BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HOA SEN

KHOA LOGISTICS VÀ THƯƠNG MẠI
QUỐC TẾ

----------

BÁO CÁO CUỐI KỲ

Đề tài : NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG BLOCKCHAIN TRONG
LOGISTICS

Môn học : Ứng dụng Blockchain trong kinh

doanh quốc tế
Giáo viên hướng dẫn : ???
Sinh viên thực hiện : nhóm
1. Nguyễn Nam Anh
2. Khưu Thị Ngọc Nguyên
3. Đoàn Trương Ngọc Nhi 22000078
4. Đỗ Hải Triều

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 12 năm 2022

 LỜI CAM KẾT
“Chúng tôi đã đọc và hiểu và các hành vi vi phạm liêm chính học thuật. Chúng
tôi cam kết bằng danh dự cá nhân rằng bài làm này do chúng tôi tự thực hiện và
không vi phạm về liêm chính học thuật.”

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 01 năm 2022

(Sinh viên thực hiện ký và ghi rõ họ tên)
 LỜI CẢM ƠN

Bài báo cáo “ỨNG DỤNG BLOCKCHAIN TRONG LOGISTICS” của nhóm
chúng tôi được thực hiện là nhờ sự gắn bó, đoàn kết và tinh thần trách nhiệm của
tất cả các thành viên. Các bạn đều đồng lòng, nỗ lực hết mình, góp ý, đóng góp ý
kiến chân thành đưa ra những lời góp ý chân thành để cùng nhau hoàn thiện bài
báo cáo này.

       Trước hết, tất cả các thành viên trong nhóm chúng tôi gửi lời cảm ơn chân
thành đến Giảng viên bộ môn Ứng dụng Blockchain trong Kinh doanh quốc tế -
cô Hà Thị Ngọc Oanh. Chính những sự nhiệt huyết trong quá trình giảng dạy đã
đem đến tinh thần ham học hỏi cho chúng tôi. Đây sẽ là bước đệm để chúng tôi
ứng dụng bài học vào công việc trong tương lai.

      Bên cạnh đó, chúng tôi cũng xin chân thành cảm ơn tác giả của các bài
nghiên cứu kinh tế đã phân tích các thông tin một cách rất chi tiết và rõ ràng.
Điều này đã hỗ trợ chúng tôi rất nhiều trong quá trình hoàn thiện bài báo cáo và
tránh tình trạng thu thập thông tin sai lệch.

      Tuy nhiên, do có nhiều mặt hạn chế về hiểu biết nên bài báo cáo này chắc
chắn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, sai số cho nên nhóm chúng tôi hi vọng
được thầy đóng góp, bổ sung để bài báo cáo được chỉnh chu và hoàn thiện hơn. 

       Cuối cùng, tất cả các thành viên nhóm chúng tôi mong thầy luôn thành
công và phát triển trên con đường sự nghiệp với thật nhiều sức khỏe.
 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................

TP. Hồ Chí Minh, Ngày … tháng… năm 2022

NGƯỜI NHẬN XÉT
 MỤC LỤC
LỜI CAM KẾT............................................................................................2
LỜI CẢM ƠN..............................................................................................3
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN.....................................................................4
NHẬP ĐỀ....................................................................................................6
PHẦN 1: LOGISTICS TRƯỚC KHI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
BLOCKCHAIN............................................................................................7
1. Lượng giấy tờ nhiều - Tốn nhiều thời gian (quy trình phức tạp)...............7
2. Hàng và giấy tờ có nguy cơ bị mất - Khó truy vết hàng hóa.....................8
3. Quản lý kho bãi và vận chuyển...............................................................9
PHẦN 2: LOGISTICS SAU KHI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ BLOCKCHAIN
.................................................................................................................10
1. Quản lý thông tin, dữ liệu nhằm giảm lượng giấy tờ..............................10
2. Tự động hóa quy trình bằng smart contract:.........................................12
3. Quản lý, theo dõi đơn hàng.................................................................14
4. Cải thiện tính minh bạch.....................................................................15
5. Truy xuất nguồn gốc và xác định sản phẩm giả mạo..............................16
PHẦN 3: CƠ HỘI, THÁCH THỨC VÀ CÁC PHƯƠNG ÁN ĐỀ XUẤT........17
1. Cơ hội................................................................................................17
2. Thách thức..........................................................................................19
3. Các giải pháp nâng cao vai trò của Blockchain đối với ngành Logistics....20
KẾT LUẬN................................................................................................21
TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................22
 NHẬP ĐỀ

Trong sự phát triển kinh tế thế giới, nhất là trong thời đại của cuộc cách mạng
công nghiệp 4.0 thì vai trò của thông tin càng có vị trí quan trọng. Tuy nhiên, vấn
đề bảo mật và bất cân xứng thông tin hiện nay đang là những vấn đề mà mọi
người đặc biệt quan tâm. Sự minh bạch trong thông tin tạo nên niềm tin cho các
bên liên quan khi tham gia các giao dịch, và cũng là cơ sở nền tảng thúc đẩy sự đi
lên của nền kinh tế. Blockchain nổi lên như một hiện tượng của công nghệ, với
những hứa hẹn mà nó mang lại nhu là một nơi lưu trữ dữ liệu.

Hiện nay, BlockChain đã và đang bùng nổ trên toàn cầu tại nhiều các quốc gia
khác nhau. Với những tác động tích cực của nó, blockchain có tiềm năng thúc
đẩy sự phát triển của kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên công nghệ BlockChain vẫn còn
khá xa lạ ở Việt Nam và đa phần thị trường trong nước mới chỉ biết tới một vài
ứng dụng của công nghệ này như các loại tiền điện tử. BlockChain không chỉ
ứng dụng trong tiền thuật toán nói riêng. Khả năng ứng dụng của công nghệ này
rất rộng mở cả ở Việt Nam và trên thế giới, trong các lĩnh vực như công nghệ tài
chính, công nghiệp sản xuất, dịch vụ công, giáo dục hay năng lượng… đặc biệt là
Logistics
Có thể nhận thấy, nếu ứng dụng được tốt công nghệ BlockChain vào các lĩnh vực
tại Việt Nam, ta có thể tối ưu hóa cơ sở hạ tầng để giải quyết các vấn đề một cách
hiệu quả hơn, chính xác hơn và giảm thiểu tối đa rủi ro. Chính vì vậy cần có
những nghiên cứu cụ thể về công nghệ BlockChain đối với các lĩnh vực, đặc biệt
là trong Logistics và quản trị chuỗi cung ứng. Với những hứa hẹn mà blockchain
mang lại, với một tham vọng phát triển nền kinh tế, trở thành cú hích cho nhiều
lĩnh vực, trong đó có logistics. Do đó, chúng em quyết định chọn đề tài “Nghiên
cứu ứng dụng công nghệ BlockChain trong Logistics”.
 PHẦN 1: LOGISTICS TRƯỚC KHI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
BLOCKCHAIN

Ý nghĩa của Logistic trong kinh doanh là khi doanh nghiệp tập trung và
đầu tư vào thiết kế, sản xuất sản phẩm, dịch vụ để đáp ứng nhu cầu của khách
hàng tốt đến mấy nhưng nếu những sản phẩm đó không đến tay khách hàng
đúng nơi, đúng thời điểm thì doanh nghiệp vẫn sẽ thất bại. Do vậy việc tối ưu
và cải thiện quản lý của ngành logistic là một trong những vấn để quan trọng,
giúp thúc đẩy nền kinh tế chung cũng như gia tăng tốc độ lưu thông của sản
phẩm trên thị trường. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ hiện đại như
IoT, điện toán đám mây, blockchain, smart contract thì các quy trình vận
chuyển cũng như thủ tục đã được rút ngắn hơn trước đây rất nhiều. Bài báo
cáo này sẽ đưa ra các thực trạng trước khi có blockchain và hiện tại (sau khi
blockchain xuất hiện và được áp dụng).

1. Lượng giấy tờ nhiều - Tốn nhiều thời gian (quy trình phức tạp)

Hình 1. Sơ Đồ Quy Trình Nhập Khẩu

 +Từ sơ đồ trên ta có thể thấy được, số lượng giấy tờ ở các khâu trong quy
trình logistic rất nhiều, trên đây là ví dụ các khâu kể khi hàng được giao tại cảng
đến khi chủ hàng nhận được. Chúng ta thấy sẽ tối đa là 28 bước (128b) và tối
thiểu là 10 bước (122a). Ở mỗi khâu sẽ có nhiều loại giấy tờ, bên cạnh đó để
xử lý cũng như thực hiện quá trình :”nhận-điền-giao-nộp” cũng rất phức tạp, gây
lãng phí, mất nhiều thời gian của bên xử lý cũng như của các doanh nghiệp.

2. Hàng và giấy tờ có nguy cơ bị mất - Khó truy vết hàng hóa

+Bên cạnh đó còn có sai sót, nhầm lẫn giấy tờ hay thất lạc giấy tờ gây ra
khoảng thời gian chậm trễ từ cả 2 phía. Làm thiếu các giấy tờ quan trọng trong
khi vận chuyển. Dẫn đến kết quả xấu cho hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp. Khó liên kết với nhau do lượng dữ liệu và giấy tờ quá lớn khi mỗi lô
hàng sẽ có các bộ chứng từ, giấy tờ khác nhau.

+Số lượng giấy tờ quá nhiều trong cả quy trình của ngành Logistic cũng
làm cho các doanh nghiệp hay cơ quan quản lý rất khó khăn trong khâu quản lý
vì trước khi có công nghệ blockchain thì các cơ quan doanh nghiệp chỉ có thể
quản lý bằng cách sử dụng nhân sự con người. Do đó cũng không tối ưu quá
trình, chi phí, một cách triệt để vì chưa có hệ thống quản lý. Thiếu kho cơ sở dữ
liệu và có quyền truy cập để tham khảo, cập nhật thông tin hàng hóa một cách
nhanh nhất.

+Trong quá trình vận chuyển có thể hàng hóa bị đánh cắp, đánh tráo, hay
thất lạc. Các bên liên quan cũng gặp khó khăn trong quá trình truy vết theo dấu
hàng hóa bằng các phương pháp thông thường như quan sát camera, điều tra
bằng chứng, lời khai hay thậm chí là phải xem xét lại cả quá trình vận chuyển
của lô hàng.
 Kết quả dẫn đến thiếu thông tin để xử lý vấn đề như thay đổi tuyến đường
hàng hóa, khó khăn trong truy vết, quản lý, giám sát. Gây ra lãng phí không đáng
có.

3. Quản lý kho bãi và vận chuyển

Hình 2. Sơ đồ quản lý hàng hóa tồn kho bằng cách truyền thống

Ví dụ: Đối với các nhà kho truyền thống trước khi được áp dụng công nghệ IoT
và ứng dụng blockhain vào quản lý thì:

+ Hàng hóa được quản lý theo các kệ hàng, và sổ sách/phần mềm excel
của người thủ kho. Được vận hành một cách thủ công giữa việc nhập hàng và
xuất hàng.

+ Doanh nghiệp phải thuê nhiều nhân sự nhằm đảm bảo quá trình quản lý,
giám sát trong kho truyền thống, làm cho chi phí nhân sự tăng cao nhiều lần.

+ Việc tìm kiếm và nhầm lẫn giữa các kệ hàng hay xác định vị trí hàng
hóa gặp nhiều khó khăn. Việc kiểm tra hàng tồn kho, hay các sản phẩm nhỏ, lẻ
đối với các kho hàng dịch vụ bằng cách kiểm,đếm hay xác định lô hàng nào còn
hạn sử dụng hay hư hỏng cũng được thực hiện thông qua các nhân viên kho bãi.
 + Không theo sát được không gian, môi trường, nhiệt độ, độ ẩm của kho
bãi đối với các hàng hóa dễ hư hỏng như thực phẩm, đồ đông lạnh, hóa chất,…
để có thể điều chỉnh một cách nhanh nhất.

PHẦN 2: LOGISTICS SAU KHI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ

BLOCKCHAIN

1. Quản lý thông tin, dữ liệu nhằm giảm lượng giấy tờ.

Hiện nay, việc xuất nhập khẩu đem lại nguồn thu rất lớn cho các nước,
được xem là cánh tay đắc lực trong việc tăng trưởng kinh tế, tuy nhiên trong đó
vẫn còn rất nhiều công đoạn và mỗi công đoạn đều cần có sự chuyển giao và phát
sinh hàng loạt các loại giấy tờ cần được xác nhận (tờ khai hải quan, hóa đơn
thương mại, vận đơn, giấy phép nhập khẩu, …). Việc sử dụng các giấy tờ/chứng
từ truyền thống đem lại rất nhiều các khó khăn:

- Tốn kém về thời gian và tiền bạc: vì quy trình vận chuyển đuờng dài bao
gồm rất nhiều thủ tục giấy tờ liên kết với nhau. Nếu như có một lô hàng phải đi
qua nhiều lục địa, nhiều nước thì số lượng giấy tờ khi phải thông quan hoặc nhập
cảnh sẽ rất nhiều đồng thời cũng tiêu thêm rất nhiều chi phí cộng với thời gian
đợi chờ hoàn tất thủ tục giấy tờ.

- Có nguy cơ bị ăn cắp dữ liệu, hack, giả mạo, đánh tráo hoặc gian lận: vì
các giấy tờ đơn thuần được bảo mật rất kém nên nếu bị xâm phạm thì hacker có
thể truy cập vào tất cả dữ liệu được lưu trữ.

- Gây rào cản thương mại: Một số công ty phải dựa vào dữ liệu nhập liệu
thủ công để theo dõi xuất xứ và tình trạng lô hàng nên việc này sẽ trở nên khó
khăn hơn khi di muốn tiến sâu hơn và thương mại toàn cầu.
 Vì vậy, công nghệ Blockchain đã được ứng dụng và chuỗi logistics để hạn
chế lại các tác nhân xấu, các tác nhân làm trì hoãn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Khi ứng dụng công nghệ blockchain thì tất cả các bên liên quan sẽ được
thông tin về lịch trình vận chuyển, quá trình vận chuyển, biết được hàng hóa
đang được vận chuyển đến đâu từ các khối blockchain đã được mã hóa tạo nên
một nguồn dữ liệu đáng tin cậy mà không cần phải thông qua bên thứ ba hoặc
giấy tờ rườm rà nào và chỉ duy nhất những bên liên quan, có mối quan hệ chính
tới chuỗi logistics mới có thể thấy được trạng thái của các chứng từ hải quan, vận
đơn và các dữ liệu khác.

Với những ưu thế vượt trội như vậy, blockchain đã giúp đảm bảo sự an
toàn cho dữ liệu và tránh việc giả mạo giấy tờ, thất lạc, tối ưu hóa chi phí và thời
gian hơn, rút ngắn thêm được một số quy trình và góp phần giảm thiểu tác động
lên môi trường.

Hình: Trước và sau khi ứng dụng số hóa thủ tục xuất nhập khẩu
 2. Tự động hóa quy trình bằng smart contract:
Hóa đơn và thanh toán liên quan đến các chức năng logistics thường liên
quan đến các quy trình thủ công và trên giấy vì các công ty liên quan thường giữ
các hồ sơ riêng biệt. Kết hợp hóa đơn với các khoản thanh toán đến hạn hoặc ghi
có, ghi nợ trong sổ cái kế toán là một công việc tốn rất nhiều thời gian của các
công ty.

Tuy nhiên, hiện nay, các công nghệ Blockchain cung cấp một nền tảng để
sử dụng hợp đồng thông minh (smart contract) một cách dễ dàng bằng cách cho
phép tích hợp tốt hơn các luồng chuỗi cung ứng bao gồm các luồng thông tin, vật
lý và tài chính trên quy mô toàn cầu.

Blockchain có thể lưu trữ và chia sẻ các bản ghi số hóa, đồng thời tạo ra
các hợp đồng thông minh để tự động xử lý hóa đơn và thanh toán để rút ngắn
thời gian xử lý, giảm khả năng xảy ra lỗi của con người và đảm bảo tính chính
xác. Blockchain còn giúp tiết kiệm chi phí bằng các quy trình gọn nhẹ, tự động
và không có lỗi liên quan đến thủ tục giấy tờ và xử lý hành chính cho các lô
hàng, tăng khả năng hiển thị và dự báo chính xác hơn các hoạt động logistics,
đẩy nhanh luân chuyển hàng hoá, giải quyết vấn đề hàng giả.

Các quy trình như thanh toán, chuyển quyền sở hữu, quyết toán thuế quan
hoặc kiểm tra hàng hóa cũng có thể được tự động hóa bằng cách sử dụng hợp
đồng thông minh. Nó có thể tự động hóa tình huống lặp đi lặp lại (nếu có) trong
các quy trình hoạt động và thương mại. Hợp đồng thông minh còn có thể thực
hiện hoạt động tiếp theo được xác định trong hợp đồng, ví dụ thực hiện thanh
toán tự động khi hàng đến đã được xác minh.

Hợp đồng thông minh có một số tính năng hữu ích cho việc ứng dụng vào
logistics.

- Đầu tiên, các giao dịch có thể được thực hiện tự động nếu đáp ứng các
điều kiện được chỉ định trước.
 - Thứ hai, các giao dịch được gửi từ các đại lý trái phép hoặc trong một
điểm sai của quy trình sẽ tự động bị từ chối.

Một hợp đồng thông minh không chỉ có thể giải quyết sự thiếu tin tưởng
giữa người với người, mà còn làm giảm lỗi của con người. Theo đó, các nhà
nghiên cứu thấy được lợi thế của một thị trường tích hợp, so với việc giao dịch
với nhiều bên khác nhau với các nền tảng khác nhau và cấu trúc kinh doanh khác
nhau.

Các hợp đồng truyền thống thường yêu cầu một bên thứ ba, trung tâm thứ
ba đáng tin cậy. Bên thứ ba này thường tính phí giao dịch cao hơn, tuy nhiên khi
xảy ra sự việc bất trắc của bên này có thể dẫn đến các vấn đề bảo mật và ảnh
hưởng dẫn đến hủy giao dịch của cả đôi bên. Hơn nữa, quyết định của một bên
thứ ba không phải lúc nào cũng khách quan và hợp lí đối với tất cả các bên liên
quan. Do vậy, hợp đồng thông minh loại bỏ sự phụ thuộc vào các nhà chức trách
và các bên trung gian khác (ví dụ: công ty giao nhận vận tải, môi giới hải quan,
công ty bảo hiểm, …) bằng cách không trung gian hóa các bên trung gian thông
qua một mạng phân quyền kết nối tất cả các bên và cho phép giao dịch trực tiếp.
Điều này làm giảm chi phí cho các chủ hàng, người nhận hàng, hãng vận tải, …

Ví dụ, một công ty B kinh doanh về hãng tàu và công ty này áp dụng công
nghê blockchain để xây dựng một nền tảng có thông tin về chuyến tàu, tình trạng
đặt chỗ, tình trạng hàng hóa... số hoá luồng công việc và theo dõi các lô hàng từ
điểm đầu đến điểm giao hàng cuối cùng và tất cả thông tin này đều được công
khai với cả khách hàng và công ty vận tải.

Khi một lệnh đặt tàu được thực hiện, blockchain sẽ sinh ra một hợp đồng
thông minh, cho phép hai bên chưa gặp gỡ có thể giao dịch với nhau trên Internet
mà không cần qua trung gian. Hợp đồng này có thể tự động thực thi các quy tắc
và quy trình đã được các bên thống nhất. Sau khi ký kết, hợp đồng sẽ được tự
động hoá, tương đương như một hợp đồng pháp lý và ghi lại dưới ngôn ngữ của
máy tính. Khi hàng đến tay người nhận thì tiền sẽ tự động được chuyển đi
 Hiện nay đã có rất nhiều công ty áp dụng loại hình này như Shipchan
(thanh toán tự động qua Ship token), Louis Dreyfus Company, Walmart, Maersk
Line, Zim, …

3. Quản lý, theo dõi đơn hàng

Trong các mắt xích tạo nên một quy trình logistics hiệu quả, kho đóng vai
trò trung gian để chuyển giao, chuyển tiếp hàng, sàng lọc, phân phối hàng,… và
hàng tồn kho cũng chính là tài sản của doanh nghiệp, nó chiếm tới hơn 50% số
tài sản của doanh nghiệp. Thế nên việc quản lý tốt lượng hàng tồn đồng nghĩa với
việc quản lý tốt lượng tài sản, nguồn tiền của doanh nghiệp, những hoạt động
trong kho cũng vậy, việc vận chuyển lưu trữ hàng hóa đang dần được phát triển
nhằm tăng tính hiệu quả. Tuy nhiên, trong những năm gần đây do lượng nhu cầu
mua sắm tăng mạnh, đặc biệt là trong khoảng thời gian bùng phát dịch Covid 19,
dẫn đến lưu lượng hàng hóa di chuyển trong kho mỗi ngày không ngừng tăng lên,
đã có một số doanh nghiệp bị quá tải về kho, xe,… do bị quá tải thông tin hàng
hóa, dẫn đến một số bộ phận làm việc không tiếp nhận được thông tin như hàng
đến lúc nào, đi lúc nào, trong kiện hàng có gì, hàng này đang nằm ở đâu và nhiều
vấn đề khác.

Vì vậy khi kết hợp với blockchain, khả năng truyền tải thông tin, dữ liệu
được gia tăng, đồng thời các dữ liệu về hàng hóa cũng được minh bạch, các bộ
phận trong kho sẽ tiếp cận được các thông tin, dữ liệu trên do tính chất của
blockchain, ngoài ra dữ liệu cũng được bảo mật hơn là các phương thức truyền
tải dữ liệu truyền thống. Từ đó, việc xử lý hàng hóa cũng dễ dàng hơn cho các bộ
phận vì biết mình sẽ tiếp nhận những gì, như với các hàng hóa thực phẩm, nhu
yếu phẩm với tính chất là khó bảo quản và dễ hư hỏng, với sự có mặt của
blockchain sẽ giúp thông báo cho các đơn vị vận chuyển, đơn vị kho sao cho có
phương thức vận chuyển phù hợp như tàu hỏa, máy bay, việc bảo quản hàng hóa
với những điều kiện phù hợp như nhiệt độ thế nào, độ ẩm ra sao. Nó còn giúp xác
định vị trí hàng đang nằm đâu trong kho Từ đó giảm thiểu các vấn đề phát sinh,
cũng như các chi phí khác, đồng thời lưu lượng hàng di chuyển trong kho cũng
được liên tục, tránh xảy ra hiện tượng kho bị quá tải.

Trong một số trường hợp, blockchain còn có thể sử dụng để quản lý con
người. Một kho hàng hay cảng đều phải cần rất nhiều nhân sự để làm việc, và
trong kho, cảng đều có những khu vực, bộ phận nhân sự khác nhau vì vậy việc
kiểm soát con người là rất khó khăn. Việc ứng dụng blockchain thông qua công
nghệ RFID có thể giúp dễ dàng hơn trong việc quản lý con người. Mỗi nhân viên
đều có một thẻ RFID để nhận dạng và khi nhân viên này vào các khu vực khác
nhau, sẽ có các hệ thống RFID của từng khu vực nhận dạng, và nhờ vào tính
năng của blockchain, những lần xuất hiện của nhân viên này sẽ ghi lại theo thời
gian thực, tức là khi một nhân viên đi vào khu vực kho hàng vào lúc 11:35 A.M,
hệ thống sẽ ghi nhận lại và khi nhân viên đó đi ra vào lúc 12:00 A.M, hệ thống sẽ
tự nhận dạng được và ghi lại mốc thời gian đi ra, blockchain sẽ lưu lại toàn bộ,
giúp tăng tính an ninh cho hàng hóa và cả con người. Việc này cũng giúp các
công ty quản lý các nhân viên làm việc có năng xuất không thông qua các mốc
thời gian mà blockchain ghi lại.

4. Cải thiện tính minh bạch

Trong thời đại kinh tế phát triển, việc lấy niềm tin của khách hàng là rất
quan trọng và là sự quan tâm hàng đầu của các công ty. Và nhờ vào blockchain
nhiều quy trình trong logistics được tăng tính minh bạch giúp tăng niềm tin của
khách hàng vì khi tiếp nhận một dữ liệu hàng hóa mới, blockchain sẽ cho ta biết
được dữ liệu này đến từ đâu, và lưu trên hệ thống blockchain đồng thời chia sẻ
cho các bên tham gia. Qua cấu trúc và cách vận hành của blockchain thì dữ liệu
này được chia sẻ vĩnh viễn cho những bên tham gia, ghi lại lịch dữ lưu trữ và hơn
nữa các bên tham gia không thể sửa đổi thông tin, dữ liệu thế nên các dữ liệu về
hàng hóa sẽ luôn được đảm bảo an toàn tuyệt đối, và tính bảo mật cao, tránh các
trường hợp thay đổi, giả mạo thông tin để tránh né trách nhiệm của các bên tham
gia.

Ngoài ra từ smart contract và các dữ liệu nêu trên, blockchain còn giúp
giải quyết tranh chấp khi xảy ra. Mỗi bên tham gia đều có quyền biết và kiểm tra
thông tin về từng tàu, container hoặc hàng hóa tại bất kỳ thời điểm nào mọi dữ
liệu đều được blockchain lưu lại. Thế nên khi có vấn đề về hàng hóa phát sinh
như hàng đến trễ, không kịp chuyến tàu, hoặc khi nhận hàng phát hiện hàng bị
hư,… Blockchain giúp truy xuất các dữ liệu, hợp đồng thông minh giữa các bên
trung gian khi tham gia cung ứng, vận chuyển hàng hóa, để phát hiện lỗi sai đến
từ bên nào, từ đó tranh chấp cũng sẽ ít xảy ra hơn, giảm thiểu rủi ro và tăng niềm
tin giữa các bên tham gia.

5. Truy xuất nguồn gốc và xác định sản phẩm giả mạo
Hiện nay, nhiều vấn nạn về hàng hóa không rõ xuất xứ, hàng kém chất
lượng là vấn đề đáng được quan tâm của toàn xã hội. Những vấn đề trên nguồn
gốc của nó vẫn chính là sự không rõ ràng về thông tin, khi mà người tiêu dùng
không thực sự biết được rằng sản phẩm có tốt hay không, có đạt chất lượng hay
không. Điển hình ở đây là thực phẩm kém chất lượng, hoặc bị nhiễm khuẩn khi
đi qua các khâu trong logistics, khi xảy ra vụ việc ngộc độc thực phẩm thì lại
không có cách nào truy xuất ra nguyên nhân xuất phát từ khâu nào từ khi thực
phẩm được sản xuất cho đến khi nó được giao cho khách hàng.

Nhằm khắc phục vấn đề trên, Walmart đã cùng hợp tác với IBM vào năm
2016, blockchain đã được ứng dụng để truy vết xuất xứ, nguồn gốc sản phẩm, và
học cũng áp dụng blockchain vào các thực phẩm như thịt heo của Trung Quốc
hay xoài từ Mexico. Họ ứng dụng bằng cách khi nhập hàng từ nhà cung cấp nào,
họ sẽ ghi nhận thông tin nhà cung cấp đó cho từng danh mục hàng. Và khi danh
mục hàng nào phát hiện không đạt vệ sinh, Walmart có thể xử lý chúng nhanh
chóng. Hơn nữa họ có thể tìm ra nguyên nhân trong các bộ phận trung gian khi
vận chuyển hàng đến tay Walmart. ]Ví dụ, vì rau cần được bảo quản trong nhiệt
độ mát mà độ ẩm vừa phải, các thiết bị cảm biến sẽ được gắn trên các lô hàng, và
trong đó sẽ ghi lại dữ liệu về nhiệt độ và đưa dữ liệu lên hệ thống chung. Từ đó
hệ thống sẽ cho biết các bên vận chuyển xử lý đơn thế nào cho đúng và cũng đưa
ra cảnh bảo nếu nhiệt độ và cách thức bảo quản không phù hợp.

PHẦN 3: CƠ HỘI, THÁCH THỨC VÀ CÁC PHƯƠNG ÁN ĐỀ XUẤT

1. Cơ hội
 Logistics nhanh hơn và tỉnh gọn hơn trong thương mại toàn cầu
Hiện nay, logistics toàn cầu vẫn liên quan đến rất nhiều giấy tờ, do đó tốn kém về
thời gian và tiền bạc. Quy trình vận chuyển đường dài này bao gồm rất nhiều thủ
tục giấy tờ liên kết với nhau. Ngoài ra, tài liệu vận chuyển bằng giấy nhu vận đơn
(Bill of Lading) có nguy cơ bị mất, giả mạo và gian lận. 
Blockchain có thể giúp giảm bớt nhiều sự tương tác trong logistics thương mại
toàn cầu, bao gồm cả quản lý vận tải, theo dõi dấu vết và tài chính. Cụ thể,
blockchain có thể giúp tối ưu hóa chi phí và thời gian liên kết với tài liệu thương
mại và quản lý hành chính đối với các lô hàng.

 Cải thiện tính minh bạch của chuỗi cung ứng

Trong điều kiện kinh tế phát triển như hiện nay, niềm tin của người tiêu dùng lại
là mối quan tâm đặc biệt của nhiều công ty. Do đó, nhiều dự án sử dụng
blockchain nhằm cải thiện tính minh bạch của chuỗi cung ứng. Dữ liệu về hàng
hóa về cách chúng được tạo ra, chúng đến từ đâu và cách chúng được quản lý
được lưu trữ trên hệ thống blockchain. Điều đặc biệt là các thông tin này là vĩnh
viễn và chia sẻ. Vì thế những người tham gia họ không thể sửa đổi thông tin, các
thông tin được đảm bảo an toàn và bảo mật. Các công ty họ có thể sử dụng
những thông tin này làm bằng chứng cho tính hợp pháp của sản phẩm của mình.
  Truy xuất nguồn gốc và xác định sản phẩm giả mạo
Hiện nay, vấn nạn thực phẩm bẩn tràn lan và an toàn vệ sinh thực phẩm đang là
vấn đề nhức nhối của dư luận toàn cầu. Tuy nhiên, nỗi hoang mang của người
tiêu dùng đó là sự bất cân xứng về thông tin, khi mà họ không thể biết được sản
phẩm họ đang sử dụng có thật sự là sản phẩm tốt hay không. Và khi có chuyện
xảy ra như ngộ độc thực phẩm,... thì lại khó tìm ra được nguyên nhân xuất phát
từ khâu nào trong chuỗi hoạt động từ nguyên liệu cho đến thành phẩm. Nhằm
theo dõi nguồn gốc 
Ngoài nỗi lo về nguồn gốc sản phẩm tốt xấu thì một nỗi lo của người tiêu dùng
hiện nay đó là sản phẩm giả. Khi mà trình độ khoa học công nghệ tăng lên thì
mặt trái của nó là khả năng làm giả sản phẩm ngày càng trở nên tinh vi và rất khó
để người tiêu dùng có thể nhận biết được. Để giảm thiểu mối lo này, công nghệ
blockchain thông qua việc thiết lập sự minh bạch trong chuỗi cung ứng từ nhà
sản xuất đến người bán hàng và cuối cùng thì thông tin đó sẽ đến người tiêu
dùng, thì sẽ giúp họ xác định được sản phẩm giả mạo. Đối với những nguời bệnh
nhân, thông tin xác thực trong chuỗi này càng hiệu quả khi tránh nguy co nhận
phải thuốc giả, vì nó rất nguy hiểm. Thông qua mã vạch hoặc công nghệ
Identification (ID) tự động mà người người tiêu dùng có thể được trao quyền để
kiểm tra sản phẩm

 Tự động hóa quy trình thương mại trong logistics với hợp đồng thông
minh
Một trong những công ty đầu tiên ứng dụng hợp đồng thông minh trong logistics
đó là ShipChain. ShipChain thiết lập hệ thống theo dõi trên toàn bộ chuỗi cung
ứng, từ thời điểm hàng rời khỏi nhà máy, cánh đồng hay trang trại để phân phối
hoàn chỉnh đến khách hàng. Shipchain thống nhất việc theo dõi lô hàng trên
blockchain Ethereum, sử dụng hợp đồng thông minh. Hợp đồng ShipChain được
thực hiện trên Ethereum có thể được sử dụng bởi bất cứ ai để thiết lập một ký
quỹ vận chuyển. Khi lô hàng được hoàn thành và xác nhận, hợp đồng được lưu
trữ trên blockchain chính. ShipChain chủ yếu sẽ là một thị trường mở, nơi các
chủ hàng và hãng vận tải có thể kết nối và tiến hành kinh doanh hiệu quả hơn và
có tính minh bạch cao hon. Tuy nhiên, cũng sẽ có nền tảng web ShipChain, cho
phép đặt chỗ và quản lý các lô hàng sử dụng nhiều nhà cung cấp dịch vụ và
phương thức vận tải khác nhau.

2. Thách thức
 Các luật lệ về BlockChain của Việt Nam đều chưa được hoàn thiện

Sự thiếu hoàn thiện của hành lang pháp lý dẫn đến nhiều khó khăn cho các doanh
nghiệp. Các trở ngại về mặt quy định, pháp lý, thủ tục giấy tờ trong hệ thống các
văn bản hiện hành, khiến cho việc vận hành hệ thống BlockChain không thể chặt
chẽ, chính xác để theo kịp tiến độ với các nước phát triển. Đồng thời, các tổ chức
xấu, bất hợp pháp có thể lợi dụng sự chưa rõ ràng trong luật pháp về BlockChain
để lách luật, phạm pháp. 

 Hạn chế trong nhận thức của người dân và doanh nghiệp
BlockChain tại Việt Nam xuất phát từ việc đây vẫn là một công nghệ còn rất mới
mẻ, bản chất của nó đến nay vẫn chưa hoàn thiện và vẫn có những khái niệm,
cách hiểu khác nhau. Cũng vì vậy vẫn còn hạn chế trong nhận thức, như nhiều
người vẫn nhầm lẫn BlockChain là bitcoin – có lẽ vì ứng dụng nổi bật nhất của
công nghệ BlockChain tính tới thời điểm này là trong lĩnh vực tài chính – mà
không biết rằng công nghệ BlockChain còn có nhiều ứng dụng hiệu quả khác
ngoài tiền thuật toán, tiền mã hóa. Xuất phát từ việc mọi người không có cái nhìn
đa chiều về BlockChain sẽ dẫn tới những đánh giá, nhìn nhận không đúng về
công nghệ này, từ đó mất niềm tin về các ứng dụng của công nghệ và không dám
mạnh dạn áp dụng công nghệ này cho các ứng dụng mang tính thực tiễn. 

 Chi phí công nghệ cao:

Mặc dù Blockchain có thể giúp người dùng tiết kiệm các chi phí trong Logistics,
nhưng để doanh nghiệp xây dựng được hệ thống Blockchain thì cần phải có năng
lực tài chính lớn. Bên cạnh đó chi phí cho việc duy trì hoạt động hay bảo trì cũng
rất lớn.

3. Các giải pháp nâng cao vai trò của Blockchain đối với ngành Logistics
 Xây dựng hệ thống pháp lý chặt chẽ, minh bạch

Đối với hạn chế về khuôn khổ pháp lý, các doanh nghiệp cần nhà nước triển khai
những khung pháp lý thí điểm có tính linh hoạt, theo hình thức sandbox mà các
nước vẫn thường làm, qua đó nhận ra các điểm mạnh, điểm yếu để có thể tiếp tục
hoàn thiện. Bên cạnh đó, các tổ chức, doanh nghiệp nên có những đề xuất xây
dựng luật về BlockChain lên Quốc Hội. Hi vọng trong tương lai, Việt Nam sẽ có
những quy định về khung pháp lý theo cách như vậy.

 Nâng cao nhận thức về blockchain cho cộng đồng và doanh nghiệp, xây
dựng một xã hội hợp tác 
Các doanh nghiệp cần kiên trì tương tác để nâng cao nhận thức của khách hàng.
Hiện đã có khá nhiều doanh nghiệp chủ động xây dựng đội quân nghiên cứu về
công nghệ BlockChain, mặc dù mới chỉ dừng lại ở việc tìm hiểu nhưng qua đó
các doanh nghiệp cũng đã bắt đầu nhìn thấy tiềm năng ứng dụng BlockChain cho
lĩnh vực kinh doanh của mình. Theo nhận định chung của nhiều chuyên gia phân
tích thì blockchain rất phù hợp để ứng dụng trong lĩnh vực logistics. Với những
lợi ích kỳ vọng của blockchain, đặc biệt nhất đó là tăng tính minh bạch cho chuỗi
cung ứng, giảm thời chi phí cho một khối lượng lớn giấy tờ và các khâu vận
chuyển hàng, làm cho hoạt động logistics diễn ra nhanh hon và tinh gọn hon thì
các doanh nghiệp blockchain cần có lộ trình để ứng dụng giải pháp công nghệ rất
hữu ích và thiết thực này.
  Chuẩn bị về mặt công nghệ, hạ tầng cho các doanh nghiệp logistics
Việc nâng cao năng lực cơ sở hạ tầng kết nối đối với các doanh nghiệp logistics
cũng là một giải pháp khả thi. Khi mà tốc độ xử lý trong hệ thống blockchain
được nâng cao thì sẽ tăng hiệu quả xử lý công việc. Đặc thù của hoạt động
logistics với nhiều khâu xử lý, sự chậm trễ trong hệ thống mạng và kết nối các
doanh nghiệp làm mất nhiều thời gian và chi phí hon cho doanh nghiệp. 
Chi phí chính là gánh nặng của các doanh nghiệp logistics. Và để nâng cao tính
cạnh tranh cho logistics Việt Nam thì vấn đề đầu tiên chính là cắt giảm chi phí.
Và việc nâng cấp cơ sở hạ tầng để áp dụng tốt nhất công nghệ blockchain chính
là giải pháp đầy hứa hẹn cho các doanh nghiệp logistics

KẾT LUẬN
Hiện nay, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, blockchain trở thành xu hướng công
nghệ nổi bật và dự báo sẽ có nhiều tác động tích cực đối với nhiều lĩnh vực kinh
tế - xã hội. Trong thương mại quốc tế, tầm ảnh hưởng của logistics là rất lớn và
thuận lợi cũng như thách thức mà ngành phải đối diện là bài toán mà các doanh
nghiệp trong ngành cần phải cân nhắc để có giải pháp phát triển. Và blockchain
chính là một bước đột phá đầy tiềm năng cho lĩnh vực này. Nói riêng ở Việt
Nam, với dự đoán của nhiều chuyên gia, sẽ trở thành điểm đến của blockchain
trong tương lai, thì những ứng dụng của blockchain trong logistics sẽ có cơ hội
đưa ngành này phát triển ở một tầm cao mới. Trên cơ sở nghiên cứu về ứng dụng
blockchain, nhóm đã đưa ra một số giải pháp để nâng cao vai trò của blockchain
đối với lĩnh vực logistics của Việt Nam, nhằm góp phần đánh giá tác động của
blockchain và những hướng đi tiếp theo của blockchain trong nhiều lĩnh vực
khác. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO