เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 1

ไฟฟ้ ากระแส

ภาพ 1 การต่อหลอดไฟเข้ากับแบตเตอรี่
ภาพ 2 กระแสไฟฟ้าในลวดตัวนํา

จาก ภาพ 1 เมื่อต่อหลอดไฟเข้ากับแหล่งกําเนิดไฟฟ้าให้ครบวงจร จะทําให้หลอดไฟสว่าง แสดงว่า

มี กระแสไฟฟ้ า (electric current) ผ่านหลอดไฟ จึงทําให้มีการถ่ายโอนพลังงานไฟฟ้าจากแบตเตอรี่ไปยัง
หลอดไฟ
เมื่อมีกระแสไฟฟ้าในตัวกลางใดๆ เรากล่าวว่ามี การนําไฟฟ้ า (electrical conduction) ใน
ตัวกลางนัน้ และเรียกตัวกลางที่ให้กระแสไฟฟ้าผ่านได้วา่ ตัวนําไฟฟ้ า (electrical conductor) เช่น โลหะ
อิเล็กโทรไลต์ แก๊สภายใต้บางสภาวะ
สําหรับปริมาณกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวนํานัน้ สามารถคํานวณหาขนาดได้จาก
Q
I=
t

เมื่อ Q คือ ปริมาณประจุไฟฟ้าที่ไหลผ่านพืน้ ที่หน้าตัดตัวนํา ณ จุดๆหนึ่ง (C)

t คือ เวลาที่ประจุไฟฟ้าไหลผ่านจุดๆนัน้ (s)
I คือ กระแสไฟฟ้าที่เกิด (A)

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 2

แบบฝึ กหัดที่ 1
1. กําหนดให้สนามไฟฟ้า E มีทิศดังรู ป การเคลื่อนที่ของอนุภาคที่มีประจุไฟฟ้าและทิศทางของกระแสไฟฟ้า
I ที่เกิดขึน้ จะเป็ นจริงดังรูปใด

2. ถ้าประจุไฟฟ้าที่ผา่ นลวดตัวนําหนึ่งภายในเวลา 2 นาที เท่ากับ 600 𝜇𝜇C กระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านลวด

ตัวนํานีจ้ ะมีคา่ กี่ไมโครแอมแปร์

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

3. แบตเตอรี่อนั หนึ่งสามารถจ่ายประจุไฟฟ้าได้ทงั้ หมด 1.8×103 C ในช่วงที่ใช้งานอยู่ ถ้าแบตเตอรี่จา่ ย

กระแสไฟฟ้าสมํ่าเสมอ 20 mA แบตเตอรี่นีจ้ ะใช้งานได้นานกี่ช่วั โมง
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

4. ถ้ามีประจุไฟฟ้าลบเคลื่อนจากขัว้ ลบไปบวกจํานวน -5 C พร้อมกันนัน้ มีประจุบวกเคลื่อนจากบวกไปลบ

จํานวน +3 C ภายในเวลา 10 s จงหาปริมาณกระแสไฟฟ้าที่เกิดขึน้ ในหน่วยแอมแปร์
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 3

สําหรับขนาดของประจุ (Q) ที่ไหลผ่านตัวนํา เราสามารถหาได้จากสมการ

Q = ne
เมื่อ Q คือ ปริมาณประจุไฟฟ้าที่ไหลผ่านพืน้ ที่หน้าตัดตัวนํา ณ จุดหนึ่งๆ (คูลอมบ์)
n คือ จํานวนอนุภาคไฟฟ้าที่เคลื่อนที่ผา่ นพืน้ ที่หน้าตัดตัวนํา ณ จุดนัน้
e คือ ประจุไฟฟ้าของอนุภาคแต่ละตัว (คูลอมบ์)

การคํานวณหาปริมาณกระแสไฟฟ้าซึ่งเกิดในเส้นลวดตัวนํานัน้ ยังอาจหาได้จากสมการ

I = NevA

เมื่อ N คือ ความหนาแน่นอิเล็กตรอน (m-3)

e คือ 1.6×10-19 C (ประจุอิเล็กตรอน 1 ตัว)
v คือ ความเร็วลอยเลื่อนของอิเล็กตรอน (m/s) (ความเร็วอิเล็กตรอนที่เคลื่อนที่ในตัวนํา)
A คือ พืน้ ที่หน้าตัดของตัวนํา (m2)

แบบฝึ กหัดที่ 2
1. หากจํานวนอิเล็กตรอนที่เคลื่อนที่ผา่ นพืน้ ที่หน้าตัดเส้นลวดตัวนําหนึ่งเท่ากับ 5×1020 อนุภาค ภายใน
เวลา 2 วินาที จงหาปริมาณกระแสไฟฟ้าที่เกิดขึน้ ในหน่วยแอมแปร์
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
2. ถ้าต่อลวดโลหะเส้นหนึ่งกับเซลล์ไฟฟ้า พบว่ามีกระแสไฟฟ้าผ่านลวดเส้นนี ้ 3.2 A จงหาจํานวน
อิเล็กตรอนที่ผ่านพืน้ ที่ภาคตัดขวางเส้นลวดนีใ้ นเวลา 5 s
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 4

3. ลวดเส้นหนึ่งมีพืน้ ที่หน้าตัด 5 mm2 มีอิเล็กตรอน 1×1028 อนุภาค/m3 ถ้าอิเล็กตรอนเคลื่อนที่ดว้ ย

ความเร็วลอยเลื่อน 1 mm/s จงหากระแสไฟฟ้าในหน่วยแอมแปร์ท่ีไหลในเส้นลวดนี ้
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
4. ลวดโลหะเส้นหนึ่งมีพืน้ ที่ภาคตัดขวาง 1 mm2 ถ้ามีกระแสไฟฟ้าจํานวนหนึ่งไหลผ่านลวดนี ้ ในเวลา 10 s
โดยขนาดความเร็วลอยเลื่อนของอิเล็กตรอนเท่ากับ 0.02 cm/s จงหาปริมาณประจุไฟฟ้าที่เคลื่อนที่ผา่ น
ลวดนีใ้ นเวลาดังกล่าว (ให้ความหนาแน่นอิเล็กตรอนอิสระของโลหะนีเ้ ท่ากับ 1×1029 m-3)
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
5. กระแสไฟฟ้า I ที่ผา่ นเส้นลวดโลหะเส้นหนึ่งสัมพันธ์กบั เวลา t ดังกราฟ จงหาปริมาณประจุไฟฟ้าทัง้ หมด
ที่ผา่ นพืน้ ที่หน้าตัดของเส้นลวดโลหะนีใ้ นช่วงเวลา 0 ถึง 6 s
………………………………………………………………
……………………………………………………………....
......................................................................................
......................................................................................
......................................................................................

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 5

ความสัมพันธ์ระหว่างกระแสไฟฟ้ าและความต่างศักย์
กฎของโอห์มและความต้านทาน
กฎของโอห์ม กล่าวว่า “ ถ้าอุณหภูมิคงตัว กระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวนําจะแปรผันตรงกับความ
ต่างศักย์ระหว่างปลายของตัวนํานัน้ "

V = IR

เมื่อ V คือ ความต่างศักย์ (โวลต์)

I คือ ปริมาณกระแสไฟฟ้า (A)
R คือ ความต้านทาน (โอห์ม)

สภาพต้านทานและสภาพนําไฟฟ้ า
โดยทั่วไปแล้วความต้านทานของเส้นลวดตัวนําหนึ่งๆ จะแปรผันตรงกับความยาว และแปรผกผัน
กับพืน้ ที่หน้าตัดของเส้นลวดนัน้ เขียนเป็ นความสัมพันธ์จะได้วา่
𝐿𝐿
R∝
𝐴𝐴
𝐿𝐿
จะได้ R = 𝜌𝜌
𝐴𝐴

เมื่อ R คือ ความต้านทาน (Ω) 𝜌𝜌 คือ สภาพต้านทาน (Ω.m)

L คือ ความยาว (m) A คือ พืน้ ที่หน้าตัดของตัวนํา (m2)
ส่วนกลับของสภาพต้านทานไฟฟ้า เรียกว่า “สภาพนําไฟฟ้า” มีหน่วยเป็ น (Ω.m)-1 หรือ ซีเมนส์
(siemens)

แบบฝึ กหัดที่ 3
1. จะต้องใช้ความต่างศักย์เท่าใดต่อกับตัวต้านทาน 1 MΩ เพื่อให้มีกระแสไฟฟ้าผ่านตัวต้านทาน 1 mA
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 6

2. ลวดความต้านทานเส้นหนึ่งเมื่อต่อระหว่างความต่างศักย์ 4×10-3 V มีกระแสไหลผ่าน 1 mA ถ้าต่อ

ระหว่างความต่างศักย์ 1.2 V จะมีกระแสผ่านกี่แอมแปร์
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
3. ลวดโลหะชนิดหนึ่ง มีสภาพต้านทาน 2×10-8 Ω.m และมีพืน้ ที่หน้าตัด 1 cm2 ต้องการให้ลวดโลหะนีม้ ี
ความต้านทาน 1 Ω ต้องใช้ลวดยาวกี่เมตร
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

4. ทรงกระบอกทําจากโลหะที่มีสภาพต้านทาน 4×10-7 Ω.m มีพืน้ ที่หน้าตัด 0.04 cm2 ช่วง AB ยาว 1.5 m
ขณะที่มีกระแสไฟฟ้า 20 mA ไหลผ่านทรงกระบอกนี ้ ความต่างศักย์ระหว่าง AB มีคา่ กี่โวลต์
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

5. สายไฟ 2 เส้น ทําด้วยโลหะ 2 ชนิด เส้นที่ 2 มีสภาพความต้านทานเป็ น 4 เท่าของเส้นแรก ถ้า

พืน้ ที่หน้าตัดเส้นแรกมีขนาด 2 cm2 ถ้าความยาวและความต้านทานเท่ากันแล้วพืน้ ที่หน้าตัดของเส้นที่ 2
จะมีขนาดกี่ตารางเซนติเมตร
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 7

6. เส้นลวด 2 เส้น ทําจากโลหะชนิดเดียวกัน เส้นแรกมีพืน้ ที่หน้าตัดเป็ น 4 เท่าของเส้นที่ 2 และมีความ

ต้านทานเป็ นครึง่ หนึ่งของเส้นที่สอง หากเส้นแรกมีความยาว 10 m จงหาว่าเส้นที่สองจะมีความยาวกี่เมตร
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
7. ลวดเหล็กมีเส้นผ่านศูนย์กลางเป็ น 2 เท่าของลวดทองแดงและมีสภาพต้านทานเป็ น 6 เท่าของ
ลวดทองแดง ถ้าต้องการลวดทองแดงและลวดเหล็กที่มีความต้านทานเท่ากัน จะต้องมีอตั ราส่วนของความ
ยาวของลวดทองแดงต่อลวดเหล็กเท่าใด
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
8. แท่งเจอร์มาเนียมขนาดพืน้ ที่หน้าตัด 2 mm2 ยาว 1 cm มีความต้านทาน 10,000 Ω เจอร์มาเนียมจะมี
สภาพนําไฟฟ้าเป็ นเท่าใด
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
ผลของอุณหภูมิทม่ี ีต่อสภาพต้านทาน
สารแต่ละชนิดเมื่ออุณหภูมิเปลี่ยนไป จะส่งผลให้สภาพต้านทานของสารเปลี่ยนแปลงในลักษณะที่
แตกต่างกัน
ฉนวน (insulator) ฉนวนเป็ นสารที่มีสภาพต้านทานสูง เช่น แก้ว พีวีซี ยาง กระเบือ้ ง เป็ นต้น ที่
อุณหภูมิสงู ๆสภาพต้านทานจะลดลงเล็กน้อย
สารกึ่งตัวนํา (semiconductor) สารกึ่งตัวนํามีสภาพต้านทานอยูร่ ะหว่างตัวนํา และฉนวน แต่มี
ค่าสูงกว่าสภาพต้านทานของตัวนํามาก เมื่ออุณหภูมิสงู ขึน้ พบว่า สภาพต้านทานจะลดลงอย่างรวดเร็ว
แสดงว่าการนําไฟฟ้าจะดีขนึ ้ ดังนัน้ เครื่องใช้ไฟฟ้าที่มีอปุ กรณ์ประเภทสารกึ่งตัวนําประกอบอยูใ่ นวงจร จึง
ทํางานเป็ นปกติเฉพาะในช่วงอุณหภูมิท่ีกาํ หนดไว้

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 8

ตัวนํา (conductor) ตัวนําเป็ นสารที่มีสภาพต้านทานตํ่า เช่น แพลทินมั ทองแดง เงิน เป็ นต้น ที่
อุณหภูมิตา่ งๆพบว่าโดยประมาณแล้ว ความต้านทานจะแปรผันตรงกับอุณหภูมิสมั บูรณ์ ส่วนโลหะผสม
บางชนิดพบว่าเมื่ออุณหภูมิเปลี่ยนความต้านทานจะเปลี่ยนน้อยมาก
ตัวนํายวดยิง่ (superconductor) สารบางชนิดเมื่อลดอุณหภูมิต่าํ ลงถึงจุดๆหนึ่ง ความต้านทาน
ของสารนีจ้ ะมีคา่ เป็ นศูนย์ เช่น ปรอท เมื่อลดอุณหภูมิลงไปถึง 4.15 K ความต้านทานของปรอทจะมีคา่ เป็ น
ศูนย์ อุณหภูมินีเ้ รียกว่า “อุณหภูมิวิกฤต” (critical temperature, Tc) ในสภาวะนีป้ รอทจะนําไฟฟ้าได้ดีท่ีสดุ
เรียกว่า “สภาพนํายวดยิ่ง” (superconductivity)

พลังงานไฟฟ้ าและกําลังไฟฟ้ า
พลังงานไฟฟ้ า (w)
เมื่อปล่อยให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านความต้านทานขนาดหนึ่งๆ พลังงานไฟฟ้าบางส่วนจะถูก
เปลี่ยนไปเป็ นพลังงานชนิดอื่นๆขนาดหนึ่งเสมอ พลังงานไฟฟ้าที่ถกู ใช้ไปนีส้ ามารถคํานวณหาค่าได้จาก
สมการต่อไปนี ้

กําลังไฟฟ้ า (P)
หมายถึง อัตราการใช้พลังงานไฟฟ้า หรือพลังงานไฟฟ้าที่ถกู ใช้ไปในหนึ่งหน่วยเวลา
𝒘𝒘
นั่นคือ P =
𝒕𝒕

นอกจากนีก้ าํ ลังไฟฟ้าสามารถหาค่าได้จากสมการต่อไปนี ้

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 9

การคํานวณหาจํานวนหน่วยไฟฟ้าที่ใช้ไปและเงินค่าไฟฟ้า สามารถทําได้โดยใช้สมการ
𝑷𝑷
Unit = ×t
𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏𝟏
ค่าไฟฟ้ า = (Unit) (ราคาต่อหน่วย)

แบบฝึ กหัดที่ 4
1. ต่อหลอดไฟกับความต่างศักย์ 220 V แอมมิเตอร์อ่านกระแสไฟฟ้าได้ 0.1 A จงหาพลังงานไฟฟ้าที่
สูญเสียไปเมื่อเปิ ดหลอดไฟนี ้ 1 นาที
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

2. เตาไฟฟ้าเตาหนึ่งประกอบด้วยลวดให้ความร้อนซึ่งมีความต้านทาน 48.4 Ω เมื่อต่อเข้ากับความต่าง

ศักย์ไฟฟ้า 220 V เป็ นเวลา 10 mins จงหาปริมาณความร้อนที่เกิดขึน้
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

3. ต่อหลอดไฟกับความต่างศักย์ 220 V แอมมิเตอร์อ่านกระแสไฟฟ้าได้ 0.1 A จงหากําลังไฟฟ้าของ

หลอดไฟนี ้
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 10

4. เตาไฟฟ้าขนาด 1140 W เตาอบไมโครเวฟขนาด 900 W และหม้อหุงข้าวไฟฟ้าขนาด 600 W ถ้าใช้ทงั้

สามเครื่องกับไฟฟ้า 220 V พร้อมกันจะใช้กระแสไฟฟ้าเท่าใด
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
5. ห้องทํางานแห่งหนึ่งใช้ไฟฟ้าจากแหล่งกําเนิด 220 V ภายในห้องมีหลอดไฟขนาด 100 W 3 ดวง และพัด
ลมขนาด 200 W 2 เครื่อง เพื่อปั องกันความเสียหายจากการเกิดไฟฟ้าลัดวงจร ควรจะมีฟิวส์ขนาดเล็กที่สดุ
เท่าใด
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
6. เมื่อเปิ ดหลอดไฟขนาด 100 W เป็ นเวลานาน 20 ชั่วโมงต่อเนื่อง จํานวนหน่วยไฟฟ้าที่ใช้ไปมีคา่ เท่ากับ
ข้อใดต่อไปนี ้
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

7. เครื่องทํานํา้ อุน่ ไฟฟ้าขนาด 3000 W 220 V ถ้าอาบนํา้ อุน่ เป็ นเวลา 30 นาที จะเสียค่าไฟฟ้ากี่บาท (อัตรา
ค่าไฟฟ้าเป็ น 3 บาท/หน่วย)
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 11

การต่อตัวต้านทาน
การต่อตัวต้านทานหลายๆตัวเข้าด้วยกันนัน้ โดยพืน้ ฐานแล้วจะมีรูปแบบการต่อ 2 รูปแบบ ได้แก่
1. การต่อตัวต้านทานแบบอนุกรม
การต่อตัวต้านทานแบบอนุกรม เป็ นการต่อตัวต้านทานหลายๆตัวให้อยูใ่ นแนวเส้นเดียวกัน ดังรูป
การต่อแบบนีจ้ ะมีส่งิ ที่ตอ้ งทราบดังต่อไปนี ้

- กระแสไฟฟ้ารวมทัง้ หมดที่ไหลเข้าวงจร
และกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวต้านทานแต่ละตัว จะมีคา่
เท่ากันหมด นั่นคือ Iรวม = I1 = I2 = ……
- ความต่างศักย์คร่อมตัวต้านทานแต่ละตัว อาจมีคา่ ไม่เท่ากัน ความต่างศักย์รวม (ความต่างศักย์
คร่อมตัวต้านทานทัง้ หมด) จะเท่ากับความต่างศักย์คร่อมตัวต้านทานแต่ละตัวบวกกัน
- ความต้านทานรวม จะเท่ากับความต้านทานแต่ละตัวบวกกัน นั่นคือ
Rรวม = R1 + R2 + …………………….

2. การต่อตัวต้านทานแบบขนาน
การต่อตัวต้านทานแบบขนาน เป็ นการต่อต้านทานหลายๆตัว โดยแยกสายกันอยู่ ดังรู ป
- กระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวต้านทานแต่ละตัวอาจ
มีคา่ เท่ากันหรือไม่เท่ากันก็ได้
- กระแสไฟฟ้ารวมทัง้ หมดที่ไหลเข้าวงจร จะมีคา่ เท่ากับ
กระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวต้านทานแต่ละตัวรวมกัน
Iรวม = I1 + I2 + ………………………
- ความต่างศักย์รวม และความต่างศักย์คร่อมตัวต้านทานแต่ละตัวจะมีคา่ เท่ากันเสมอ
1 1 1
- ความต้านทานรวมจะหาได้จาก = + +⋯
𝑅𝑅รวม 𝑅𝑅1 𝑅𝑅2

แบบฝึ กหัดที่ 5
1. จากรูปที่กาํ หนด ความต้านทานรวมมีคา่ เท่าใด

ก. 5 Ω ข. 6 Ω

ค. 10 Ω ง. 15 Ω

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 12

2. จากข้อที่ 1 ขนาดของ I1 และ I2 มีคา่ เท่าใด

ก. I1 = 5 A , I2 = 7.5 A ข. I1 = 5 A , I2 = 10 A
ค. I1 = 10 A , I2 = 5 A ง. I1 = 5 A , I2 = 5 A
3. จากข้อที่ 1 ขนาดของ V1 และ V2 มีคา่ เท่าใด
ก. V1 = 15 V , V2 = 15 V ข. V1 = 10 V , V2 = 15 V
ค. V1 = 4 V , V2 = 6 V ง. V1 = 10 V , V2 = 10 V
4. จากรูป จงหากระแสไฟฟ้ารวมของวงจร และกระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านตัวต้านทาน 1 Ω

ก. Iรวม = 3 A , I1 = 1 A
ข. Iรวม = 3 A , I1 = 3 A
ค. Iรวม = 1.5 A , I1 = 1.5 A
ง. Iรวม = 6 A , I1 = 6 A
5. จากรูป ความต้านทาน R มีคา่ เท่าใด
ก. 1 Ω ข. 2 Ω
ค. 3 Ω ง. 4 Ω
6. จากรูปที่กาํ หนด ความต้านทานรวมมีคา่ เท่าใด
ก. 2 Ω ข. 4 Ω
ค. 9 Ω ง. 18 Ω

7. จากรูป จงหาว่าหากกระแสที่ไหลผ่านตัวต้านทาน 3 Ω เป็ น 10 A แล้วกระแสที่ไหลผ่านตัวต้านทาน 6

Ω จะมีคา่ กี่แอมแปร์
ก. 2 ข. 5

ค. 10 ง. 20
8. ลวดความต้านทาน 2 3 และ 4 Ω ต่อกันอย่างขนาน ถ้ามีกระแสไหลผ่านลวด 3 Ω เป็ น 4 A กระแส
ทัง้ หมดในวงจรเป็ นเท่าไร
ก. 8 A ข. 10 A
ค. 13 A ง. 18 A

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 13

9. ลวดความต้านทาน 4 เส้น ต่อกันดังรูป ถ้าความต่างศักย์ระหว่างปลายทัง้ สองของความต้านทาน 4 Ω

มีคา่ 8 V จงหากระแสที่ไหลผ่านตัวต้านทาน 8 Ω

ก. 0.2 A ข. 0.8 A
ค. 1.2 A ง. 2.0 A
10. จากรู ป ความต้านทานรวมระหว่าง จุด X กับ จุด Y มีคา่ กี่โอห์ม
ก. 2 ข. 4

ค. 6 ง. 8

11. จากรูป ความต้านทานรวมระหว่างจุด A กับจุด B มีคา่ เป็ นกี่โอห์ม

ก. 2 ข. 4

ค. 6 ง. 8

12. จากรู ปต่อไปนี ้ ความต้านทานรวมระหว่าง จุด A กับ จุด B มีคา่ กี่โอห์ม

ก. 2.50 ข. 3.00

ค. 3.75 ง. 5.00

แรงเคลือ่ นไฟฟ้ าและการต่อแบตเตอรี่

แรงเคลื่อนไฟฟ้ า
แรงเคลือ่ นไฟฟ้ า (E) หมายถึง พลังงานที่ประจุ 1 C ใช้ในการเคลื่อนที่จนครบวงจร (คือเคลื่อนที่ออกจาก
ขัว้ บวกของแบตเตอรี่ผ่านตัวต้านทานภายนอกแบตเตอรี่ แล้ววนจนกลับมาถึงขัว้ บวกของแบตเตอรี่อีกที ดัง
รูป)
เราสามารถหาขนาดของแรงเคลื่อนไฟฟ้าได้จากสมการ

E = I (R + r)

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 14

เมื่อ E คือ แรงเคลื่อนไฟฟ้า (โวลต์ , V)

I คือ ปริมาณกระแสไฟฟ้า (แอมแปร์ , A)
R คือ ความต้านทานภายนอกเซลล์ไฟฟ้า (โอห์ม ,Ω)
r คือ ความต้านทานภายในเซลล์ไฟฟ้า (โอห์ม ,Ω)

แบบฝึ กหัดที่ 6
1. เซลล์ไฟฟ้าอันหนึ่งมีความต้านทานภายใน 2 Ω เมื่อต่อกับความต้านทาน 8 Ω พบว่ามีกระแสไฟฟ้า
ไหล 0.15 A แรงเคลื่อนไฟฟ้าของเซลล์ไฟฟ้านีม้ ีคา่ เท่าไร
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
2. เซลล์ไฟฟ้าอันหนึ่งมีแรงเคลื่อนไฟฟ้า 50 V เมื่อต่อกับความต้านทาน 10 Ω พบว่ามีกระแสไฟฟ้าไหล
4.5 A ความต้านทานภายในของเซลล์ไฟฟ้าอันนี ้ คือ
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
3. เซลล์ไฟฟ้าเซลล์หนึ่งมีแรงเคลื่อนไฟฟ้า 2 V ความต้านทานภายใน 2 Ω ต่อเป็ นวงจรด้วยลวดความ
ต้านทาน 8 Ω กระแสไฟฟ้าที่ไหลในวงจรมีขนาดเท่ากับกี่แอมแปร์

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 15

4. จากข้อที่ 3 ความต่างศักย์ท่ีขวั้ เซลล์มีขนาดเท่ากับกี่โวลต์

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
5. เมื่อนําเอาลวดความต้านทาน 4 Ω ต่อเข้ากับขัว้ แบตเตอรี่แรงเคลื่อนไฟฟ้า 18 V ความต้านทานภายใน
2 Ω จะเกิดความต่างศักย์ระหว่างขัว้ เซลล์เท่าใด
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

การต่อแบตเตอรี่
การต่อแบตเตอรี่หลายๆตัวเข้าด้วยกันนัน้ โดยพืน้ ฐานแล้วจะมีรูปแบบการต่อ 2 รูปแบบได้แก่
การต่อแบตเตอรี่แบบอนุกรม
การต่อแบตเตอรี่แบบอนุกรม เป็ นการต่อแบตเตอรี่หลายๆตัวให้อยูใ่ นแนวเส้นเดียวกัน ดังรูป การ
ต่อแบบนีจ้ ะมีส่งิ ที่ตอ้ งทราบดังต่อไปนี ้

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
การต่อแบตเตอรี่แบบขนาน
การต่อแบตเตอรี่แบบขนาน เป็ นการต่อแบตเตอรี่หลายๆตัว โดยแยกสายกันอยูด่ งั รู ป การต่อแบบ
นีจ้ ะมีส่งิ ที่ตอ้ งทราบดังต่อไปนี ้

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 16

…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………

แบบฝึ กหัดที่ 7
1. จากรูปจงหากระแสที่ไหลในวงจร

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

2. จากวงจรที่แสดงตามรู ป จงหากระแสในวงจร

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

3. พิจารณาวงจรไฟฟ้าดังรูป จงหากระแสไฟฟ้าที่ผา่ นความต้านทาน 2 Ω

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............
 เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ไฟฟากระแส 17

4. กระแสที่ไหลผ่านตัวต้านทานในวงจรดังรู ป มีคา่ กี่แอมแปร์

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
5. จงหากระแสไฟฟ้าผ่านตัวต้านทาน 4 Ω ในวงจรไฟฟ้า ดังรูป

..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................

ชื่อ.....................................................................ชั้น.........เลขที่..............