1.
Cbi thầy thuốc: đội nón, mặc áo blouse, vị trí đứng/ngồi
2. Cbi bệnh nhân
+ giải thích
+ tư thế
3. Tiến hành khám
Khám dây TK số 2 dây tk thị giác II khám thị trường.
BN ngồi, yêu cầu Bn bỏ kinh ra nếu có. Che 1 mắt kt
thị trường thái dương và thị trường mũi của con
mắt đó. Qui ước mắt của người khám là bình
thường nếu cả 2 cùng có thị trường như nhau thì KL
bệnh nhân bình thường. Luôn nhắc BN nhìn vào mắt
ng khám.
Khám pxa dây TK thị giác và dây tk vận nhãn 2&3.
BN ngồi, yêu cầu Bn bỏ kinh ra nếu có. Rọi đèn vô
mắt. Cũng mạc màu trắng, móng mắt màu nâu,
đồng tử màu đen. Đầu tiên quan sát đồng tử 2 bên
có đều nhau ko?
Yêu cầu BN mở hai mắt, nhìn thẳng nhìn cố định vào
1 điểm ở xa phía trước. Bỏ kính ra nếu BN có mang
kính.
Pxa hội tụ điểm cầu, BN ngồi, yêu cầu Bn bỏ kinh ra
nếu có.mục đích xem 2 nhãn cầu hội tụ vào nhau
đồng thời 2 đồng tử co lại.
Khám pxa vận nhãn phối hợp dây 3 4 6 dây tk thị
giác, dây tk ròng rọc, dây tk vận nhãn ngoài. BN
ngồi, yêu cầu Bn bỏ kinh ra nếu có.Điểm ảnh cách
mắt tối thiểu 60cm. Yêu cầu BN nhìn vào cây bút khi
bạn di chuyển nó một cách đều đặn.
Khám dây TK số 7 dây tk mặt. BN ngồi, yêu cầu Bn
bỏ kinh ra nếu có. Quan sát sắc mặt BN trước khi
khám, xem nếp mũi má 2 bên có đều nhau hay kh?
Nhân trung có lệch ko, 2 nếp môi trên đều nhau, mở
mắt 2 bên đều nhau.
Che mắt cùng bên với bệnh nhân, dùng cây bút làm
điểm ảnh, yêu cầu BN nhìn vào mắt ng khám và di
chuyển cây bút hỏi bệnh nhân có nhìn thấy điểm
ảnh không? Khám thì che mắt P T khám thị trường
mắt & thái dương mỗi bên của mắt. Lúc này đầu và
mắt bệnh nhân thì giữ yên. Nếu mà ng khám và BN
đều nhìn thấy điểm ảnh như nhau thì thị trường của
BN bình thường. => KL: thị trường của BN tương
đương với ng khám, thị trường của BN bình thường.
Khám pxa ánh sáng trực tiếp. Nguyên tắc là đưa ánh
sáng từ ngoài vào trong KO đưa ánh sáng trực tiếp
vào mắt BN, khám từng bên mắt 1. Thấy đồng tử 2
bên co lại đều nhau. => pxa ánh sáng trực tiếp
dương tính, 2 bên đồng tử co đều nhau.
Đi ra xa chừng 2m, kêu bệnh nhân tập trung vào cây
bút rồi từ từ đưa gần lại, nhìn thấy 2 nhãn cầu thì
tập trung lại phía mũi. => Pxa hội tụ điểm cầu dương
tính.
Dặn dò BN để đầu bệnh nhân giữ yên chỉ có mắt di
chuyển. Đưa cây bút (điểm ảnh) di chz hình chư H
hoặc số 8. Để đánh giá vận động dọc theo cả 4 góc.
 KL Mắt di chuyển đều theo các hướng lên và
xuống không bị giới hạn.
Yêu cầu BN làm các động tác vận động cơ mặt từ
trên xuống:
 Nhăn trán • Nhíu mày • Nhắm mắt • Cười xem
nếp mũi má, nếp môi trên có lệch ko
Quan sát cân xứng trên mặt
Đánh giá liệt TW hay liệt ngoại biên:
+ tổn thương ngoại biên là tổn thương từ nhân tk 7
đi ra làm liệt nửa mặt, tổn thương dây tk số 7 bên
nào thì mặt bên đó bị liệt - bị xệ xuống, bị kéo xuống
dưới  mặt đối bên bị kéo lên – méo lên.
+ tổn thường TK TW tổn thương trên nhân tk số 7
liệt TW liệt ¼ dưới của mặt, liệt ¼ mặt dưới T thì tổn
thuong não sẽ là đối bên.
Khám dây tk sô 9 dây tk thiệt hầu xem vđ của vòm
khẩu cái.
Khám tk số 11 dây tk phụ. Khám 2 bên, yêu cầu BN
ngồi và gắng sức theo yêu cầu của bsi
Khám tk 12 dây tk hạ thiệt. yêu cầu Bn ngồi há to
miệng lấy que đè lưỡi đè 2/3 trc lưỡi thôi, (1/3 lưỡi
trong kích thích pxa nôn.), kêu BN thả lỏng lưỡi ra
Kêu BN ngồi há lớn miệng, bsi rọi đèn vào kêu bệnh
nhân aaaaaa thấy vòm khẩu cái KL thì vòm khẩu cái
2 bên nâng lên đều nhau.
 Vận động cơ ức đòn chủm (UDC): Giữ lòng bàn
tay bạn tỳ vào xương gò má BN, và yêu cầu họ
xoay đầu về hướng chống lại tay bạn.
Quan sát và sờ vào cơ ức đòn chũm đang co bên đối
diện. Lập lại với bên kia và so sánh hai bên.
 Vận động cơ thang: • Yêu cầu BN nâng vai lên
và sờ cơ thang. Xem sức cơ 2 bên có đều nhau
ko.
 KL trương lực cơ thang và cơ ức đòn chũm tốt 2
bên đều nhau
 Nhìn
 Vận động cơ lưỡi:
• Yêu cầu BN lè lưỡi ra và đưa lưỡi sang 2 bên.
• Yêu cầu BN đẩy lưỡi mạnh vào mặt trong của
má, người khám ấn nhẹ vào đầu lưỡi phía ngoài
của má để kiểm tra sức cơ lưỡi
KL:
- lưỡi đưa thẳng ra không bị lệch, sau đó cử
động sang hai bên bình thường.
- Cơ lưỡi đày, không teo, không rung giật thớ cơ
lưỡi.
- Sức cơ lưỡi tốt cả hai bên.