Professional Documents
Culture Documents
ARALIN 1 Kolonyalismo at Imperyalismo Sa Silangan at Timog Silangang Asya
ARALIN 1 Kolonyalismo at Imperyalismo Sa Silangan at Timog Silangang Asya
KOLONYALISMO AT IMPERYALISMO SA
SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
Panimula
•
• Ang Social Darwinism ay isang uri ng
racism kung saan ang mga Europeo ay
naniniwala na sila ang mas nakaaangat
na lahi, samantala ang mga Aprikano,
Asyano at mga katutubo ng America ay
mas mababang uri ng lahi.
• Ang social Darwinism ay nagresulta sa
dalawang paniniwala;
• Una: ang mas mababang uri ng tao ay
kinakailangang yurakan o tapak-
tapakan ng mga mas mataas na uri ng
tao upang maging tulay patungo sa
mas magandang kinabukasan.
• Pangalawa; ang paniniwala ng mga
Europeo na dahil sila ang mas
mataas na uri, sila ay mayroong
obligasyon na gabayan ang mas
mababang uri ng tao patungo sa
sibilisasyon.
• Ito ang tinatawag na White Man’s
Burden.
• Para sa mga Europeong naniniwala sa white
man’s burden, ang kanilang pananakop ay
makabubuti sa mga taong sinakop, dahil
mabibigyan nila ang mga ito ng biyaya ng
sibilisasyon.
• Iba’t-ibang anyo ng imperyalismong
itinatag ng mga kanluranin.
• Ilan sa mga ito ay; Ang pagbuo ng
kolonya, protektorado (protectorate),
concession at ang sphere of influence
• Ang pagbuo ng kolonya ay isang patakaran
kung saan ang isang bansa ay namamahala
ng mga sinakop na lupain upang magamit
ang kanilang likas na yaman.
• Maaaring ang pamamahala sa kolonya ay
tuwiran o di-tuwiran.
• Kapag tuwiran ang pamamahala sa
isang kolonya, ang nanakop na bansa
ay magpapadala ng kanilang kinatawan
sa bansang kanilang sinakop upang
direkta itong pamunuan.
•
• Kapag hindi tuwirang sistema, ang
nanakop na bansa ay gumagamit ng
mga pinunong lokal bilang kanilang
kinatawan upang mamamahala ng
kanilang kolonya.
• Ang Protectorate o Protektorado ay
tumutukoy sa pagbibigay proteksyon ng
nanakop na bansa sa kanilang nasakop
na lupain laban sa paglusob ng ibang
bansa na kadalasan ay mga Europeong
bansa na karibal ng nanakop na bansa.
• Halimbawa;
• Ang Egypt ay sinakop at ginawang protectorate ng mga
British dahil kapag hindi sila sinakop at ipagtanggol ng
mga British, ang Egypt ay sasakupin ng France o ng iba
pang Europeong bansa na nagnanasang masakop ang
kanilang lupain.
• Ang pamumuno ng mga Europeong bansa sa isang
protectorate ay hindi tuwiran.
• Ang Concession ay nagaganap sa pagitan
ng isang mahina at makapangyarihang
bansa.
• Kung saan ang mahinang bansa ay
nagbibigay ng espesyal na karapatang
pangnegosyo sa mas makapangyarihang
bansa.
• Katulad sa karapatang paggamit sa mga
daungan at paggamit ng kanilang likas
na yaman.
• Ang Sphere of Influence ay
tumutukoy sa isang bansa na hindi
ganap na nasakop ng mga dayuhan.
• Ngunit mayroong control at
ekslusibong karapatan sa ilang bahagi
ng kanilang lupain ang mga dayuhan.
• Isang halimbawa nito ay noong 1895, kahit hindi
nasakop ng mga Aleman (Germans) ang China, nagawa
pa ring makontrol ng Germany (Alemanya) ang
Shandung province kung saan ang kanilang batas ang
umiiral.
Pagtataya
• Subukin Natin
• 1. Paghambingin ang Una at ikalawang yugto ng
imperyalismo. Itala ang mga dahilan ng bawat yugto
UnangYugto ng Imperyalismo Ikalawang yugto ng
Imperyalismo
•
• 2. Ano ang social Darwinism? Ipaliwanag.
• 3. Ipaliwanag ang pagkakaiba ng Pagbuo ng Kolonya at
protektorado.