Chương 2. Xúc Tác Dị Thể

KỸ THUẬT XÚC TÁC
TS. VŨ THỊ HỒNG PHƯỢNG

Chương 2. Xúc tác dị thể- 2.1. NHỮNG ĐẶC TRƯNG CỦA XÚC TÁC DỊ THỂ
Phản ứng xúc tác dị thể:

+ Chất xúc tác và chất phản ứng ở hai pha khác nhau
+ Xảy ra trên bề mặt phân chia giữa 2 pha
Phổ biến: Phản ứng tổng hợp vinyl clorua
- Chất phản ứng - Khí
- Chất xúc tác : Rắn
ƯU ĐIỂM CỦA XÚC TÁC DỊ THỂ
• Dễ tách tác chất và sản phẩm ta khỏi chất

xúc tác
• Tính chọn lọc cao
• Năng lượng hoạt hóa nhỏ
• Tiến hành liên tục, năng suất thiết bị cao, dễ
tự động hóa
• Được ứng dụng rộng rãi
THÀNH PHẦN CỦA CHẤT XÚC TÁC RẮN

- Trung tâm hoạt động
• Là nơi phản ứng xảy ra (hầu hết kim loại/ oxit
kim loại/ axit rắn)
• Là các phân tử nằm trên bề mặt pha rắn, thường
ở các vị trí đặt biệt: khuyết tật, lồi, lõm
- Chất mang
• Phân tán trung tâm hoạt động
• Tăng bề mặt riêng
• Tăng độ bền xúc tác
• Có thể đồng thời là trung tâm hoạt động
TEM photographs and size

distribution histograms of
colloidal Pt nanoparticles (a, b)
and the immobilized Pt
nanoparticles on Al 2 O 3 (c, d).
tác chất đến bề mặt xúc

tác
• Hấp phụ tác chất lên bề mặt xúc tác
• Phản ứng xảy ra trên bề mặt xúc tác
• Giải hấp sản phẩm khỏi bề mặt xúc
tác
• Khuếch tán sản phẩm ra khỏi vùng
phản ứng
2.1.1. NĂNG LƯỢNG HOẠT HÓA CỦA QUÁ TRÌNH XÚC TÁC DỊ THỂ
Ea phản ứng XT dị thể giảm rất mạnh
2.2.1. NĂNG LƯỢNG HOẠT HÓA CỦA QUÁ TRÌNH XÚC TÁC DỊ THỂ
2.1.2. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG XÚC TÁC DỊ THỂ
Có 2 mô hình:
1. Phản ứng oxy hóa khử
2. Phản ứng acid - baz

Mô hình 1: Xúc tác oxy hóa - khử
Đặc trưng: Có sự di chuyển điện tử từ chất xúc tác đến chất phản ứng và
ngược lại
Các phản ứng: Oxy hóa - khử, hydro hóa, dehydro hóa, phân hủy các chất có
chứa oxy
Chất xúc tác: Những chất có điện tử tự do dễ kích động
Ví dụ: - Kim loại;
- Chất bán dẫn;
- Oxyt kim loại chuyển tiếp,...
Trung tâm hoạt động là những cation với điện tích và số phối trí không
bình thường, có xu hướng phục hồi cấu hình về dạng bền vững đặc
trưng cho cation



2.1.3. SỰ HẤP PHỤ TRÊN CHẤT RẮN
Yêu cầu căn bản của chất hấp phụ là bề mặt riêng phải lớn. Hiện tại người ta
hay dùng:
- Than hoạt tính
- Silicagel
- Zeolit
- MOF
-…
zeolite
Vật liệu MOF

Vật liệu MOF
So : Tiết diện ngang của 1 phân tử bị hấp phụ

Sp: Diện tích bề mặt toàn phần
Sr: Diện tích đã được hấp phụ
Ví dụ: Độ hấp phụ acid axetic trong dung dịch lên bề mặt than hoạt tính
ở 250C phụ thuộc nồng độ acid cân bằng như sau:
C, mol/l 0.1 0.5 1.0 1.5
0.06 0.12 0.16 0.19

a, mol/g than
Cho biết quá trình hấp phụ trên tuân theo định luật hấp phụ đẳng nhiệt
cân bằng Freundlich. Hãy xác định phương trình hấp phụ của quá trình.
Phương trình Freundlich có dạng a = K.Cn
Lấy ln hai vế của phương trình trên ta được:
lna = lnK + n.lnC hay lna = n.lnC + lnK (dạng Y = AX + B)
Với K và n là hằng số ta thấy rõ ràng phương trình trên là 1 phương trình
đường thẳng thể hiện mối quan hệ tuyến tính của lna và lnC.
Từ bảng số liệu ban đầu ta tính được:
lnC -2.303 -0.693 0.000 0.405
lna -2.813 -2.120 -1.833 -1.661
Sử dụng phương pháp bình phương cực tiểu ta tính được

-1.500
-2.500 -2.000 -1.500 -1.000 -0.500 0.000 0.500
-1.700
-1.900
lna = -1.8312 + 0.4254.lnC -2.100
R² = 0.9999
-2.300
-2.500
-2.700
-2.900
Chương 2. Xúc tác dị thể- 2.2. ĐỘNG HỌC CỦA PHẢN ỨNG VỚI SỰ CÓ MẶT
CỦA XÚC TÁC RẮN
Chương 2. Xúc tác dị thể- 2.2. ĐỘNG HỌC CỦA PHẢN ỨNG VỚI SỰ CÓ MẶT
Chương 2. Xúc tác dị thể-2.2. ĐỘNG HỌC CỦA PHẢN ỨNG VỚI SỰ CÓ MẶT

Chương 2. Xúc Tác Dị Thể

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chương 2. Xúc Tác Dị Thể

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KỸ THUẬT XÚC TÁC

TS. VŨ THỊ HỒNG PHƯỢNG

Phản ứng xúc tác dị thể:

ƯU ĐIỂM CỦA XÚC TÁC DỊ THỂ

• Dễ tách tác chất và sản phẩm ta khỏi chất

THÀNH PHẦN CỦA CHẤT XÚC TÁC RẮN

TEM photographs and size

tác chất đến bề mặt xúc

2.1.2. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG XÚC TÁC DỊ THỂ

2.1.2. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG XÚC TÁC DỊ THỂ

2.2.2. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG XÚC TÁC DỊ THỂ

2.1.2. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG XÚC TÁC DỊ THỂ

2.1.2. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG XÚC TÁC DỊ THỂ

2.1.2. CƠ CHẾ CỦA PHẢN ỨNG XÚC TÁC DỊ THỂ

Vật liệu MOF

So : Tiết diện ngang của 1 phân tử bị hấp phụ

C, mol/l 0.1 0.5 1.0 1.5

0.06 0.12 0.16 0.19

lnC -2.303 -0.693 0.000 0.405

lna -2.813 -2.120 -1.833 -1.661

Sử dụng phương pháp bình phương cực tiểu ta tính được

lna = -1.8312 + 0.4254.lnC -2.100

You might also like