CHƯƠNG 2

CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG

I II III

VẬT CHẤT PHÉP BIỆN LÝ LUẬN

VÀ Ý CHỨNG NHẬN
THỨC DUY VẬT THỨC

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 1

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 2
1. Vật chất và các hình thức tồn tại của vật chất

a. Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm và chủ nghĩa duy vật
trước Mác về phạm trù vật chất

Cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên cuối thế kỷ

b. XIX - đầu thế kỷ XX và sự phá sản của các quan
điểm duy vật siêu hình về vật chất

c. Quan niệm của triết học Mác - Lênin về vật chất

d. Phương thức tồn tại của vật chất

e. Tính thống nhất vật chất của thế giới

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 3
3
1. Vật chất và các hình thức tồn tại của vật chất
a. Quan niệm của CNDT và CNDV trước C.Mác về phạm trù vật chất

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 4

 Quan niệm của chủ nghĩa duy tâm: Thế giới vật chất là sản phẩm của lực lượng
tinh thần siêu tự nhiên hay cảm giác chủ quan nào đó.
Vd: Một số tôn giáo thừa nhận sự tồn tại của TGVC nhưng TGVC được sáng tạo
bởi bàn tay thượng đế.
 Quan niệm của chủ nghĩa duy vật trước Mác về vật chất
Quan niệm của CNDV thời cổ đại về vật chất: Đồng nhất vật chất với vật thể hữu hình

PHƯƠNG TÂY CỔ ĐẠI PHƯƠNG ĐÔNG CỔ ĐẠI

 Theo nhà triết học Talét vật chất là

nước, Hêralít vật chất là lửa,
Anaximander vật chất là không khí.
 Nhà triết học Anaximan: vật chất là
Apeirôn
 Hai nhà triết học Hy Lạp là Loxip và
Đeemocrit: Vật chất là nguyên tử
2/7/2023
 Ấn Độ: Thuyết Tứ đại (đất, nước,
lửa, gió)
 Trung Quốc: Thuyết Ngũ hành
(kim, mộc, thủy, hỏa, thổ)
Chương 2-CNDVBC 5
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 6
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 7
b. Cuộc cách mạng trong khoa học tự nhiên cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, và
sự phá sản của các quan điểm duy vật siêu hình về vật chất

A.Anhxtanh:
Kaufman chứng Thuyết tương
minh khối đối hẹp và
lượng biến đổi thuyết tương
Tômxơn
theo vận tốc của đối rộng
phát
hiện ra điện tử
Béc-cơ-ren
điện tử
phát hiện được 1905,
hiện tượng 1901 1916
phóng xạ
1897
Rơn-ghen 1896
phát hiện
ra tia X
1895
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 8
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 9
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 10
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 11
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 12
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 13
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 14
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 15
 “Vận động, hiểu theo nghĩa chung nhất,
tức được hiểu là một phương thức tồn tại
của vật chất, là một thuộc tính cố hữu
của vật chất, bao gồm tất cả mọi sự thay
đổi và mọi quá trình diễn ra trong vũ trụ
kể từ sự thay đổi vị trí đơn giản cho đến
tư duy”
(Ph.Ăngghen)

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 16

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 17
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 18
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 19
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 20
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 21
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 22
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 23
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 24
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 25
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 26
2. Nguồn gốc, bản chất và kết cấu của ý thức

a. b. c.

Nguồn gốc Bản chất Kết cấu

của ý thức của ý thức của ý thức

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 29
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 30
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 31
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 32
Sáng tạo ra hình tượng con rồng
Bước 1: Trao đổi thông tin hai chiều giữa chủ
thể và đối tượng phản ánh

Bước 2: Mô
hình hóa đối
tượng trong
tư duy dưới
dạng hình ảnh
tinh thần

Bước 3:Hiện thực hóa tư tưởng, thông qua

hoạt động thực tiễn
QUÁ TRÌNH PHẢN ÁNH CỦA Ý THỨC
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 36
 Thảo luận

1. Sinh viên hãy cho VD về tự ý thức của bản thân

2. Sinh viên hãy cho VD về tiềm thức của bản thân đã từng diễn
ra trong cuộc sống
3. Sinh viên hãy cho VD về niềm tin trong cuộc sống của bản thân
4. Sinh viên hãy cho VD về vô thức mà bản thân đã từng mắc phải

2/7/2023 Chương 1- TH và vai trò của TH trong đời sống xã hội 37

3. Mối quan hệ giữa vật chất của ý thức

a. b. c.

Quan điểm của Ý nghĩa

Quan điểm của
CNDT, CNDV phương pháp
CNDVBC
siêu hình luận

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 38

2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 39
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 40
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 41
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 42
2/7/2023 43
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 44
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 45
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 46
2/7/2023 Chương 2-CNDVBC 47