51.86, P
የኅብረት ሥራ ማኅበራት አፈጻጸም ላይ ተጽእኖ ሊያሳድር ይችላል እና ከቺ -ስኩዌር እና ጉልህ እሴት (<0.001), ግልጽነት እና
የኅብረት ሥራ ማህበራት አፈፃፀም በስታቲስቲክስ ጉልህ የሆነ ትስስር አላቸው.
2

የህብረት ስራ ማህበራት ትንበያ እና አፈፃፀም በስታቲስቲክስ ጉልህ የሆነ ማህበር ያለው ሲሆን ከ 0.001 ጋር እኩል የሆነ P-
እሴት ከ 0.01 ፋይዳ ያነሰ ሆኖ ተገኝቷል ። ስለዚህ ትንበያ በኅብረት ሥራ ማህበራት አፈጻጸም ላይ ተጽእኖ ይኖረዋል. በሕግ የበላይነት
እና በኅብረት ሥራ ማህበራት አፈጻጸም መካከል ያለው ግንኙነት በቺ-ካሬ እሴት (28.71) 0.000 ነበር, ከ 0.001 ጠቀሜታ ደረጃ ያነሰ
ነው. ስለዚህ የህግ የበላይነት እና የህብረት ስራ ማህበራት አፈፃፀም በስታቲስቲክስ ደረጃ ጉልህ የሆነ ትስስር አላቸው. በተጨማሪም የቺ-
ስኩዌር ዋጋ 44.93 ከ p እሴት <0.001 ጋር በህብረት ስራ ማህበራት ተሳትፎ እና አፈፃፀም መካከል በስታቲስቲካዊ ጉልህ ትስስር
እንዳለ ያሳያል።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

22 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

ሠንጠረዥ 16፡ የአስተዳደር ልምምዶች እና የናሙና የህብረት ስራ ማህበራት አፈጻጸም ግንኙነት

የትብብር አፈፃፀም
ተለዋዋጮች አዎ አይ ጠቅላላ 2 ፒ-እሴት
X cal
ተጠያቂነት 43.03 0,000 ***
አልስማማም። 18 59 77
አልተወሰነም። 10 3 13
ተስማማ 30 5 35
ጠቅላላ 58 67 125
ግልጽነት 51.86 0,000 ***
አልስማማም። 14 58 72
አልተወሰነም። 10 5 15
ተስማማ 34 4 38
ጠቅላላ 58 67 125
ትንበያ 14.28 0.001**
አልስማማም። 16 39 55

አልተወሰነም። 29 24 53 17

ተስማማ 13 4 እ.ኤ.አ

ጠቅላላ 58 67 125
የሕግ የበላይነት 28.71 0,000 ***
አልስማማም። 3 19 22
አልተወሰነም። 32 45 77
ተስማማ 23 26
ጠቅላላ 58 3 67 125
ተሳትፎ 44.93 0,000 ***
አልስማማም። 17 57 74
አልተወሰነም። 13 8 21
ተስማማ 28 2 30
ጠቅላላ 58 67 125

ማስታወሻ ፡ *፣ ** እና *** በP<0.05፣ P<0.01፣ P<0.001 በቅደም ተከተል ጉልህ ደረጃን ያሳያሉ።

5.6.2 ሁለገብ ትንተና የትብብር አፈፃፀም እና የአስተዳደር ተግባራት ፡ የእያንዳንዱን ገለልተኛ ተለዋዋጭ
አንጻራዊ ጠቀሜታ ወይም የተጣራ ተጽእኖ ለመመርመር ሁሉንም ግራ የሚያጋቡ ሁኔታዎችን በመቆጣጠር ሁለትዮሽ ሎጂስቲክስ ሪግሬሽን ስራ ላይ
ውሏል። በሁለትዮሽ ትንታኔ ውስጥ ጉልህ የሆኑ የትንበያ ተለዋዋጮች ለሁለትዮሽ የሎጂስቲክ ሪግሬሽን ትንተና ተካተዋል. በዚህ ጥናት ውስጥ
ጥገኛ ተለዋዋጭ የመጀመሪያ ደረጃ የህብረት ሥራ ማህበራት አፈፃፀም ሲሆን ገለልተኛ ተለዋዋጮች ተጠያቂነት, ግልጽነት, ትንበያ, የህግ የበላይነት
እና ተሳትፎ ናቸው.

ሠንጠረዥ 17፡ የሁለትዮሽ ሎጅስቲክ ሪግሬሽን ትንተና ውጤቶች

ተለዋዋጮች ለ SE ፒ-እሴት ኤክስፕ(ቢ)

ተጠያቂነት 1.978 0.926 0.033 7.226

ግልጽነት 1.455 0.677 0.032 4.285
ትንበያ 0.004 1.040 0.997 1.004
የሕግ የበላይነት 1.850 0.930 0.047 6.358

ተሳትፎ 2.523 0.851 0.003 12.468

ቋሚ -15.300 3.581 0,000 0.000

ማስታወሻ ፡ B=Regression Coefficient, SE=Standard Error, P<0.05 ጉልህ እሴት ነው። Exp (B) = የዕድል ጥምርታ

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 23

በሰንጠረዥ 17 ላይ ባለው የሁለትዮሽ ሎጂስቲክስ ሪግሬሽን ውጤት መሠረት በአምሳያው ውስጥ የተካተቱት አራት ትንበያዎች
በትብብር አፈፃፀም ላይ ከፍተኛ ተፅእኖ እንዳላቸው ተገንዝበዋል። ትንበያ እዚህ ግባ የማይባል ተለዋዋጭ ስለሆነ፣ ሌሎች ጉልህ
ተለዋዋጮች በሚከተለው አንቀጽ ውስጥ ተብራርተዋል።

ተጠያቂነት በትብብር አፈጻጸም ላይ አወንታዊ እና ጉልህ ተጽእኖ አለው፣ ምክንያቱም ፒ-እሴቱ 0.033 ከ 0.05 ያነሰ እና
በስታቲስቲክስ ጉልህ ነው። እንዲሁም p-value 0.032 ከ 0.05 ያነሰ ስለሆነ ግልጽነት በትብብር አፈፃፀም ላይ ከፍተኛ ተጽዕኖ ያሳድራል.
የግሉጽነት ቅንጅታዊ እሴቶች እንደሚያሳየው አንድ ክፍል ግልጽነት እየጨመረ ሲሄድ የትብብር አፈፃፀም በ 1.455 እንደሚቀየር ይጠበቃል ፣
በአምሳያው ውስጥ ያሉት ሌሎች ተለዋዋጮች በቋሚነት ይያዛሉ። የሠንጠረዥ ውጤቶቹም በህብረት ስራ ማህበራት የህግ የበላይነት ሲተገበር ሌሎች
ገለልተኛ ተለዋዋጮችን በቋሚነት በመያዝ የህብረት ስራ ማህበራት አባላት የዕድል ጥምርታ በ6.358 የህግ የበላይነት ካልተተገበሩ የህብረት ስራ
ማህበራት ጋር ሲነጻጸር በ6.358 እጥፍ ብልጫ እንዳለው ያሳያል። የህግ የበላይነትን በተመለከተ ከ p እሴት <0.05 መደምደም ይቻላል የህብረት
ስራ ማህበራት አፈፃፀም ላይ ተጽእኖ ሊሆን ይችላል. በተጨማሪም P-value 0.003 ከ 0.05 ያነሰ, የተሳትፎ regression Coefficient
ስታቲስቲካዊ በኅብረት ሥራ ማህበራት አፈጻጸም ላይ ከፍተኛ ተፅዕኖ እንዳለው አረጋግጧል.

የሪግሬሽን ቅንጅት አወንታዊ እሴት እንደሚያመለክተው ምላሽ ሰጪዎች ተሳትፎ ሲጨምር የህብረት ሥራ ማህበሩ አፈፃፀሙን ይጨምራል።

5.7 መልካም አስተዳደርን የሚያደናቅፉ ምክንያቶች ተጠሪዎች በተጠቀሱት መሰረት

አባላት ለአንደኛ ደረጃ የህብረት ስራ ማህበራት ንግድ እና አስተዳደር ፍትሃዊ እና ዲሞክራሲያዊ ቁጥጥር ያደርጋሉ። ከዚህ
ጋር በተያያዘም ተከታታይ ችግሮች በአባላት ፊት ቀርበው ቅድሚያ እንዲሰጣቸው ጠይቀዋል የህብረት ስራ ማህበራትን የመልካም አስተዳደር
አሰራርን የሚያደናቅፉ የሚመስሏቸውን ነገሮች ቅድሚያ እንዲሰጡ ጠይቀዋል።

ሠንጠረዥ 18፡ የአስተዳደር ተግባራትን በሚያደናቅፉ ሁኔታዎች ላይ ምላሽ ሰጪዎች የሰጡት አስተያየት

እንቅፋት ምክንያቶች ድግግሞሽ 18 የደረጃ አሰጣጥ ቅደም ተከተል

የተሳትፎ እጥረት (14.40) 16 1

ተጠያቂነት ማጣት (12.80) 13 2

ግልጽነት ማጣት (10.40) 12 3
ሙስና (9.60) 08 4
የትምህርት ደረጃ (6.40) 08 5
ደካማ ምላሽ (6.40) 08 5
ደካማ የባለቤትነት ስሜት (6.40) 07 5
የትብብር ዴሞክራሲ እጦት። (5.60) 06 6
የቦርድ-አባል ግንኙነት (4.80) 06 7
የጋራ መግባባት አለመኖር (4.040) 7

ድርብ ኃላፊነት 0.58 (4.0) 7

ጊዜ እና ቆይታ 04 (3.20) 8

ደካማ ምላሽ 03 (2.40) 8

አባላት እድሜ 125 (100.0) 9

የህብረት ሥራ ማህበራት መተዳደሪያ ደንብ 10
ጠቅላላ

ማስታወሻ ፡ በቅንፍ ውስጥ ያሉ አሃዞች መቶኛን ያመለክታሉ።

የዳሰሳ ጥናቱ ውጤት (ሠንጠረዥ 18) እንደሚያሳየው ምላሽ ሰጪዎች በሁሉም የህብረተሰብ ጉዳዮች ላይ የአስተዳደር ተግባራትን
የሚያደናቅፉ ችግሮችን ወይም ምክንያቶችን አስቀምጠዋል። በአንደኛ ደረጃ የተቀመጠው ችግር የአባላት ተሳትፎ በንግዱና በኅብረት ሥራ
ማህበራቱ አስተዳደር ላይ ያለው ደካማ ተሳትፎ ነው። ይህም የኅብረት ሥራ ማህበራቱን አጠቃላይ እንቅስቃሴ ይነካል እና ወደ ውድቀት ያመራል።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

24 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

የነዚያ ምክንያቶች ምላሽ ሰጪዎች በተጠቀሱት መሰረት፡- የመልካም አስተዳደር ተግባራትን የሚያደናቅፉ ምክንያቶች የሚከተሉት ምላሽ
ሰጪዎች ተጠቅሰዋል።

• የትብብር እሴቶች እና መርሆዎች ላይ የእውቀት ማነስ. • በኅብረት ሥራ

ማህበራቱ ለአባላት የሚሰጠው ደካማ አገልግሎት። • የውጭ አካልን
አላስፈላጊ ጣልቃገብነት. • የሙስና መስፋፋት • ስለ ህብረት ስራ ማህበራት
ጉዳይ የአባላት ቸልተኝነት። • ለአባላትና ለቦርድ የሥልጠናና የትምህርት
እጥረት። • የትብብር መተዳደሪያ ደንቦችን በተመለከተ የእውቀት ማነስ። •
የኮሚቴ አባላት ለህብረት ስራ ማህበራት ተገቢውን አገልግሎት ለመስጠት
ፈቃደኛ አለመሆን። • በአባላት እና በንዑስ ኮሚቴ መካከል የታማኝነት
እጥረት። • የአባላትና የቦርድ አባላት ተግባራቸውን እና ኃላፊነታቸውን ለማክበር ፈቃደኛ አለመሆን።

5.8 መደምደሚያ እና ምክሮች

በህብረት ስራ አመራር ውስጥ የመልካም አስተዳደር ቅንጅት የአገልግሎት አሰጣጥ ዘዴዎችን ለማሻሻል ያለመ ነው።
በመሆኑም መልካም አስተዳደር ለህብረት ስራ ማህበራት ዘላቂነት በጣም አስፈላጊ ነው፡- ማጭበርበርን እና ብልሹ አሰራርን
ለመከላከል፣ ትክክለኛ ውሳኔዎችን ለማበረታታት፣ ከፍተኛ ወጪ የሚጠይቁ የገንዘብ ቅጣቶችን በማስወገድ፣ የድርጅትን
አወንታዊ ገጽታ መፍጠር/ማስጠበቅ፣ ፋይናንስና ኢንቨስትመንትን መሳብ እና ማቆየት ነው። በዚህ ጽሁፍ የአስተዳደር ቦርዱን
እና የግለሰቦችን አባላት የመልካም አስተዳደር ችግሮችን በመተግበር ረገድ የሚያደርጉትን አስተዋፅዖ እና መሰል ተግባራት
በህብረት ስራ ማህበራት አፈፃፀም ላይ የሚያደርሱትን ተፅእኖ ለመመልከት ጥረት ተደርጓል። የዚህ ጥናት አጠቃላይ ግኝቶች
እንደሚያሳዩት የአባላቶች ተሳትፎ በቢዝነስ ውስጥ አለመሰማራት፣ ግልጽነትና ተጠያቂነት ማጣት፣ የሙስና እና የዴሞክራሲ እጦት
መስፋፋት፣ የኮሚቴ አባላት ዝቅተኛ ቁርጠኝነት እና ፍላጎት ማጣት፣ ለአባላትም ሆነ ለቦርዱ የስልጠና እጥረት ተስተውለዋል። ወደ
ዝቅተኛ አፈፃፀም የሚያመራውን ናሙና ህብረት ስራ ማህበራት ውስጥ. በግኝቶቹ መሰረት የሚከተሉት ምክሮች ተላልፈዋል.

• አባላት በኅብረት ሥራ ማህበራት አስፈላጊነትና አስተዳደር ላይ የግንዛቤ ማነስ ችግር ስላለባቸው የትብብር አባላትን በፕሮግራም
እና ተከታታይ የትብብር ትምህርት በማስተማር ንቁ የአስተዳደር ሚናቸውን እንዲወጡ ማብቃት ያስፈልገዋል።

• አብዛኛዎቹ የህብረት ስራ ማህበራት ቦርድ አባላት በህብረተሰቡ ስነ-ምግባር ላይ ምንም ግንዛቤ የላቸውም። መልካም አስተዳደርን
ለማስጠበቅና ህብረተሰቡን በአግባቡ ለመምራት የትብብር ባህልና ስነ ምግባርን አውቆ እንዲሰራ።

• በኅብረት ሥራ ማኅበራት የሚሰጡት አገልግሎት ወቅታዊ ሆኖ ተገኝቷል። በዓመቱ ውስጥ የአባላትን የትብብር ተሳትፎ ለመቀጠል ወይም
ለማስቀጠል ያለ ምንም መቆራረጥ ቀጣይነት ያለው መሆን አለበት። • የትርፍ ክፍፍል ክፍያ ለረጅም ጊዜ የተቋረጠ ወይም የዘገየ
ሲሆን ይህ ቅድመ ሁኔታ አባላት በኅብረት ሥራ ማህበሩ ላይ ያላቸውን ስጋት የሚቀር መሆኑ ተረጋግጧል። በኅብረት ሥራ ማኅበራት ውስጥ
ታማኝነትን ለማስጠበቅ ተገቢውን ባለሥልጣን ትኩረት መስጠትና ሁለቱንም የድጋፍ ገንዘብ ተመላሽ እና የትርፍ ክፍፍል በወቅቱ
መክፈል ያስፈልገዋል።

• ዴሞክራሲያዊ የአስተዳደር አካሄድ እንደሌለ ታወቀ። የሙስና መስፋፋት ከፍተኛ ነው፣የህብረት ስራ አመራሮች ድርብ ኃላፊነት
እና የመልካም አስተዳደር ምሰሶዎችን አለመተግበር የመልካም አስተዳደር ተግባራት ዋና ዋናዎቹ ተደርገው የሚወሰዱት
ምላሽ ሰጪዎች እንደገለፁት መሰል ችግሮችን በመቅረፍ የመልካም አስተዳደር ስነ ምግባርን ለማስቀጠል ትኩረት ሊሰጠው
ይገባል። ማህበረሰቦቹ ። • የትብብር ቦርድን ጨምሮ አባላት የራሳቸውን መተዳደሪያ ደንብ እንደማያውቁ ተደርሶበታል። ስለዚህ
እነሱን ማወቅ እና የሰነዶቹ ቅጂ በእያንዳንዱ አባላት እጅ ላይ እንዲገኝ ማድረግ ተገቢ ትኩረት ያስፈልገዋል.

• በኅብረት ሥራ ማህበሩ የሚሰጠው አገልግሎት በተወሰነ መልኩ በግብአት ስርጭት ላይ የተገደበ ነው። ይህ ሁኔታ የአባላቱን
እርካታ ያላሳጣ እና የአባላቱን ተሳትፎ ያገደ በመሆኑ ነባር አባላትን ለማበረታታት እና ለመልካም አስተዳደር ተግባር
አዲስ አባል ለመሆን ልዩ ልዩ አገልግሎቶችን ይፈልጋል።

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013 25

• ከላይ የተጠቀሱት ችግሮች በሙሉ በአንድም ሆነ በሌላ ተያያዥነት ያላቸው ወይም የሚፈቱት በአባላትም ሆነ በመንግስት በትብብር እና ሆን
ተብሎ በሚወሰድ እርምጃ ነው። ስለዚህ ከአባላቱ ጎን እንደ ዋና ባለድርሻ ከፍተኛ ቁርጠኝነት እና የባለቤትነት ስሜት
ያስፈልጋል። ከመንግስት ጎን በመሆን በጥናት አካባቢ ተወዳዳሪ የትብብር እና ምቹ ንቅናቄ ለመፍጠር ወሳኝ የሆኑ ጉዳዮችን
ተግባራዊ ለማድረግ ትክክለኛ የትብብር ህጎችን በመቅረጽ፣ፖሊሲ እና አስፈፃሚዎችን ግንዛቤ በመፍጠር ምቹ ሁኔታ መፍጠር።

ዋቢዎች

አንደርሰን ቢኤል እና ሄኔሃን ቢኤም (2003) የህብረት ሥራ ማህበራትን መጥፎ ስም የሚያወጣው ምንድን ነው? የተግባር ኢኮኖሚክስ
እና አስተዳደር ክፍል፣ ኮርኔል ዩኒቨርሲቲ፣ በ www.agecon.ksu.edu/ በ20/10/20013 ይገኛል።

ባራት ኤን (1989) የትብብር ሞዴል በማህበረሰብ ኢኮኖሚ ልማት ሂደት ውስጥ እንደ መሳሪያ. የማህበራዊ እና ኢኮኖሚያዊ ምርምር ተቋም,
የስራ ወረቀት ቁጥር 41, ሮድስ ዩኒቨርሲቲ, ግራሃምስታውን.

Birchall J (2004) የህብረት ስራ ማህበራት እና የምዕተ ዓመቱ የልማት ግቦች። ዓለም አቀፍ የሥራ ቢሮ (ILO)፣ ጄኔቫ፣ ስዊዘርላንድ በ http://
www.ilo.org/ በ15/10/2013 ይገኛል።
ካርቫልሆ ጄ (2005). የክስ ፋይል ምርጫ፡ የናሙና ቴክኒኮች፣ የብሔራዊ ቤተ መዛግብት ኦፕሬሽን
ምርጫ ፖሊሲ፡ 14.
ኛ
ቻትፊልድ ሲ እና ኮሊንስ AJ (1980)። የባለብዙ ልዩነት ትንተና መግቢያ. 2 እትም። ቻፕማን እና አዳራሽ,
ለንደን.
ቻውድሪ፣ ኢምራን ሸሪፍ፣ ሻህናዋዝ ማሊክ እና አስማ ኢምራን (2006)። የከተማ ድህነት እና አስተዳደር፡ የሙልታን ከተማ ጉዳይ።
የፓኪስታን ልማት. ግምገማ, 45 (4): 819-830.
ኮክራን ፣ ደብሊውጂ 1977. የናሙና ዘዴዎች. 3 ኛ እትም. ኒው ዮርክ (NY) ጆን ዊሊ እና ሶንስ ኢንክ.ገጽ 167።
የኅብረት ሥራ ፌዴራል ኅብረት ሥራ ኤጀንሲ (ኤፍሲኤ) ዓመታዊ መጽሔት (2012) አዲስ አበባ ኢትዮጵያ።
ፍርድ ቤት፣ J.፣ Hyden፣ G. እና Mease፣ K. (2002b)። የአስተዳደር አፈጻጸም፡ ድምር፣ የአለም አስተዳደር ዳሰሳ የውይይት ወረቀት
ቁጥር 3፣ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ዩኒቨርሲቲ።
ዱንካን, RC (2003). አስተዳደር እና እድገት፣ በደቡብ ፓስፊክ፣ ሱቫ ዩኒቨርሲቲ ለተካሄደው የአስተዳደር ሲምፖዚየም የቀረበ ወረቀት።

Graham J፣ Amos B & Plumptre T (2003) በ 21ኛው ክፍለ ዘመን የመልካም አስተዳደር መርሆዎች ። የፖሊሲ አጭር መግለጫ
ቁጥር 15. የአስተዳደር ተቋም, ኦታዋ, ካናዳ.
ኛ
ሃጄላ፣ ኤንቲ(2000) የትብብር መርሆዎች ፣ ችግሮች እና ልምዶች 6 ኤድ.፣ ኮንራክ አሳታሚ ኃ.የተ.የግ. Ltd.፣
ሕንድ
ሃሪንግተን ቲሲ፣ ላምበርት ዲኤም እና ክሪስቶፈር ኤም (1991)። ሻጩን ለመለካት ዘዴ
አፈጻጸም. ጆርናል ኦፍ ቢዝነስ ሎጂስቲክስ 12 (1): 83-104.
ኢምራን፣ ሻሪፍ ቻውንድሪ እና ሻህናዋዝ ማሊክ። 2009. በፓኪስታን መልካም አስተዳደርን የሚነኩ ምክንያቶች፡ ተጨባጭ ትንታኔ።
የአውሮፓ የሳይንስ ምርምር ጆርናል.
ዓለም አቀፍ የትብብር አሊያንስ (ICA) (2005) የሚገኘው በ. http://www.ica.coop/ በ 18/07/2013።
Karthikeyan, (2008), የትብብር አስተዳደር -ስልጠና ማንዋል, እንግሊዝ አፍሪካ አጋርነት ፕሮጀክት (ብሪቲሽ ምክር ቤት, UK), አምቦ
ዩኒቨርሲቲ ኮሌጅ, አምቦ, ኢትዮጵያ.
Kaufmann, Daniel, Aart Kraay እና Massimo Mastruzzi (2008) 'የመንግስት ጉዳዮች VII: አጠቃላይ እና የግለሰብ አስተዳደር
አመልካቾች, 1996-2007'. የዓለም ባንክ ፖሊሲ ጥናት የሥራ ወረቀት ቁጥር 465.

Kothari, CR, 1990. የምርምር ዘዴ: ዘዴዎች እና ዘዴዎች. ሁለተኛ እትም፣ ዊሽዋ ፕራሃሻን፣ ኒው ዴሊ።

ሌደርማን፣ ዳንኤል፣ ሞርማን ሎይዛ፣ እና ሮድሪጎ ሬይስ ሶሬስ (2001)። ተጠያቂነት እና ሙስና.
የፖለቲካ ተቋማት ጉዳይ፣ የዓለም ባንክ ፖሊሲ ጥናትና ምርምር ወረቀት፣ ዋሽንግተን ዲሲ።
ሌቪን, ሪቻርድ I., (1989). ለአስተዳደር ስታቲስቲክስ. አራተኛ እትም. Prentice-ሆል, ኒው ዴሊ.
ሊንዳ ሻው (2006) የህብረት ሥራ ማህበር የኮርፖሬት አስተዳደር ጉዳይ አጠቃላይ እይታ ፣ የህብረት ሥራ ኮሌጅ የ
ማንቸስተር፣ ዩኬ

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg

Machine Translated by Google

26 የኃይል፣ ፖለቲካ እና አስተዳደር፣ ጥራዝ. 1 ቁጥር 1, ታህሳስ 2013

ማቼቴ ሲኤል (1990) የግብርና ኅብረት ሥራ ማኅበራትን ባነሰ ዝቅተኛ አፈጻጸም እንዲፈጠር አስተዋጽኦ የሚያደርጉ ምክንያቶች
የተገነቡ ቦታዎች, አግሬኮን 29 (4): 305-309.
Nakkiran, S. 2002. ስለ ትብብር አስተዳደር ሕክምና. አራተኛ እትም የቀስተ ደመና ህትመት፣ ህንድ ኦልሰን ኤም (1965)።
የጋራ ድርጊት አመክንዮ-የህዝብ እቃዎች እና የቡድኖች ጽንሰ-ሀሳብ, የሃርቫርድ ዩኒቨርሲቲ ፕሬስ, አሜሪካ.

ፐርሰን፣ ቶርስቴይን፣ ጄራርድ ሮላንድ እና ጊዶ ታቤሊኒ። (1997) የስልጣን ክፍፍል እና የፖለቲካ ተጠያቂነት። የሩብ ዓመት
ጆርናል ኦቭ ኢኮኖሚክስ, 112 (4): 1163-1202.
ኩሬሺ፣ ሳርፍራዝ ካን (1999)፣ “በልማት ጉዳዮች ላይ የአስተዳደር አመለካከት”፣ እ.ኤ.አ.
የፓኪስታን ልማት ግምገማ፣ ጥራዝ. 38 (4)፡ 327-332።
ታምራት (2010) የመልካም አስተዳደር ተግባርን የሚነኩ ሁኔታዎች ግምገማ፣ የአምቦ ዩኒቨርሲቲ ኮሌጅ፣ አምቦ፣ ኢትዮጵያ።

UNDP (2002) የሰው ልማት ሪፖርት፡ በተበታተነ ዓለም ውስጥ ዴሞክራሲን ማጠናከር፣ ኦክስፎርድ ዩኒቨርሲቲ ፕሬስ፣ ኒው
ዮርክ።
ቬራኩማራን ጂ እና ሲ ፒትቻል፣ (2005)። በትግራይ ክልል መቐለ ዩንቨርስቲ ዲሞክራሲያዊ ባህልን በማስተዋወቅ የህብረት ስራ
ማህበራት ሚና

©የአሜሪካን የፖሊሲ ልማት ምርምር ተቋም www.aripd.org/jpg