1.

CƠ QUAN SINH DỤC NAM

Cơ quan sinh dục nam bao gồm:
- Cơ quan sinh dục ngoài: dương vật, niệu đạo nam và bìu
- Cơ quan sinh dục trong: tinh hoàn, mào tinh hoàn, ống dẫn tinh, ống phóng tinh, túi tinh, thừng
tinh, tuyến tiền liệt, một phần niệu đạo
1.1 TINH HOÀN
-Tinh hoàn sản xuất tinh trùng và tiết ra nội tiết tố sinh dục nam (testosteron)
- Nằm trong bìu, tinh hoàn trái xuống thấp hơn tinh hoàn phải
-Hình bầu dục hơi dẹt, mặt ngoài lồi, mặt trong phẳng, 2 cực trên dưới, 2 bờ trước sau
-Bề mặt trơn láng, màu trắng xanh, mật độ chắc và có cảm giác đau đặc biệt
- Vỏ ngoài là một lớp xơ dày và chắc gọi là lớp trắng
- Có các vách chia thành các tiểu thùy tình hoàn: 400 tiểu thùy
-Mỗi tiểu thùy: có 2-4 ống sinh tinh xoắn -> Ống sinh tinh thẳng -> lưới tinh
- Từ lưới tinh tách ra 12-15 ống xuất để nối vào ống mào tinh
- Trong tiểu thùy tinh hoàn còn có tế bào kẽ: sản suất Testosteron
1.2 MÀO TINH
-Hình chữ C, gồm đầu, thân và đuôi
- Bên trong có ống mào tinh (6m) xoắn, cuộn ngoằn ngoèo
- Nối tiếp với ống dẫn tinh
1.3 ỐNG DẪN TINH
-Liên tiếp với đuôi mào tinh, dài khoảng 40cm
- Đoạn phía trên mào tinh góp phần tạo nên thừng tinh
-Qua ống bẹn vào chậu hông tới mặt sau bàng quang
- Phình to thành bóng ống dẫn tinh
-Nhận ống túi tinh để tạo thành ống phóng tinh
ỐNG PHÓNG TINH
- Dài khoảng 2cm
-Do ống túi tinh và ống dẫn tinh hợp thành
-Đổ vào niệu đạo đoạn tiền liệt bằng 2 lỗ ở lồi tinh
1.4 CÁC TUYẾN SINH DỤC
TÚI TINH
-Là 2 túi hình ống gập đôi thành dạng quả lê nằm ở mặt sau bàng quang
- Đổ vào ống dẫn tinh qua ống túi tinh để tạo thành ống phóng tinh -Tiết ra thành phần của tinh
dịch (60%), gọi là dịch túi tinh
TUYẾN TIỀN LIỆT
-Hình nón, bọc quanh niệu đạo tiền liệt
- Dưới bàng quang, trước trực tràng
- Tiết ra một phần của tinh dịch (30%)
-Đổ vào niệu đạo đoạn tiền liệt ở quanh lồi tinh
TUYẾN HÀNH NIỆU ĐẠO
- Cặp tuyến nhỏ nằm trong hoành niệu dục của đáy chậu
- Đổ vào niệu đạo xốp
- Tiết ra chất dịch nhầy có tính kiềm
1.5 CƠ QUAN SINH DỤC NGOÀI
DƯƠNG VẬT
- Là một tạng cương
- Hình trụ, gồm: rễ, thân và quy đầu dương vật
-Rễ cố định và treo vào dương vật bởi dây treo dương vật và 2 trụ vật hang
-Dương vật được cấu tạo bởi một vật xốp và 2 vật hang
-Vật xốp hình trụ, nằm chính giữa, dưới 2 vật hang, đầu trước phình to thành quy đầu, đầu sau
giãn rộng thành hành xốp
-Hai vật hang xếp song song, đầu sau tạo thành trụ dương vật cố định vào ngành dưới xương mu
- Quy đầu thường được bọc bởi một lớp nếp da – niêm mạc, gọi là bao quy đầu
BÌU
-Một túi đôi chứa tinh hoàn, mào tinh và một phần thừng tinh
- Ngăn cách giữa 2 bìu là vách bìu
-Da sẫm màu, có nhiều nếp nhăn ngang và rất co giãn
2. CƠ QUAN SINH DỤC NỮ
1. BUỒNG TRỨNG 
Cơ quan sinh dục nữ bao gồm:
-CƠ QUAN SINH DỤC TRONG: Buồng trứng, vòi tử cung, tử cung, âm đạo
- CƠ QUAN SINH DỤC NGOÀI: âm hộ, âm vật
Ngoài ra: vú, các tuyến tiền đình lớn, tuyến cạnh niệu đạo (skene)
2.1 BUỒNG TRỨNG
-Có hai buồng trứng, áp vào thành bên chậu hông
- Tạo và phóng thích trứng theo chu kỳ
-Tiết ra các hormon sinh dục nữ (estrogen và progesteron)
- Buồng trứng là tạng trong ổ phúc mạc duy nhất
- Hình hạt đậu dẹt, hai mặt: ngoài, trong
- Hai đầu: đầu vòi và đầu tử cung
+ Đầu vòi là nơi bám của …………
+ Đầu tử cung là nơi bám của…………
- Hai bờ: bờ tự do và bờ mạc treo
+ Bờ mạc treo có mạc treo buồng trứng từ mặt sau dây chằng rộng đến bám vào
- Như vậy, buồng trứng được treo lơ lững trong chậu hông bởi các dây chằng và mạc
treo
Các phương tiện cố định buồng trứng:
- Mạc treo buồng trứng
- Dây chằng treo buồng trứng
- Dây chằng riêng buồng trứng
- Dây chằng vòi buồng trứng
-Buồng trứng được cấp máu bởi ĐM buồng trứng (từ ĐM chủ bụng) và nhánh buồng
trứng của ĐM tử cung
- Tĩnh mạch có dạng đám rối dây leo đi cùng động mạch
2.2 VÒI TỬ CUNG
- Còn gọi là vòi trứng hay vòi Fallope
-Dẫn trứng được phóng thích từ buồng trứng vào buồng tử cung
-Nằm ở bờ tự do của DC rộng, bọc giữa 2 lá phúc mạc của dây chằng này, chạy từ
buồng trứng đến góc bên tử cung
- Gồm 4 đoạn:
+ Phễu vòi: loe rộng, nhiều tua vòi để hưng trứng
+ Bóng vòi: phình to, đoạn dài nhất của vòi
+ Eo vòi: hẹp lại nên thai ngoài tử cung thường kẹt lại ở đây
+ Phần tử cung: đoạn hẹp nhất, mở vào buồng TC
2.3 TỬ CUNG
- Là túi cơ chứa thai và đẩy thai ra ngoài
- Phúc mạc phủ lên tử cung nối tiếp phúc mạc phủ trên bàng quang tạo thành túi cùng
BQ-TC
- Phúc mạc phủ mặt sau thân tử cung liên tiếp với phúc mạc trước trực tràng tạo nên
túi cùng TC- TT (túi cùng Douglas), nơi thấp nhất của ổ phúc mạc
- Ở hai bờ bên tử cung, hai lá phúc mạc tiếp cận nhau tạo thành nếp nối với thành bên
chậu gọi là dây chằng rộng
-Ngoài DC rộng, tử cung còn được cố định bởi các phương tiện: DC tròn, DC tử cung
– cùng, DC ngang cổ tử cung
- Tử cung được cấu tạo gồm các lớp từ ngoài vào trong:
+ Lớp thanh mạc (phúc mạc phủ tử cung)
+ Lớp dưới thanh mạc
+ Lớp cơ: có lớp cơ rối ở giữa quấn quanh các mạch máu để cầm máu khi bong nhau
thai hoặc kinh nguyệt.
+ Lớp niêm mạc: dày mỏng theo chu kỳ kinh nguyệt, bong ra tạo thành kinh nguyệt
- Tử cung được cấp máu từ ĐM tử cung (nhánh của ĐM chậu trong)
- Chạy ngoằn ngoèo dọc bên thân tử cung (cho phép kéo dài ra nhanh chóng để theo
kịp sự phát triển của tử cung chứa thai trong thai kỳ)
2.4 ÂM ĐẠO
- Là một ống cơ mạc rất đàn hồi, dài khoảng 8cm
- Đầu trên bám xung quanh cổ tử cung tạo thành vòm âm đạo, giới hạn bên trong với
cổ tử cung một túi bịt chạy vòng quanh (phân thành túi bịt trước, sau, 2 túi bịt bên)
- Đầu dưới là lỗ âm đạo mở vào tiền đình âm hộ. Bình thường được đậy bằng một
màng không kín hoàn toàn, gọi là màng trinh (chưa giao hợp)
2.5 CƠ QUAN SINH DỤC NGOÀI - Âm hộ được tạo bởi các thành phần như gò mu,
môi lớn, môi bé và tiền đình âm hộ: + Gò mu: chỗ gồ lên trước khớp mu, thường có
lông phủ, dưới da gò mu là lớp đệm mỡ dày. + Môi lớn: cặp nếp da nằm 2 bên âm hộ.
Hai môi lớn giới hạn nên khe âm hộ. + Môi bé: hai nếp niêm mạc nằm trong môi lớn,
phía trước nối với nhau tạo thành mũ âm vật. + Tiền đình âm hộ: khoảng trống giới
hạn bởi mặt trong 2 môi bé, phần trước đáy tiền có lỗ niệu đạo ngoài, còn phía sau là
lỗ âm đạo.
- Âm vật là một tạng cương tương đương dương vật ở nam giới, nằm ở cực trước khe
âm hộ, ngay dưới khớp mu. Âm vật gồm một quy đầu lộ ra sau mũ âm vật, một thân
nhỏ và 2 trụ dính vào ngành dưới xương mu.
-Vú: hai cơ quan nằm ở thành ngực trước, chức năng tạo sữa và cho con bú. -Có dạng
hình nón lệch, đỉnh là nhú vú hay đầu vú. Quanh nhú là quầng vú. -Cấu tạo từ nông
vào sâu: da, mỡ dưới da, các tuyến sữa dạng chùm hợp thành các tiểu thùy và thùy, đổ
vào ống tiết sữa, sâu nhất là lớp mỡ sau vú.