QUY ĐỊNH IUU VÀ FDA VỀ VIỆC XUẤT KHẨU SẢN PHẨM THỦY SẢN

1. IUU
1.1. Định nghĩa
IUU là quy định về chố ng đá nh bắ t hả i sả n bấ t hợ p phá p, khô ng khai bá o và
khô ng theo quy định.
- Khai thác bất hợp pháp: Bao gồ m cá c hoạ t độ ng khai thá c thủ y sả n vi
phạ m luậ t phá p quố c gia hay quố c tế (khai thá c khô ng có giấ y phép, bá o
cá o sả n lượ ng thấ p hơn thự c tế, đá nh bắ t cá nhỏ hơn kích cỡ cho phép…)
hoă c vi phạ m cá c quy định khá c củ a luậ t phá p trong nướ c và quố c tế
- Khai thác không theo quy định: Khai thá c tạ i khu vự c biển mà nơi đó khô ng
á p dụ ng cá c biện phá p quả n lý hay khu bả o tồ n quố c gia, quố c tế.
- Khai thác không báo cáo: Hoạ t độ ng khai thá c thủ y sả n khô ng đượ c bá o
cá o chính xá c cho cơ quan quả n lý. Thiếu só t trong bá o cá o cũ ng có thể là
sự che dấ u họ at độ ng bấ t hợ p phá p.
1.2. Các hành vi khai thác IUU vi phạm quy định của EU

Gồm 12 hành vi:

- Đá nh bắ t mà khô ng có giấ y phép hợ p lệ, khô ng đượ c quố c gia tà u treo cờ
hay quố c gia ven biển có liên quan cấ p phép hay cho phép
- Khô ng hoà n thà nh nghĩa vụ lưu và bá o cho dữ liệu liên quan, bao gồ m dữ
liệu đượ c truyền bở i hệ thố ng giá m sá t tà u qua vệ tinh, hoặ c thô ng bá o
trướ c theo quy định.
- Đá nh bắ t trong khu vự c khép kín, và o thờ i điểm mù a vụ đã kết thú c, đá nh
bắ t quá độ sâ u cho phép.
- Đá nh bắ t loà i đượ c tạ m đừ ng đá nh bắ t hoặ c loà i cấ m đá nh bắ t.
- Sử dụ ng cô ng cụ đá nh bắ t bị cấ m hoặ c khô ng đú ng quy định.
- Là m giả hay che dấ u dấ u vết, danh tính hay đă ng kiểm.
- Che dấ u, giả mạ o hay hủ y chứ ng cứ liên quan đến mộ t cô ng tá c điều tra.
- Cả n trở cô ng việc củ a lự c lượ ng chứ c nă ng thự c hiện nhiệm vụ giá m sá t,
kiểm tra sự tuâ n thủ đố i vớ i cá c biện phá p bả o tồ n và quả n lý hay cầ n trở
cô ng việc củ a quan sá t viên thự c hiện nhiệm vụ theo quy định.
- Đưa lên khoang, vậ n chuyển cá nhỏ quá cỡ , trá i vớ i điều luậ t hiện đang có
hiệu lự c.
- Vậ n chuyển hoặ c cù ng tham gia hoạ t độ ng đá nh bắ t, hỗ trợ hay tiếp ứ ng
cho cá c tà u đá nh bắ t đã đượ c xá c định có thự c Liện hà nh vi khai thá c IUU,
đặ c biệt là cá c tà u đã bị đưa và o danh sá ch tà u đá nh bắ t bấ t hợ p phá p,
khô ng bá o cá o và khô ng theo quy định củ a EU.
- Thự c hiện hoạ t độ ng đá nh bắ t trong khu vự c quả n lý củ a mộ t tổ chứ c quả n
lý nghề cá khu vự c theo cá ch thứ c khô ng phù hợ p hoặ c trá i biện phá p bả o
tồ n và quả n lý củ a tổ chứ c, treo cờ củ a quố c gia khô ng phả i là thà nh viên
củ a tổ chứ c, khô ng hợ p tá c vớ i tổ chứ c theo đú ng quy định.
- Tà u khô ng mang quố c tịch, theo luậ t quố c tế là tà u khô ng đượ c phép treo
cờ củ a quố c gia nà o, và theo Điều 92 Cô ng ướ c củ a Liên Hợ p quố c về Luậ t
 biển nă m 1982, là tà u treo cờ củ a hai hay nhiều hơn hai quố c gia mà nó sử
dụ ng theo sở thích củ a mình và do đó hoạ t độ ng trên biển mà khô ng đượ c
quả n lý.
1.3. Các trường hợp bị từ chối nhập khẩu vào EU
7 trường hợp Cơ quan có chứ c nă ng củ a cá c nướ c thà nh viên EU sẽ từ chố i
nhậ p khẩ u cá c sả n phẩ m thủ y sả n nếu xá c định:
- Bên nhậ p khẩ u khô ng thể trình Giấ y chứ ng nhậ n khai thá c sả n phẩ m thủ y
sả n liên quan hay hoà n thà nh mọ i nghĩa vụ theo quy định.
- Sả n phẩ m dự kiến nhậ p khẩ u khô ng cù ng chủ ng loạ i ghi trong Giấ y chứ ng
nhậ n khai thá c.
- Giấ y chứ ng nhậ n khai thá c khô ng đượ c chứ ng thự c bở i cơ quan có thẩ m
quyền củ a quố c gia mà tà u treo cờ .
- Giấ y chứ ng nhậ n khai thá c khô ng cung cấ p đầ y đủ mọ i thô ng tin yêu cầ u.
- Bên nhậ p khẩ u khô ng thể chứ ng minh sả n phẩ m thủ y sả n tuâ n thủ theo
điều kiện quy định.
- Tà u đá nh bắ t thể hiện trên giấ y chứ ng nhậ n khai thá c là tà u thự c hiện đá nh
bắ t đã bị đưa và o danh sá ch tà u đá nh bắ t bấ t hợ p phá p, khô ng bá o cá o và
khô ng theo quy định
- Giấ y chứ ng nhậ n khai thá c đượ c chứ ng thự c bở i cơ quan chứ c nă ng củ a
quố c gia tà u treo cờ mà quố c gia đã đượ c xá c định là quố c gia khô ng hợ p
tá c trong việc chố ng khai thá c IUU.
1.4. Quy định của EU với các nước xuất khẩu thủy sản sang EU
- Tấ t cả cá c sả n phẩ m thủ y sả n nhậ p khẩ u và o EU đều phả i có chứ ng nhậ n khai
thá c, có thô ng tin về cá c loà i, vị trí khai thá c, tà u cá , ngà y khai thá c, và bấ t kỳ
hoạ t độ ng trung chuyển nà o. Trong trườ ng hợ p bị nghi ngờ là khai thá c IUU, cá c
quố c gia thà nh viên EU có thể từ chố i nhậ p khẩ u.
1.5. Thách thức Việt Nam đang gặp phải
Hiện nay, Việt Nam hiện đang ở trong danh sá ch 07 quố c gia nhậ n Thẻ và ng.
Ngà y 23/10/2017, EC cả nh bá o Thẻ và ng đố i vớ i sả n phẩ m hả i sả n khai thá c củ a
Việt Nam bở i chú ng ta chưa kiểm soá t đượ c hoạ t độ ng khai thá c IUU, cô ng tá c quả n
lý nghề cá Việt Nam chưa tương đồ ng vớ i quả n lý nghề cá khu vự c và thế giớ i, đặ c
biệt là chưa đá p ứ ng đượ c cá c quy định về truy xuấ t nguồ n gố c sả n phẩ m hả i sả n
khai thá c củ a EC.
Nếu khô ng đượ c gỡ bỏ , việc nhậ n Thẻ và ng từ EC sẽ gâ y ra nhiều tá c độ ng xấ u,
ả nh
hưở ng trự c tiếp tớ i việc xuấ t khẩ u hả i sả n sang EU củ a Việt Nam, sau đó sẽ sớ m ả nh
hưở ng đến thị trườ ng Mỹ và cá c thị trườ ng tiềm nă ng khá c.
Cá c hệ lụ y có thể xả y ra:
- Xuấ t khẩ u thủ y sả n sang EU sẽ giả m do khi quố c gia xuấ t khẩ u bị nhậ n thẻ và ng,
cá c khá ch hà ng tạ i EU sẽ rấ t e ngạ i việc bị phạ t theo quy định IUU củ a EC nên sẽ
giả m hoặ c ngừ ng mua hà ng.
- Tên quố c gia bị cả nh bá o sẽ đượ c cô ng khai trên cá c tạ p chí và website chính
thứ c
 củ a EU. Điều nà y là m xấ u đi hình ả nh và ả nh hưở ng xấ u đến uy tín, thương hiệu.
- Cá c thị trườ ng khá c có thể sẽ á p dụ ng cá c quy định kiểm soá t nghiêm ngặ t hơn
dà nh
cho nướ c bị EU phạ t Thẻ và ng (ví dụ thị trườ ng Mỹ, quố c gia á p dụ ng hệ thố ng
kiểm soá t thủ y sả n nhậ p khẩ u nhằ m chố ng lạ i nạ n khai thá c IUU từ ngà y
01/01/2018).
- Trong thờ i gian bị thẻ và ng, 100% containers hà ng hả i sả n xuấ t khẩ u từ nướ c bị
Thẻ và ng sang EU bị giữ lạ i để kiểm tra nguồ n gố c khai thá c. Việc kiểm tra sẽ
khiến thờ i gian vậ n chuyển mấ t thêm thờ i gian, thậ m chí tớ i 3-4 tuầ n/container.
- Sau 6 thá ng, EC sẽ đá nh giá về việc triển khai cá c quy định về IUU củ a quố c gia
đó , nếu đã triển khai đầ y đủ cá c quy định thì đượ c dỡ bỏ Thẻ và ng, nếu việc triển
khai có tiến bộ thì EC có thể gia hạ n để hoà n thiện cá c nộ i dung cò n thiếu, nếu
cá c khuyến nghị khô ng đượ c thự c hiện hoặ c triển khai khô ng hiệu quả sẽ bị á p
dụ ng Thẻ đỏ (cấ m xuấ t khẩ u hả i sả n và o EU).
2. FDA

FDA chịu trá ch nhiệm về sự an toà n củ a tấ t cả cá và cá c sả n phẩ m thủ y sả n và o

Hoa Kỳ. Cơ quan nà y sử dụ ng mọ i cô ng cụ hiện có để xá c định cá c mố i đe dọ a trướ c
mắ t hoặ c tiềm ẩ n cũ ng như cá ch hà nh độ ng tố t nhấ t để bả o vệ sứ c khỏ e và an toà n
cộ ng đồ ng. Là mộ t phầ n trong nỗ lự c an toà n nhậ p khẩ u củ a FDA, cơ quan nà y cung
cấ p cà ng nhiều thô ng tin và hướ ng dẫ n có sẵ n cà ng tố t cho ngườ i tiêu dù ng, ngà nh
cô ng nghiệp và chính phủ về an toà n thủ y sả n.

5 điểm chính cầ n biết để bắ t đầ u nhậ p khẩ u cá c sả n phẩ m thự c phẩ m và o Hoa Kỳ

để đá p ứ ng tấ t cả cá c hướ ng dẫ n chính củ a FDA.

2.1. Đăng ký Cơ sở với Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ
2.2. Chỉ định một Đại lý Thực phẩm Hoa Kỳ để xử lý Thông tin liên lạc Hoa
Kỳ của cơ sở

Tấ t cả cá c nhà nhậ p khẩ u thự c phẩ m theo yêu cầ u củ a Hoa Kỳ phả i có mộ t đạ i lý

thự c phẩ m Hoa Kỳ là m lý do cho cá c liên lạ c củ a FDA liên quan đến cá c lô hà ng thự c
phẩ m đến . Cá c FDA sẽ liên lạ c vớ i đạ i lý củ a cơ sở để kiểm tra tiến độ và để xá c minh
rằ ng tấ t cả an toà n thự c phẩ m yêu cầ u đang đượ c duy trì.

2.3. Nhận tất cả các Giấy phép cần thiết

Theo Cơ quan Hả i quan và Bả o vệ Biên giớ i Hoa Kỳ , cá c sả n phẩ m thự c phẩ m

đượ c nhậ p khẩ u và o Hoa Kỳ có thể yêu cầ u thêm giấ y phép, giấ y chứ ng nhậ n sứ c
khỏ e và /hoặ c cá c chứ ng nhậ n chuyên ngà nh khá c. Nhữ ng thự c phẩ m nà y bao gồ m
nhưng khô ng giớ i hạ n ở : thịt, sữ a, thịt gia cầ m, trứ ng và cá c sả n phẩ m khá c có nguồ n
gố c độ ng vậ t.

2.4. Hiểu các Yêu cầu của FDA đối với Sản phẩm Thực phẩm của cơ sở
 Mỗ i lô hà ng thự c phẩ m đượ c nhậ p khẩ u và o Hoa Kỳ , từ trá i câ y tươi đến gia sú c,
đều có cá c yêu cầ u cụ thể phả i đượ c đá p ứ ng để vượ t qua kiểm tra và đượ c phép đi
qua cả ng nhậ p cả nh .

2.5. Đảm bảo sản phẩm của bạn được dán nhãn phù hợp
2.6. Phần này đưa ra các yêu cầu cụ thể đối với cá và sản phẩm thủy sản
nhập khẩu
- Xá c minh nhà nhậ p khẩ u.
Mọ i nhà nhậ p khẩ u cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n phả i:
 Lấ y cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n từ mộ t quố c gia có mộ t thỏ a thuậ n chính thứ c
bằ ng vă n bả n giữ a hai hoặ c nhiều bên thiết lậ p quan hệ đố i tá c đang có hiệu
lự c (MOU) hoặ c thỏ a thuậ n tương tự vớ i FDA, bao gồ m cá hoặ c sả n phẩ m
thủ y sả n và chứ ng minh sự tương đương hoặ c tuâ n thủ củ a hệ thố ng kiểm tra
củ a quố c gia nướ c ngoà i vớ i hệ thố ng củ a Hoa Kỳ, phả n á nh chính xá c tình
hình hiện tạ i giữ a cá c bên ký kết và đang hoạ t độ ng và có hiệu lự c thi hà nh
toà n bộ
 Có và thự c hiện cá c thủ tụ c xá c minh bằ ng vă n bả n để đả m bả o rằ ng cá và cá c
sả n phẩ m thủ y sả n mà họ cung cấ p để nhậ p khẩ u và o Hoa Kỳ đượ c chế biến
phù hợ p vớ i cá c yêu cầ u củ a phầ n nà y. Cá c thủ tụ c phả i liệt kê tố i thiểu:
 Cá c thô ng số kỹ thuậ t củ a sả n phẩ m đượ c thiết kế để đả m bả o rằ ng sả n
phẩ m khô ng bị tạ p nhiễm theo mụ c 402 củ a Đạ o luậ t Thự c phẩ m, Dượ c
phẩ m và Mỹ phẩ m Liên bang (Ghi chú ) vì nó có thể gâ y hạ i cho sứ c khỏ e
hoặ c đã đượ c chế biến trong điều kiện khô ng hợ p vệ sinh.
 Cá c bướ c khẳ ng định có thể bao gồ m bấ t kỳ bướ c nà o sau đâ y:

(A) Nhậ n từ nhà chế biến nướ c ngoà i HACCP và hồ sơ giá m sá t vệ sinh theo
yêu cầ u củ a phầ n nà y liên quan đến lô cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n cụ thể
đượ c đề nghị nhậ p khẩ u;

(B) Lấ y giấ y chứ ng nhậ n tiếp tụ c hoặ c theo lô từ cơ quan kiểm tra củ a chính
phủ nướ c ngoà i thích hợ p hoặ c bên thứ ba có thẩ m quyền chứ ng nhậ n rằ ng
cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n nhậ p khẩ u đượ c hoặ c đã đượ c chế biến phù hợ p
vớ i cá c yêu cầ u củ a phầ n nà y;

(C) Thườ ng xuyên kiểm tra cá c cơ sở củ a nhà chế biến nướ c ngoà i để đả m
bả o rằ ng cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n nhậ p khẩ u đang đượ c chế biến phù hợ p
vớ i cá c yêu cầ u củ a phầ n nà y;

(D) Lưu giữ trong hồ sơ bả n sao kế hoạ ch HACCP củ a nhà chế biến nướ c
ngoà i bằ ng tiếng Anh và vă n bả n bả o đả m củ a nhà chế biến nướ c ngoà i rằ ng
cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n nhậ p khẩ u đượ c chế biến phù hợ p vớ i cá c yêu
cầ u củ a bộ phậ n;

(E) Kiểm tra định kỳ cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n nhậ p khẩ u và lưu trong hồ
sơ mộ t bả n sao bằ ng tiếng Anh vă n bả n bả o đả m củ a nhà chế biến nướ c
 ngoà i rằ ng cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n nhậ p khẩ u đượ c chế biến phù hợ p vớ i
cá c yêu cầ u củ a phầ n nà y hoặ c,

(F) Cá c biện phá p xá c minh khá c nếu thích hợ p cung cấ p mứ c độ đả m bả o

tương đương về việc tuâ n thủ cá c yêu cầ u củ a phầ n nà y.

- Bên thứ ba có thẩ m quyền. Nhà nhậ p khẩ u có thể thuê mộ t bên thứ ba có thẩ m
quyền để hỗ trợ hoặ c thự c hiện bấ t kỳ hoặ c tấ t cả cá c hoạ t độ ng xá c minh. Bao
gồ m cả việc thay mặ t nhà nhậ p khẩ u viết cá c thủ tụ c xá c minh củ a nhà nhậ p
khẩ u.
- Hồ sơ. Nhà nhậ p khẩ u phả i lưu giữ hồ sơ, bằ ng tiếng Anh, ghi lạ i việc thự c hiện
và kết quả củ a cá c bướ c khẳ ng định.
- Xá c định sự tuâ n thủ . Phả i có bằ ng chứ ng rằ ng tấ t cả cá và cá c sả n phẩ m thủ y sả n
đượ c đề nghị nhậ p cả nh và o Hoa Kỳ đã đượ c chế biến trong cá c điều kiện tuâ n
thủ phầ n nà y. Nếu khô ng có sự đả m bả o rằ ng cá hoặ c sả n phẩ m thủ y sả n nhậ p
khẩ u đã đượ c chế biến trong cá c điều kiện tương đương vớ i yêu cầ u củ a cá c nhà
chế biến trong nướ c theo phầ n nà y, thì sả n phẩ m sẽ bị tạ p nhiễm và sẽ bị từ chố i
nhậ p cả nh.

Ghi chú:

- Thự c phẩ m là bấ t hợ p phá p (bị pha trộ n) nếu nó có hoặ c chứ a thêm chấ t độ c
hoặ c chấ t có hạ i (có hạ i) có thể gâ y hạ i cho sứ c khỏ e (Điều 402 (a) (1)).
- Thự c phẩ m là bấ t hợ p phá p nếu nó có chứ a hoặ c chứ a chấ t độ c hoặ c chấ t có hạ i
có trong tự nhiên mà thô ng thườ ng gâ y hạ i cho sứ c khỏ e (Mụ c 402 (a) (1)).
- Phụ gia thự c phẩ m (Phầ n 201) phả i đượ c FDA xá c định là an toà n trướ c khi
chú ng có thể đượ c sử dụ ng trong thự c phẩ m hoặ c trở thà nh mộ t phầ n củ a thự c
phẩ m do quá trình chế biến, đó ng gó i, vậ n chuyển hoặ c bả o quả n thự c phẩ m
(Phầ n (409)
- Cá c sả n phẩ m nô ng nghiệp thô là bấ t hợ p phá p nếu chú ng chứ a dư lượ ng thuố c
bả o vệ thự c vậ t khô ng đượ c phép hoặ c vượ t quá dung sai đượ c thiết lậ p theo quy
định củ a Cơ quan Bả o vệ Mô i trườ ng (Mụ c 402 (a) (2) (b) và Mụ c 408)).
- Thự c phẩ m là bấ t hợ p phá p nếu nó đã đượ c chế biến, đó ng gó i hoặ c bả o quả n
trong điều kiện khô ng hợ p vệ sinh, theo đó nó có thể gâ y hạ i cho sứ c khỏ e (Điều
402 (a) (4)).
- Hộ p đự ng thự c phẩ m phả i khô ng có bấ t kỳ chấ t độ c hạ i hoặ c có hạ i nà o có thể
gâ y hạ i cho sứ c khỏ e (Mụ c 402 (a) (6)). Mộ t số vậ t liệu đó ng gó i, ví dụ như hộ p
đự ng bằ ng nhự a hoặ c vinyl, có thể là "phụ gia thự c phẩ m" theo quy định (Điều
409).
- Chỉ nhữ ng mà u đượ c Cụ c Quả n lý Thự c phẩ m và Dượ c phẩ m cho là an toà n mớ i
có thể đượ c thêm và o thự c phẩ m (Mụ c 721). Thự c phẩ m là bấ t hợ p phá p nếu nó
có hoặ c chứ a (cá c) mà u khô ng an toà n (Điều 402 (c)). Trừ khi đượ c miễn trừ
theo quy định, mà u sử dụ ng trong thự c phẩ m phả i thuộ c cá c lô đượ c Cụ c Quả n lý
Thự c phẩ m và Dượ c phẩ m kiểm nghiệm và chứ ng nhậ n (Mụ c 721 (c)).
- Thự c phẩ m là bấ t hợ p phá p nếu bấ t kỳ bộ phậ n nà o củ a nó bẩ n thỉu, thố i rữ a, bị
phâ n hủ y hoặ c "khô ng phù hợ p" (Mụ c 402 (a) (3)).
- Thự c phẩ m là bấ t hợ p phá p nếu nó là sả n phẩ m củ a độ ng vậ t bị bệnh hoặ c độ ng
vậ t đã chết khô ng phả i do giết mổ (Phầ n 402 (a) (5)).