1

ANG JUAN TAMBAN

Ni Malou Jacob

Isang paghalaw ni Guelan Varela

Luarcanang batay sa estilo ng

Epic Theater

[FIRST DRAFT]

―The poverty of a production need not imply a poverty of the imagination.‖

Salvador BernalHa, ha, ha

MGA TAUHAN

Juan TambanMarinaIna ni Juan,

isang pigura mula sa nakaraan

Koro:Barker,

na siya ring magiging Huwes

Dr. de LeonPatrolman GomezMr. TorresMrs. TorresMikeGinaMr. VelasquezMga Taong-lungsodMga

Batang-kalyeMga PulisIsang AleIsang Pang AleKagawad ng BarangayDoktorMga Intern sa Isang
OspitalMga Kaibigan ni MarinaMga Taga-slumsIsang Alalay ni Mr. VelasquezMga Mamimili at Maglalako
sa PalengkeKuya ni JuanBata 1Bata 2Dalawang Magnanakaw na BataAbogado ng DepenseAbogado ng
ProsekusyonKlerk

TAGPUAN

Ang entablado ay isang nyutral na lugar na maaaring maging kalye, ospital, slums, korte, atbp.Sa palibot
ng entablado ay mga upuan o bangko kung saan maaaring pumuwesto ang Koro sa kadiliman o
bahagyang liwanag

. Halos wala talagang ―lalabas‖ ng tanghalan.

N.B.

Kapag ang linya‘y naka

-bold

, ibig sabihin, ito‘y pakanta.

UNANG BAHAGI

Ang batang kumakain ng ipis, daga, at butiki Hangad ng isang dalubhasang babaeng masuri

ANG ISPEKTAKEL NG KARALITAAN

Sa gitna ng Quiapo. Papasok ang Koro ng mga Taong-

lungsod. Iba‟y kagagaling lang sa misa, ang iba‟y mga pulis, ang iba‟y

mga manlalako, etc. etc. May dalawang batang nasa gitna ng daan. Isa ay ang Barker, at isa ay si Juan
Tamban. Biglang aakyat ang Barker sa itaas ng isang kahon, saka sisigaw upang akitin ang madla.

BARKERPanoorin! Panoorin!Ang pinakasikat na salamangkero sa buong Sta. Ana!

Halina kayo! Panoorin n‘yo na!

Kumagat na kayo, parang awa n‘yo na!

Siya‘y galing sa kahirapan, nais magpasikat

Upang makahita Ng kakaunting barya!Salamangkero siya! Salamangkero!

Ngunit higit pa ro‘n, siya‘y maralita!

Batang-kalyeng nagnenegosyo!Panoorin! Panoorin!PANOORIN!

Magkukumpulan upang makiusyoso ang Koro. Bababa ang Barker mula sa kahon, at papalit

sa kanyang puesto si Juan Tamban. Siya‟y gusgusin,

siyempre. Parang mahirap na tao. Lahat ng taong mahirap, gusgusin, pakatandaan.

Habang nangungupit at naniningil ang Barker sa mga manonood, sila‟y magpapako ng tingin sa

salamangkerong si Juan.

Magba-b

ow si Juan sa mga manonood. Pagkuwan, maglalabas siya ng isang lata. Mula ro‟y may

ilalabas siyang butiki. Mamamangha ang lahat.

Bigla

kakainin niya ang butiki. Mapapahugot ng hininga ang madla sa gulat. May ibangmagtatakbuhan dahil sa
pandidiri, samantalang ang iba, magpapalakpakan at magtatawanan sa tuwa. Ang susunod na routine ni
Juan: dadampot uli siya mula sa lata, ngunit ngayon

isa nang daga. At ito‟y

kanya ring kakagatin. May isang Aleng sisigaw, at saka lalabas ng entablado. Reaksiyon ng madla:

KORO

—
Hesusmaryosep!

Nakakadiri!

Sira ang ulo ng batang ‗yan!

May ilang mga batang-kalyeng dudumog kay Juan, at pagpapasa-pasahan siya kahit na nandidiri
sakanya.

MGA BATANG-KALYEBwahahahaha!Juan Tamban! Juan Tamban!Bulok ang tiyan!Bulok ang tiyan!

Muling papasok ang Ale, may kasamang Kagawad ng Barangay.

KAGAWADHoy! Punyetang bata ka!Kain ka na naman nang kain Ng mga butiki at daga!

Pagkakita ni Juan sa Kagawad ng Barangay, dali itong pipiglas mula sa mga batang-kalye.

JUAN TAMBANLagot, pulis!

Bitawan n‘yo ‗ko!

Agad siyang tatakbo papalayo.

ALEMamà

! Habulin n‘yo! Dalhin n‘yo sa ospital!

Habulan sa buong kalye

si Juan Tamban ang daga, buong Kamaynilaan ang pusa. Ang Barker, na sasali sa Koro, ay biglang lilitaw
at kakausap sa mga manonood. Pagkasalita niya, titigilang habulan

tableau.
5

BARKERMga kabagang!Bago tuluyang mapikot si Juan TambanPakasuriin muna ang inyong

nasasaksihanAng batang nagpapakitang-gilas sa katuwaanYamang ang kumain ng b

utiki‘t daga‘y hindi kasalanan

Gusto nang ipatapon sa kulungan!

Sasabad bigla ang Ale.

ALEHindi sa kulungan!

‗Wag mong pinalalabo ang usapan!

Sa ospital siya ipadadala!BARKERKe ospital, ke kulungan

walang pinagkaiba!

Tuloy ang habulan. Mahuhuli si Juan ng isang pulis at ng Kagawad. Magpapalakpakan ang mga tao.

KORO

Nahuli rin ang buang sa wakas!

Ipadala sa ospital!

Ipasok sa institusiyon!

Kaawaan ang bata!

Biglang ang dating masigla at maharot na habulan, nang mahuli si Juan, ay magiging singlagim ngisang
mabagal na prosesiyong pamponebre.

KORO

[Juan Tamban, Bakit Ka Nagkaganyan?]

Juan TambanBakit ka nagkaganyanNanay, tatay mo, nasaanAno itong iyong napasukan

Ikaw ba’y may patutunguhan

Ipis, butiki, daga ang ‘yong inuulam

Wala na kasing ibang mapasok sa tiyan

Juan TambanBakit ka nagkaganyan

Pa’no ka nagkaganyan

Makikita nating mamimilipit ang tiyan ni Juan Tamban. Siya‟y dadalhin sa isan

g sulok at ipahihiga saisang kamang pang-ospital na de-gulong.

BARKERPero teka!Bago kayo maawa sa bata!

Kilalanin n‘yo muna kung sino siya!

II

PROPAYL NG ISANG MARALITA

Ang ilan sa mga Koro‟y magpapalit ng damit upang maging mga Intern sa

isang Ospital. Ang Kaninang Kagawad ay maaaring lumabas bilang Doktor. May isang intern na itutulak
ang kamang pang-

ospital ni Juan upang ito‟y mapadpad sa gitna ngentablado. Paiikutan siya ng mga Intern at ng Doktor,
lahat sila‟y may hawak na mga klipbo

rd.
DOKTORUnang tanong: Sino ang pasyente?

Mag-

uunahan sa pagtaas ng kamay ang mga Intern, wari‟y mga sabik na estudyante sa isang klasrum.

Tatawag ng isang Intern ang Doktor upang sumagot.

INTERN 1Juan Tamban.Lalaki.Dose anyos.Anak ni Justino Tamban at Lucia Bernabe Ng Kalye Kapalaran,
Sta. Ana.

Sa likuran ng entablado, sa isang screen, lilitaw ang projection ng isang retrato ng Sta. Ana.
Marusing,matao, pook ng karalitaan.Maaaring ang Barker ang magmamaniobra sa projector.

DOKTORAyon sa pagsusuri, ano ang mga lumabas na sakit ng pasyente?

Taasan ng mga kamay. Kung sumagot ang mga Intern, akala mo‟y sa isang game show. Sa bawat

karamdamang mababanggit, magpapalit ang larawan sa projector upang ipakita ang mga imahe ng mga

naturang sakit, hal. Retrato ng mga virus o mikrobyo sa ilalim ng mikroskopyo; o mga sikat na sintomasng
mga sakit na iyon.

INTERN 2Malaria!INTERN 3Amoebiasis!INTERN 4Pinaghihinalaang may epilepsy!DOKTOR AT INTERN

[Ako Ang Gagamot]

Juan TambanDose anyosTaga-Kalye KapalaranSta. AnaMay AmoebiasisMay EpilepsyAt MalariaAko ang

gagamot sa kanyang ameobiasisAko ang gagamot sa kanyang epilepsyAko ang gagamot sa kanyang
malariaAko ang gagamotAko ang gagamotKulang kasi sa pagkainWalang nag-aalagaKulang kasi sa
nutrisyonWala kasing pamilyaKulang kasi sa pagmamahal

DOKTOR

Aba teka, tekaKung pagmamahal ang usapanAtras ang studyante ng medesinaSampung taon sa
kolehiyoUtak lang ang pinagagana

Kung puso’y isasali

8
Baka di na mabubuhayYamang araw-araw sa pagamutanMay pasyenteng mamamatayKung malaria at
amoebiasisAnemia man o epilepsyLahat ng virus at mikrobyoAming mawawaksi

KORO

Ako ang gagamot sa kanyang ameobiasisAko ang gagamot sa kanyang epilepsyAko ang gagamot sa
kanyang malariaAko ang gagamotAko ang gagamotPeroKung pagmamahal ang usapanAtras ang
studyante ng medesinaSampung taon sa kolehiyoUtak lang ang pinagaganaDahil

Kung puso’y isasali

Baka di na mabubuhayYamang araw-araw sa pagamutanMay pasyenteng mamamatay

Kung anu-ano ang gagawin ng mga Intern kay Juan

iniksiyon, check-up, etc.hanggang sa manghina atmapagod si Juan. Maiiwan mag-isa si Juan sa

entablado habang ang Koro ay pupuwesto sa labas ng pangunahing pook ngtanghalan. Papasok sa isang
sulok si Marina at haharap sa mga manonood, may bitbit na folder. Mula sa Koro, tatayo ang isa

siya si Dr. De Leon. Maiilawan siya. May maliit silang eksenangmagaganap nang lingid.

MARINABasing it on his profile, Dr. de Leon, mahirap ang kasong ina-

assign n‘yo sa ‗kin.

DR. DE LEON

Marina, kung madali ‗yan, ibinigay ko na sa iba.

MARINAMarami siyang sakit.DR. DE LEONOo, halo-halo ang sakit niya. May physical, psychological,
emotional, at spiritual.MARINA

And so, what‘s left of him?

DR. DE LEONHalos wala na nga.MARINAMahirap paniwalaan na ang batang walang-wala, siya ring
batang may hawak ng pinakamahalagang bagay sa akin.DR. DE LEON

Your master‘s degree.

Nakakabigla nga kung minsan. Pero kung tutuusin, lahat ay may kani-kanyang halaga. Angunggoy at
daga, importante para sa mga siyentipikong nag-eeksperimento. All for human
progress. Pa‘no pa kaya ang

taong kumakain ng daga, butiki, at ipis? At kung humihirap angimbestigasyon, lalong sumasarap ang
labanan, di ba?MARINA

Malaria. Epilepsy. Amoebiasis. Magagamot nga ‗yon ng doktor.

DR. DE LEONPero ang psychological trauma?MARINA

That‘s where I come in.

III

KILALANIN ANG MARALITA

Papasok si Marina sa gawi ng entablado kung saan mag-isang nakaupo si Juan, nagpapahinga.

MARINAJuan, Juan?Kamusta ka?

10

Walang tugon si Juan.

Ano‘ng nararamdaman mo?

Gano‟n pa rin.

Isa akong kaibigan.Gusto lang kitang makausap.JUANAyoko mag-usap. Pagod ako.MARINA

Gusto ko lang makipagkaibigan sa ‗yo.

JUANAyokong makipagkaibigan!MARINA

Ba‘t, marami ka na bang kaibigan?

JUANWala! Basta, ayoko sabing mag-usap! Tanong ka naman nang tanong! Wala na kayong ginawakundi
magtanong! Naiinis na ako!

Tatakbo si Juan at lalabas, makaalpas siya mula kay Marina. Papasok muli si Dr. de Leon.

DR. DE LEONThat was the first meeting, Marina. The FIRST one!MARINA

Hindi pa ‗ko naggi

-give up.DR. DE LEON

Tama ‗yan. Kailan ma‘y huwag kang susuko sa iyong kaso. It‘s such an interesting case,masasabing
pambihira‘t di pangkaraniwan. Naaalala mo ba yung diskusyon natin once sa class?

Biglang tatayo ang mga Koro at papasok ng entablado.

DR. DE LEON

[Awit ng Estatistika / Malulutas Kita]

11

Ilan, ilan ang mga batang mahihirapNa pakalat-kalat dito sa may siyudad

KORO

Siyam na milyon at dalawang daang libongBata sa ilalim ng edad na labinlima

DR. DE LEON

Cite your sources

KORO

Philippine Institute for Development Studies at UNICEF

DR. DE LEON

Pasalamat kang iisa lamang sa

KORO

Siyam na milyon at dalawang daang libong bata

DR. DE LEON

Ang sinusuri mo ngayon, Marina.Isa lamang sa

KORO

Siyam na milyon at dalawang daang libong bata

DR. DE LEON

Ang may kasong tututukan ng isang propesyunalIsipin ang progresong maidudulotNg pag-aaral mong
nakayayamotKung tayong nakapag-aral ay walang gagawinUpang maibsan ang

KORO
Siyam na milyon at dalawang daang libong

DR. DE LEON

SuliraninAng iisang batang butiki, daga at ipis ang kinakainBaka maging

KORO

Siyam na milyon at dalawang daang libong

DR. DE LEON

SiyamNa milyonDalawang daangLiboAng nakasalalay rito

12

Siyam na milyon at dalawang daang

DR. DE LEON

Kasong dapat problemahin

‘Wag kang susuko, MarinaLahat na ‘wag lang ‘yon

At baka madagdagan pa ang estatistikaNang daan-daang milyonGanito kaimportante ang kasong hawak
moIkamamatay, o ikabubuhay ng

KORO

Siyam na milyon at dalawang daang libong katao

DR. DE LEON

SiyamNa milyonDalawang daangLiboAng nakasalalay rito

MARINA

At ang master’s degree ko

DR. DE LEON at KORO

At ang master’s degree mo

KORO

Nakatapat ka, Marina

Ngayo’y hindi mo na puwedeng talikuran

Kailangan, kailangang sugurin mo si Juan TambanSino kaya sa inyo ang uuwing sugatanO, ano ba itong
misteryo ni Juan
MARINA

Malulutas kita, Juan TambanMalulutas kita, di mo lang alamPilit kong bubuksan ang iyong
mundoBibiyakin ko ang iyong pusoHihimaymayin ko ang iyong diwaAng iyong katauhan, sa akin
susukoMalulutas kita

13

IV

KILALANIN ANG HINDI MARALITA

Mula sa Koro, lilitaw ang ilang tauhan: sina Mr. at Mrs. Torres, Mike, Gina, at iba pang Mga Kaibiganni
Marina.

MIKEGina, anong oras daw ba uuwi si Marina?GINAEwan. Napa-overtime na naman siguro kay Sir de
Leon.MR. TORRES

Sa‘n ba punta natin after the surprise, Mike?

MIKEI

don‘t know pa, Tito.

MRS. TORRESIkaw na lang mag-isip, Dad.MR. TORRES

Yeah. I want somewhere high end. I‘m in the mood e.

ISA PANG KAIBIGAN

(mula sa labas, papasok)

Parating na yata siya!MIKE

Oh gosh! Let‘s all hide na.

Magtatago silang lahat sa likod ng iba-ibang muwebles sa entablado.

Gina, turn off the light!GINA

(sa tech booth)

Guys, yung ilaw daw, pa-dim muna!

Lalamlam ang ilaw.

Shhh! Quiet, everyone!

14

Papasok si Marina sa entabladong madilim. Pagkatuntong niya roon, biglang maglilitawan ang lahatnang
nagtatago, at biglang bubukas ang ilaw. Mga party popper, mga lobo, mga torotot.

LAHAT LIBAN KAY MARINAHappy birthday!!!

Tableau. Lilitaw bigla ang Barker, tutuntong sa isang kahon, harap sa mga manonood.

BARKERIto ang daigdig ni Marina.Mahilig sa sorpresa.Pawang nakangiti,Pawang nakatawa.Dito, laging

umaga.Pero, abangan ang tensiyon maya-maya.

Lalabas ang Barker

balik sa normal ang eksena.

MIKEKanina ka pa namin hinihintay!MARINAThanks, love! Si Sir de Leon kasi e. Daming pina-

research.ISA PANG KAIBIGANAy, hindi ka ba nagseselos, Mike?GINA Naku, pakasal na kayo, bago ka pa
masingitan!MIKETalagang kasal na

pakita mo nga, Marina, yung daliri mo.GINA

Wow! Engagement ring! Ilang K ‗yan, ha?

Totohanan na pala ito. Pero, kailan?MIKEPagkatapos ng M.A. ni Marina.GINA

Nako lagot…

Tawanan.

15

Wait, Marina, halika

tingnan mo gift ko.

Hahatakin ni Gina si Marina sa gawi niya.

O.

(Iaabot ang regalo kay Marina.)

Bale, kamusta na pala‘ng the

sis mo?MARINAIto. Hindi siya madali a.GINAAko nga rin pinahihirapan ni Sir de Leon. Pinapupunta pa
naman ako sa Benguet! May kaso kasi

ro‘n, interesting. May batang sumasaksak ng kalabaw, kasi gusto niyang malaman kung makapaltalaga‘ng
kutis ng k

alabaw.MIKE

Marina, check out your dad‘s gift!

Hahatakin si Marina sa kanya.

By the way, where do you want to have dinner tonight?MARINASa malapit lang

coz

Hahatakin ulit si Marina ni Gina.

GINAI heard about your case, complicated daw. But I hope you do well, because diyan nakasalalay

master‘s mo.

Hahatakin ulit si Marina ni Mike.

MIKEMarina, I was thinking somewhere near nga. But your dad insists on somewhere grand.MR.
TORRES

I‘m in the

mood, e.

Hahatakin ulit si Marina ni Gina.

GINABesides, focusing on your M.A. will buy you and Mike the time na makapag-ipon for thewedding.

16

Hahatakin ulit si Marina ni Mike.

MIKE

Don‘t worry muna about the money, Marina. Your dad was telling me

something.MR. TORRESI was telling Mike, if you want fast buck

go to construction. Sand and gravel, trucks, steel,cement. May kumpadre ako, ilang taon lang sa trucks,
may bahay na ngayong walong milyon.

The economy‘s good!

Bigla

magiging wari‟y

ballet ang porma ng lahat (liban kay Marina)

sasayaw ang mga tao ng ballet sa saliw ng isang report ng Bloomberg hinggil sa economic boom ng
Pilipinas

tingnan ang report saURL na ito:

http://www.youtube.com/watch?v=nCbfRjnIMC0

. (pamagat ng bidyo: “Bre

aking News: Philippines Beats Global Stocks

”)

Mapo-
project sa likod ng entablado ang naturang bidyo. Ang biglang pagsayaw ng mga tao‟y dapat

nakabibigla, at ang kapinuhan ng kanilang koryograpiya, taliwas na taliwas sa hindi-naman-

musikangingay ng naturang report sa bidyo. Pagkuwan, balik sa dati.

GINA Napunta na naman sa business ang usapan.

Dudumugin nila si Marina. May kani-kaniyang paksa, pagpapasa-pasahan si Marina.

Don‘t get distracted, Marina –

focus tayong dalawa sa M.A. natin!MIKEMadali lang pala kumita

anyway, Marina, kain na tayo! Saan mo gusto?GINADamayan tayo kay Sir de Leon!MIKEMy treat!MRS.
TORRESTara, kain na tayo, Dad!MR. TORRESManila Hotel na!MIKE

17

‗Wag, tito! Too far!

MR. TORRESOkay lang

sabi ko s

a ‗yo, my treat na e.

GINAYou think I should take the Benguet case?MR. TORRES

I‘m in the mood for fine dining!

Patong-patong ang mga daing

hanggang mapuno si Marina.

MARINAWait!!!

Katahimikan.

I‘m formally starting on my case tomorrow –

so I can‘t stay too long tonight. Puwede bang diyan

lang? I really have to continue working after dinner.MIKE

I agree! Sa malapit lang! ‗Wag sa hotel. My treat!

MR. TORRESMy treat na nga! Sa Manila Hotel tayo!

Kakaladkarin nila si Marina palabas ng entablado, pasayaw, parang ballet ulit, habang tumutugtog
angaudio ng clip kanina.

ANG IKINABUBUHAY NG MARALITA

Habang patuloy na tumutugtog ang naturang audio, magpapalit ang eksena sa slums.Sta. Ana. Kung
saan lumaki si Juan Tamban. Papasok ang Koro

mga Taga-slums. Papasok si Mang Tino, may tulak na kariton, nagkakalkal ngbasura. Aawit ang Koro.
Mabilis sana ang tiyempo ng awiting ito, operatiko, at hihingi ng mabilis at masiyahing pagkanta

ngunit ang Koro, sana‟y hindi sakyan ang sigla ng musika. „Wag sana nilang malimutan, na

18

ang papel nila sa bahaging ito ng dula ay mga nakakaawang mahihirap. Mahirap maawa sa
kumakantanang masaya.

Maharap Ko Kaya Ang Bukas… / Ka

-shing! Ka-shing!]

KORO

Sa bawat hakbang na papalapit sa iyoNag-uunahan ang tibok ng puso ko

Ang sagot sa tanong ko’y hawak mo

Kami ba’y kakain sa araw na ito

MANG TINO

(hindi umaawit, tumutula lamang; wari‟y natutuwa tuwing nakagagawa ng tugmaan)

Ako‘y pabayang

ama, ama ni Juan TambanJustino ang pangalanHanapbuhay ay sa basurahan

Papasok ang isang naka-cellphone, si Mr. Velasquez.

KORO

Mr. Velasquez, ano’ng kita natin ngayon

MR. VELASQUEZ

(may kausap sa cellphone)

Tig-

sampung trak na itong mga lata ko’t

lumang dyaryoSinabi ko na sa inyo ang presyo koBaka maunahan kayo ng ibang nagnenegosyo

Gusto kong pakyawin n’yo na’ng lata’t dyaryo

Marami pa kasing paparating sa bodega ko

KORO

Mang Tino, ano ba’ng atin ngayon

MANG TINOIto pa rin! Tulad ng dati!

Mag-aabot si Mang Tino ng kalkal sa Barker, na magsisilbing puno ng koro.

BARKER

Pitong pera pa rin per kilo

MANG TINOOo! Tulad pa rin ng dati.BARKER

(iaabot ang kalkal kay Mr. Velasquez)

Mr. Velasquez, katulad daw ng dati. Dyis.

19

Kukunin ng isang Alalay ni Mr. Velasquez ang kalkal.

MR. VELASQUEZ

Binili ko ng dyis. Ipagbili ng beinte.

KORO

(ginagaya ang ingay ng lumang kaha ng pera)

Ka-shing!

May iaabot uli si Mang Tino.

MANG TINOTreinta.BARKER

Kuwarenta’y otso

Kukunin uli ng Alalay.

MR. VELASQUEZ

Ipagbili ng singkuwenta’y singko

KORO

Ka-shing!

Mag-aabot uli si Mang Tino.

MANG TINOIto kinse per kilo.BARKER

Desiseis

Kukunin uli ng Alalay.

MR. VELASQUEZ

Gawing beinte-singko

Mag-aabot ng pera ang Barker kay Mang Tino.

BARKER

Kuwarenta pesos

MANG TINO

20

Katulad ng dati.MR. VELASQUEZ

Tatlong libong gross sa araw na itoHindi rin masamang pagkakitaan ang basyo

(Sa Alalay)

Bigyan ng tig-dyi-dyis ang mga bataSabihing bukas, magsimula nang maagaMarami pang gawaing
natitiraBukas itutuloy ang ating kita

KORO

Ka-shing!Ka-shing!Ka-shing!

Lalabas si Mr. Velasquez.

MANG TINOSer, ser!BARKERMang Tino, bakit ho?MANG TINOSer, baka puwede hong bumale?BARKERO,
babale na naman kayo.MANG TINOE nagsara na ho ang sabungan, di na ako makakapagristro, paekstra-
ekstra na lang ako sa mgakonstruksiyon.BARKER Naku, e

Talagang ganyan ang buhay

MANG TINO

Ser, alam n‘yo namang sa basura ko lang binubuhay pamilya ko.

BARKER

Maghintay ka kasi sa magandang presyo

21

MANG TINO

Ser, alam n‘yo namang hindi nagbabago ang presyo ng bote

-diyaryo.BARKER

O sige, ito, dalawang piso.

MANG TINIO

Baka puwede n‘yong dagdagan.

BARKER

Wala na ‘kong mabibigay sa ‘yo

Kahit ‘wag mo nang bayaran ‘yan

Ito’y ak

ing balatoPaalam na, Mang Tino

Lalabas na rin si Mang Tino, tulak-tulak ang kanyang kariton.

KORO

[Reprise

: Maharap Ko Kaya Ang Bukas…]

Maharap ko kaya ang bukasMaharap ko kaya ang bukasAng gawaing pampalipas orasAng gawaing
pampalipas buhay

VI

KILALANIN MULI ANG MARALITA

Nakaupo si Juan sa isang bangko, nakatalikod sa mga manonood. Papasok si Marina.

MARINAHi!
Hindi siya lilingunin ni Juan, kaya haharapin niya ito.

Aba, may bubble gum ka. Sino‘ng nagbigay sa iyo?

Hindi sasagot si Juan.

22

Naaalala mo ‗ko? Ako si Marina.

Sabi ng mga nars at atendants, napakabait mo raw na bata.

Papuputukin ni Juan ang kanyang bubble gum.

Taga-saan kayo? Hoy, ipasyal mo naman ako sa inyo.A, mahilig ka ba sa adobo? Kase maghaling mag-
adobo ang nanay ko.Pasyal ka sa amin, gusto mo?Ikaw, may nanay at tatay ka pa ba?

Mabilis at maingay na ngunguya si Juan.

May iaalok na tsokolate si Marina kay Juan.

Sige na, Nestle ‗yan. Bigay sa ‗kin ni Mike, boypren ko.

Uuga-uga si Juan.

Bubuksan ko, ha? Hati tayo.

(Bubuksan ang tsokolate. Hahatiin at kakainin ang kabiyak.)

O,

ayaw mo? Imported ‗yan, mamahalin. Ayaw mo? Hindi ka kumakain nito? Uubusin ko na? Sige.

(Isusubo ang parte ni Juan.)

Bakit ka ganyan? Talaga bang ayaw mo sa ‗kin? Ayaw mong m

akipagkaibigan? Ayaw mongtumanggap ng bigay ko sa iyo. E ano gusto mo?Wow, pare, bigat mo. Bakit,
nakakatakot ba ako?
(Ilalapit ang kanyang mukha kay Juan.)

Nakakatakot ba ako?

(Ididilat ang mga mata at ngingiwi.)

Haha! Siguro mukha akong asawangano? Ahahahaha!

Lilipat si Juan ng bangko.

Juan, pagod na ‗ko, ha.

(Titindig at tatabi kay Juan.)

Maglalabas ng isang lastiko at holen si Juan.

Holen. Lastiko. Tara, laro tayo.

Hahawakan ni Marina ang lastiko

galit na hahablutin ito ni Juan. Mabibigla si Marina.

Ang damot mo naman.

Hindi ko naman nanakawin sa ‗yo ‗yan. Relaks ka lang.

Titirahin ni Juan ng lastiko sa paa si Marina. Tatawa si Juan.

Aray!

23

Akala mo kung sino ka!

Masasaktan si Juan. Tatayo at akmang aalis.

Sige, gusto mong umalis? Sige, alis, alis. Ayaw mong makipagkaibigan? Huwag. Marami naman

akong kaibigan, a. Wala namang mawawala sa ‗kin kung hindi tayo magkaibigan.

Ayaw mong magsalita?

Pinakamalaki at pinakamalakas na putok ng bubble gum ang isasagot ni Juan, sabay lalabas. Papasok
mula sa gawi ng koro si Mr. de Leon. Habang nagbu-
boo

ang koro.

MARINABut Mr. de Leon! Ang sutil-

sutil ng batang ‗yon kasi!

MR. DE LEONMarina, kauumpisa mo pa lang. Kayong mga babae, oo. Kailangang pursigido ka. Maton ang

kaharap mo. Ano‘ng gusto mo? Ma‘m, yes, Ma‘am?

Kailangang maipakita mo munang mapagkakatiwalaan ka. Konting tiyaga.MARINAPara akong nag-

aaksaya ng panahon. Kung ayaw niya ng tulong, huwag.MR. DE LEON

Pa‘no mo nalamang ayaw niya ng tulong!? Ang kae

ngkuwentro mo ay bata. Walang pinag-aralan, taga-slum

wala pang alam ‗yan kung ano ang gusto niya o hindi. Ikaw, M.A. student,

malamang magpi-Ph.D. pa. Hindi mo masakyan ang bata? Hindi mo malaman ang gagawin mo?MARINA

Alam ko, pero kung ayaw, ‗wag p

ilitin.MR. DE LEON

Bakit, talaga bang ayaw niya? Inaplay mo na ba lahat ng natutuhan mo sa ‗kin? Ang lahat ng

nabasa mo? Sayang lang ang sangkatutak na librong binasa mong hindi naman maiaplay. Nasaanang mga
teyorya mo? Narito na ang isang praktikal na situwasiyon. Nabisita mo na ba ang pamilya ni Juan?
MARINAPupuntahan ko nga.MR. DE LEONDapat lang!

24

Marina, you haven‘t even scratched the surface of your investigation!

MARINAI know that! Pero ang tanong ko:Is it worth knowing it!?MR. DE LEONBatang kumakain ng
butiki, ipis, at daga

is it worth it!?

Master‘s degree mo –

is it worth it!?
You know what‘s your problem? You‘re attacking the subject head

-on. You might be seeingsymptoms, you might know the disorders. Pero hindi mo pa kila

la ang bata. You don‘t know hiswhole story, his context. Isn‘t that the first step?

Tatayo si Marina, wari‟y pinagsaulan ng gana.

O saan ka pupunta?MARINATama kayo, sir. I have to know his story.Pupunta ako kina Juan, sa Sta. Ana. I
have to make a character study.

(Biglang hihinto sa paglakad.)

Squatters‘ area ‗yon…

MR. DE LEONAlangan namang village!

Tuluyang lalabas si Marina

magpapalit ang tagpuan. Habang nagpapalit ang tagpo papunta ulit sa slums ng Sta. Ana, umaawit ang
Koro at si Marina.[REPRISE: Juan Tamban, Bakit Ka Nagkaganyan? / Malulutas Kita]

KORO MARINA

Juan Tamban Malulutas kita, Juan TambanBakit ka nagkaganyan Malulutas kita, di mo lang alamNanay,
tatay mo, nasaan Pilit kong bubuksan ang iyong mundoAno itong iyong napasukan Bibiyakin ko ang iyong
puso

Ikaw ba’y may patutunguhan

Hihimaymayin ko ang iyong diwa

25

Ipis, butiki, daga ang ‘yong inuulam

Ang iyong katauhan, sa akin susukoWala na kasing ibang mapasok sa tiyanJuan Tamban Juan
TambanBakit ka nagkaganyan Bakit ka nagkaganyan

Pa’no ka nagkaganyan

Malulutas kita

IKALAWANG BAHAGI

Dahil ang bata‟y

nanlalaban at ayaw bumigay Aalamin ni Marina ang nakaraan nang tuluyan

s‟yan

g mahimay

VII

THE JUAN TAMBAN STORY, PART 1

Isang pihit lamang ni Marina, at nasa may Sta. Ana na siya.Si Mang Tino, nakalukmo sa ibabaw ng isang
kahon, kumakain ng tuyo. Lalapit si Marina, hindi niyamamamalayang naroon.

MANG TINOPutsa!Tuyo, tuyo, tuyo! Wala na bang ibang pagkaing mura?Ang lakas maka-skwater nitong
tuyo! Awang-awa ako sa sarili ko!

(Tatawag sa kapitbahay, sa isang korong kumakain din.)

Nando! Ano‘ng ulam n‘yo diyan?

YUNG KORONG KAUSAPTuyo!MANG TINOSabi ko na e.

(Sa kabilang kapitbahay.)

Ateng, ano‘ng ulam n‘yo?

YUNG KAPITBAHAYTuyo!MANG TINOPutsa!

(Sa isa pang kapitbahay.)

Nelson, sa

‗yo!? Ano‘ng

tanghalian mo?!

26

YUNG ISA PANG KAPITBAHAYSandwich!MANG TINO

(mabibigla)

Ayos a! Ano
‘ng palaman

?YUNG ISA PANG KAPITBAHAYTuyo!MANG TINO

Putang inang ‗yan! Pauso ka, a –

mabulunan ka sana! Buwiset!MARINA

Aaah…magandang tanghali po. Mang Justino?

Mapapahinto sa pagkain si Mang Tino.

MANG TINOInaaaraw-

araw n‘yo kami, a.

Inyo na ang Sapang Palay, pati yung Carmona!Pero

hindi n‘yo kami mapapaalis dito!

(Sa mga kapitbahay.)

Mga kapitbahay, paglaban n‘yo ang inyong tirahan!

Lahat ng Koro‟y biglang tatayo at maglalabas ng mga panangga at mga karatula.

MANG TINO at KOROKapitalista! Ganid sa lupa!Kapitalista! Ganid sa lupa!MARINAWala po akong

kinalaman sa mga sinasabi ninyo!MANG TINOHindi ka ba taga-demolisyon!?MARINA

Hindi ho. Bumibisita lang ho…

Babaling si Mang Tino sa mga kapitbahay.

MANG TINO

(Sa mga kapitbahay)

E hindi naman pala taga-demolisyon! Sige, tuloy kayo sa kain! May bisita

27

ako, o! May bisita ako!

(Kay Marina.)

Tuloy, tuloy. Bihirang mapadpad dito ang bisita. May isa pang ulo rito ng tuyongnatitira, kain ho, kain.
Pasensya ka na sa ulam namin, ito may kanin pa, o.MARINA Naku, hindi na ho, Mang Justino. Tapos na
ho ako.MANG TINO

A, gano‘n ba? Mang Tino na lang itawag mo sa ‗kin.

MARINAA

pinapaalis na ho kayo rito?MANG TINOOo. Pagkatapos ng walong taon, basta na lamang kami paaalisin.
Masakit daw kami sa mata.Baka magka-

sore eyes daw yung mga turista. Putang inang mga turista ‗yan, magtatayo raw ditong supermarket. Mas
mahalaga ba supermarket kesa sa ‗min? Ha ha! –

Ano ho ba‘ng sadya n‘yo?

MARINASocial Work Student ho ako sa PGH.

May balita ho ako tungkol kay Juan…

MANG TINOKamusta si Juan? May sakit ba?!MARINAMabuti-buti na ho.MANG TINO

Ano ba‘ng sakit!?

MARINA

Nilagnat ho, nilamig, nagkombulsiyon. Naospital ho kasi, dahil…tapos na po ba kayo kumain?

MANG TINOTapos

na. Gusto n‘yo ba?

MARINA

Ay hindi ho. Ano ho kasi…si Juan, naospital

kasi…kumain ho ng ipis, daga, tsaka butiki.

Mahabang katahimikan habang litung-lito si Mang Tino sa balita.

MANG TINO

Di ko maintindihan…ba‘t kakain ng ipis, daga, tsaka butiki…may tuyo naman, murang

-mura

28

lang

sinasandwits nga ‗yan ng –

ay, ewan ko…

MARINA

Naging trabaho ho kasi ni Juan ‗yun –

kumain ng kung anu-ano sa may Quiapo habangnanlilimos. Parang sa perya ba.

Parang napatulala ulit si Mang Tino.

Mang Tino, puwede ko ho po ba malaman kung pa‘no napadpad si Juan sa gano‘ng trabaho?

MANG TINOEwan ko ba kung sino dapat sisihin. Yung nanay ba niya, o ako, o si Juan. Sabi ko naman sa

nanay niyan, ―Hoy, Lucia,

mali ang palakad mo kay Juan.‖

Tuluyang lumayas ‗yang si Juan dahil sa sama ng loob sa akin. Isang araw kasi, nalugi ako sakita. Wala
kaming pangkain n‘un. Kaya sinama ko si Juan sa may palengke.

Tatayo si Mang Tino, at mumuwestra ng pagkuwento. Tuluyan nang papasok si Juan, at magpapalit
angtagpuan upang kumatawan sa isang pagbabalik-tanaw. Mananatili si Marina sa entablado, inirerekord
sa isang tablet ang pagbabalik-tanaw ni Mang Tino. Ngunit, papasok muna ang Barker upang tumuntong
muli sa kanyang kahon, at magtanghal sa mgamanonood ng ilang karatula, kung saan nakasulat ang mga
sumusunod:

THE JUAN TAMBAN STORYPART 1

–

Juan, bakit hindi mo madyikin ang mga isda at bigas sa palengke?

Papasok ang ilang Koro bilang mga Mamimili at Maglalako sa Palengke.

MANG TINOJuan, minalas tayo ngayong araw na ito. Babale sana ako kay Mang Johnny, pero nauna hiya
ko.Kababale lang kase natin ng pamburol sa nanay mo.

Kaw kase, wala sa loob mo ang pagtatrabaho. Pati tuloy ako nawalan ng gana. Konti namang sigla! Ang
laki-laki mo na, wala pa

ring pakinabang sa ‗yo. Sige…

magdilehensya ka.JUAN TAMBAN

Pero ‗tay…

MANG TINO

Sige…Maraming taong namimili, hindi ka mapapansin ng mga tindera.

Hindi lalakad si Juan.

29

Ano ba? Akala ko ba mabilis ang mga kamay mo? Pamadyik-madyik ka sa mga kapitbahay, bakit

hindi mo madyikin ang mga isda‘t bigas sa palengke. Sige, hintayin kita rito.

Sisikapin ni Juan magnakaw nang ilang beses sa isang Maglalako, pero hindi niya maituloy ito. Babalik si
Juan kay Mang Tino na walang dala.

MANG TINOO ano?JUAN TAMBAN

‗Tay, bayaran na lang natin.

MANG TINOLintik na bata ito! Akala mo kung sino kang mayaman.JUAN TAMBAN

Ang bilin ni nanay, ‗wag daw magnakaw.

Papaluin ni Mang Tino si Juan.

MANG TINO

‗Yang magaling mong nanay, puro mali ang ipinamana sa ‗yo!

Dapat ba may pera tayo, oo o hindi?JUAN TAMBANOo.MANG TINOE bakit wala?JUAN TAMBANWala kayo
kinita.MANG TINOBakit wala?JUAN TAMBANMahirap maghanapbuhay.MANG TINOAng mayaman ba
nahihirapan?JUAN TAMBAN

30

Hindi.MANG TINOBakit sila mayaman, tayo hindi?JUAN TAMBAN

Kasi…kasi gano‘n.

MANG TINOHindi patas?JUAN TAMBANHindi.MANG TINO Nagkakalkal ba ng basura ang mayaman?

JUAN TAMBANHindi.MANG TINOMagkaiba ba ang mayaman sa mahirap?JUAN TAMBANMagkaiba.MANG
TINOBawal ba sa mayaman ang magnakaw?JUAN TAMBANBawal.MANG TINOBakit?JUAN TAMBANDahil
sa batas.MANG TINOBawal ba sa mahirap ang magnakaw?JUAN TAMBANBawal din.

31

MANG TINOBakit?JUAN TAMBANDahil sa batas.MANG TINOKung magkaiba ang mayaman sa mahirap,

dapat magkaiba rin ang batas sa mayaman at mahirap.Kaya sa totoo lang, bawal ang magnakaw sa
mayaman. Pero sa mahirap, dapat puwede. Angmayaman may pera. Ang mahirap wala. Kaya

gano‘n. Pues –

nakaw na!JUAN TAMBANPero dapat patas ang batas sa lahat.MANG TINO

Mayamang tao lang nagsabi n‘un. Sige na! Madyikin mo na ‗yan!

Susubukan ulit ni Juang magnakaw. Makakakupit siya. Akma siyang maglalakad papunta sa kanyangama,
pero

bigla siyang titigil. Mumuwestra si Mang Tino kay Juan ng “halika na! tara na!” pero

nakatayo lang si Juan. Iiling si Juan. Tsaka maluluha. Dali-dali siyang tatakbo pabalik sa tindera atisasauli
sa mesa ang ninakaw niya. Tatakbo siya paalis. Hahabulin siya ni Mang Tino.

Hoy Juan! Sa‘n ka pupunta! Balik ka rito!

JUAN TAMBAN
Ayoko na sa ‗yo! Pinapanakaw mo ‗ko! Lagi mo ‗kong pinapalo! Lalayas na ‗ko!

Tuluyang tatakbo paalis si Juan Tamban. Babalik ang tagpo sa kasalukuyan.

Tulala si Mang Tino, habang patuloy sa pagrekord si Marina.

MANG TINOAyun.Lumayas anak ko.

Katahimikan. Papatayin ni Marina ang pangrekord niya. Kausap na halos ni Mang Tino ang kanyang sarili.

Kumain ng butiki, ipis at daga…kesa magnakaw.Tama ba ‗yun?

32

Katahimikan.

MARINA

Mang Tino…e…mauuna na ho ako. Maraming salamat.

Tatango si Mang Tino. Akmang aalis si Marina

ngunit:

MANG TINO

Ma‘am. Sana…sana hindi ho ako demonyong

-demonyo sa pagtingin niya.

Aalis si Marina. Magpapalit ang eksena.

VIII

THE JUAN TAMBAN STORY, PART 2

[REPRISE: Malulutas Kita]

KORO

Nakatapat ka, Marina

Ngayo’y hindi mo na puwedeng talikuran

Kailangan, kailangang sugurin mo si Juan TambanSino kaya sa inyo ang uuwing sugatanO, ano ba itong
misteryo ni Juan

MARINA

Malulutas kita Juan TambanNalaman ko na ang kuwento ng iyong amaNgayo

n nama’y huhukayin ang kuwento ng iyong ina

Sino siya, at sino kaJuan Tamban

Kausapin mo ‘ko, Juan Tamban

KORO

Nakatapat ka, Marina

MARINA

Kausapin mo ‘ko, Juan Tamban

Papasok si Juan, nakaupo sa silya. Nasa Ospital ang tagpo.

35

MARINAAlin?JUAN TAMBANYung nasa gulong.MARINAA, yung hubcub.JUAN TAMBAN

Oo, yung hapkab. Paano mo nalaman? Kasi ‗pag nakuha nila ‗yon, ipagbibili nila at magkakaroon

sila ng pera. Kawawa ka naman, kaya huwag mo lang basta iparada diyan, ha.MARINAO sige, babantayan
ko maigi kotse ko.JUAN TAMBANAlam mo pumunta sa Kiyapo?MARINAOo, paglabas mo ng gate dito,
tuloy-tuloy ka hanggang makarating ka ng tulay. Pagbaba mo sa

tulay, Kiyapo na ‗yon.

JUAN TAMBAN
Isama mo na ‗ko. Sige na. Maski ibaba mo na lang ako sa Kiyapo, ako na‘ng bahala sa sarili ko.

MARINAAt bakit

kita ibababa sa Kiyapo? E kung hanapin ka ng mga doktor dito, ano‘ng sasabihin nila sa‗kin: ―Ikaw
Marina Torres, kasabwat ka ni Juan.‖

JUAN TAMBANHindi. Kase, gusto ko nang umalis dito.MARINA

E sa‘n ka naman pupunta?

JUAN TAMBANSa Cagayan.MARINA

Hoy, alam mo ba kung ga‘no kalayo ang Cagayan?

JUAN TAMBANOo, malayung-malayo. Doon kami nanggaling ng tatay at nanay ko

36

MARINATalaga? Kaya nga ako napadaan, gusto sana kita kausapin tungkol sa nanay at tatay mo.

Sandaling katahimikan. Pakuya-kuyakoy ng paa si Juan sa kanyang silya.

Hindi ba taga-Kapalaran kayo, sa Sta. Ana?

Walang tugon.

Nagkakilala kami ng tatay mo.

Walang tugon. Bibilis ang pagkuyakoy ni Juan ng paa.

Sabi ko sa tatay mo, narito ka. Kinukumusta ka niya

JUAN TAMBANBAKIT MO SINABI!?

Mabibigla si Marina sa lakas ng boses ni Juan. Katahimikan. Titigil sa pagkuyakoy si Juan.

MARINAAlalang-

alala tatay mo sa ‗yo –

JUAN TAMBAN

(mag-aalboroto, magtatatadyak)

Bakit mo sinabi
–

bakit mo sinabi

bakit mo sinabi!!!MARINAJuan

! Ano ka ba

!?JUAN TAMBAY

Lumayas ako sa ‗min! Lumayas ako sa ‗min! Nagtago ako sa tatay –

tapos

tapos sasabihin mosa kanya nandito ako!

Tutulakin ni Juan si Marina.

MARINAAray, Juan, a! Masakit!JUAN TAMBANBakit mo sinabi! Sabi mo, sabi mo, magkaibigan tayo

Bakit mo sinabi!?MARINA Nag-

aalala sa ‗yo ang tatay mo –

37

JUAN TAMBANHindi siya nag-aalala!MARINAHinahanap ka niya

JUAN TAMBAN

Hindi niya ‗ko hinahanap!

MARINAMahal ka niya

JUAN TAMBAN
Hindi niya ‗ko mahal! Lagi niya ‗kong pinapalo. Lagi niya ‗kong pinagnanakaw! Lagi niya

kaming pinagagalitan ni nanay, tapos sasabihin mo

Mapapagod si Juan sa pag-

aalboroto. Sa isang sulok ng silid, siya‟y mapapalukmo. Pabulong

-bulong sakanyang sarili, pasinghot-singhot, nagpipigil ng pag-iyak, ngunit susuko rin. Bubuhos ang mga
luha.

Hindi niya ‗ko mahal…

Si Nanay lang…

Si Nanay lang may mahal sa ‗kin…

Unti-unti ring lalaho ang pag-iiyak ni Juan. Katahimikan. Pagkuwan, nananantiya, lalapit sa kanya si
Marina.

MARINA

Juan…?

Juan…

Kuwentuhan mo naman ako tungkol sa nanay mo.

Puwang.

JUAN TAMBAN

…si mama?

Mabait ‗yon, si Mama…

38

Maglalabas ng rekorder si Marina.

Parang ikaw, laging may dalang pasalubong.

Mula sa dilim ay papasok ang Ina ni Juan

malapanaginip; parang Nuestra Senyora ng Walang Mag-ampon

ganito siya karingal at kamala-diwata sa alaala ni Juan. Lilitaw ulit ang barker at may dalang karatula;
tatayo sa kanyang kahon, saka ibibida ang karatula samga manonood, kung saan ay nakasulat:

THE JUAN TAMBAN STORYPART 2

Magiging doktor ang anak ko.

Aalis si Juan sa sulok at tutungo sa gitna ng entablado, kung saan siya‟y matatanglawan at magaganap

ang kontinuwasiyon ng kanyang kuwento

magtatagpo sila ro‟n ng kanyang Ina.

Sila‟y nasa bahay nina

Juan.

JUAN TAMBAN Nay! Pasalubong ko?

Hahalik ang Ina kay Juan.

INAEto anak, hindi ko nalimutan ang bilin mong palitaw.

Tutungo ang Ina sa hugasan.

Aba, tingnan mo‘t hindi pa umiigib ang kuya mo. Jaime! Bangon na riyan at wa

la nang tubig! Nakahilata ka pa rin diyan!

Mula sa koro‟y papasok ang Kuya ni Juan.

KUYA

Ano ‗yan?

JUAN TAMBANPalitaw.KUYA

‗Enge.

JUAN TAMBANAyoko.

39

KUYAAng damot nito. Utol ba kita?JUAN TAMBANSabi mo yayariin mo si Kardo.KUYABakit, pinaiyak na

naman ba?

(Makakakuha ng pirasong palitaw. Kakainin.)

JUAN TAMBANKaya ako inaaway ng mga bata rito, palider-lider kasi siya.KUYA

(kukunin ang balisong sa bulsa)

O, hete, pahihirap ko sa iyo ‗yan. Pag

ingatan mo. ‗Pag inaway ka ulit,

ipakita o lang ‗yan.

Ganito.

(Bubuksan ang balisong.)

O! Hindi ba‘t karipas ng takbo ang mga lokong ‗yan.

Aalis ang Kuya, dala ang balde.

INA

Hoy, hoy. Amin na ‗yan! Amin na!

Isusurender ni Juan ang balisong sa nanay.

‗Wag kang nagpapaniwala d‘yan sa kuya mo, ha. Panay mga loko‘ng kasama niyang kuya mo.

JUAN TAMBANMabait naman ho si kuya, a.

Lalapitan ng Ina si Juan. Aaluin ito.

INA Naku, asim-asim mo naman. Buong umaga ka na naman naglaro, ano?

(Kukunin ang tuwalya at pupunas-punasan si Juan.)

Ang ibig kong sabihin e, hindi ka magiging istambay katulad ng kuyamo.

Kikili-kilitiin ng Ina si Juan, at hahalik-halikan ito sa leeg, kili-kili, pusod at singit. Hagikgik
namapapagulong si Juan.

JUAN TAMBAN

(tawa nang tawa)

Tama na

tama na

tama na

tama na…ayoko na, ‗nay, ‗nay, ‗nay –

ayoko na! Ha ha ha!INA

(hindi pa rin tumitigil sa pagkiliti)

Sino‘ng mahal ni nanay?

40

JUAN TAMBAN

(tawa pa rin nang tawa)

Si Juan

si Juan

si Juan

si Juan…!

INA

Sino‘ng mahal ni Juan?

JUAN TAMBANAng nanay

ang nanay

ang nanay!INA

Sino‘ng pag

-aaralin ng nanay?JUAN TAMBANSi Juaaaaaaaaaan!INA

Sino‘ng ibibili ng mga magagandang damit at pagkain ni Juan?

JUAN TAMBANSi nanaaaaaaaaaay!

Papasok si Mang Tino. Parang bakulaw, humpak ang mga pisngi, garalgal ang boses

ganito siya saalaala ni Juan.

INASino ang magiging doktor ni nanay?JUAN TAMBANSi Juaaaaaaaaan!MANG TINOHoy!

Titigil ang mag-ina sa kanilang lambingan.

Umarya na naman kayong mag-

ina! Kailan mo titigilan ‗yan, Lucia! Lalaking malambot ‗yan!

INASinasabi ko lang namang mag-aaral na si Juan.MANG TINOAnong mag-aaral

–

maghanap-buhay muna!

41

INAMag-aaral muna, pagkatapos, magtatrabaho. Magiging doktor ang anak ko.MANG TINOHa ha ha!

Makikitawa ang koro.

Hoy Lucia, mangilabot ka sa mga sinasabi mo!INAMag-uumpisa akong mag-ipon. At kung maging
bodegero ka na

MANG TINOAnong bodegero!? Ha ha ha!

Makikitawa ang koro

tawa ng mga tauhan sa isang nagiging masamang panaginip

parang cannedlaughter ng isang comedy show.

Ayan at ang kaisa-isa kong kariton, kinuha pa!

Tawanan ulit.

INADi bale

makakaraos din tayo. May-awa ang Diyos.

Tatawa ang koro.

MANG TINO

(dumaragundong ang tinig)

WALANG AWA ANG DIYOS!

Matitigilan sa pagtawa ang koro.

Dasal kayo nang dasal, may nangyari na ba?

(Kay Juan)

Ikaw, ano pa bang hinaharana mo diyan? Magdelihensiya ka sa palengke. Nagugutom

na ‗ko.

INA

(aparte kay Mang Tino)

Gusto mo bang matulad si Juan kay Jaime?MANG TINOAba si Jaime, tinitingala rito

42

INA Nanggaling kasi sa preso.

Tawanan ng koro.

(Hihilutin ang likod ni Mang Tino.)

Bakit mo ba pinagdidiskitahan si Juan?MANG TINO

(masasarapan)

Diyan…d‘yan…Kamutin mo nga likod ko. Sa gilid. ‗Yan…

Nagugutom ako.

Tawanan ng koro.

INAMay

kanin pa r‘yan. Tsaka tuyo.

Tawanan ng koro.

MANG TINO Na naman! Lintik na buhay ito!INAIkaw naman, hindi ka na nasanay.MANG TINOHindi na ba
maaaring dumaing?INAInaaraw-araw mo naman, e.MANG TINO

S‘ya, s‘ya…ikaw na lang ang papapakin ko –

Tawanan ng koro.
INA

Ano ba, Tino! ‗Wag sa harap ng bata.

(Lalayo.)

MANG TINOHay, buwisit na bahay ito! Diyeta sa lahat ng bagay!

Tawanan ng koro. Lalabas si Mang Tino.

43

Katahimikan, habang ipapatuloy ng Ina ang kanyang gawain sa bahay.

JUAN TAMBAN

‗Nay.

Babaling ang Ina kay Juan.

Bakit hindi ako mahal ni Tatay?

Tawanan ng koro. Galit na idadabog ng Ina ang kanyang mga dalahin, kakalampag ito

halatangnagagalit siya sa koro. Mapapatahimik ang koro. Babalik ang hinahon ng Ina pagkaharap kay
Juan.

INA

Ano? Mahal na mahal ka n‘un.

Uupo ang Ina at kakandungin si Juan.

‗Wag na ‗wag mong isiping hindi ka mahal ni Tatay.

Di ba ‗yan nga‘ng kanta ko sa ‗yo bago matulog?

[Uyayi ni Nanay]
Meme na mahayMahay ng tatayMeme na mahayMahay ng nanayMeme na bulilitMagaling at mabait

Kailanma’y di ka ipagpapalit

Meme na mahayMahay ng tatayMeme na mahayMahay ng nanayMeme na bulilitMagaling at mabait

Kailanma’y di ka ipagpapalit

KORO

Meme na mahay

44

Mahay ng tatayMeme na mahayMahay ng nanayMeme na bulilitMagaling at mabait

Kailanma’y di ka ipagpapalit

Meme na mahayMahay ng tatayMeme na mahayMahay ng nanayMeme na bulilitMagaling at mabait

Kailanma’y di ka ipagpapalit

„Pag koro na ang kumanta, tila didilim

ang himig, habang unti-unting maglalaho sa dilim ang Ina.

Hangga‟t tuluyang si Marina at si Juan na lamang muli ang matira sa eksena.

JUAN TAMBAN

Mali si nanay. Hindi talaga ako mahal ni tatay. Si nanay lang may mahal sa ‗kin.

Si nanay lang.

Papasok mula sa koro si Mr. de Leon. Papatayin ni Marina ang rekorder. Mamamatay ang ilaw sa gawi ni
Juan. Babaling si Marina kay Mr. de Leon. Maglalabas ng isang bungkos ng mga dokumentong nakalagay
saisang folder.

MARINA

(kay Mr. de Leon; tuwang-tuwa)

AND
THAT‘S HIS STORY!

Prelimenary parts of my researche

DONE!

Waring katatapos lang basahin ni Mr. de Leon ang dokumentong iniabot sa kanya ni Marina.

MR. DE LEON

Wow, Marina…I must say…this is good…this is a good start.

Palakpakan ang mga koro.

In fa

ct, this case is so interesting, I think I‘d want to submit your thesis to the coming national

social services convention three months from now!

45

MARINA

Oh…my…God…Sir…

MR. DE LEONI know.This is gonna be big. So carry on with this case, dig deeper

this story might just bring you to places, Marina.MARINAThank you so much, Sir de Leon!MR. DE LEON

Draft a report for all this info, write it well, we‘ll submit it to the convention committee.I just feel there‘s
still a missing piece, though.

MARINA

Ano po ‗yon?

MR. DE LEON

You still haven‘t investigated how he got to eating butiki, ipis, and daga in the first place. Zero

-inon that

‗yan ang hook mo sa darating na convention! That‘s at the heart of this boy‘s story!
MARINA

You‘re right, sir. ‗Yun na lang ang di ko pa na

-co-cover sa investigation ko.MR. DE LEONOnti na lang, Marina. Onti na lang.

[REPRISE: Malulutas Kita]

KORO

Onti na langMalulutas mo naJuan TambanMalulutas mo na

Di lang n’ya alam

Alam mo na’ng ama

Alam mo

na’ng ina

Ngayon alamin na lang

Ba’t siya kumakain ng

Ipis

46

ButikiDagaMalulutas mo naMalulutas mo na

IX

THE JUAN TAMBAN STORY, PART 3

Kakaripas palabas ng entablado si Marina upang kumuha ng upuan. Ilalagay niya ito sa gitna
ngentablado. Tapos, lalabas ulit siya, nagmamadali pa rin, upang hatakin si Juan. Pauupuin niya ito
saupuang iyon. Lalabas ulit siya upang kunin ang Barker na may karatula, susulatan ang karatula,
atlalabas ulit upang kumuha ng kahon, na kanyang ilalapag malapit si Barker. Paaakyatin niya ang Barker
sa kahon, at uutusan itong ipakita sa mga manonood ang karatula. Nakatitik dito ay:

THE JUAN TAMBAN STORYPART 3

–
Sa lahat ng puwedeng kainin, bakit BUTIKI, IPIS, at DAGA pa!?!?! May tuyo naman,a!

Itutulak palabas ng entablado ni Marina ang Barker. Lalabas ulit siya, humahangos pa rin, at muling
papasok nam ay dalang malaking bag na puno ng mga tsokolate. Itatambak ito sa harap ni Juan, na

mukhang nasisiyahan, at darampot ng tsokolate‟t sisimulang kainin.

Maglalabas ng rekorder si Marina, hingal na hingal.

MARINAJuan

usap uli tayo, a?

Pa‘no nagsimula? Pa‘no nagsimula ang pagkain mo ng butiki, ipis, at daga? Tsaka, sa lahat ng

puwedeng kainin, bakit butiki, ipis, at daga pa?KOROMay tuyo naman a!

Ngumunguya si Juan.

Ilang saglit. Naiinip na si Marinang sabik na sabik makuha ang kuwento.

Lulunok si Juan, kakaubos lang ng isang bar ng tsokolate. Tila handa na siyang magkuwento.

JUAN TAMBANHindi ba, lumayas ako sa amin?

47

MARINAO?JUAN TAMBAN Nagpalimos

ako, pagkatapos, nagwats yor kar boy ako…

Tatayo si Juan, at mula sa koro ay lilitaw ang mga Batang-kalye. Aawit sila ng isang
napakamadramangawitin.

[Palimos Po]

KORO at JUAN TAMBAN

Palimos po, palimos poKahit singkoPalimos po

–
Mauudlot ang madramang awitin.

MARINA

(sa Koro)

Teka! Mamaya na kantahan! Kuwento muna!

Aalis ang mga Batang-kalye, nagbu-

“boo” kay Marina.

JUAN TAMBANSiyempre nakakapagod at halos wala akong kita. Pagkatapos nang ilang buwan, wala pa
rinakong naiipon, kaya minsa

n, imbis na sabihin kong ―palimos po‖ o ―bantay, ser!‖, ang sinasabiko: ―Ampunin ninyo naman ako.‖
Pero hindi pa rin ako pinapansin. Pero isang araw, may nakitaakong ale…

Mula sa koro, papasok ang isang Ale, at sa kalayuan, isang Pulis na umaali-aligid, nagmamanman.

Mukha siyang mabait at mayaman…

Lalapitan ni Juan ang Ale.

Ale, ale, ampunin mo na ako. Ikaw na lang nanay ko. Mahalin mo ako.ALE

Ay, naku anak…Hindi puwede, e. Kawawa ka naman. Marami na ‗kong anak, e.

Ampunin sanakita pero hindi ko na kaya, e.

Lalapit ang Pulis at biglang sasabad.

48

PULISMisis

nanggugulo ba ang batang ‗to?

ALEAy, hindi naman po, mamang pulis.PULIS

Hoy bata! ‗Wag kang manggulo rito!

Tatakbo palayo si Juan.

ALE Naku, mamang pulis

walang ginagawa ang bata!

Maghahabulan ang Pulis at si Juan sa buong entablado, maging sa area ng mga koro. Sa wakasmahuhuli
si Juan. Ibabalik siya ng Pulis sa entablado, malapit kay Marina.

MARINAKaya ka ba napasok sa detention center?JUAN TAMBANOo. Matagal ako sa senter. Hintay ako
nang hintay. Hindi ko alam kung mapepreso ako. Angtagal-tagal.MARINAKaya ka tumakas?JUAN TAMBAN

Oo…kase tinutukso nila ako. Lagi akong inaaway ng mga bata sa loob.

Papasok ang ilang mga Batang-kalye.

BATA 1

Hoy bagito! Halika. Ano‘ng ginagawa mo rito?

BATA 2

Ano‘ng kasalanan mo?

JUAN TAMBANMagnanakaw raw ako. Pero wala akong kasalanan.BATA 1Wala kang kasalanan?

49

Iiling si Juan.

BATA 2

Ba‘t ka narito?

JUAN TAMBANPinagkamalan lang ako. Sabi ko, sabi ko, wala akong kasalanan. Sabi nila, kasalanan
ko.BATA 1

Walang kasalanan si…ano‘ng pangalan mo?

JUAN TAMBANJuan Tamban.BATA 1Si Juan Tambaaaaaaaan! Walang kasalanan!

Magtatawanan ang mga bata, pati ang koro.

BATA 2

(gagayahin si Juan)

Sabi ko, sabi ko, wala akong kasalanan. Sabi nila, sabi nila, ako me kasalanan.

Tawanan.

BATA 1E ano siya ngayon? Walang kasalanan o meron? Tagalabas o tagaloob?MGA BATA at KOROAno ka
ngayon?JUAN TAMBANWala.BATA 1Hindi puwede. Hindi puwedeng hindi dito, hindi roon.BATA
2Kailangan dito, o doon.JUAN TAMBANWala, dito lang ako.BATA 2Hindi nga puwede! Kailangan mo ng
proteksiyon.

50

JUAN TAMBAN

Sabi ng nanay ko, ‗wag daw pumasok sa gulo.

Tawanan ang mga bata.

MGA BATA

Hu hu hu! Sabi ng nanay ko!

‗Wag daw pumasok sa gulo!

Hu hu hu!

—
Sabi ng nanay ko!

Magdasal daw ako!

Hu hu hu!

Tawanan.

BATA 1

Isabak na ‗yan si Juan sa pagsubok! Pagsubok!

MGA BATAPAGSUBOK!PAGSUBOK!

Kukuha ng lata si BATA 1. Paliligiran si Juan. Hindi makikita ng mga manonood si Juan.

MGA BATAButiki muna!Butiki muna!

Pilit nilang pakakainin si Juan ng butiki.

Ipis naman!Ipis naman!

Gayon ulit.

Yaaaaaaaaaak!!!

51

Lalayuan nilang lahat si Juan. Makikita natin si Juan, ngumunguya, diring-diri.

UTO-UTO! UTO-UTO SI JUAN!!!

Lalaho ang lahat

matitira sina Marina at Juan.Si Juan

naiiyak.

MARINA
Doon ka unang kumain…?

Tatango si Juan.

JUAN TAMBAN

Tumakas ako…nagpalimos, nagpalabuy

laboy…

Kung minsan, gutom na gutom ako. Wala na talagang makain

nanghuhuli ako ng mga kunganu-ano. Pagkatapos, naisip ko, bakit hindi na lang magpalabas, katulad
noong mga mamang

kumakain ng apoy. Hindi na ako magpapalimos at magkakaroon pa ako ng maraming pera…Pero

walang nangyari. Nagkasakit lang ako. Dito ako sa ospital napunta.

Isasara ni Marina ang rekorder. Lalapit siya kay Juan

isasandal nito sa kanyang dibdib ang kanyang ulo.

[MEDLEY/REPRISE: Awit ng Awa / Ako ang Gagamot /Malulutas Kita ]

KORO

Ang bata ay dapat akayinSiya ay walang malaySa mapagsamantalang lipunanDapat siyang akayinWala
siyang kalaban-laban

BARKER

(biglang lilitaw mula sa koro)

Ngunit, MarinaKung pagmamahal ang usapanAtras ang studyante di baSampung taon sa kolehiyoUtak
lang ang pinagaganaDahil
52

Kung puso’y paandarin

Baka di na mabubuhayYamang araw-araw sa mundo natinMay batang nauulila

MR. DE LEON

(lilitaw rin mula sa koro)

Ang master’s degree mo

Pag-aaral lang ito

Ang master’s degree mo

‘Wag kang padadala

Ang

master’s degree mo

Marina, o Marina

MARINA

(biglang kakalas mula sa pagkakanlong kay Juan)

Malulutas kita Juan TambanNalaman ko na ang kuwento ng iyong amaAlam na rin ang kuwento ng iyong
inaSino siya, at sino kaJuan TambanSalamat at kinausap

mo ‘ko, Juan Tamban

Malulutas kita

Magbabago ang eksena

paulit-

ulit na aawitin ng Koro ang linyang, “MALULUTAS KITA!” habangmumuwestra si Marina na wari‟y
tinatapos ang kanyang report –

saka ipapasa ito kay Mr. de Leon, natuwang-tuwa.Si Juan, sa itaas na bahagi ng entablado, naglalaro
mag-isa. Kumakain ng tsokolate.

Bigla

Aakyat ang Barker sa kanyang kahon, at sisigaw:

BARKERTekaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa!

MAgbubukas ang ilaw ng tanghalan. MAkikita ng mga manonood ang isa‟t isa. Lahat ng aktor a

y nasaentablado. Si Juan Tamban, nananatiling naglalaro sa itaas na bahagi ng entablado, kumakain

ngtsokolate.

Mga kaibigan, ngayo‘y nasaksihan

Kung pa‘nong ganap na naimbestigahan

Ni Marina ang batang si Juan Tamban!

53

Ang kanyang ama, ang kanyang ina,Pati ang dahil ng pagkain niya ng mga butiki, ipis, at daga,Alam na
alam na ng bida nating si Marina!

Alam na alam n‘yo na rin ang pinagdaanang buhay

Ni Juang Tambang batang palaboy na lumayas sa kanyang bahay!Pues, ito ang aking tanong:Awang-awa
na ba kayo sa buhay ng pulubing si Juan Tamban?!Awang-awa na ba kayo sa buhay ng pobreng si Juan
Tamban!?

Hintayin, at hikayatin, ang mga manonood na sumagot. Hikayatin silang sumagot ng Oo o Hindi. Ad
libupang makuha ang kasagutan ng madla. Kung ang sagot ay Oo, ito ang sunod na mangyayari:

Oo!? OO!? Awang-awa na kayo?Pues

maghanda kayong maawa pang lalo!

O kung ang sagot ay Hindi, ito naman ang mangyayari:

Hindi? Hindi pa rin!? Aba‘y mga masokista pala kayo!

Pues

‗yang si Juan Ta

mban

pahirapan pa nating lalo!

Ngayong akala n‘yong ang lahat ay areglado na –

Masdan, may papasok na Mamang Pulis na kontrabida!

Papasok ang isang Pulis

tutungo kina Mr. de Leon at Marina.

PULISMagandang araw po. Kayo raw ho ang pagtanungan ko tungkol kay Juan Tamban.

Titingin lahat sa Pulis. Kahit si Juan Tamban, matitigilan sa paglaro, maiiwang buka ang bibig na puno ng
tsokolate.

Ako po si Patrolman Gomez ng Quezon City Police.Inasayn ho ako sa Juvenile Detention Center.Si Juan
Tamban ho

Isang buwan na naming hinahanap. Sangkot ho siya sa snatching. Paggaling ho niya sa ospital,kailangan
ho namin siyang ibalik sa aming custody.

54

KOROdunDunDUN!!!

Kadiliman. Maaaring dito isingit ang sampu, o limampung minutong pagitan.

IKATLONG BAHAGI

Maraming suliranin ang magkakapatong-patong ngayon, Pero gaya sa tunay na buhay, di iisa ang sagot,
walang iisang solusyon.
X

ANG TALAGANG NANGYARI SA BATANG MARALITA

Si Juan, mag-isa.Wala pa ang koro. Biglang papasok si Marina. Magtatago bigla si Juan sa ilalim ng mesa.

MARINA

Juan, kailangang sabihin mo sa ‗kin ang totoo. Lumabas ka diyan….

Magtapat ka sa ‗kin. Alam kong hindi ka sinungaling. Kuwento mo sa ‗kin napagkamalan ka lang

na magnanakaw. Pero sabi ng Pulis at nung Aleng kinausap mo, isnatser ka raw talaga. Totoo ba

‗yon?

Iiling si Juan.

Hindi pala e, di lumabas ka diyan. Bakit hindi ka makaharap sa ‗kin ngayon? Siguronagsisinungaling ka sa
‗kin ‗no? Kunwari mabait ka, ‗yun pala salbahe ka naman. Inuto mo talaga

ako ano? Ang daling pabilugin ng ulo ni Marina, ano? Nawaysan ni Juan.

Walang imikan.

Diyan ka na nga!

Akmang aalis si Marina, ngunit lalabas si Juan

luhaan.

JUAN TAMBANWala naman akong kasalanan, a.

55

MARINAAno ba talaga nangyari?JUAN TAMBAN

Yung aleng tinanong ko kung p‘wede n‘ya ‗kong ampunin. Di talaga siya mabait.
Papasok ulit ang Ale, ang Pulis na nagpapatrolya, at Dalawang Magnanakaw na Bata, nag-abaang samay
dilim. Lalapit si Juan sa Ale.

Ale, ale, ampunin mo na ako. Ikaw na lang nanay ko. Mahalin mo ako.ALEAno ba?!

Aalis. Lalapit ulit si Juan.

JUAN TAMBAN

(hahawakan ang Ale)

Ale, ale, ikaw na lang nanay ko. Ampunin mo na ‗ko –

Iiwas uli ang ale. Bigla, may Dalawang Batang lalapit sa Ale, at sabay hahablutin ang kanyang bag, saka
lalabas.

ALEAy! MAGNANAKAW! PULIS! PULIS!

Kakapit ang Ale kay Juan, hindi ito bibitawan. Lalapit ang Pulis.

Ninakaw bag ko! Wala na ‗yung mga batang kasama nito!

PULIS

Sa‘n na‘ng mga kasama mo, ha!? Nasaan!?

Iiling si Juan, litong-lito. Kakaladkarin siya pabalik kay Marina. Matatapos ang alaala.

JUAN TAMBAN

Wala naman talaga ako kasalanan, e! Sabi ni Nanay ‗wag daw magnanakaw! Hindi ako! Sila!

Wala akong ginawa! Kaya nga ako kumakain ng ipis, butiki, at daga! Kasi wala akong pera!HINDI AKO
MAGNANAKAW!

Tuluyang iiyak si Juan. Kakanlungin muli ni Marina. Medyo hihinahon si Juan. Huhuni-huni si Marina.
Biglang lalayo si Marina. Titingnan si Juan, nakatingala sa kanya.

56

Aalis si Marina. Katahimikan.

XI
–

MAY MGA PROBLEMA RIN ANG HINDI MARALITA

Papasok ang mga koro, tutungo sa kanilang area, at maglalabas ng mga diyaryo.

KORO

This is sensational!

Parang believe it or not!

My, how disgusting!

Please don‘t go into details! Not during brunch!

Pare, aba, si Juan ito a,

‗yong anak ni Tino!

Lintik din naman si Juan, nadyaryo pa!

Nakakahiya ito!

May iba namang koro na tatayo, pinamumunuan ni Mang Tino, na nagwewelga.

KORO at MANG TINOKapitalista! Ganid sa lupa!Kapitalista! Ganid sa lupa!

—
‗Wag n‘yo kaming

palayasin!Kapitalista! Ganid sa lupa!Kapitalista! Ganid sa lupa!

Skwater man, tao pa rin kami!Kapitalista! Ganid sa lupa!Kapitalista! Ganid sa lupa!

Matagal na kaming nakatira rito!

Biglang mag-so-slow motion ang mga nagwewelga, at lalamlam ang ilaw sa koro hanggang maging mga
silhouette na lamang sila ng mga kamaong nakataas sa ere, at mga karatulang tumataas-baba. May
tatlong magkakalayong bahagi ng entablado ang maiilawan

una, si Mr. de Leon, nakikipag-usap sa cellphone; ikalawa, si Marina, nakikipag-usap sa cellphone; ikatlo,
si Mike, naghihintay, napapanghal sa isang upuan, patingin-tingin sa kanyang relo.Sina Marina at Mr. de
Leon ay nag-uusap sa cellphone.

57

MARINAFirst

ide-demolish na ang tirahan nina Mang Tino. And now, this!MR. DE LEONThis? You mean the newspaper
articles

? This is good publicity for him. Somebody or someinstitution attending the convention might just be
interested enough to do something about him!MARINABut the articles turn him into something like a
freak! Hindi isang batang nangangailangan ngtulong at unawa. No observation, no investigation, no
analysis! And that case of snatching, hindi pa nga proven sa korte

‗yun pa ang mas na

-se-sensationalize!MR. DE LEON

Sandali! Ano ba‘ng nangyayari sa ‗yo, Marina? Noong isang buwan lang, halos isauli mo na sa‗kin ‗tong
kaso –

ngayon, tagapagtanggol ka na ni Juan. Ano ba‘ng pinapakain sa ‗yo ng batang‗yan!?

MARINA

Ano‘ng ibig n‘yong sabihin?!

MR. DE LEON

Nagtataka lang ako‘t nagiging tau

-tauhan ka ni Juan, gayong dapat siya ang maging tau-tauhanmo!MARINAWith all due respect, Sir, can
you actually hear yourself talking? Walang dapat maging tau-tauhan

sa aming dalawa. I‘m just doing my best to help Juan‘s case. I‘ve gotten to know the child very

well, Sir. He has no mother, no decent father, no friends, no one to turn to. And now

lalongmapapalayo siya

at lalayuan! We ought to protest as an institution. Juan‘s well

-being must be prioritized.MR. DE LEON

Marina, you‘re getting too involved. Ni ang pamilya n‘ya hindi umaangal di ba?

MARINAAnong pamilya!?MR. DE LEON

You‘re reacting too subjectively. This media coverage will help him. Everyone‘s just trying his

best to help him, right?MARINAHelp

at his expense!

58

MR. DE LEON

Marina, you don‘t have to be hysterical. Where‘s your sense of proportion?

MARINAAno kaya ang mararamdam mo, Sir de Leon, kung ang kaisa-isang anak ninyo, sungi, duling o

komang? Ipapaperyodiko n‘yo kaya ito –

?MR. DE LEONMarina, Juan is a case!MARINAJuan is a child!

Ibababa ni Marina ang telepono.

MR. DE LEONHello..? Hel

Hello!?

Lalabas si Mr. de Leon.

Tutungo si Marina sa areang naiilawan ni Mike.

MIKEHi. Long time no see.MARINA

(yayakapin agad si Mike)

Oh this life, Mike!

(Magbebeso sila.)

I miss you so much.MIKE

Really? Akala ko nalimutan mo na ‗ko.

You look tired.MARINASorry, I was just talking to de Leon. Ugh! Nakaka-frustrate! And to add to that,
yung bahay niJuan, sa Sta. Ana, idedemolish na.MIKEGanyan talaga ang buhay squatter.MARINA

You know, next time, sumama ka sa ‗kin dumalaw ro‘n. Ang liliit ng bahay nila. Diyan lahat:lutuan,
kainain, tulugan, sala. Hay nako, kahit ba naman ‗yun, kukunin pa sa kanila.

MIKE

59

Relax ka lang. At saka, bakit ba naman napunta diyan ang usapan. Ang dami nating dapat
pagkuwentuhan.MARINAPaano kaya kung mahirap din tayo?MIKEE hindi nga e. So, your question is
moot and academic. Ano ba? Gilting-gilti ka na ba sa mgakahirapang nakik

ita mo? Hindi naman natin kasalanan ‗yan.

KORO

(biglang magsisitayuan)
BOOM!

Mag-fi-freeze sina Marina at Mike.

BARKER

(lilitaw sa ibabaw ng kanyang kahon, may dalang remote control)

Elitistang Hirit Instant Replay!

Gagayahin nina Marina at Mike ang tape na ni-ri-rewind. Sa pagpindot ng Barker sa remote
control,uulitin nila ang ilang bahagi ng naunang linya, saktong-sakto dapat ang delivery.

MARINAPaano kaya kung mahirap din tayo?MIKEE hindi nga e. So, your question is moot and academic.
Ano ba? Gilting-gilti ka na ba sa mga

kahirapang nakikita mo? Hindi naman natin kasalanan ‗yan.

Palakpakan ang koro. Babalik ang Barker sa area ng koro. Balik sa eksena.

MARINA

Nakita mo ba ‗yung m

ga mahirap na mahirap?MIKEMarina, isang oras lang lunch break ko

can we not spend it talking about squatters?

Palakpakan at tawanan ng mga koro.

MARINAOkay.

Puwang.

MIKE

60

Sa Hong Kong na ba tayo maghahanimun?

Nagtitiis ng tawa ang mga koro.

MARINAWell you said you wanted it there.MIKE

(aabutin ang kamay ni Marina)

Sana habang buhay ganito.

(Pipikit.)

Ayaw ko nang bumalik sa opisina. Bakit ba kailangang mag-upisina? Sana may flying carpet sa ilalim natin
ngayon at nang ilipad tayo nang malayung-

malayo, nang matagal na matagal…Gusto kong matulog habang

-buhay.

Hindi na makatiis ang koro

tuluyan na silang magtatawanan.

Magri-ring ang cellphone ni Marina. Magkakatingin sila ni Mike. Susuko si Mike. Sasagutin ni Marinaang
telepono. Mula sa koro, lilitaw ang isang Intern

siya ang kausap ni Marina sa telepono.

MARINAHello?INTERNMiss Torres?MARINAYes, speaking.INTERNMiss Torres

si Juan po! Nagkarelaps!MARINABakit?!INTERNEwan po namin. Pero kanina nang dumaan ako sa ward
niya, nakita ko siyang nagmumura. Akala

ko minumura niya sarili niya, ‗yun pala, nagpapatay siya ng mga butiki at ipis. Kaya dumiretso

ako sa aming station. Hindi ko naman akalain bna may balak siyang kainin ang mga ito.MARINAOkay

sige. Thanks.

Papunta na ‗ko diyan.

Ibababa ni Marina ang cellphone. Babalik ang Intern sa koro.

61

I‘m so sorry, Mike. Kailangan kong bumalik agad. Masama ang lagay ni Juan, at saka kailangang
magbigay ako ng report kay Mr. de Leon at sa committee ng doctors at interns.MIKE

(masama ang loob)

Fine

let‘s just see each other tonight.

MARINAI might have to do an all-nighter, Mike. I need to finalize my report

the convention‘s coming –

and Juan‘s relapse –

MIKEYeah

you mean after our party. Right?MARINAParty?MIKEYeah

kay Gina. She‘s going to Benguet for her thesis –

remember?MARINA

I‘m sorry –

I have to finish this in time for tomorrow morning. Is it okay kung ikaw na lang pumunta mag-isa? Sorry.

(Bebeso ng paalam kay Mike at akmang aalis.)

MIKE

(biglang tatayo)

No, it‘s not okay. Magpa

-party tayo tonight.

Magtatawanan na dapat ang koro

pero ibabato ni Marina ang cellphone niya sa kanila. Katahimikan. Awkward.

MARINA

Mike! What‘s wrong with you?

MIKE

What‘s wrong with me?

MARINABakit ka ganyan?MIKEAnong ganyan?MARINATense ka, e.

62

MIKEHindi ako tense

relax na relax ako.MARINA

I‘m sorry –

I‘m just so tired. I have to go.

MIKEBullshit.MARINAAko ba ang binu-bullshit mo?MIKEMay iba bang tao rito?

Bibirahan ng alis ni Marina, pipigilan ni Mike.

Ano ba‘ng nangyayari sa ‗yo?

MARINA

Ano‘ng nangyayari sa ‗kin? Ano‘ng nangyayari sa ‗yo!?

MIKE

Tinalikuran mo ‗ko, a!

MARINAAt ako, binullshit mo!MIKE

Kasi tinalikuran mo ‗ko!

Saglit.

MARINAMike, ano ba itong pinag-aawayan natin. Sa mga sandaling ito ng ating pettiness, may mga tao

d‘yang –

MIKE

I DON‘T GIVE A FUCK ABOUT THEM! Ang hilig mong mangsermon. Akala mo kung sino ka

na!

Saglit.

MARINA

(tahimik; pilit na hinahon)

63

Sana, ‗wag mo na ‗ko inaaway, Mike. Ang bigat talaga ng loob ko ngayon. Si Juan, nagrelapse,

ikaw galit, may deadline ako, I just fought with that de Leon

I need your moral support andencouragement. My whole life depends on this case

do you realize that? I feel like everything Iknow

everything I‘ve read, everything I believe in –

nawawalan ng meaning. The other day Iwas unwinding in a coffee shop, then suddenly I saw Juan and
Mang Tino

I saw the slums

Ilooked around and I asked myself: where the hell am I? What the hell am I doing here? Mike, siJuan na
lang yung kinakapitan ko. Siya na lang ang nagbibigay ng meaning sa lahat ng ginagawako.MIKE

If you‘re so freakin‘ sensitive –

bakit mo ‗ko binabalewala ngayon?

MARINAHindi kita binabalewala! Nakipagkita nga ako di ba?MIKEWow! Salamat!MARINAI was expecting
kasi na maiintindihan mo priorities ko. Pagkatapos kong matulungan si Juan

MIKE

Juan! Juan! JUAN! Wala na ‗kong ibang naririnig kundi ‗yang pangalang ‗yan!

MARINA Nagseselos ka!? Juan needs me right now

MIKEAt ako!?MARINAWala naman tayong problema, a.MIKE

Hindi ba nagkakaro‘n tayo ngayon?

MARINAProblema na ito!?MIKEBakit? Petty ba? Does it bore you!?MARINAYes! Ang petty-petty! Ang
boring-boring!

64

MIKE

I DON‘T CARE! There‘s gonna be a party tonight –

and we are going to that fucking party

orelse!MARINAOR ELSE WHAT?!MIKEOr else!

We‘ll call it quits!

Lalabas si Mike. Magtutugtog ang isang cheesy love song

yung tipong pang-Star Cinema film, mabagal, madrama,nakakalungkot in a kilig way

(e.g. “The Gift”, version ni Piolo Pascual)

.Samantalang patuloy ang koro sa slow-motion nilang pagwewelga.

XII

ANG PAGBABAGO NI MANG TINO, ULIRANG AMA

Balik sa Sta. Ana ang eksena. Puno ng kalat ang buong lugar

pagkatapos kasi ng demolisyon.

Naro‟n ang mga Kapitbahay, at si Mang Tino, nagsasalansan ng mga sirang yero at kahoy.

Papasok si Marina.

MARINAMagandang araw ho.

Titingnan siya ni Mang Tino. Magpapatuloy si Mang Tino sa ginagawa niya.

Tinuloy nila ang demolisyon.MANG TINO

Oo. Hindi ko malaman kung ibebenta ko ‗tong mga yero, o itatayong muli.

Katahimikan.

MARINA

65

Mang Tino, hindi n‘yo pa ho dinadalaw si Juan.

MANG TINO

Galit pa ‗ko kay Juan.

Lalong-

lalo na sa ‗yo.

MARINA

Nabasa n‘yo rin pala sa dyaryo.

MANG TINO Nabasa ko? Nabasa ng BUONG STA. ANA!

Kilala na ‗ko ng lahat: Mang Tino, ama ni Juang magnanakaw na kumakain ng butiki, ipis, at

daga.MARINAIsang pagkakamali ang pagkakaperyodiko ni Juan.MANG TINO

E ba‘t mo pinabayaan!? Tang ina! Kaya pala mausisa ka n‘ung pumunta rito. Nagtataka nga akokung ba‘t
ang bait

bait mo, ‗yon pala may kailangan ka.

MARINA

Wala hong kinalaman sa peryodiko ‗yon. LAhat kami sa ospital, nagulat noong araw na ‗yon.

Magrereklamo nga ho sana ako

MANG TINO Ngayon pa.MARINAPuwede kayong maghabla

MANG TINOAno pambayad kong abogado?MARINA

Kapag nanalo kayo, ang peryodiko‘ng magbabayad sa –

MANG TINO

Manalo, matalo, pareho rin ‗yon. Napahiya

na kami. Tao rin kami.MARINA Naiintindihan ko ho, MAng Tino. Alam ko ang nararamdaman mo.

66

MANG TINOAlam. Hu!

Katahimikan.

MARINAMAng Tino, kailangan ho kayo ng anak ninyo.MANG TINO

Si Juan…? Ano‘ng nangyari!?

MARINABumalik ho sa pagkain ng butiki at ipis.MANG TINO

Lintik! Ginugutom n‘yo ba ro‘n!

MARINAHindi ho. Ang diagnosis ko, nagka-relapse

–
ibig sabihin, gusto n‘yang magkasakit ulit –

kasiayaw niya hong maalis sa ospital. Takot siyang mabalik sa detention center.MANG TINODetention
center!? Bakit?MARINAMay kaso ho siya ngayon. Pinagbibintangang snatcher.MANG TINOSnatcher!?
Anak ko!? Malaking milagro.MARINAHindi rin ako naniniwala, pero kailangan tayo ni Juan para
patunayan sa korte na hindi ito totoo.MANG TINOKukunin ko na sa inyo anak ko. Tinatapos ko lang itong
problema ko rito.MARINAHindi ho kailanga

MANG TINOBakit, hindi pa kayo tapos sa kanya?MARINAHindi pa ho siya gumagaling. Nagka-relapse nga

67

MANG TINOHindi naman

gagaling ang batang ‗yan sa inyo –

kayo lang ang gumagaling sa kanya.

Mapapatahimik si Marina.

MARINAMang Tino

maaaring tama kayo

pero saka na ‗yon. Ang importante, kailangan kayo ng anak

ninyo. Makakabuti kung pumunta kayo sa ospital.

Mag-iisip si Mang Tino.

MANG TINO

(sa isang Kapitbahay)

Nando

–
paayos muna nitong mga yero

itatayo ko ulit mamaya.

Sasama siya kay Marina.

Isang baling lang nilang dalawa‟y nasa Ospital na sila.

Naroon si Juan sa kama, gising, ngunit nakakabit ang mga kamay sa dextrose.Unang lalapit si Marina.
Ngingiti si Juan. Ngingiti si Marina. Biglang lalapit si Mang Tino. Mawawala ang ngiti ni Juan. Lalapit si
Mang Tino sa tabi ng kama. Walang masabi. Biglang maluluha. Yayakapin niya si Juan. Sauna, si Juan ay
pipiglas, pero paglaon, bibigay rin. Katahimikan. Pagkuwan, huhuni si Mang Tino

tono ng “Uyayi ni Nanay”.

Papasok ang Barker.

BARKERLaging nakalalambot, maging ng pusong bato,Ang muling-pagsasama ng mag-aamang

nagkalayo.

Pero kung sa una pa‘y si Mang Tino‘y di nagpabaya,

Kakailanganin pa rin ba n‘yang magpabuhos

-buhos ng luha?Kung iisiping maigi, itong dramang nasasaksihan,

May kurot man sa puso ngayon, paglao‘y nakauuyam.

O s‘ya! Ibalik ang tuon sa napipintong kaso ni Juan!

68

XIII

DA

MANILENYO PULUBI IN A JUDGE‘S

LAW COURT

Mag-uusap-usap sina Marina, Mang Tino, Mr. de Leon, at si Juan.

MR. DE LEON

(Kay Mang Tino; mabagal upang maintindihan siya)

Marami na akong kasong napapunta sa korte. Guilty man o hindi ang bata, ang payo ng abogado

ay laging guilty. ‗Pag guilty, namimitigate ang crime –

ibig sabihin, gagaan ang krimen atibababa ang parusa. Madalas, ang nangyayari lamang ay ilalagay sa
custody ng mga magulangang bata at pareport-

report na lamang sa korte. Pero, kung plea ay not guilty…

(Tuluyan nangkakausapin ang mga manonood

parang infomersyal. Sikapin sana ng artistang gaganap na Mr.de Leon, na sabihan ang mga sumusunod
na linya sa isang breathing lamang.)

Kukuha pa ngabogado o mag-aasayn ang korte ng de officio

isang abogado na babayaran ng korte. Pero ang

mahalagang kwestyon ay sino ang paniniwalaan ng korte? Si Juan, si Mang Tino, o ‗yung pulis at‗yung
ale? Natur

al lamang na magiging kapani-paniwala ang may sinasabi. Wala tayongmagagawa riyan. Ganyan talaga
ang panahon ngayon. Kapag umamin ang isang menor de edad saisang hindi naman kabigatan na
kasalanan, karaniwan na sinususpinde ang hatol at ibinabalik nalamang ang bata sa mga magulang nito
para masubaybayan.

(Huhugot ng hininga. Normal naulit. Haharap ulit kay Mang Tino)

Hindi ko sinisiraan ang loob ninyo, Mang Tino. Ako‘y

nagsasalita lamang buhat sa aking eksperiyensya. Siguradong talo ito.MANG TINOSandali lang ho. Ang an

ak ko‘y pinagbibintangang snatser. Wala siyang kasalanan. Pero

kailangang aminin niya ito para makalaya siya?MARINAOho, para di na kukuha ng abogado.MANG
TINOAng dami pang pasikut-sikot. Ayoko! Kung sinabi ni Juan kay Miss Torres na hindi totoo ang paratang

–
di hindi! Panindigan natin ‗yon!

Pupunta sa itaas na bahagi ng entablado si Mang Tino, kasama si Juan. Magkakatinginan sina Marina at
Mr. de Leon.Sa likuran, makikita ang Barker na magdadamit bilang Huwes at aakyat sa kanyang
puwesto.Sa isang gawi, ang Abogado ng Prosekusyon, kasama ang Ale at si Patrolman Gomez.Sa isang
gawinaman, sina Juan, Mang Tino, Mr. de Leon, at Marina, kasama ang Abogado ng Depensa.
Magpupukpok ng gavel ang Barker/Huwes.

May isang korong magsisilbing Klerk.

KLERK

69

Criminal Case No. JC 19354.People of the Philippines vs. Juan Tamban.BARKER/HUWESIs da

representeysiyon op depens and prosekyusiyon present?ABOGADO NG PROSEKUSYONHere, your honor.

Ang Abogado ng Depensa, may ipinaliliwanag kay Mang Tino, na litong-lito.

BARKER/HUWESDepens?ABOGADO NG DEPENSAAy! Teka, Mang Tino!

Present your honor! Present po!BARKER/HUWESPli op da depens?ABOGADO NG DEPENSA Not guilty,

your honor!BARKER/HUWESOlrayt. Wel den. PAYT!

Papasok ang Koro sa harap

ng entablado. Sila‟y aawit, habang ang mga tao sa korte‟y slow motion na

parang nagbabaka.

[Objeksiyon! Sustain‟d! Oberrul‟d!]

KORO

Ako ay nangangakoNa magsasabi ng totooBuong katotohananAt katotohanan lamangKaya Diyos

koTulungan mo pa akoJuan TambanJuan TambanBidang-bida ka na namanDepensa at
prosekusyonPinagtatalunan ang kaso mo
70

Sino’ng magwawagi, sino’ng matatalo

Juan TambanJuan Tamban

Pa’no ka mahahatulan

Objeksiyon yor onor

Oberrul’d

Susteyn’d

Wala ka namang maintindihanAdyornAkwitKontemp op KortSabpinaApilAmbot sa imoJuan TambanJuan

TambanBidang-bida ka na naman

Tiyak na mahirap ang kaso mong ‘yan

Kaya ayaw na naming ipakita sa tanghalanBaka lang antukin ang madlang bayanAko ay nangangakoNa
magsasabi ng totooBuong katotohananAt katotohanan lamangKaya Diyos koTulungan mo pa akoJuan
TambanJuan TambanBidang-bida ka na namanDepensa at prosekusyonPinagtatalunan ang kaso mo

Sino’ng magwawagi, sino’ng matatalo

BARKER/HUWESOrder! ORDER!

Katahimikan.

71

Napakinggan na ng korte ang magkabilang panig ng kasong ito. Bagaman mabigat ang katibayan

laban kay Juan Tamban, ipinapasya ng korte na ‗wag munang magbigay ng hatol hanggang hindi

pa nahuhuli ang dalawang batang utak ng krimen. Habang naghihintay, si Juan Tamban aymananatili sa
pangangalaga ng Detention Center.PROSEKUSIYONYour honor, ibig pong hilingin ng ama ng nasasakdal na
sa kanya ipaubaya ang bata.BARKER/HUWESBaka lalong makasama kay Juan ang manatili sa
labas.MARINA

Your honor, si Juan ay napakabait na bata. Kahit sa‘n siya ilagay, mananatili siyang mabait.

BARKER/HUWEBESAwt op order!PROSEKUSYONYour honor, ang mag-

ama‘y ngayon lang nagkita pagkatapos ng ilang buwan.

BARKER/HUWESMay trabaho ka ba, G. Justino Tamban?MANG TINO

Mayro‘n po.

BARKER/HUWESAno?MANG TINOBasurero po.BARKER/HUWESIbig kong sabihin, tunay mong

trabaho.MANG TINOBasurero nga ho.BARKER/HUWESAnong oras ka nagtatrabaho?MANG TINOAlas
singko ng umaga hanggang alas onse ng tanghali. Alas sais ng hapon hanggang alas dose nggabi.

72

BARKER/HUWES

Ay! Sino‘ng mag

-aalaga kay Juan? Makasasama kay Juan ang sumama sa inyong trabaho.Mapupuyat siya, gagalisin,
lalangawin, papayat at magkakasakit. Walang mag-aalaga sa kanya.

D‘un siya sa Detention Center. Doon, may tulugan gabi

-gabi, kakain siya ng tatlong beses sa

isang araw, magkakaroon ng pagkakataong matuto ng iba‘t ibang gawain. Lalabas siyang isang

kapaki-pakinabang na mamamayan.MARINAPara hong pinaparusahan si Juan.

Alam n‘yo‘ng nangyayari sa mga Detention Center!

BARKER/HUWESAwt op order! Sa korte ko, nat ayni wan ken tok, ha! Ar yu relatib?MARINAHindi po.
Social worker po ako. Mabuti pong magsama ang mag-

ama, para magkaro‘n sila ng

pagkakataong magsikap na magbagong-buhay.BARKER/HUWES

Pa‘no magbabagong

-buhay

wala ngang trabaho ang ama

MANG TINOMay trabaho ho ako!BARKER/HUWES

Basurero! Disente bang trabaho ‗yon! At awt op order ka rin! Magkano kita mo sa isang araw?

MANG TINOMapapakain ko pamilya ko.BARKER/HUWESMay inuuwian ba kayo? Hindi ba giniba ang

slums sa Sta. Ana?MANG TINOOo giniba ninyo. E di itatayo namin ulit

–
BARKER/HUWESWalang pakelam ang korte sa pagtayo at paggiba ng bahay. Pero may pakelam ito sa
paggiba ng buhay ng mga bata.MANG TINOITatayo ko buhay ng anak ko!BARKER/HUWES

73

Pa‘no?! Sa pagtalikod sa tungkulin mo bilang ama?

MANG TINOHindi ako tumalikod! Siya ang lumayas!BARKER/HUWESPero hindi mo hinanap!MANG TINO
Narito siya at narito ako ngayon. Magkasama na kami.BARKER/HUWES

E nasangkot sa krimen ‗yan dahil sa kapabayaan mo! Inap op dis kolokwi!

MANG TINOMay karapatan ako sa kanya! Walang kukuha sa karapatan ko sa aking

anak!BARKER/HUWESKontemp of kort! Kontemp op kort! Dis keys is

dismis‘d! Dalhin ang bata sa Detention Center!

Aarestuhin si Mang Tino na nagwawala. Kukunin ni Patrolman Gomez si Juan.

Kadiliman.

XIV

JUAN TAMBAN, CASE STUDY

Bubukas ang liwanag. Nasa ibabaw ng kahon si Marina. Maririnig ang kalingking ng mga baso, mga plato,
hushus-balungos ng isang assembly. Nakamikropono si Marina.

Ang koro‟y nakabalot sa dilim, nakikinig sa talumpati ni Marina.

MARINAThe consumption of cockroaches, lizards, and mice, pests which inhabit places full of filth
suchas disposal areas of human refuse and garbage, exposes the subject to harmful microbesdetrimental
to human health. Such animals are frequent carriers of germs that cause abdominal pains, dehydration,
and diarrhea, to name a few: E. coli, Salmonella, and Leptospira. Such virusesand microbes cause
symptoms of meningitis, extreme fatigue, hearing loss, respiratory distress,azotemia, and renal
interstitial tubular necrosis, which result in renal failure and occasional liverfailure...
74

This psychological impulse of consuming cockroaches, lizards, and mice indicates that thesubject may be
suffering from the idiosyncratic developmental disability called "Pica", a termwhich comes from the Latin
word for magpie, a bird famous for its undiscriminating appetite

Magpapatuloy sa pagsalita si Marina, ngunit naka-mute

habang papasok si Juan Tamban sa isang sulok, at haharap sa mga manonood sa ilalim ng isang puti at
nakasisilaw na ilaw. Huhuni siya ng tono

ng “Uyayi ni Nanay”. Mapapapikit siya sa tindi ng puting liwanag.

Ti

la tapos na si Marina. Siya‟y magba

-bow, at lalapitan ng koro, kakamayan, papalakpakan

nguntitahimik, walang tunog, liban sa paghuni ni Juan Tamban. Aalis ang koro. Kakamayan ni Mr. de
Leon si Marina. Saka aalis.Sunod na lalapit kay Marina si Mike. Hahalikan siya ni Mike sa pisngi.

MIKE

I‘m so proud of you, Marina! So proud! At last –

tapos ka na! That Juan Tamban was one hell of

a case, ‗no? But that‘s done…

Kukunin ni Mike ang kamay ni Marina, at iaangat ang daliring may singsing.

Titingnan ni Marina si Mike, saka waring titingin kay Juan Tamban na nabubulag sa ilaw, at patuloy sa
paghuni. Titingin si Marina kay Mike, at dahan-dahang ihuhubad ang singsing. Lalabas si Mike, gulilat.
Titingala si Marina sa itaas niya

may puting liwanag ding bubulag sa kanya.

Papasok ang Barker. Magbubukas ang ilaw ng tanghalan.

BARKERMga kabagangItong kuwento ni Juan TambanAt ni MarinaSa wakas, sa wakas, Natapos na

Naimbestigahan na ni Marina ang kaso ni JuanTapos na nga ang lahat, wala nang dapat pagkaabalahan
Nasa detention center na si Juan TambanAba, e, dapat langAlam naman nating lahat na di siya kayang
alagaan Ng kanyang amang hamak na basurero lamangSi Marina at si Mike

75

Aywan kung nagkatuluyan

Di na mahalaga ‗yon, wala nang

kuwentang pag-usapan

Yung paghubad niya ng singsing, ‗wag n‘yo ga‘nong isipin

Mas marami pang bagay na nararapat tuunan ng pansin

Mapapatay ulit ang ilaw ng tanghalan

natitira na lamang ang ilaw kay Juan at Marina.

Sa labas ng tanghalan naming padilim nang padilim.

Lalamlam maging ang dalawang liwanag na iyon

Hanggang tuluyang mabalot ng dilim ang buong entablado.

WAKAS

Vista Valley, MarikinaOktubre a-31, taong 2013

Reward Your Curiosity

Everything you want to read.

Anytime. Anywhere. Any device.

Read free for 30 days

No Commitment. Cancel anytime.

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Share on Facebook, opens a new windowShare on Twitter, opens a new windowShare on LinkedIn, opens
a new windowShare with Email, opens mail clientCopy Link

You might also like

Document

57 pages

Guelan Luarca

No ratings yet

ANG-JUAN-TAMBAN

ANG-JUAN-TAMBAN

Document

77 pages

ANG-JUAN-TAMBAN

Aaron Catanyag

100% (1)

Ang Juan Tamban Soh Night

Ang Juan Tamban Soh Night

Document

3 pages

Ang Juan Tamban Soh Night

Regina Santiago

No ratings yet
SANAYSAY_LEK1

SANAYSAY_LEK1

Document

37 pages

SANAYSAY_LEK1

Aldrin Jadaone

No ratings yet

Ang Paglilitis ni Mang Serapio

Ang Paglilitis ni Mang Serapio

Document

14 pages

Ang Paglilitis ni Mang Serapio

Blank

No ratings yet

tagpo 1

tagpo 1

Document

15 pages

tagpo 1

MeAn Umali

No ratings yet

Tsinelas Dulang Pangradyo Script Final

Tsinelas Dulang Pangradyo Script Final

Document

20 pages

Tsinelas Dulang Pangradyo Script Final

Mc Clarens Laguerta

100% (3)

DULAAN

DULAAN

Document

6 pages

DULAAN

Carlo Emmanuel Dy

No ratings yet

filipino

filipino

Document

25 pages

filipino

niezy cadusales

No ratings yet

Kabisayaan

Kabisayaan

Document

26 pages

Kabisayaan

Jobhee Muyano Fabelico

No ratings yet

ANG HATOL

ANG HATOL

Document
15 pages

ANG HATOL

MeAn Umali

No ratings yet

PAKIKILAHOK AT BULONTERISMO

PAKIKILAHOK AT BULONTERISMO

Document

6 pages

PAKIKILAHOK AT BULONTERISMO

여자마비

No ratings yet