Hoàng Nhật Linh 10a9

Dàn ý
1. Mở bài:
- Biển là một bài thơ tình đặc sắc của Xuân Diệu sau Cách mạng tháng Tám
- Được sáng tác năm 1962.
2. Thân bài:
* Ước muốn của anh:
+ Muốn làm bờ cát trắng.
+ Muốn làm sóng biếc.
+ Xin làm bể biếc.
=> Nghệ thuật liệt kê: Khao khát yêu đương mãnh liệt với người con gái.
* Khao khát tình yêu tha thiết, mãnh liệt:
+ Hình ảnh đan cài sóng - biển: hiện thân của anh và em.
+ Điệp cấu trúc: Hôn
+ Động từ mạnh: nghiến nát, hôn mãi, tan cả,...
3. Kết bài:
Khẳng định tình yêu bền chặt và khát khao tình yêu mãnh liệt của anh.
- Những câu thơ của ông như sóng biển ngàn năm vẫn vỗ, vẫn dội vào tâm hồn
ta, lay thức trái tim những người đang sống trong một tình yêu con người, tình
yêu cuộc sống, tình yêu lứa đôi.
- Giúp ta hiểu hơn giá trị của tình yêu, giá trị của cuộc sống
- Đó cũng là tình yêu vọng về mảnh đất Bình Định thân thương, nơi đã nuôi
hồn thơ cho Xuân Diệu

Bài làm
Biển là một bài thơ tình đặc sắc của Xuân Diệu sau Cách mạng tháng Tám,
được sáng tác trên bãi biển Sầm Sơn vào năm 1962. Nhưng như chính nhà thơ
tâm sự, nguồn thi hứng của ông được gợi lên từ biển Quy Nhơn cát vàng nước
biếc dạt dào, tiếng thầm thì của phi lao như lời tâm sự của những tình nhân.
Con người từng được mệnh danh là "ông hoàng của thơ tình" thời Thơ Mới đã
nói lên cảm xúc yêu đương nồng nàn từ vọng tưởng về con sóng quê hương
thấm đẫm hồn thơ từ thuở hoa niên. Một tình yêu mới mẻ, không còn cảm giác
mong manh vì lo sợ "tình yêu đến tình yêu đi ai biết" mà gắn kết vững bền
trong quan hệ sóng - bờ.
Bài thơ là nỗi lòng, tâm trạng đầy rộn ràng, háo hức vui tươi thể hiện ước
muốn, niềm tin, hy vọng về hạnh phúc lứa đôi. Từng đợt sóng vỗ vào bờ như
nhịp đập trái tim cuộn trào trong lòng nhân vật trữ tình. Đứng trước khung cảnh
hết sức lãng mạn, thơ mộng của sóng biển, bờ cát trắng tác giả bày tỏ tất cả
cung bậc cảm xúc trong tình yêu như khúc tình ca da diết, ngân vang giành cho
quê hương, đất nước, tình came lứa đôi không gì có thể ngăn cản được.
Mơ đầu bài thơ là một lời thú nhận nhưng cũng đồng thời là một khát vọng hóa
thân, để được hướng về em bằng tất cả niềm ngưỡng vọng, đắm say:
Anh không xứng là biển xanh
Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng
Bờ cát dài phẳng lặng
Soi ánh nắng pha lê…

Bờ đẹp đẽ cát vàng

– Thoai thoải hàng thông đứng
Như lặng lẽ mơ màng
Suốt ngàn năm bên sóng…
Chủ thể trữ tình trực tiếp bộc lộ tâm trạng, cảm xúc bồi hồi, rung động, khát
khao mãnh liệt khi nhân vật trữ tình muốn vượt qua ranh giới, hòa nhập với
niềm say mê, đắm say trong tình yêu như sóng với bờ. Nhà thơ đã đem tình yêu
lồng vào khung trời biển để nói cho được cái mênh mang vô hạn, cái tha thiết
vô hồi, cái trường tồn bất diệt. Em - bờ cát trắng, như một biểu tượng của cái
đẹp muôn đời, được cảm nhận bằng tất cả sự say mê của một trái tim si tình.
Cái nhìn của nhà thơ trước sau vẫn thế, luôn lấy vẻ đẹp con người làm chuẩn
mực cho những vẻ đẹp tự nhiên. Sắc nắng pha lê làm nên sắc cát vàng óng ả.
Một dáng nghiêng mềm mại "thoai thoải hàng thông" tạo thành vẻ đẹp mang
đậm nữ tính. Vẻ đẹp ấy là cái cớ để nhà thơ bộc lộ tình yêu tha thiết với em khi
tự nhận: "Anh xin làm sóng biếc". Cái tôi hóa thân thành con sóng mới tự do và
mãnh liệt làm sao!
Anh xin làm sóng biếc
Hôn mãi cát vàng em
Hôn thật khẽ, thật êm
Hôn êm đềm mãi mãi.

Đã hôn rồi, hôn lại

Cho đến mãi muôn đời
Đến tan cả đất trời
Anh mới thôi dào dạt…
Có lẽ cho đến nay trong thi ca Việt Nam, kể cả những nhà thơ cách tân mới
nhất, chưa ai dám bạo dạn tả cái hôn đắm đuối đến thế bằng điệp từ “hôn”: hôn
mãi, hôn thật khẽ thật êm, hôn êm đềm, mãi mãi, hôn rồi hôn lại, tan cả đất
trời… Ngỡ như cả vũ trụ nghẹt thở bởi những cái hôn nồng cháy đến thế! Thấp
thoáng trong câu thơ những ám ảnh dục tính rất đời thường mà không hề vẩn
đục bởi những dục vọng thấp hèn.
Cũng có khi ào ạt
Như nghiến nát bờ em
Là lúc triều yêu mến
Ngập bến của ngày đêm
Và con sóng tình không chỉ dừng lại đó mà rất bạo liệt ào ạt, nghiến nát bờ em.
Ta lại gặp một Xuân Diệu - kẻ uống tình yêu dập cả môi thuở nào! Con người
đã tìm thấy trong tình yêu sự sống vĩnh cửu, vượt ra khỏi giới hạn đời người
trăm năm để quyện chặt với đời bằng nụ hôn ngàn năm không thỏa. Bằng tình
yêu ấy, thi nhân đã hòa con sóng biếc tâm hồn góp thành bể biếc cuộc đời -
màu tình yêu muôn thuở. Ân tình nhà thơ cũng hòa chung quan niệm của một
thời người yêu người sống để yêu nhau (Tố Hữu).
Có lẽ cũng không cần phải bàn nhiều về tính chất của tình yêu hiển hiện trong
những vần yêu nồng nàn ấy.
Anh không xứng là biển xanh
Nhưng cũng xin làm bể biếc
Để hát mãi bên gành
Một tình chung không hết

Để những khi bọt tung trắng xoá

Và gió về bay toả nơi nơi
Như hôn mãi ngàn năm không thoả,
Bởi yêu bờ lắm lắm, em ơi!
Những câu thơ cuối cùng, tác giả lặp lại cách ví von mở đầu: Anh không xứng
là biển xanh. Nhưng một bất ngờ mới trong cách nói của nhà thơ khác hẳn với
ban đầu: Nhưng cũng xin làm bể biếc! Đó là một sự khẳng định tình yêu không
giới hạn, không bao giờ vơi cạn của nhà thơ với cuộc đời. Lần này, tác giả
không nhắc đến nhân vật trữ tình em nữa. Hình như với nhà thơ, được tan hết
mình, được dào dạt, được hát mãi bên ghềnh, được hôn mãi ngàn năm không
thỏa, tức là được sống và được yêu giữa cuộc đời này đã là quá đủ hạnh phúc
nên dù em có là bờ cát trắng hay không thì anh vẫn mãi như con sóng vỗ bờ,
không ngừng nghỉ, không mệt mỏi, không biết đến bạc đầu. Cũng như nhiều
bài thơ tình khác, kết thúc bài thơ là một tiếng gọi, hô ngữ từ được cất lên từ
trái tim trĩu nặng tình yêu và chất chứa niềm vui sống của nhà thơ: Bởi yêu bờ
lắm lắm, em ơi!

Xuân Diệu đã đi xa cách đây 30 năm nhưng những câu thơ của ông như sóng
biển ngàn năm vẫn vỗ, vẫn dội vào tâm hồn ta, lay thức trái tim những người
đang sống trong một tình yêu con người, tình yêu cuộc sống, tình yêu lứa đôi,
giúp ta hiểu hơn giá trị của tình yêu, giá trị của cuộc sống. Đó cũng là tình yêu
vọng về mảnh đất Bình Định thân thương, nơi đã nuôi hồn thơ cho Xuân Diệu.
Biển Quy Nhơn lung linh trong bao thi ảnh bể biếc, cát vàng, thoai thoải bãi
bờ… Tình yêu lứa đôi quyện hòa cùng tình yêu quê hương. Để những người
yêu nhau ra trước biển Quy Nhơn giờ đây lại có thể ngâm ngợi những vần thơ
của người nghệ sĩ đa tình thuở ấy