Hóa Sinh Lam Sàng

Nhóm 1 – YK15A
Hóa Sinh lâm sàng

BỆNH LÝ GAN MẬT
Hóa sinh lâm
Sơ lược giải phẫu Các xét nghiệm sàng một số bệnh
hệ gan-mật thường dùng gan
1 3 5
2 4 6
Chức năng hóa Sử dụng các xét Các câu hỏi trắc
sinh của gan nghiệm trong chẩn nghiệm
đoán
Sơ Lược giải phẫu
Hệ gan-mật
Sơ Lược giải phẫu hệ gan-mật
 Gan là tạng to nhất cơ thể

 Tiểu thùy là đơn vị cấu tạo
chức năng của gan
 Có 4 thùy: Thùy phải, thùy trái,
thùy vuông, thùy đuôi.
 Hệ tuần hoàn trong gan có 3
cửa chính: Tĩnh mạch cửa,
động mạch gan, ống dẫn mật
Tế bào mô gan là tế bào đồng tâm, chiếm 60% khối
lượng gan
Vi thể Tế bào nhu mô gan có khả năng hồi phục tái sinh cao,
đáp ứng các vai trò rất đa dạng của gan
40%
60%
Tế bào mô gan

Hệ thống bài tiết mật
Tá Tràng
Ống mật chủ

Túi mật, ống túi mật
Ống gan chung
Ống gan trái, phải
Ống mật liên tiểu thùy
Mật được tạo thành từ

cholesterol ở gan
Chức năng hóa sinh
của gan
Chức năng gulucid
Gan có vai trò trong điều hòa đường huyết
Tổng hợp Tổng hợp glucose thành glycogen
Khi glucose máu >= 1.2g/L

Khi glucose máu giảm tới 0,7g/L Gan giảm sản xuất glucose và tăng
Gan tăng cường phân ly glycogen tổng hợp glucose thành glycogen dự
thành glucose trữ.
Phân ly glycogen thành glucose Phân ly

Nghiệm pháp dung nạp glucose huyết
Giảm dung nạp glucose
<=7,8 >=11,1 50% Lấy đường máu mao mạch lúc đói (Go)
01
Uống glucose 1g/kg cơ thể

02 Thường là 75g pha với 250ml nước
Cứ ½ giờ lấy máu định lượng glucose,

03 lấy trong vòng 2-3 giờ
Bình thường ĐTĐ

Chức năng Lipid
Acid béo Phospho

Thoái hóa beta oxi hóa lipid
Lipoprotein
Vận chuyển mỡ
ra khỏi gan
Lipid Triglycerid
Ceton
Tổng hợp
Acetyl coA
Thoái hóa Cholesterol

Cholesterol toàn phần (CT)
Cholesterol este (CE)
Đốt cháy trong chu
trình Crep tạo CO2,
Acid cholic
H2O và năng lượng
cho mô
Acid
mật
Chức năng Protid
Albumin
AST, ALT
Globulin huyết
thanh
Protein huyết Tổng hợp

tương Acid amin
Thoái hóa
Acid amin
Quá trình
thoái hóa Hb
Ure
Chức năng tạo và bài tiết mật
Globin
Stercobilin Phân
Hemoglobin
85%
Billirubin Billirubin
Hem tự do liên hợp Urobilinogen
(GT) (TT)
15%
Albumin Acid glucoronic
Sắt Uronbilin Nước tiểu

Chức năng khử độc
Chủ yếu là chất độc nội sinh.
Một số ion kim loại hay các chất

màu vào cơ thể gan giữ lại rồi
thải trừ nguyên vẹn ra mật.
Cố định và thải trừ Khử độc hóa học
Chất độc nội, ngoại sinh bị thay đổi

cấu tạo hóa học thành chất không độc
rồi tahỉ qua đường mật hoặc nước tiểu.
Chức năng đông máu
Gan tổng hợp các yếu tố đông máu:
Fibrinogen, prothrombin, V, VII, IX, X,…
Gan tổng hợp các chất chống đông như

antiprothompin 3 hay plasminogen.
Gan bi suy:
+ XN fibrinogen giảm
+ Thời gian Quick kéo dài
Các chức năng khác
- Porphyrin là một protein

- Dự trữ vitamin A, D, B12…
tham gia tổng hợp
- Dự trữ Fe dưới dạng hemoglobin
Ferritin, khi Fe trong huyết - Tùy vào nguyên nhân bệnh
thanh giảm, gan phóng có thể xuất hiện cái loại
thích Fe ra máu coproporphyrin khác nhau
trong nước tiểu.
- Chuyển hóa thuốc chủ yếu - Phân phối các ion kim
nhờ hệ cytochrome P450 Liver loại trở lại tổ chức
(phase I) - Dự trữ và bài tiết các
- Phân cực hóa phân tử kim loại này.
thuốc (phase II)
Các xét nghiệm thường
dùng trong chẩn đoán
bệnh gan mật
Xét nghiệm billirubin- huyết, sắc tố mật và urobilinogen
trong nước tiểu
Định lượng billirubin huyết thanh Bình thường Bệnh lý
Xác định nguyên nhân gây vàng da do tăng Bil TP <= 1,5 mg% Vàng da niêm khi >= 2mg%
1 billirubin hoặc phát hiện các trường hợp Bil GT <= 2/3 Bil TP Bệnh lý vàng da trước và tại gan
tăng billirubin vừa phải gây vàng da tiềm ẩn
mà trên lâm sàng không phát hiện được Bil TT <= 1/3 Bil TP Bệnh lý vàng da tại và sau gan
Định tính sắt tố mật trong nước tiểu

2 + Bình thường không có billirubin trong nước tiểu, chỉ có urobilinogen.
+ Nếu có Billirubin TT do bệnh vàng da tại gan, sau gan thì nước tiểu sậm màu.
Định lượng urobilinogen trong nước tiểu

3 + Một trong 10 thông số nước tiểu, bình thường chỉ có lượng nhỏ trong nước tiểu.
+ Tùy vào các nguyên nhân khác nhau mà lượng Urobilinogen xuất hiện trong nước tiểu khác nhau
Xét nghiệm về enzyme gan
ALT (GPT): Alanin Aminotransferase ALP: Alkalin phosphatase
Chẩn đoán tắc mật
AST (GOT): Aspartat Aminotransferase GGT: Gamma glutamyltrasferase

Xét nghiệm về protein và các dẫn xuất nitro
Định lượng Albumin/máu
Protein
máu Điện di Protein/máu
Định lượng Fibrinogen/máu
Các xét nghiệm nitơ máu
Yếu tố
đông máu Định tỷ lệ Prothrombin (TP)
Định lượng yếu tố V
Định lượng Urea/máu
Dẫn xuất
nitơ Định lượng NH3/máu
Xét nghiệm về virus viêm gan.
Xét nghiệm miễn dịch

Miễn dịch enzyme (ELISA) 01
Miễn dịch huỳnh quang HAV04
Hóa phát quang
HBsAg >< Anti-HBs
HBV HBeAg >< Anti-HBe
Xét nghiệm sinh học phân tử HBcAg >< Anti-HBc
02
PCR
Realtime PCR HCV 05
HDV
06
Sử dụng các xét nghiệm
trong chẩn đoán bệnh
gan mật
Sử dụng xét nghiệm trong chẩn đoán bệnh gan mật.
Các xét nghiệm thường dùng chẩn đoán bệnh gan mật.
Xét nghiệm Ứng dụng
Thăm khám ban đầu Bil TP, GT, TT Chẩn đoán vàng da và vị trí
• Hỏi tiền sử ALT, AST Chẩn đoán hoại tử tế bào gan
• Thói quen của BN: Uống rượu, thuốc lá,.... ALP Chẩn đoán tình trạng tắt mật
• Thực hiện thăm khám, làm các xét nghiệm GGT Chẩn đoán tình trạng tắt mật, tổn thương tế bào gan,
cơ bản chẩn đoán bện gan do rượu
Albumin Chẩn đoán độ nặng và mạng tính của tình trạng suy tế
bào gan
TP Phân biệt tình trạng suy tế bào gan nặng và tắc mật
Xét nghiệm về enzyme gan
Albumin máu
CE ALP , GGT
Fibrinogen Bilirubin TP, Bilirubin TT
Ure
Hội chứng suy tế bào gan Hội chứng tắc mật
Hội chứng hủy hoại tế bào gan Hội chứng viêm nhiễm
ALT CRP
AST
Diễn
Phân biến
loại tự nhiên
bệnh củanguyên
gan theo bệnh gan
nhân.
Tự miễn
Lành bệnh
U bướu Nhiễm trùng
Ung thư tế bào gan
Di truyền
Xơ gan Tử vong
Mạch máu
Tăng áp tĩnh mạch cửa

Ứ mật Nhiễm độc
Viêm gan tối cấp
Chuyển hóa
Lợi ích của xét nghiệm chẩn đoán bệnh gan
Phân loại tổn thương

+ Tổn thương tế bào gan
+ Tổn thương ứ mật
Xác đinh diễn biến của tổn thương

+ Cấp tính
+ Mạn tính
Xác định độ nặng của tổn thương từ nhẹ > nặng
Hóa sinh lâm sàng
một số bệnh gan
XƠ GAN
Tổn thương mạn tính không hồi HC Suy tế bào gan
phục của tế bào gan HC hủy tế bào gan
HC kém dinh dưỡng kéo dài
Sự thành lập các tổ chức sợi Tăng áp cửa
Hình thành những nốt nhu mô gan U gan

Viêm gan siêu vi cấp
Toàn phát
• Chưa xuất hiện vàng da • Vàng da • Cơ thể dần hồi phục

• Xét nghiệm: • Xét nghiệm: • Xét nghiệm:
PowerPoint
tiểu: +
Bil/ NướcPresentation Bil/ máu: + PowerPoint Các XN về PowerPoint
bình thường
Presentation Presentation
AST, ALT: AST, ALT: Có thể mang nguồn
lây nhiễm
Ủ bệnh Hồi phục
Các bệnh lý gây vàng da
Bil GT
Bil TT
Trước gan Tại gan Sau gan
Tán huyết Sỏi đường mật

Vàng da sơ sinh U đầu tụy
Viêm gan
Xơ gan
1: Một bé gái 5 tuổi vào viện với tình trạng đi phân lỏng
3l/ngày, nôn 3 ngày nay không ăn uống được gì nhiều,
khi vào viện bé được chẩn đoán viêm dạ dày ruột cấp.
Sau đó bé xuất hiện cơn co giật toàn thể ngắn và rơi vào
tình trạng bán hôn mê. Xét nghiệm sinh hóa máu cho
thấy glucose máu 45mg/dl, trong nước tiểu không phát
hiện thể keto và glucose. Khi sử dụng phương pháp phổ
khối lượng, phát hiện sự xuât hiện lượng cao C8-C10
Câu hỏi lượng giá

acyl carnitin trong máu. Sau đó bé đựơc truyền đường
(glucose) tĩnh mạch và tình trạng được cải thiện nhanh
chóng. Tại bệnh viện bé được phát hiện thiếu một loại
enzyme thứ làm nặng tình trạng bệnh của bé, vậy hãy
cho biết enzyme thiếu là gì ?
A. Medium chain acyl-CoA dehydrogenase (MCAD)

B. Fatty acyl-CoA synthetase
C. UDP-glucoronyl transferase
D. G6PD
Câu hỏi 2: Rối loạn nào sau đây không gây
nhiễm mỡ gan
A. Tăng lượng acid béo đến gan

B. Gan giảm oxy hóa acid béo
C. Tăng alpha glycerol phosphat
D. Giảm tổng hợp apoprotein
E. Giảm vận chuyển lipoprotein rời khỏi
gan
Câu hỏi 3: Bệnh nhân có hội chứng tắc mật
nguyên nhân do ung thư đầu tụy
chèn vào thì:
A. Nếu thử test Koller sẽ âm tính
B. Nếu thử test Koller sẽ dương tính
C. Đo yếu tố V vẫn bình thường
D. Cả B và C
E. Cả A và C
Câu hỏi 4: Một người đàn ông 30 tuổi (tiền sử bản thân: khỏe mạnh,
không nghiện rượu, đã tiêm phòng viêm gan B) đi du lịch đến
Trung Quốc và ăn hải sản sống tại một khu vực ven biển. Sau
khi ăn 2 tuần thì người này khởi phát các triệu chứng sốt, đau
mỏi cơ, nhức đầu, chán ăn, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu, vàng
mắt, vàng da tăng dần. Người này lập tức đến khám tại bệnh
viện và được làm xét nghiệm máu, kết quả: IgM anti-HAV (+),
Bilirubin máu tăng và một số chỉ số khác (ALT, AST, ALP, GGT)
có phát hiện bất thường (Ngoài ra thì lâm sàng các cơ quan
khác gan chưa phát hiện bất thường).
Hỏi tập hợp chỉ số xét nghiệm enzyme gan nào sau đây là phù
hợp nhất trên bệnh nhân này?
A. ALT= 100 U/L, AST= 80 U/L, ALP= 500 U/L, GGT= 100 U/L
B. ALT= 100 U/L, AST= 80 U/L, ALP= 200 U/L, GGT= 15 U/L.
C. ALT= 20 U/L, AST= 15 U/L, ALP= 200 U/L, GGT= 100 U/L.
D. ALT= 20 U/L, AST= 80 U/L, ALP= 200 U/L, GGT= 15 U/L.
(Biết chỉ số bình thường của các enzyme: ALT ≤ 40 U/L, AST ≤ 37 U/L, ALP ≤ 80-300 U/L(Nam), GGT ≤ 40 U/L)
Câu hỏi 5: Chọn câu đúng
A. Hoạt độ AST cao hơn ALT trong viêm gan do virus.
B. AST chủ yếu ở bào tương.
C. Tỉ số AST/ALT > 2 trong viêm gan do rượu.
D. Kháng nguyên HBcAg có thể tìm thấy trong huyết
thanh bệnh nhân bằng xét nghiệm ELISA.
E. Kháng thể anti - HBc lớp IgM có thể dùng để phân biệt
viêm gan do HBV cấp và viêm gan HBV mạn tính.
Câu hỏi 6: Ở người xơ gan giai đoạn cuối, kết qủa
xét nghiệm nào sau đây là không đúng:
A. Rối loạn đông máu, tỷ lệ prothrombin giảm

B. Cholesterol ester tăng
C. Tỉ lệ A/G giảm, protid toàn phần có thể giảm,
tăng hoặc không đổi
D. NH3 tăng rất cao, có thể đưa đến bệnh cảnh
bệnh não gan
E. Ure huyết giảm
Câu hỏi 7: Chọn đáp án sai trong các câu sau:
1. Cholesterol TP máu giảm trong trường hợp vàng da
tắc mật.
2. ALP tăng trong trường hợp tắc mật
3. NH3 máu tăng trong hội chứng suy tế bào gan
4. Albumin do gan tổng hợp nên khi albumin giảm có thể
kết luận là hoại tử tế bào gan
A. 1 và 2
B. 2 và 3
C. 3 và 4
D. 4 và 1
Câu hỏi 8: Chọn câu đúng:
A. Trong tắc mật kéo dài, yếu tố đông máu V
không bị ảnh hưởng
B. Gan dự trữ các loại vitamin: A, B12, C, E, K
C. Khi viêm gan mạn: gamma globulin giảm
D. Ure huyết tăng cao trong suy gan nặng, có
giá trị theo dõi bệnh não do gan
E. Trong xuất huyết tiêu hóa trên: NH3 tăng, ure
giảm
This PowerPoint Template has clean and neutral design that can
be adapted to any content and meets various market segments.
With this many slides you are able to make a complete
PowerPoint Presentation that best suit your needs.

Hóa Sinh Lam Sàng

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hóa Sinh Lam Sàng

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Nhóm 1 – YK15A

Hóa Sinh lâm sàng

 Gan là tạng to nhất cơ thể

Tế bào mô gan

Ống mật chủ

Mật được tạo thành từ

Tổng hợp Tổng hợp glucose thành glycogen

Khi glucose máu >= 1.2g/L

Phân ly glycogen thành glucose Phân ly

Uống glucose 1g/kg cơ thể

Cứ ½ giờ lấy máu định lượng glucose,

Bình thường ĐTĐ

Acid béo Phospho

Thoái hóa Cholesterol

Protein huyết Tổng hợp

Sắt Uronbilin Nước tiểu

Một số ion kim loại hay các chất

Chất độc nội, ngoại sinh bị thay đổi

Gan tổng hợp các chất chống đông như

- Porphyrin là một protein

Định tính sắt tố mật trong nước tiểu

Định lượng urobilinogen trong nước tiểu

ALT (GPT): Alanin Aminotransferase ALP: Alkalin phosphatase

Chẩn đoán tắc mật

AST (GOT): Aspartat Aminotransferase GGT: Gamma glutamyltrasferase

Xét nghiệm miễn dịch

• Hỏi tiền sử ALT, AST Chẩn đoán hoại tử tế bào gan

Tăng áp tĩnh mạch cửa

Phân loại tổn thương

Xác đinh diễn biến của tổn thương

Sự thành lập các tổ chức sợi Tăng áp cửa

Hình thành những nốt nhu mô gan U gan

• Chưa xuất hiện vàng da • Vàng da • Cơ thể dần hồi phục

Trước gan Tại gan Sau gan

Tán huyết Sỏi đường mật

Câu hỏi lượng giá

A. Medium chain acyl-CoA dehydrogenase (MCAD)

A. Tăng lượng acid béo đến gan

A. Rối loạn đông máu, tỷ lệ prothrombin giảm

You might also like