Lê Thị Bảo Ngọc – 31211022130

BÀI TẬP CHƯƠNG 5

Bài 5.30
a) Đây là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm. Vì việc công ty phát hiện ông
Phú gia nhập vào HDQT của công ty đối thủ cạnh tranh vào 2/1/20X2 còn kỳ kế toán
năm kết thúc vào ngày 31/12/20X1. Ngoài ra, vào khoảng 4/20X2 công ty khởi kiện ông
Phú để đòi lại số tiền đã trả cho ông và ông phải bồi thường thiệt hại cho công ty. Do đó,
đây là sự việc sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm.
b) Trong trường hợp này, Thịnh Phát không cần phải điều chỉnh lại BCTC vì sự kiện ông
Phú chỉ mới làm thủ tục khởi kiện và chưa có phán quyết từ tòa án đồng thời diễn ra sau
kỳ kế toán năm. Do đó, đối với sự kiện này sẽ được xếp là sự kiện phát sinh sau ngày kết
thúc kỳ kế toán năm không cần điều chỉnh. Tuy nhiên công ty Thịnh Phát cần công bố
thuyết minh trên BCTC.
Bài 5.31
- Đối với tình huống trên, kiểm toán viên sẽ đưa ý kiến ngoại trừ về BCTC. Vì đối với
việc BGD không đồng ý trình bày thông tin về giao dịch này trên thuyết minh BCTC có
thể gây ra sai sót trọng yếu cho BCTC thế nhưng ngoài vấn đề này thì không còn vấn đề
nào khác cần lưu ý. Vì vậy có thể thấy sai sót này không ảnh hưởng lan tỏa đến BCTC để
đưa ra ý kiến trái ngược.
- Theo VAS 26 về các bên liên quan có quy định tại đoạn 22 như sau: “Trường hợp có các
giao dịch giữa các bên liên quan thì doanh nghiệp báo cáo cần phải trình bày bản chất các
mối quan hệ của các bên liên quan cũng như các loại giao dịch và các yếu tố của các giao
dịch đó.”
Trong trường hợp trên, công ty Sao Hôm – công ty được kiểm toán có đầu tư vào công ty
Bình Minh với 35% vốn chủ sở hữu. Qua đó ta có thể thấy công ty Sao Hôm có ảnh
hưởng đáng kể đến các quyết định tài chính, các chính sách của công ty Bình Minh. Điều
này đủ điều kiện công ty Bình Minh trở thành bên liên quan của công ty Sao Hôm theo
VAS 26. Và giữa 2 công ty này có giao dịch mua 1 thiết bị trị giá 250 tỷ đồng. Do đó,
theo đoạn 22 ở trên, công ty Sao Hôm phải trình bày giao dịch này trên thuyết minh
BCTC. Điều này giúp người sử dụng BCTC có thể hiểu được bản chất và những ảnh
hưởng tiềm tàng hoặc ảnh hưởng thực tế của những giao dịch này đối với BCTC và KTV
có trách nhiệm đánh giá xem đơn vị đã hạch toán hoặc thuyết minh phù hợp về mối quan
hệ và các giao dịch này với các bên liên quan hay chưa.
- Theo VSA 550, những thủ tục giúp KTV phát hiện giao dịch trên:
- Hiểu biết về các mối quan hệ và giao dịch của đơn vị được kiểm toán với các bên liên
quan
+ Thảo luận nhóm kiểm toán
+Phỏng vấn BGD
- Duy trì sự cảnh giác đối với thông tin về các bên liên quan khi soát xét sổ kế toán
hoặc tài liệu:
 - Trao đổi thông tin về các bên liên quan với nhóm kiểm toán
c)
d)
- Đối với tỷ lệ sở hữu của Sao Hôm trong Bình Minh chỉ còn 15% thì KTV phải thay
đổi thủ tục kiểm toán. Theo đó công ty Bình Minh đã không còn là bên liên quan của
công ty Sao Hôm vì lúc này công ty Sao Hôm không có ảnh hưởng đáng kể với công
ty Bình Minh. Vì thế KTV cũng không cần phải yêu cầu công ty Sao Hôm trình bày
giao dịch mua thiết bị 250 tỷ đồng vào thuyết minh BCTC. Thay vào đó, KTV chỉ
cần thực hiện các thủ tục kiểm toán đối với một giao dịch mua bán bình thường nếu
như giá trị của giao dịch này vượt mức trọng yếu.
- Đối với tỷ lệ sở hữu của Sao Hôm trong Bình Minh là 55% thì KTV không cần thay
đổi các thủ tục kiểm toán vì cả hai đều là các bên liên quan và cần các thủ tục kiểm
toán để phát hiện và đánh giá các giao dịch giữa 2 công ty. Tuy nhiên do công ty Bình
Minh lúc này trở thành công ty con và chịu sự kiểm soát của công ty Sao Hôm, thế
nên KTV cần phải nâng cao và duy trì thái độ hoài nghi và thận trọng hơn nữa khi
kiểm tra tài liệu, sổ kế toán về các thỏa thuận của 2 bên nhằm phát hiện các gian lận
và sai sót trọng yếu liên quan đến giao dịch với công ty con của công ty Sao Hôm
e) Thủ tục kiểm toán có thể sẽ thay đổi trong nội dung và hình thức. KTV cần thực hiện
thêm các thủ tục bổ sung nhằm xác định và kiểm tra tính trung thực, hợp lý trong giao
dịch bán lại toàn bộ số cổ phần đó cho giám đốc điều hành công ty Bình Minh. Tuy vào
ngày khóa sổ, công ty Bình Minh không còn là bên liên quan của công ty Sao Hôm thế
nhưng trong kỳ kế toán, công ty này vẫn còn. Thế nên các thủ tục kiểm toán vẫn phải
thực hiện nhằm xác định và đánh giá bản chất, tính hợp lý các giao dịch diễn ra giữa công
ty Bình Minh và công ty Sao Hôm trong giai đoạn này vẫn cần phải thực hiện theo
nguyên tắc thận trọng. Ngoài ra biên bản họp BGD và HDQT xem việc bán toàn bộ cổ
phần có diễn ra bàn luận trong cuộc hợp không. Kiểm tra các giấy tờ, hợp đồng để xác
minh giao dịch này đã xảy ra để xác định xem Bình Minh có còn là bên liên quan hay
không.
Bài 5.32. Đây là sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán năm. Sự kiện xảy ra vào ngày
3/1/20X2 nên không cần phải điều chỉnh trên BCTC, tuy nhiên trong một số trường hợp phải
thuyết minh. Trong trường hợp không cần phải thuyết minh vì luật sư tư vấn có thể công ty
không phải chi trả khoản tiền bồi thường 500 triệu. Chỉ thuyết minh khi có đầy đủ bằng chứng.
Bài 5.33
a) Tình huống trên là nợ tiềm tàng. Vì có phát sinh nghĩa vụ nợ từ việc nộp thuế của 2 năm
trước và không chắc chắn có sự giảm sút lợi ích kinh tế do công ty đã khởi kiện cơ quan
thuế.
b) Thủ tục kiểm toán cần thực hiện để phát hiện và sau đó thu thập đầy đủ thông tin:
- Vào ngày 3/1/20X2, thủ tục là soát xét hoặc kiểm tra tài liệu, sổ kế toán hoặc các giao
dịch phát sinh; phỏng vấn Ban giám đốc về khoản bồi thường có đáng kể hay không
- Vào ngày 7/1/20X2, thủ tục là phỏng vấn Ban giám đốc đơn vị và soát xét giấy tờ, hồ
sơ về việc nắm giữ cổ phần của ông H
 - Ngày 5/12/20X1, thủ tục kiểm tra tài liệu, giấy tờ
c) Trường hợp đầu tiên vì không đáng kể nên không cần phải thuyết minh
- Trường hợp thứ hai thuyết minh về các bên liên quan
- Trường hợp thứ ba công bố về khoản nợ tiềm tàng
Bài 5.34
a) Các bên liên quan của A là : cồng ty N, công ty P và công ty G
b) Hai thủ tục kiểm toán cần thiết:
- Phỏng vấn Ban giám đốc và các cá nhân khác trong đơn vị được kiểm toán về sự hiểu
biết của họ đối với các bên liên quan. Ban giám đốc của đơn vị có thể có danh sách về
các bên liên quan.
- Kiểm tra tài liệu để tìm ra dấu hiệu cho thấy sự hiện hữu của các mối quan hệ hoặc
giao dịch với các bên liên quan mà trước đó BGD đơn vị được kiểm toán chưa xác
định hoặc thông báo cho KTV. KTV cần phải cảnh giác đối với thông tin về các bên
liên quan khi soát xét sổ kế toán hoặc tài liệu