27.03.

2012

KLINIKA ORTODONCJI
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Podział aparatów ortodontycznych
Kierownik: prof. dr hab. Teresa Matthews-Brzozowska

APARATY ORTODONTYCZNE

Aparaty ortodontyczne WEWNĄTRZUSTNE ZEWNĄTRZUSTNE

- wyjmowane
STAŁE WYJMOWANE

dr  n.  med.  Agnieszka  Pernak  

Bierne Aktywne
Czynne Czynnościowe Czynno-czynnościowe

dr  n.  med.  Agnieszka  Pernak  

Budowa wyjmowanych aparatów 1. Elementy akrylowe

Płyta podstawowa
1.  Elementy akrylowe: – grubość płyty górnej i dolnej
–  płyta podstawowa,
–  bloczki nagryzowe,
powinna wynosić od 2 do 3mm
–  peloty.

2.  Elementy druciane:

–  łuk wargowy, Bloczki nagryzowe
–  pętle,
– rozklinowywują zwarcie
–  wąsy,
–  klamry.

3.  Śruby:
–  rozszerzające,
–  dystalizująca.

Peloty
– służą do odsunięcia tkanek miękkich

dr  n.  med.  Agnieszka  Pernak   dr  n.  med.  Agnieszka  Pernak  

2. Elementy druciane 3. Śruby

Łuk wargowy – kształtuje łuk zębowy,
jest wykonany z drutu sprężysto-twardego o grubości 0,9 mm
Śruba Fischer’a
wodzidło górne
Zapora dla języka – stosuje się u pacjentów
z przetrwałym niemowlęcym typem połykania wodzidło dolne

retencja
Pętle – służą do ukierunkowywania pozycji zębów w odcinki przednim. otwór śruby
Wyróżniamy: w kształcie litery U gwint trzpienia
Omegi

Klamry – służą do utrzymania aparatu wyjmowanego na miejscu. strzałka kierunkowa

Wyróżniamy:
jednoramienne
trójkątna, kulkowa, pętlowe, oczkowe
dwuramienne
Adamsa, grotowa, półgrotowa

dr  n.  med.  Agnieszka  Pernak   dr  n.  med.  Agnieszka  Pernak  

1
 27.03.2012

Śruba zawiasowa/wachlarzowa

LECZENIE CZYNNE
Śruba Bertoni’ego Śruba teleskopowa

Śruba Weise’a Śruba zwierająca

dr  n.  med.  Agnieszka  Pernak  

Leczenie czynne Możliwości działania

czynnych płytek Schwarza:
Rys historyczny:
§  przesuwanie bocznych zębów do przedsionka i do
•  1840r. – Brewster - opisał płytkę wykonaną z kauczuku,
podniebienia/języka
•  1882r. – Coffin - wprowadził expansyjną płytkę ze sprężyną,
§  przesuwanie przednich zębów do przedsionka i do
•  1906r. – Pfaff opisał dwugwintową śrubę do poszerzania łuku zębowego,
podniebienia/języka
•  1928r. – Nord płytkę podniebienną,

•  1935r. – Schwarz czynną płytkę dla górnego i dolnego łuku zębowego. §  przesuwanie zębów wzdłuż wyrostka zębodołowego
§  skracanie i wydłużanie zębów
§  rotacje zębów

Działanie czynnościowe zmodyfikowanych Zalety płytek Schwarza:

płytek Schwarza uzyskuje się stosując:
§  generowanie przerywanych sił ortodontycznych,
§  pacjent w razie bólu sam może wyjąć aparat
§  wał nagryzowy przedni: prosty i skośny
§  łatwe utrzymanie higieny jamy ustnej oraz oczyszczanie
§  wały nagryzowe boczne proste i skośne
aparatu
§  peloty wargowe
§  estetyka twarzy pacjenta tylko czasowo jest naruszona
§  bierne łuki wargowe §  większość etapów roboczych przy wykonywaniu płytek
odbywa się w pracowni co oszczędza czas lekarza
§  w razie problemów natury estetycznej aparat można
wyjąć

2
 27.03.2012

Wady płytek Schwarza:

Budowa płytek Schwarza

§  efekty lecznicze zależne są od współpracy z pacjentem Aparaty płytkowe składają się z:

§  podatność elementów drucianych na odkształcenia i •  płyty podstawowej

uszkodzenia •  elementów utrzymujących

§  najczęściej zmiana nachylenia zębów niż ich •  elementów czynnych

przesuwania równoległego •  elementów czynnościowych

§  dłuższy czas leczenia niż aparatami stałymi

Płytka górna Schwarza Płytka dolna Schwarza

• w kształcie podkowy
•  od strony językowej obejmuje ruchomą błonę śluzową;
• obejmuje powierzchnie od strony kończy się na granicy powierzchni językowej i żującej
wewnętrznej jamy ustnej tzw. oralne •  sięga ku tyłowi do poziomu powierzchni ostatnich
zębów czasem również ich powierzchnie żujące zębów trzonowych
• ku tyłowi w linii środkowej sięga do poziomu drugich •  w obrębie zębów przednich kończy się na ich
powierzchniach językowych; sięga prawie do poziomu
zębów przedtrzonowych
brzegów siecznych
• obejmuje ostatnie z wyrzniętych zębów trzonowych
• w obrębie zębów siecznych kończy się około 2 mm
poniżej brzegów siecznych

Elementy utrzymujące
Klamry jednoramienne to:

•  trójkątne
•  oczkowe
•  pętelkowe LECZENIE CZYNNOŚCIOWE
•  kulkowe
Klamry dwuramienne to:
•  grotowe
•  półgrotowe
•  Adamsa
•  inne modyfikacje

3
 27.03.2012

Leczenie czynnościowe opiera się na wykorzystaniu

Leczenie czynnościowe jest działaniem:
czynnościowych sił narządu żucia.
Ortodontycznym (zębowo-zębodołowym)
Ortopedycznym (szkieletowym)
Zadaniem leczenia czynnościowego jest
transformacja sił, które wywołują zmiany pozycji
Działanie ortopedyczne polega na:
zębów i podstaw szczękowych, poprzez zmianę
zmianie położenia żuchwy względem szczęki
modelu czynnościowego. poprzez
przebudowę stawu skroniowo-żuchwowego,
Leczenie czynnościowe to leczenie wczesne,
stymulację wzrostu żuchwy lub hamujące
działanie na szczękę.
najbardziej efektywne w okresie wzrostu pacjenta.

RYS HISTORYCZNY
•  1879r. - Kingsley w Stanach Zjednoczonych wprowadził płytkę z
W metodzie czynnościowej pierwotnym
łukiem wargowym do przechylania zębów i wałem nagryzowym w źródłem energii regulacyjnej są mięśnie
formie równi pochyłej do wysuwania żuchwy (pojęcie „jumping
the bite”). narządu żucia.
•  1902r. - Pierre Robin po raz pierwszy opisał obuszczękowy aparat
w postaci bloku (monoblok) przeznaczony dla dzieci z retrogenią i
glossoptozą.
•  1908r. - aktywator Andresena, jako zmodyfikowana płytka
Kingsleya z bocznymi rozbudowaniami do przykrycia zębów
Metoda Andresena przeciwstawia
dolnych. fizjologiczne siły ustroju siłom
•  Dopiero w 1935 roku V. Andresen i K. Häupl wprowadzili
klasyczny aktywator systemu norweskiego. Przyjęli oni założenie,
mechanicznym pozaustrojowym.
że jeśli nieodpowiednia praca mięśni prowadzi do zniekształcenia
narządu żucia, to istnieje również możliwość wykorzystania jej w
celu korzystnego przekształcenia zgryzu

Aparaty te Andresen nazwał :

Ideę leczenia czynnościowego realizują •  MONOBLOKAMI, ze względu na ich konstrukcję
aparaty bierne

Zadanie aparatów biernych polega na

przekazywaniu zębom i wyrostkom
zębodołowym sił wytwarzanych przez •  AKTYWATORAMI (czyli aparaty czynnościowe),
ze względu na rolę pobudzania mięśni
czynność pobudzonych mięśni

4

Przy użyciu monobloków pobudzone
mięśnie żujące i mimiczne wywołują
przemiany w koścu i w łukach
zębowych potrzebne dla
doprowadzenia zębów do
prawidłowego zgryzu i utrzymania go
po ukończeniu leczenia w nowych
warunkach
W ortodontycznych aparatach czynnościowych
nie występują żadne siły mechaniczne, w
przeciwieństwie do aparatów płytkowych i
stałych, i nie umocowuje się ich na zębach za
pomocą elementów utrzymujących.
Aparaty czynnościowe leżą luźno na
zębach i wyrostkach zębodołowych i
poprzez impulsy mięśniowe
wyzwalają siły, przenosząc je na
szwy, podstawy szczękowe, wyrostki
zębodołowe i zęby.
Inne elementy:
•  Łuki wargowe bierne i/lub czynne,
•  Sprężyny Coffina,
•  Sprężynki protruzyjne,
•  Śruby,
•  Peloty wargowe.
27.03.2012
Aktywatory to aparaty biomechaniczne,
ponieważ działają tu mechanizmy
fizjologiczne prowadzące do
biologicznych przemian w narządzie
żucia.
Aktywator stanowi ogniwo (jest
mediatorem) pomiędzy źródłem
siły i miejscem jej działania.
BUDOWA MONOBLOKU ANDRESENA
Aparat składa się z
płyty podniebiennej (górnej)
i
płyty językowej (dolnej),
połączonych trwale według zgryzu
konstrukcyjnego.
ELEMENTY CZYNNE I
CZYNNOŚCIOWE W APARATACH
CZYNNOŚCIOWYCH
5

ELEMENTY CZYNNOŚCIOWE
- zmieniające funkcje mięśniowe
•  zgryz konstrukcyjny
•  łuk wargowy bierny
•  pelota wargowa
ELEMENTY CZYNNE
- generujące siłę mechaniczną, pozaustrojową
•  śruba
•  sprężyna Coffina
•  sprężynki protruzyjne
•  łuk wargowy czynny
ŁUKI WARGOWE
•  CZYNNE - przylegają do zębów, aktywnie
działając na zęby.
•  BIERNE - nie przylegają do zębów, odsuwają wargi
i/lub policzki od zębów.
ZGRYZ KONSTRUKCYJNY
W celu skonstruowania aparatu blokowego
konieczne jest wykonanie zgryzu
konstrukcyjnego.
Poprzez zgryz konstrukcyjny żuchwa zostaje
przemieszczona w kierunku zgodnym z celem
leczenia.
27.03.2012
FUNKCJE ŁUKU WARGOWEGO
ZALEŻĄ OD WADY ZGRYZU I PLANU
LECZENIA
•  Zabezpieczenie przed zsunięciem się aparatu w stronę
gardła
•  Przechylanie zębów przednich
•  Cofanie zębów przednich
•  Obroty zębów przednich
•  Odsuwanie wargi od zębów
•  Pobudzanie do ruchów warg i mięśni mimicznych
POWIERZCHNIE WODZĄCE
Część akrylowa górna i dolna bloku mają zagłębienia,
które są dokładnym odbiciem powierzchni
podniebiennych i językowych zębów.
•  Powierzchnie te kształtuje się odpowiednio w postaci
płaszczyzn wodzących, uformowanych zależnie od
wady zgryzu.
•  Powierzchnie wodzące aparatu wskutek nagryzania
działają na zęby doprzednio, dotylnie i odśrodkowo.
ZGRYZ KONSTRUKCYJNY c.d.
Pobierając zgryz konstrukcyjny należy:
1) podnieść wysokość zwarcia,
2) zmienić położenie dolnego łuku zębowego w
stosunku do górnego, a w ślad za tym uaktywnić
odpowiednie grupy mięśniowe.
6
 27.03.2012

ZGRYZ KONSTRUKCYJNY c.d. ZGRYZ KONSTRUKCYJNY c.d.

Zgryz konstrukcyjny pobiera się zależnie od Podwyższenie zgryzu powyżej szpary spoczynkowej jest
wady z wysuniętą, cofniętą, ustaloną w linii konieczne ze względu na:
środka twarzy – żuchwą. • wyprowadzenie żuchwy ze stanu spoczynkowego,

• pobudzenie, rozciągnięcie i napięcie mięśni żwaczy,

Zawsze należy przekroczyć wysokość szpary • rozklinowanie zębów.
spoczynkowej ustalając wysokość zgryzu
konstrukcyjnego.

 
Zasadą działania przemian,  
uzyskiwanych przez zmianę położenia
Powstaje bodziec w obrębie przyzębia,
strzałkowego żuchwy i przez pionową
kości zębodołu, szwów,
blokadę zgryzu jest:
w trzonie i gałęzi żuchwy,
•  zwiększenie napięcia mięśniowego, a także w stawie skroniowo-żuchwowym
•  wzmożenie tonusu muskulatury, prowadzący do przebudowy.
•  zmianę wzorca czynnościowego.

EFEKTY STRZAŁKOWE
KIERUNKI DZIAŁANIA
Przez wysunięcie żuchwy do przodu powstaje siła
AKTYWATORA mięśniowa i napięcie w obszarze kłykciowym, a
także odwrotna siła działająca na kompleks
szczękowy.
•  Efekty strzałkowe
•  Efekty pionowe EFEKTY PIONOWE
•  Efekty poprzeczne W wymiarze pionowym zęby i wyrostki zębodołowe
mogą być odciążone lub obciążone. Bardzo mocno
podwyższony zgryz powoduje pojawienie się
dodatkowych napięć.
Te siły przenoszone na szczęki mogą działać hamująco
na wzrost lub powodować zmianę jej inklinacji.

7

EFEKTY POPRZECZNE
Korekta przesunięcia linii środkowej o charakterze
gnatyczno-żuchwowym, jest wskazana w bocznych
przemieszczeniach żuchwy, natomiast nie przy
przemieszczeniach zębowych.
KLINICZNE OPRACOWANIE
GOTOWEGO APARATU c.d.
3.  W celu przemieszczenia zębów ku przodowi należy
wypiłować masę z mezjalnych części powierzchni
wodzących, a zachować ścisły kontakt dystalnych części
z zębami.
Przy przemieszczaniu zębów do tyłu- odwrotnie.
4.  W celu przemieszczenia do tyłu zębów przednich, należy
masę wypiłować za zębami tak, aby powstała przestrzeń
pomiędzy zębami a aparatem.
5.  Przy wskazaniach do wysunięcia ku przodowi zębów
przednich górnych lub dolnych, aparat musi szczelnie
przylegać do ich powierzchni podniebiennych, czy
językowych.
ZALETY AKTYWATORA
•  Bezpieczny dla zębów i przyzębia (siły
fizjologiczne, działające w zakresie możliwości
adaptacyjnych organizmu).
•  Wszechstronny w działaniu (stosowany we
wszystkich typach wad).
•  Indywidualnie dawkuje siłę.
•  Nie wymaga częstych kontroli.
•  Prosty w obsłudze, łatwy w wykonaniu.
27.03.2012
KLINICZNE OPRACOWANIE
GOTOWEGO APARATU
1.  Należy wypiłować nadmiar masy akrylowej, tak
by nie przeszkadzała w wyrzynaniu się zębów lub
ich przesuwaniu.
Nie usuwa się akrylu, gdy chcemy zahamować wzrost
pionowy lub skrócić zęby i wyrostki.
2. Masę akrylową w obrębie powierzchni żujących
kształtujemy do pochyłych stoków, wodzących
zęby przy zagryzaniu na zewnątrz, działając
rozszerzająco na łuki zębowe.
REASUMUJĄC:
•  Aparat powinien ściśle przylegać do miejsc, które
chcemy pobudzić do wzrostu.
•  W przypadkach nadmiernego wzrostu kośćca, np. przy
zgryzach przewieszonych, należy odpowiednio podłoże
odciążać, by aparat na tę okolicę nie oddziaływał.
•  Kierunek działania mięśni określa zgryz konstrukcyjny,
a wykorzystanie ich do przebudowy warunkuje
prawidłowa obróbka kliniczna, według wytycznych
planu leczenia.
WADY AKTYWATORA
•  Jest sztywny i duży, przez co nie komfortowy.
•  Szczelnie wypełnia jamę ustną.
•  Utrudnia ruchy języka, połykanie i mowę.
•  Eliminuje wpływy czynnościowe języka na łuki
zębowe.
•  Powoduje odruchowe otwieranie ust (obniżenie
żuchwy przy nagryzaniu na sztywny aparat).
8

ZASTOSOWANIE AKTYWATORA
LECZENIE ZABURZEŃ PRZEDNIO-TYLNYCH
Wady dotylne:
•  wysuwamy żuchwę o szerokość ¾
przedtrzonowca, tj o ok. 5 mm.
• Maksymalnie do zgryzu prostego.
• W przypadkach dużego tyłożychwia stopniowo
wysuwamy żuchwę.
• Im bardziej wysuwamy żuchwę, tym mniej
podwyższamy zgryz.
ZASTOSOWANIE AKTYWATORA
LECZENIE ZABURZEŃ PRZEDNIO-TYLNYCH
Wady doprzednie:
• Zgryz konstrukcyjny pobieramy w warunkach
największych możliwości cofnięcia żuchwy.
• W opracowaniu klinicznym powierzchni
wodzących, uwalniamy w płycie górnej części
mezjalne, a w płycie dolnej dystalne.
• Przestrzegamy precyzji przylegania akrylu za
siekaczami górnymi.
• Aktywny łuk wargowy dolny.
• Ewentualnie bierny łuk wargowy górny.
W zgryzach otwartych głównym zadaniem
bloku jest:
Zgryzy głębokie:
•  Działanie jako zapory dla języka.
•  Zmiana aktywności języka w zmienionych
warunkach.
•  Skierowanie języka do działania na szczękę.
27.03.2012
ZASTOSOWANIE AKTYWATORA
LECZENIE ZABURZEŃ PRZEDNIO-TYLNYCH
•  W opracowaniu klinicznym powierzchni wodzących,
uwalniamy w płycie górnej części dystalne, a w
płycie dolnej mezjalne.
•  Aktywujemy łuk wargowy górny.
•  Ewentualnie pozostawiamy bierny łuk wargowy
dolny.
ZASTOSOWANIE AKTYWATORA
LECZENIE ZABURZEŃ PIONOWYCH
Zgryzy otwarte:
•  Nieznaczne podwyższenie wysokości zwarcia.
•  uwolnienie z akrylu powierzchni żujących
wszystkich zębów w obrębie szpary
niedogryzowej.
•  Blokowanie akrylem powierzchni żujących
wszystkich zębów szczęki i żuchwy
kontaktujących ze sobą.
•  Odciążenie podniebiennych i językowych
powierzchni zębów przednich.
ZASTOSOWANIE AKTYWATORA
LECZENIE ZABURZEŃ PIONOWYCH
• Wypiłowanie akrylu z powierzchni żujących
wszystkich zębów bocznych.
• Wał do nagryzania w obrębie siekaczy.
• Szczelne przyleganie do językowych i
podniebiennych powierzchni zębów siecznych.
• Powierzchnie wodzące jak w wadach dotylnych.
9

Bionator
– metoda Baltersa
Bionator – metoda Baltersa
Równowaga ta musi zostać osiągnięta poprzez
prawidłowe położenie i czynność tkanek miękkich, co
znajdzie odbicie w harmonijnej i prawidłowej formie
tkanek twardych – zębów i wyrostków zębodołowych.
Prawidłowo przeprowadzona terapia przy aktywnej
współpracy pacjenta pozwala osiągnąć dodatkowe
efekty.
Bionator – metoda Baltersa
Dodatkowe efekty terapii cd.
-  zmniejszenie podatności na próchnicę;
-  zmniejszenie zapadalności na infekcje;
-  znaczna korekta wad postawy (skolioza, lordoza);
-  poprawa w jakości snu;
-  zwiększenie objętości zatok przynosowych.
27.03.2012
Bionator – metoda Baltersa
Balters przedstawił swoją metodę w latach 50.
Hasłem przewodnim było twierdzenie, że postępowanie
lecznicze nie powinno być wyłącznie skierowane na
bezpośrednie mechaniczne oddziaływanie na
nieprawidłowo ustawione zęby i wyrostki zębodołowe,
lecz powinno mieć przede wszystkim wpływ na struktury
otaczające by doprowadzić do równowagi sił
odpowiadających za prawidłową czynność w obrębie
jamy ustnej.
Bionator – metoda Baltersa
Dodatkowe efekty terapii
-  reedukacja szkodliwych nawyków tj. ssanie palca, nagryzanie
policzków, nieprawidłowy typ połykania, bruksomania,
bruksizm;
-  reedukacja nieprawidłowego toru oddychania przez usta na
prawidłowy przez nos;
-  normalizacja warunków zgryzowych i zwiększenie objętości
jamy ustnej przy wąskim podniebieniu i zwężeniu łuków
zębowych;
-  poprawa lub normalizacja w zakresie: wymowy, zaburzeń w
przyzębiu i stawach skroniowo-żuchwowych;
Bionator – metoda Baltersa
Balters kładł nacisk na szkodliwość
oddychania przez usta i związanymi z
nieprawidłowym oddychaniem wadami
postawy u dzieci.
Dziecko oddychające przez usta
odróżnia się wyraźnie od dzieci
oddychających prawidłowo.
Rozpoznajemy je po hipertrofii
organów limfatycznych – facies
lymphatica.
10

Bionator – metoda Baltersa
Facies lymphatica
-  opuchnięta twarz wyraz chronicznej
zapadalności na infekcje,
- osłabienie potencjału odporności śliny
prowadzące do chronicznej
opryszczki,
-  niewydolność mięśnia okrężnego ust;
skrócenie wargi górnej, zgrubienie
wargi dolnej, pogrubienie bruzdy
wargowo-bródkowej,
-  wyschnięte spękane usta,
Bionator – metoda Baltersa
Balters uważał, że najważniejszymi przyczynami
nieprawidłowego oddychania są:
-  karmienie butelką,
-  ciasno przylegające ubranie,
-  zaburzenia w czasie ciąży i porodu,
-  wady postawy, wady kręgosłupa,
-  nieprawidłowe odżywianie (rodzaj i konsystencja).
Bionator – metoda Baltersa
Symptomy:
- pochylenie głowy,
- zmniejszony kąt szyjno-barkowy,
- różna wysokość i szerokość ramion,
- łopatki położone na różnej wysokości,
- nierówny przebieg linii kręgosłupa,
- niesymetryczne ustawienie miednicy,
- różne położenie mięśni pośladka,
- różna długość i kształt kończyn X, O a także stóp.
27.03.2012
Bionator – metoda Baltersa
Facies lymphatica
-  niedorozwój nosa; szeroki i płaski
grzbiet, zwężone otwory nosowe,
stępiony i spłaszczony koniuszek nosa,
-  chroniczny stan zapalny migdałków i
gardła,
-  zachwianie równowagi nerwowo-
mięśniowej pomiędzy językiem a ustami
i policzkami,
-  powiększenie karkowych węzłów
chłonnych.
Bionator – metoda Baltersa
Postawa i oddychanie stoją w ścisłym związku i w
dynamicznej równowadze ze sobą.
Dziecko oddychające przez usta wyróżniają
symptomy wskazujące zarówno na wady postawy jak
i nieprawidłowe oddychanie.
Bionator – metoda Baltersa
Balters przestrzeń jamy ustnej porównał do kształtu jaja,
w warunkach fizjologicznych szerszy biegun zwrócony
jest ku przodowi, cechuje się też większą dynamiką
krążenie krwi i chłonki.
W patologiach zgryzu kształt jest odwrotny węższy
biegun jest zwrócony do przodu wywołując zmianę
proporcji anatomicznych a także zaburza krążenie
krwi i chłonki w przednim odcinku.
11

Bionator – metoda Baltersa
Balters rozumiał rozwój w strukturach szkieletowych
wyłącznie w powiązaniu z całym układem ustno-twarzo-
wym.
Wady rozwojowe o podłożu szkieletowym zaliczał do
hipokinetoz (wewnętrzny niedobór ruchu), a wady w
zakresie części twarzowej czaszki były wyrazem zaburzeń
funkcjonowania całego organizmu.
Ogólna gimnastyka odgrywała zatem dużą rolę w jego
filozofii leczniczej (program ćwiczeń Rogersa).
Bionator – metoda Baltersa
Do wyprodukowania aparatu dwuszczękowego, którym
można będzie realizować terapię konieczne jest
prawidłowe pobranie zgryzu konstrukcyjnego (Eschler,
1961 - roboczy, Balters, 1964 – czynnościowy).
Wskazuje on położenie lecznicze żuchwy, według
którego aparat będzie wykonany. Zgryz konstrukcyjny
jest niezbędny do zarejestrowania stosunków między –
szczękowych w trzech kierunkach, czy płaszczyznach
przestrzennych.
Bionator – metoda Baltersa
Zadania stawiane bionatorowi w trakcie leczenia:
-  umożliwienie poprawnego kontaktu ust, ich zamknięcia
i kontaktu języka z podniebieniem
-  powiększenie przestrzeni jamy ustnej i umożliwienie
przywrócenia prawidłowej funkcji
-  wstawienie zębów siecznych w pozycji do odgryzania,
co umożliwia doprzednie ustawienie żuchwy i
prawidłowe ułożenie języka.
27.03.2012
Bionator – metoda Baltersa
Balters podsumował w 1960 roku w Hanowerze
główne założenia filozofii leczenia bionatorem.
Od bionatora oczekuje się, że w trakcie leczenia
szczęka ulegnie poszerzeniu, nie będąc poszerzaną,
żuchwa przebuduje się doprzednio, nie będąc pociąganą, a
zęby sieczne powrócą do prawidłowego położenia bez
nacisku, aparat nie wywiera żadnego aktywnego nacisku
na zęby jest urządzeniem biernym.
Bionator – metoda Baltersa
Balters stworzył 3 typy aparatu:
-  podstawowy,
-  zasłonowy,
-  odwrócony.
Bionator – metoda Baltersa
Zadania stawiane bionatorowi w trakcie leczenia:
-  nowe wzajemne ułożenie szczęki, żuchwy, języka,
wyrostków zębodołowych, zębów, tkanek otaczających
prowadzące do:
1.  normalizacji ukrwienia i wymiany płynów pomiędzy
krwią i chłonką,
2.  normalizacji przemiany materii,
- poprawa ustawienia głowy, kręgosłupa i postawy ciała
-  relaksacja mięśni żujących i pozostałych mięśni części
twarzowej czaszki.
12

Zmodyfikowany aktywator
Ostrowskiego
Zmodyfikowany aktywator Ostrowskiego
Aparaty zbudowane są z trzonu
akrylowego, zaopatrzonego w łuki
językowy lub wargowy oraz w elementy
aktywne np. śruby rozszerzające.
Najważniejszym etapem jest
pobranie zgryzu konstrukcyjnego.
Zmodyfikowany aktywator Ostrowskiego
Typ II (odwrotny do leczenia przodozgryzów)
Baza akrylowa jest podobna ale
przylega do całych powierzchni
podniebiennych zębów górnych z
ukształtowaniem równi pochyłej
wychylającej siekacze górne
jednocześnie umożliwia cofanie siekaczy
dolnych łukiem wargowym.
Dodatkowo może być zaopatrzony w
śrubę.
27.03.2012
Zmodyfikowany aktywator Ostrowskiego
Na początku lat 70 dr. n. med. Janusz Ostrowski
przedstawił swoją modyfikację aktywatora.
Ostrowski wyróżnia 4 typy aparatów:
I - podstawowy do leczenia tyłozgryzów
II - odwrotny do leczenia przodozgryzów
III - do leczenia nadzgryzu
IV - do leczenia zwężeń szczęk
Zmodyfikowany aktywator Ostrowskiego
Typ I (podstawowy do leczenia tyłozgryzów)
Składa się z bazy akrylowej przylegają-
cej w żuchwie do powierzchni językowych
i wyrostka zębodołowego, w szczęce tylko
w zakresie zębów bocznych oraz z łuku
wargowego wychodzącego z akrylu
między przedtronowcem a kłem.
Dodatkowo może być zaopatrzony w
śrubę i płaszczyznę nagryzową obejmującą
1/3 wysokości siekaczy dolnych.
Zmodyfikowany aktywator Ostrowskiego
Typ III (do leczenia nadzgryzu)
Składa się z bazy akrylowej
przylegającej w żuchwie do powierzchni
językowych i wyrostka zębodołowego w
szczęce tylko w zakresie zębów bocznych
oraz z ławki nagryzowej dla siekzczy
górnych i dolnych, służącej do skracania.
Łuk wargowy wychodzi z akrylu między
przedtronowcem a kłem.
Dodatkowo może być zaopatrzony w
śrubę.
13
 27.03.2012

Zmodyfikowany aktywator Ostrowskiego Aparat  Bimlera  

Typ IV (do leczenia zwężeń szczęk) •  Płytka  górna  i  dolna  są  połączone  ze  sobą                  
 za  pośrednictwem  elastycznych  ramion              
Składa się z bazy akrylowej  wykonanych  z  drutu.  
przylegającej w żuchwie do powierzchni •  Wyróżniamy  trzy  typy:  
językowych i wyrostka zębodołowego w –  typ  A  -­‐  przeznaczony  do  leczenia  tyłozgryzu,  
–  typ  B  -­‐  wykorzystywany  w  leczeniu  nadzgryzów  
szczęce tylko w zakresie zębów bocznych –  typ  C  -­‐  przeznaczony  do  leczenia  wad  doprzednich  

oraz z łuku wargowego wychodzącego z

akrylu między przedtronowcem a kłem.
Dodatkowo może być zaopatrzony w
śrubę i klamry Schwarza (grotowe) lub
Adamsa w obrębie zębów bocznych.
Typ  A   Typ  B   Typ  C  

Kinetor  Stockfischa   Elastyczny  Aktywator  Otwarty  Klammta  (EOA)  

•  Składa  się  z  dwóch  płyt,  językowej  i  podniebiennej,  połączonych  ze  sobą  w  zgryzie   •  Duża  redukcja  masy  akrylowej,  szczególnie  w  odcinku  przednim.  
konstrukcyjnym  za  pomocą  szerokich  elastycznych    drucianych  pętli  które   •  Do  elementów  składowych  należą:    
biegną  w  przedsionku  jamy  ustnej.   –  dwa  łuki  wargowe,    
•  Dla  wzmocnienia  bodźców  ruchowych  Stockfisch  wyposażył  swój  aparat  w   –  łuk  podniebienny,    
umiejscowione  pomiędzy  bocznymi  brzegami  płyt,  pętle  z  naciągniętymi   –  sprężyny  wodzące  przylegające  prostopadle  do  powierzchni    
zębów  siecznych.  
elastycznymi  wężykami,  których  zadaniem  jest  pobudzanie  do  nagryzania  a  tym  
samym  przyspieszenie  przebudowy  układu  stomatognatycznego.  

Regulator  funkcji  Fränkla   Aparat  Metzeldera  

•  Jedyny  aparat  utrzymywane  przez  tkanki  miękkie,   •  Aparat  obuszczękowy  ze  zredukowaną  częścią  podniebienną.  
•  Główna  część  aparatu  przeniesiona  do  Przedsionka  jamy  ustnej,   •  Elementami  składowymi  są:    
•  Charakterystycznymi  elementami  konstrukcyjnymi  są:  tarcze  policzkowe,  peloty   –  śruba,  
wargowe  oraz  pętle  kłowe,   –  łuk  wargowy  górny  lub  dolny  w  zależności  od  leczonej  wady.  
•  Zależnie  od  rodzaju  nieprawidłowości  wyróżniamy  cztery  typy  regulatorów:  
–  FR  I:  tyłozgryz  
–  FR  II:  zgryz  głęboki  
–  FR  III:  przodozgryz  
–  FR  IV:  zgryz  otwarty  

FR  I   FR  III  

14
 27.03.2012

Aparat  Wunderera  

•  Do  leczenia  przodozgryzów,  
•  Charakterystyczne  poziome  przecięcie  wzdłuż  płaszczyzny  zgryzu,  
•  Obie  części  połączone  specjalistyczną  śrubą  pomysłu  Weise’go.  

15