Professional Documents
Culture Documents
Đồng Chí: + "Đêm rét cung chăn thành đôi tri kỉ", cùng trải qua các gian nan: "Đêm nay ngủ ngoài rừng
Đồng Chí: + "Đêm rét cung chăn thành đôi tri kỉ", cùng trải qua các gian nan: "Đêm nay ngủ ngoài rừng
Văn chương giống như một cây bút đa màu, nó vẽ lên bức tranh cuộc sống bằng những
gam màu hiện thực. Người nghệ sĩ đã dùng cả trái tim của mình để “hút nhụy đời” tưới
tắm cho những cánh đồng văn học. Ở cánh đồng ấy, có một khoảng trời dành riêng cho
văn học cách mạng, văn học của hiện thực tàn khốc mà cũng đẹp đẽ vô cùng. Trong cuộc
chiến tranh bảo vệ Tổ quốc vĩ đại, hình ảnh người lính mãi là hình ảnh cao quý và đẹp đẽ
nhất. Hình ảnh ấy đã đi vào lòng người và văn chương với tư thế, tình cảm và phẩm chất
cao đẹp. Một trong những tác phẩm ra đời sớm nhất, tiêu biểu và thành công nhất viết về
tình cảm của những người lính Cụ Hồ là bài thơ Đồng chí của Chính Hữu. Bằng những
rung động mới mẻ và sâu lắng cũng như sự trải nghiệm của người trong cuộc, qua bài thơ
Đồng Chí, Chính Hữu đã diễn tả một cách sâu sắc tình đồng chí gắn bó thiêng liêng của
những anh bộ đội thời kháng chiến.
-Liên hệ mở rộng:
+ “Đêm rét cung chăn thành đôi tri kỉ”, cùng trải qua các gian nan:
“Đêm nay ngủ ngoài rừng
Rải lá cây làm chiếu
Manh áo phủ làm chăn
Trời thì mưa lâm thấm”
(Minh Huệ)
“Ba thằng quặp chặt, gió lùa vào đâu?
Nửa đêm sương gội mái đầu
Chòi cao phần phật mấy tàu lá khô”
(Lê Kim)
+Từ “Mặc kệ”:
“Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy”
(Đất nước-Nguyễn Đình Thi)
+Tình đồng chí đã giúp họ vượt qua lên trên tất cả để rồi họ làm nên những chiến
công hiển hách:
“Chín năm làm một Điện Biên
Nên vành hoa đổ, nên thiên sử vàng”
(Tố Hữu)
+ “Rừng hoang sương muối”, cái rét buốt lạnh của rừng mùa đông ở Việt Bắc:
“Rét Thái Nguyên, rét về Yên Thế
Gió qua rừng, Đèo Khế gió sang”
(Tố Hữu)
Bếp Lửa
Tình cảm gia đình mà một chủ đề lớn trong thơ văn Việt Nam, đã có rất nhiều cây bút
tài năng, nhiều tác phẩm xuất sắc viết về gia đình - nguồn cội, chốn yêu thương trong
cuộc đời mỗi người. Chúng ta từng xúc động trước tình cảm của ông Sáu và bé Thu trong
Chiếc lược ngà, từng rung động trước tấm lòng người mẹ trong Con cò của Chế Lan
Viên, và chắc hẳn chúng ta cũng không thể nào quên được hình ảnh một người bà tận tụy,
sớm hôm tảo tần, vì con vì cháu, giàu tình yêu thương trong Bếp lửa của Bằng Việt. Bài
thơ gợi lại những kỉ niệm đầy xúc động về người bà từ hồi tưởng và suy ngẫm của người
cháu đã trưởng thành, để từ đó thể hiện long biết ơn của người cháu đối với bà cũng như
với gia đình và quê hương.
-Liên hệ mở rộng:
+Sức mạnh niềm tin, ý nghĩa tình cảm của bà với cháu:
“Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ”
(Tiếng gà trưa-Xuân Quỳnh)
+Làng-Kim Lân: Niềm tin vào tương lai phía trước của đất nước.
+Gíá trị của quê hương trong trái tim mỗi người (Phần cuối):
“Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người…”
(Quê hương-Đỗ Trung Quân)
Ánh Trăng
Trăng - hình ảnh giản dị mà quen thuộc, trong sáng và trữ tình. Trăng đã trở thành đề tài
thường xuyên xuất hiện trên những trang thơ của các thi sĩ qua bao thời đại. Nếu như “
Tĩnh dạ tứ” của Lí Bạch tả cảnh đêm trăng sáng tuyệt đẹp gợi lên nỗi niềm nhớ quê
hương, “ Vọng nguyệt” của Hồ Chí Minh thể hiện tâm hồn lạc quan, phong thái ung dung
và lòng yêu thiên nhiên tha thiết của Bác thì đến với bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn
Duy, chúng ta bắt gặp hình ảnh vầng trăng mang ý nghĩa triết lí sâu sắc. Đó chính là đạo
lí “uống nước nhớ nguồn”.
-Liên hệ mở rộng:
+Tuổi thơ gắn bó với trăng:
“Ông trăng tròn sáng tỏ
soi rõ sân nhà em
trăng khuya sáng hơn đèn
Mùa xuân – nàng thơ của biết bao người nghệ sĩ. Xuân là thước đo của vòng tuần hoàn
thời gian, hạn định của không gian và niềm hy vọng vào viễn cảnh tươi sáng, vào những
vị lai hạnh phúc của con người ,và mùa xuân ấy thậm chí nhuốm màu thế sự. Nhiều thi
nhân đã vài lần hóa thân thành lãng tử lang thang đến mọi nơi chốn của thế gian để góp
nhặt những hương, những sắc của thi liệu mùa xuân. Hơi thở mùa xuân đong đầy trong
“Mùa xuân chín” của Hàn Mặc Tử. Mùa xuân giản dị nơi thôn quê qua những câu thơ trữ
tình của Nguyễn Bính. Và mùa xuân cũng được Thanh Hải ưu ái tạc vào những lời thơ
mộc mạc mà chân thành trong “Mùa xuân nho nhỏ”. Bài thơ khái quát tiếng lòng tha thiết
của Thanh Hải muốn gắn bó với đất nước, cuộc đời, cùng với đó là ước nguyện được
cống hiến một “Mùa xuân nho nhỏ” của ông vào mùa xuân lớn lao của đất nước.
-Liên hệ mở rộng:
+Hình ảnh con sông:
“Con sông tuổi thơ ta tắm
Vẫn còn còn đây dòng nước chẳng đổi dòng
Hoa lục bình tím cả bờ song…”
(Trở về quê nội-Lê Anh Xuân)
“Con sông dùng dằng, con sông không chảy
Sông chảy vào lòng nên Huế rất sâu”
(Thu Bồn)
+Tình yêu nước: “Làng”, “BTVTĐXKK”, “Tiếng gà trưa”, “Bếp lửa”
+Sự lặp lại hình ảnh từ đầu-cuối bài thơ: “ĐTĐC” (câu hát), “Ánh trăng”(đồng, bể,
song), “Viếng Lăng Bác”
-Liên hệ mở rộng:
+Bác vẫn mãi ở bên dân tộc, tỏa sáng mãi-> Liên hệ với:
“Vì sao Trái Đất nặng ân tình
Nhắc mãi tên Người: Hồ Chí Minh”
+Bác là người làm nở hoa đất nước, làm bừng sức sống dân tộc-> Liên hệ với:
+Ngày đau thương nhất của dân tộc là ngày Bác mất-> Liên hệ với:
+Cụm từ “thương trào nước mắt”, thể hiện sự tiếc nuối khi sắp rời xa Bác, vì Bác là
người Cha ấm áp nhất, vĩ đại nhất của dân tộc-> Liên hệ với:
(Tố Hữu)
+Sự ra đi của Bác không phải là nỗi dau mềm yếu, mà trái lại cho ta thêm nghị lực
đi tiếp trên con đường của Bác:
Kết Bài
“Xuân Diệu từng quan niệm: Thơ là hiện thực, thơ là cuộc đời, thơ còn là thơ nữa”. Nhà
văn/ Nhà thơ (…) đã đem hiện thực ấy vào trong trang viết của mình một cách tự nhiên,
nhưng lại đầy ý nghĩa. Khép lại những trang văn/trang thơ giàu cảm xúc của tác phẩm
(…), mỗi độc giả sẽ lại có thêm cho mình những góc nhìn mới và những bài học mới.
Nhưng chung quy lại, mỗi chúng ta sẽ càng thêm yêu và trân quý hơn tài năng của nhà
văn/nhà thơ (…), người đã để lại cho chúng ta những dấu ấn văn học sâu sắc, giàu nhân
văn.