[Date] [Document title]

[Document subtitle]

Kiwi
[COMPANY NAME]
1 страница
Содржина
Што претставува комуникација? ............................................................................................ 3
Комуникациски елементи ........................................................................................................ 4
Какви видови на комуникација постојат? .............................................................................. 5
1. Симболичка и сигнална комуникација ........................................................................... 5
2. Гласовна и негласовна комуникација ............................................................................. 5
3. Посредна и непосредна комуникација ........................................................................... 6
4. Еднонасочна и заемна комуникација.............................................................................. 6
5. Вербална и невербална комуникација ............................................................................ 6
Бариери за комуникација ......................................................................................................... 6
1. Еколошки бариери............................................................................................................ 7
Осветлување.......................................................................................................................... 7
Надворешен шум .................................................................................................................. 8
Седење ................................................................................................................................... 8
Недостаток на простор ......................................................................................................... 8
2. Физички бариери .............................................................................................................. 9
Сетилна лишување ............................................................................................................... 9
Физичка болест и ментална болест .................................................................................... 9
Јазични бариери/ префериран јазик.................................................................................... 9
Социјална изолација .......................................................................................................... 10

2 страница
Што претставува комуникација?

Комуникацијата е процес кој

се состои од пренесување и
размена на пораки помеѓу
испраќачот и примачот. Во овој
процес. покрај испраќачот и
примачот. учествуваат и
различни елементи:
• кодот. кој е јазикот што се
користи.
• комуникацискиот канал.
кој е медиум што се
користи.
• контекстот. кои се околностите кога се одвива комуникацијата.
• бучава или нарушувања во приемот на оригиналната порака и
• повратна информација или повратна информација. што е одговор на првата
порака.
Комуникативниот процес е од суштинско значење за животот во општеството: им
овозможува на човечките суштества да се изразат себеси и да споделуваат информации
едни со други. да воспоставуваат односи. да постигнуваат договори и да можат да се
организираат.
Понатаму. комуникацијата може да се изврши на различни начини: вербална.
употреба на јазик или јазик. или невербална. употреба на гестови. говор на тело или
нејазични знаци.
Зборот комуникација потекнува од латинскиот јазик комуникација што значи да се
сподели. да учествува во нешто или да се стави заедничко. Затоа. терминот
комуникација се користи и во смисла на поврзаност помеѓу две точки . На пример.
транспортните средства што комуницираат помеѓу два града или техничките средства за
комуникација (телекомуникации).
Еден критичен фактор во ефективната комуникација е способноста да се пренесуваат
пораките јасно и концизно. користејќи соодветен јазик. тон и невербални знаци.
Невербалната комуникација. како што се изразите на лицето. гестовите и говорот на
телото. игра витална улога во пренесувањето на значењето и емоциите. На пример.
насмевката или климањето со главата може да изрази согласност или одобрување.
додека намуртеното или вкрстени раце може да пренесат неодобрување или
одбранбеност.

3 страница
 Ефективната комуникација бара активно слушање. што вклучува обрнување
внимание на говорникот. поставување прашања и обезбедување повратни информации
за да се обезбеди разбирање. Повратните информации се суштинска компонента на
процесот на комуникација. бидејќи му овозможуваат на испраќачот да знае дали
пораката е разбрана и примена како што е наменета.

Циклусот на комуникација

Комуникацијата е за воспоставување контакт со другите и да се биде разбрани.

Тоа вклучува луѓе кои испраќаат и примаат „пораки“. Сите ние комуницираме или
„испраќаме пораки“ континуирано. Eдна комуникација циклус се јавува кога:
1. Човек има идеја.
2. Тие ја кодираат својата „порака“ (користејќи зборови или невербални средства).
3. Тие ја испраќаат својата порака до некој друг (на пр. со зборување).
4. Второ лице потоа ја прима пораката (на пр. со слушање
кажаното или со забележување на невербална комуникација).
5. Второто лице ја декодира пораката.
6. Пораката е разбрана.

Откако ќе се разбере оригиналната

порака. циклусот ќе се повтори ако второто
лице одговара или одговара. Повторувањата
на комуникацискиот циклус се ан суштински
дел од нашите односи и се случуваат
секогаш кога имаме разговор.

Комуникациски елементи

Елементите што го сочинуваат процесот на комуникација се:

• Предавател: е тој што ја пренесува пораката
• Приемник: е оној што ја прима пораката.
• Код: е збир на знаци што ќе се користат за креирање на пораката (зборови.
гестови. симболи).
• Порака: е информација или збир на податоци што се пренесува.

4 страница
 • Канал за комуникација: тоа е физичкиот медиум што ќе се користи за
испраќање на пораката. како што се писмо. телефон. телевизија. интернет. самиот
воздух итн.
• Бучава: се сите нарушувања што можат да влијаат на приемот на оригиналната
порака и можат да бидат и од испраќачот. од каналот или од приемникот.
• Повратна информација или повратни информации: во прв степен. тоа е
одговор на примачот на примената
порака. Ако испраќачот последователно
реагира на испратеното од приемникот.
тоа исто така се смета за повратна
информација.
• Контекст: се околностите во кои се
одвива процесот на комуникација. Тие
имаат директно влијание врз
толкувањето на пораката (физички
простор. културна референтна рамка на
испраќачот и примачот. социјален
контекст. итн.)

Какви видови на комуникација постојат?

Во зависност од тоа дали се употребуваат симболи или сигнали . дали се

употребува говорот или други знаци. дали директно се обраќаме или користиме
технички помагала при општењето итн. разликуваме:

1. Симболичка и сигнална комуникација

Кога восприемаме знаци кои не се упатени кон нас. станува збор за сигнална
комуникација. Кога. пак. знаците ни се упатени нам. таа комуникација се вика
симболичка. Најсложен и најсовршен систем од симболи е човековиот јазик.

2. Гласовна и негласовна комуникација

И луѓето и животните комуницираат со испуштање гласови. Кога употребуваме

други знаци. гестови. мимики. како и писмо (напишан текст). тогаш комуникацијата е
негласовна.

5 страница
3. Посредна и непосредна комуникација

Човекот многу често употребува технички помагала при комуникацијата. Значи.

освен директно (непосредно). луѓето комуницираат со посредство на телефон.
компјутер. пошта итн.
Вистинска непосредна комуникација се остварува кога си зборуваме самите со
себе. односно кога размислуваме или си правиме планови. На пример. размислуваме за
тоа што треба да направиме во блиска иднина (денес треба да учам. да напишам
домашна. па ако имам време ќе одам со пријателите на кафе).

4. Еднонасочна и заемна комуникација

Претходниот пример претставува еднонасочна комуникација (самите кон себе).

но таква комуникација може да се случи и кога има повеќе учесници . На пример. кога
професорот ја предава лекцијата комуникацијата е еднонасочна. но кога ќе ги вклучи
учениците во активна дискусија за темата. тогаш комуникацијата станува заемна.
Еднонасочни се и средствата за јавно информирање (медиумите). телевизијата. радиото.
печатените медиуми. како и писмата без одговор.

5. Вербална и невербална комуникација

Неколкупати кажавме дека јазикот е најсовршено средство за комуникација. Кога

го употребуваме јазикот ние вербално комуницираме. Со помош на зборовите
најпрецизно ги искажуваме нашите мисли.
Невербалната комуникација подразбира употреба на гестови. мимики. паузи итн..
односно кога не се употребува говор (зборови).

Бариери за комуникација

Важно е добро да комуницираме во различни поставки за здравствена и социјална

грижа за корисниците на услугите да ја разберат нивната грижа и да можат да разговараат
за тоа со персоналот. Постојат четири различни типови на бариери: еколошка. физичка.
јазична и социјална изолација. Ќе ги опишам бариерите и како тие влијаат на
корисниците на услугите.
Бариерите во комуникацијата можат да бидат голем предизвик и во лични и во
професионални контексти. Комуникациските бариери се однесуваат на пречки кои ја

6 страница
спречуваат ефективната комуникација помеѓу две или повеќе луѓе. Овие бариери можат
да имаат многу форми. вклучувајќи јазични бариери. културни разлики. физички
бариери и емоционални бариери.
Една од најчестите бариери во комуникацијата е јазикот. Кога луѓето зборуваат
различни јазици. може да биде тешко да се комуницира ефективно. Јазичните бариери
може да резултираат со недоразбирања. погрешни толкувања и конфузија. За да се
надмине оваа бариера. можеби е неопходно да се користи преведувач. да се научи
заеднички јазик или да се користат визуелни помагала за поефективн а комуникација.
Друга голема пречка за комуникација
се културните разлики. Луѓето од различни
култури може да имаат различни стилови на
комуникација. вредности и очекувања. Ова
може да доведе до недоразбирања и
конфликти. За да се надмине оваа бариера.
важно е да се биде отворен ум и да се
почитуваат различните културни норми.
Учењето за различни култури и обичаи. исто
така. може да помогне да се подобри
комуникацијата и да се избегнат
недоразбирањата. Во врска со видовите на
бариера и начинот на кој можат да се
надминат е објаснато во подоцните поглавја.

1. Еколошки бариери

Осветлување

Ако осветлувањето во центарот на заедницата е слабо или слабо. може да го

отежне гледањето на лицето со кое зборувате. а исто така го отежнува гледањето или
читањето на изразите на лицето на другите луѓе. Кога осветлувањето е зафатено.
корисниците на услугата ќе се чувствуваат како да се изоставени и бидејќи нема
светлина. корисникот на услугата ќе се чувствува исплашен бидејќи нема да знаат што
се случува.
Начинот на кој центарот на заедницата може да ја надмине оваа бариера е да ги
вклучи светлата или да ја направи просторијата посветла. така што луѓето кои имаат
проблем со видот ќе можат да видат на што работат. Друг начин на кој можете да ја
надминете бариерата е центарот да биде свесен за проблемот како да се справи со него.

7 страница
Надворешен шум/Бучава

Кога надворешниот шум е проблем во центарот. тоа значи дека услугата што ја
користи не може да слуша што им се зборува кога некој разговара со нив. Ако бучавата
стане навистина лоша во центарот. тогаш луѓето кои имаат проблем со слухот нема да
комуницираат. Надворешниот шум ќе направи услугата што ја користи да се чувствува
вознемирена и ако се чувствуваат вака. можеби нема да сакаат да дадат никакви
информации.
Постојат неколку начини на кои оваа бариера може да се надмине. на пример. ако
бучавата доаѓа од телевизорот. персоналот може да ги стави преводите на ТВ за да може
луѓето да читаат што се зборува. Друг начин на кој може да се надмине бариерата е да
имате просторија изолирана од звук или да имате посебни простории.
Според Garnham P et al (2013). BTEC First Health and Social Care. Пирсон: Харлоу
„Ако луѓето разберат што се зборува од давателите на услуги. тие ќе можат да
учествуваат во планирањето на сопствената грижа. исто така. луѓето ќе чувствуваат
вредности и контрола што ќе резултира со зголемена самодоверба“.

Седење

Во центарот. ако седиштата е проблем. тоа може да значи дека услугата која се
користи во инвалидска количка може да биде тешко да разговара со некого. ако на
пример. рецепционите бироа се превисоки. Друг проблем е ако распоредот на столовите
е лош. некои луѓе можеби не сакаат да седнат. Корисникот на услугата може да се
чувствува изоставен што значи дека можеби нема да сака да разговара со никој друг во
собата.
Седењето е лесно да се надмине бидејќи персоналот во центарот може да ги поместува
столовите и да прави мали групи за луѓето да можат да седат едни со други и да
разговараат во нивните групи. Друг начин на кој може да се надмине бариерата е со тоа
што бирото ќе биде пониско за луѓето што користат инвалидски колички да можат да
пристапат до информации.

Недостаток на простор

Недостатокот на простор во центарот ќе им отежни на луѓето да комуницираат

ако не можат да влезат во собата. Друга причина зошто им е тешко на луѓето да
комуницираат ако има недостаток на простор е ако некој е во инвалидска количка. тие
нема да можат да комуницираат со персоналот ако не можат да го стават своето столче

8 страница
во просторијата. Начинот на кој недостатокот на простор ќе влијае на луѓето е дека тие
нема да сакаат да даваат никакви важни информации. исто така. може да предизвика
губење на нечија
независност. Начинот на кој може да се надмине недостатокот на простор е со создавање
повеќе простор. проширување на вратите. поставување рампи и поставување на знаци
ниско за да може секој да ги чита.

2. Физички бариери

Сетилна лишување

Некои луѓе не можат да примаат или пренесат информации бидејќи едно или
повеќе од нивните сетила се оштетени. Пример за сензорна депривација е попреченост
во видот или слухот.
Начинот на кој тоа влијае на комуникацијата на луѓето е со тоа што им отежнува да ги
добијат информациите до другите луѓе.

Физичка болест и ментална болест

Кога некој е болен. можеби нема да може да комуницира како што обично. Еден
од примерите на физичка болест која може да влијае на комуникацијата е
Паркинсоновата болест. Влијанието што ова го има врз комуникациските вештини на
луѓето е дека тие имаат нејасен говор. монотон тон или намален израз на лицето.
Начинот на кој Паркинсоновата болест може да се надмине е со давање на одредени луѓе
со оваа болест одредена говорна терапија.
Менталната болест може да има ефект врз нечија способност да комуницира
бидејќи ако некој во дневниот центар се чувствува депресивен. тој нема да сака да
комуницира со некој друг во центарот. што значи дека нема да им кажува на луѓето за
нивните здравствени проблеми.

Јазични бариери/ префериран јазик

Ако има луѓе од друга земја кои зборуваат странски јазик. или користат друг
начин за комуникација. на пример. ако користат знаковен јазик. луѓето можеби нема да
можат да му дадат информации за себе на персоналот кој работи во центарот. Исто така.
информациите што ги дава членот на персоналот на лицето можеби нема да има смисла.

9 страница
 Центарот може да ја надмине оваа бариера со тоа што ќе дознае на кој јазик
зборуваат и на кој јазик луѓето зборуваат тоа за персоналот да може писмено и вербално
да им комуницира на јазикот што го претпочитаат. Друг начин на кој центарот може да
надмине бариерата е дека тие би можеле да обезбедат летоци на различни јазици со кои
луѓето ќе се чувствуваат поудобно и ќе даваат информации за какви било здравствени
проблеми. Центарот може да донесе и преведувач кој ќе зборува за луѓето.
Ова би можело да ги натера луѓето да се чувствуваат порелаксирано. но исто така
може да се чувствуваат како да можат сами да зборуваат. Сленгот може да биде пречка
за комуникација бидејќи луѓето кои користат сленг можеби нема да бидат разбрани од
луѓето кои се со нив во центарот.

Социјална изолација

Социјалната изолација е бариера бидејќи може да влијае на самодовербата на една

личност. што значи дека нема да разговара со никого или да поставува прашања во
центарот. Заплашувањето е пример за социјална изолација и бариера затоа што ако некој
се чувствува заплашен од некој друг во центарот. можеби нема да разбере што му
зборуваат луѓето. Ако некој бил жртва на злоупотреба. тој може да стане повлечен и да
не може да комуницира. Траумата може да предизвика вознемиреност што може да ги
натера луѓето да не можат правилно да слушаат или погрешно да разберат што е
се вели.
Според Garnham P et al
(2013). BTEC First
Health and Social Care.
Pearson: Harlow
„Злоупотребата може
да предизвика некој да
се повлече и да не може
да комуницира“.
Начинот на кој овие
бариери може да се
надминат со тоа што
некој ќе разговара со личноста за различните и за тоа како се чувствува. персоналот што
е во центарот треба да има позитивен став и да му дозволи на личноста да зборува во
свое време.
Ако некоја од овие бариери не се отстрани. ефектот врз поединецот може да биде
лош. Начинот на кој бариерите ќе влијаат врз личноста е така што ако лицето во центарот
не може или не сака да комуницира поради таа бариера. ќе добие лош квалитет на

10 страница
испорака на здравствена и социјална грижа. а вознемиреноста на лицето може да стане
исто така многу треба да се справат и ако лицето не му каже на персоналот во центарот
што им е поради бариерата што ги засега тие нема да ја добијат потребната помош што
ќе го зголеми нивното лошо здравје

3.Бариери во ветеринарната медицина

Технички/Струче јазик

Ако ветеринар или техничар користи премногу технички жаргон . тоа може да
биде збунувачки за сопствениците на домашни миленици кои можеби не се запознаени
со одредена терминологија.

Емоции

Во моменти на стрес или анксиозност. комуникацијата може да стане напната. И

ветеринарите и сопствениците на миленичиња може да искусат емоционални бариери
што го отежнуваат ефективно да се разговара за здравјето на домашно милениче.

Културни и јазични разлики

Во разновидна заедница. јазичните бариери и културните разлики може да ја

попречат ефективната комуникација. Ова може да биде особено предизвикувачко кога се
разговара за важни медицински информации.

Временски ограничувања:

Зафатените ветеринарни практики може да се борат со комуницирање сложени

информации за кратко време. Ова може да доведе до погрешна комуникација или
занемарување на важни информации.

Пристап до информации

Сопствениците на домашни миленици можеби немаат пристап до сите

информации што им се потребни за да донесат информирани одлуки за грижата за
нивното милениче. Ветеринарните клиники можат да помогнат да се надмине оваа

11 страница
бариера со обезбедување образовни ресурси и јасни објаснувања за медицинските
состојби и третмани.

Културните разлики

Тие можат да создадат комуникациски бариери во ветеринарните клиники . На

пример. некои култури може да ги гледаат миленичињата поинаку од другите или да
имаат различни верувања за грижата за животните.

Лични предрасуди кон одреден раси

Личните предрасуди може да влијаат и на комуникацијата во

ветеринарните клиники. Членовите на персоналот може да имаат
однапред замислени идеи за одред ени раси или видови животни кои
би можеле да влијаат на нивните интеракции со клиентите.

Начин на искористување на невербална комуникација

Невербалната комуникација е исто така значајна бариера во ветеринарните

клиники. Невербалната комуникација се однесува на употребата на говорот на телото.
изразите на лицето и тонот на гласот за да се пренесат пораки . Ветеринарните клиники
често се стресни средини за домашните миленици и нивните сопственици . а употребата
на невербална комуникација во овие поставки може значително да влијае на тоа како
сопствениците на домашни миленици ја перципираат грижата што им се обезбедува на
нивните миленици. На пример. ако ветеринарот изгледа избрзан или незаинтересиран .
тоа може да доведе до перцепција дека не се грижи за животното. што ќе резултира со
негативен исход.

Состојба на работната околина

Работната средина може да има значително влијание врз комуникацијата во

ветеринарните клиники. Мирната и организирана средина може да ја олесни
комуникацијата на ветеринарниот персонал меѓу себе и со сопствениците на домашни
миленици. Кога околината е гласна. хаотична или стресна. може да биде потешко да се
комуницира ефективно. На пример. ако клиниката е многу бучна. на персоналот може да
им биде тешко да се слушнат или сопствениците на домашни миленици да ги разберат
упатствата. Спротивно на тоа. ако околината е премногу тивка или стерилна. може да ѝ

12 страница
недостига топлина и личен допир. Правилното осветлување и соодветните температури
во просторијата исто така играат улога во создавањето удобна средина која промовира
јасна и ефективна комуникација. Генерално. создавањето позитивна и добредојдена
средина може да ја подобри комуникацијата помеѓу персоналот. клиентите и домашните
миленици во ветеринарните клиники.

Други фактори кои можат да влијаат на комуникацијата во ветеринарните

клиники се распоредот на клиниката. употребата на технологија и однесувањето на
милениците што се лекуваат.

На пример. клиника со распоред што е збунувачки или неорганизиран може да го

отежне персоналот и клиентите да го најдат патот околу себе. што доведува до
фрустрација и погрешна комуникација. Од друга страна. добро дизајнираната клиника
со јасни знаци и логичен распоред може да помогне да се минимизира конфузијата и да
се промовира ефикасна комуникација. Дополнително. употребата на технологија како
електронска здравствена евиденција и телемедицина може да ја подобри комуникацијата
помеѓу персоналот и клиентите. а истовремено да ја зголеми ефикасноста.

Однесување на миленичиња

Однесувањето на миленичињата
што се третираат може да има влијани е
врз комуникацијата. бидејќи некои
животни може да бидат вознемирени
или агресивни. што го отежнува
персоналот да комуницира со нивните
сопственици и обратно. Севкупно.
различни фактори можат да влијаат на комуникацијата во ветеринарните клиники . и од
суштинско значење е да се земат предвид сите со цел да се создаде средина која
промовира ефективна комуникација и позитивни резултати за сите вклучени.

Како да ги пребродиме пречките во околината кои

оневозможуваат добра комиуникација

Бариерите за комуникација често може да се надминат. или барем да се намалат. со

правење промени во околината. со менување на начинот на кој му пристапувате на

13 страница
другата личност или со користење на електронски помагала за надминување на
тешкотиите во комуникацијата.

Прилагодување на околината

Правењето промени во физичката средина може да се подобри ефективноста на

комуникацијата. Промените во животната средина може да вклучуваат:
• замена на лошото осветлување со посилно осветлување соби со звучна изолација.
намалувајќи ја бучавата во позадина или создавајќи тивки области далеку од
бучни активности
• поставување повеќејазични постери и јасно прикажување на знаци
• монтирање на електронски уреди. како што се системи со индукциска јамка за да
им се помогне на оние со потешкотии со слухот.
Работниците за нега можат да го искористат најдоброто од околината за нега со:
• осигурувајќи се дека тие можат јасно да се видат од личноста што се
комуницирајќи со лицето и со светлината и со лицето во исто време. осигурувајќи
се дека неговата уста е видлива кога зборува
• минимизирање на бучавата во позадина користејќи очи. изрази на лицето и
гестови за да се комуницира онаму каде што е потребно и соодветно.

Разбирање на јазичните потреби и преференции

Групите од посебни интереси

работат во име на луѓе к ои имаат
сензорни оштетувања или чии
инвалиди предизвикуваат проблеми
во комуникацијата. Овие групи
обезбедуваат информации и услуги
кои се дизајнирани да ја подигнат
свеста и да им помогнат на луѓето
кои страдаат од сензорна
депривација да ги надминат
бариерите за комуникација со кои се
соочуваат.
Работниците за нега треба да ги разберат јазичните потреби и комуникациските
преференции на луѓето со сензорни оштетувања и попречености кои влијаат на нивните
комуникациски вештини.
Најдобар начин да се одговори на ситуации како оваа е работникот за нега:

14 страница
• користете го претпочитаниот јазик на лицето (директно или преку преведувач или
потписник)
• ги прилагодуваат своите комуникациски стратегии на јазичните потреби и
преференции на личноста.
• Учењето неколку зборови од јазикот на друго лице или развивањето на некои
основни вештини за знаковниот јазик навистина може да му помогне на
работникот за нега да воспостави позитивен однос со лицето кое добива нега

15 страница
Користена литература

https://mk.warbletoncouncil.org/comunicacion-4165#menu-4
https://en.wikipedia.org/wiki/Communication
https://www.skillsyouneed.com/ips/what-is-communication.html
https://www.britannica.com/topic/communication
https://www.lawinsider.com/dictionary/communication-
environment#:~:text=Communication%20environment%20means%20any%20kind.more%20
radio%20and%20television%20channels.
http://bconsi.blogspot.com/2012/12/definition-of-communication-environment.html

16 страница