Professional Documents
Culture Documents
3 - Goc Dat Banh Xe
3 - Goc Dat Banh Xe
· Mô tả
· Camber
· Góc Kingpin
· Bán kính quay vòng (Góc bánh xe, Góc quay vòng)
-0-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
M« t¶ M« t¶
Xe ph¶i cã c¸c tÝnh n¨ng vËn hµnh æn ®Þnh trªn
®êng th¼ng, ch¹y theo ®êng vßng vµ kh¶
n¨ng phôc håi ®Ó ch¹y trªn ®êng th¼ng, kh¶
n¨ng lµm mÒm c¸c chÊn ®éng truyÒn tõ b¸nh
xe ®Õn hÖ thèng treo...
V× vËy, b¸nh xe ®îc l¾p ®Æt víi nh÷ng gãc ®é
nhÊt ®Þnh so víi mÆt ®Êt vµ víi nh÷ng hÖ thèng
treo riªng. Nh÷ng gãc nµy ®îc gäi chung lµ
gãc ®Æt b¸nh xe.
Gãc ®Æt b¸nh xe cã 5 yÕu tè sau ®©y:
· Gãc camber
· Gãc caster
· Gãc nghiªng cña trôc l¸i (gãc kingpin)
· §é chôm cña b¸nh xe (Gãc chôm, §é
chôm, §é cho·i)
· B¸n kÝnh quay vßng (Gãc b¸nh xe, gãc quay
vßng)
NÕu mét trong nh÷ng yÕu tè nµy kh«ng thÝch
hîp th× cã thÓ xuÊt hiÖn c¸c vÊn ®Ò sau ®©y:
· Khã l¸i
· L¸i kh«ng æn ®Þnh
· Tr¶ l¸i trªn ®êng vßng kÐm
· Tuæi thä cña lèp xe gi¶m
(1/1)
-1-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
Gãc camber M« t¶
C¸c b¸nh xe tríc ®îc l¾p víi phÝa trªn
nghiªng vµo trong hoÆc ra ngoµi. Gãc nµy
®îc gäi lµ “gãc camber”, vµ ®îc x¸c ®Þnh
b»ng gãc nghiªng so víi ph¬ng th¼ng ®øng.
Khi phÇn trªn cña b¸nh xe nghiªng ra phÝa
ngoµi th× gäi lµ “Camber d¬ng”. Ngîc l¹i, khi
b¸nh xe nghiªng vµo trong th× gäi lµ “Camber
©m”.
Trong c¸c kiÓu xe tríc ®©y, c¸c b¸nh xe
thêng cã Camber d¬ng ®Ó t¨ng ®é bÒn cña
trôc tríc, vµ ®Ó cho lèp xe tiÕp xóc th¼ng gãc
víi mÆt ®êng nh»m ng¨n ngõa hiÖn tîng
mßn kh«ng ®Òu v× phÇn t©m ®êng thêng cao
h¬n phÇn r×a ®êng.
Trong c¸c kiÓu xe hiÖn ®¹i, hÖ thèng treo vµ
trôc cã ®é bÒn cao h¬n tríc ®©y, vµ mÆt
®êng l¹i b»ng ph¼ng nªn b¸nh xe kh«ng cÇn
nghiªng d¬ng nhiÒu nh tríc n÷a. V× vËy gãc
camber ®îc gi¶m xuèng gÇn ®Õn “kh«ng”
(mét sè xe cã gãc camber b»ng kh«ng). Trªn
thùc tÕ, b¸nh xe cã Camber ©m ®ang ®îc ¸p
dông phæ biÕn ë c¸c xe du lÞch ®Ó t¨ng tÝnh
n¨ng ch¹y ®êng vßng cña xe.
Gîi ý khi söa ch÷a:
NÕu b¸nh xe cã Camber d¬ng hoÆc ©m
qu¸ lín th× sÏ lµm cho lèp xe mßn kh«ng
®Òu. NÕu b¸nh xe cã ®é Camber ©m qu¸ lín
th× phÇn phÝa trong cña lèp xe bÞ mßn nhanh,
cßn nÕu b¸nh xe cã ®é Camber d¬ng qu¸
lín th× phÇn phÝa ngoµi cña lèp xe bÞ mßn
nhanh.
(1/1)
Camber ©m
Khi t¶i träng th¼ng ®øng t¸c dông lªn mét b¸nh
xe nghiªng th× sÏ sinh ra mét lùc theo ph¬ng
n»m ngang. Lùc nµy ®îc gäi lµ “lùc ®Èy
ngang”, Nã t¸c ®éng theo chiÒu vµo trong khi
b¸nh xe cã Camber ©m, vµ theo chiÒu ra ngoµi
xe khi b¸nh xe cã camber d¬ng.
Khi xe ch¹y trªn ®êng vßng, v× xe cã xu híng
nghiªng ra phÝa ngoµi, nªn camber cña lèp xe
trë nªn d¬ng h¬n, vµ “lùc ®Èy ngang” vÒ phÝa
trong xe còng gi¶m xuèng, lùc quay vßng còng
bÞ gi¶m xuèng. Gãc camber ©m cña b¸nh xe
gi÷ cho b¸nh xe kh«ng bÞ nghiªng d¬ng khi
ch¹y vµo ®êng vßng vµ duy tr× lùc quay vßng
thÝch hîp.
(1/1)
-2-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
(1/1)
-3-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
-4-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
-5-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
-6-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
(1/1)
(1/1)
-7-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
-8-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
2. Gi¶m lùc ph¶n håi vµ lùc kÐo lÖch sang mét bªn
NÕu kho¶ng lÖch qu¸ lín, lùc dÉn ®éng (lùc ®Èy xe) hoÆc
lùc h·m sÏ t¹o ra mét m«men quay quanh trôc xoay
®øng lín, tû lÖ thuËn víi kho¶ng lÖch.
MÆt kh¸c, mäi chÊn ®éng t¸c dông lªn b¸nh xe sÏ lµm
cho v« l¨ng bÞ dËt l¹i hoÆc ph¶n håi. Nh÷ng hiÖn tîng
nµy cã thÓ ®îc c¶i thiÖn b»ng c¸ch gi¶m kho¶ng lÖch.
NÕu gãc nghiªng cña c¸c trôc xoay ®øng bªn ph¶i vµ
bªn tr¸i kh¸c nhau th× xe sÏ bÞ kÐo lÖch vÒ phÝa cã gãc
nghiªng nhá h¬n (cã kho¶ng lÖc lín h¬n)
-9-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
(1/1)
-10-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
-11-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
B¸n kÝnh quay vßng (Gãc b¸nh xe, gãc quay vßng) M« t¶
B¸n kÝnh quay vßng lµ gãc quay cña b¸nh xe phÝa
tríc bªn tr¸i vµ bªn ph¶i khi ch¹y trªn ®êng
vßng. Víi gãc quay cña c¸c b¸nh xe bªn ph¶i vµ
bªn tr¸i kh¸c nhau, phï hîp víi t©m quay cña c¶
bèn b¸nh xe th× ®é æn ®Þnh cña xe ch¹y trªn
®êng vßng sÏ t¨ng lªn.
VÝ dô, ®èi víi lo¹i hÖ thèng l¸i cã thanh nèi ®Æt
phÝa sau trôc l¸i, nÕu c¸c ®ßn cam l¸i ®îc ®Æt
song song víi ®êng t©m xe, th× gãc l¸i cña b¸nh
xe bªn ph¶i vµ bªn tr¸i b»ng nhau (a = b). vµ mçi
b¸nh xe sÏ quay quanh mét t©m quay kh¸c nhau
(O1 vµ O2), mÆc dï chóng cã b¸n kÝnh quay b»ng
nhau (r1 = r2), V× vËy, sÏ xuÊt hiÖn sù trît bªn ë
mét trong hai b¸nh xe.
Tuy nhiªn, nÕu ®ßn cam l¸i nghiªng ®i so víi
®êng t©m xe, c¸c b¸nh xe bªn ph¶i vµ bªn tr¸i
sÏ cã gãc quay kh¸c nhau (a < b), nªn chóng cã
thÓ ®iÒu chØnh ®Ó cã b¸n kÝnh quay kh¸c nhau (r1
> r2) ®Ó quay quanh cïng mét t©m (O), nhê thÕ
mµ cã ®îc gãc l¸i ®óng.
Gîi ý khi söa ch÷a:
NÕu b¸n kÝnh quay kh«ng ®óng, lèp xe bªn
trong hoÆc ngoµi sÏ bÞ trît vÒ mét bªn vµ
kh«ng thÓ quay xe mét c¸ch nhÑ nhµng. §iÒu
nµy còng lµm cho lèp xe mßn kh«ng ®Òu
(1/1)
-12-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
Bµi tËp
H·y sö dông c¸c bµi tËp nµy ®Ó kiÓm tra møc hiÓu biÕt cña b¹n vÒ c¸c tµi liÖu trong ch¬ng nµy. Sau khi tr¶ lêi
mçi bµi tËp, b¹n cã thÓ dïng nót tham kh¶o ®Ó kiÓm tra c¸c trang liªn quan ®Õn c©u hái vÒ c©u hái hiÖn t¹i. Khi
c¸c b¹n cã c©u tr¶ lêi ®óng, h·y trë vÒ v¨n b¶n ®Ó duyÖt l¹i tµi liÖu vµ t×m c©u tr¶ lêi ®óng. Khi ®· tr¶ lêi ®óng mäi
c©u hái, b¹n cã thÓ chuyÓn sang ch¬ng tiÕp theo.
-13-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
C©u hái-1
Minh hoạ dưới đây thể hiện các yếu tố góc đặt bánh xe. Hãy chọn trong các cụm từ sau đây các từ tương ứng với các hình từ 1
đến 4.
1. 2.
3. 4.
a) Góc chụm b) Caster và khoảng caster c) Góc kingpin và khoảng lệch d) Camber e) Bán kính quay
vòng
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
C©u hái-2
Các câu sau đây nói đến vai trò của góc đặt bánh xe. Hãy chọn trong các cụm từ sau đây các từ tương ứng với các câu từ 1 đến
4.
Ảnh hưởng đến độ ổn định chạy trên đường thẳng và Giảm lực lái, giảm lực phản hồi và lực kéo kéo lệch
1. hồi vị bánh xe sau khi chạy trên đường vòng. 2. một bên.
Góc tiếp xúc giữa lốp xe với mặt đường, vì nó ảnh Làm cho góc quay của các bánh xe bên phải và bên
3. hưởng đến tính năng chạy đường vòng. 4. trái khác nhau để tăng tính năng chạy đường vòng.
a) Camber b) Caster and khoảng caster c) Góc chụm d) Góc kingpin e) Bán kính quay vòng
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
-14-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – HÖ thèng treo vµ HÖ thèng l¸i Gãc ®Æt b¸nh xe
C©u hái-3
Các câu sau đây nói về những trục trặc do góc đặt bánh xe sai gây ra. Hãy chọn trong nhóm câu sau đây những câu tương ứng
với các câu từ 1 đến 4.
Lốp xe mòn không đều do trượt về một bên Mặt phía trong của lốp xe bị mòn nhanh
1. 2.
Xe dễ bị ảnh hưởng của chấn động do phanh và từ mặt Mặt phía ngoài của lốp xe bị mòn nhanh
3. đường. 4.
a) Bánh xe chỉ có Camber âm quá lớn b) Chỉ có Camber dương quá lớn c) Chỉ có caster dương quá lớn d) Khoảng lệch
quá nhỏ e) Độ chụm quá lớn
Trả lời: 1. 2. 3. 4.
-15-