Aralin 1 (Ikalawang Bahagi)

Sitwasyong Sitwasyong Sitwasyong

Pangwika Pangwika Pangwika

Sa sa Sa
Pamahalaan Edukasyon
Kalakalan
 Sitwasyong
Pangwika sa
Kalakan
Let’s Get Started
 Wikang Ingles

➢Boardroom ➢ Business ➢ Memo

➢Multinational Process ➢ kautusan

companies Outsourcing ➢ kontrata

(BPO) ➢ atbp
Wikang Filipino

➢Komersiyal
o Patalastas
 Sitwasyong
Pangwika sa
Pamahalaan
Let’s Get Started
Batas Tagapagpaganap Blg. 335
s.1988
➢ nag-aatas sa lahat ng mga kagawaran,
kawanihan, opisina, ahensiya at
instrumentaliti ng pamahalaan na
magsagawa ng mga hakbang na kailangan
para sa layuning magamit ang Filipino sa
opisyal na transaksiyon, komunikasyon at
korespondensiya.
Pangulong Benigno Aquino III
➢ nagbigay ng malaking suporta at
pagpapahalaga sa wikang Filipino
➢ paggamit niya sa wikang ito sa mga
mahahalagang panayam at talumpating
ibinibigay tulad ng SONA o State of the
Nation Address
 Sitwasyong
Pangwika sa
Edukasyon
Let’s Get Started
DepEd Order No. 74 of 2009
➢ Kinder hanggang grade 3 ay unang
wika ang gagamitin bilang panturo.
➢ Sa mataas na antas ay nanatiling
bilinggwal ang wikang panturo
(Filipino at Ingles)
NEUTRAL – Batid halos ng lahat at ginagamit
maraming sitwasyon, larangan, at pagkakataon.
halimbawa: Agham, nilalang, buhay, isip,
kompyuter, makina, sistema, mapa

TECHNICAL – Nakabatay ang kahulugan sa

espisipikong larangan at propesyon.
halimbawa: USB, dextrose, turbo engine, power
drill, artificial intelligence
IN-HOUSE – Natatangi sa isang kompanya o lugar –
dito nagmula ang termino lamang ginagamit
halimbawa: Lapad – tawag sa perang papel ng Japan
ng mga Pilipinong naghahanap-buhay roon.

BENCH-LEVEL – Tawag ng mga gumagamit sa isang

terminong tumutukoy sa gadget o application sa
kompyuter at iba pa.
halimbawa: Sosi phone – tawag sa phone na
mamahalin
SLANG – Impormal na termino na ginagamit sa
impormal na sitwasyon at balbal din ang tawag dito.
halimbawa: Datung – pera

VULGAR – Terminong hindi ginagamit sa publiko o sa

pormal na usapan dahil sa implikasyon sa moralidad,
kagandahang-asal at kultura dahil maaaring
nakakasakit ng damdamin o mapanlait.
halimbawa: Mga salitang ginagamit sa pagmumura.

JARGON – Mga terminong kaugnay ng mga trabaho o

iba’t ibang hanpbuhay o larangan.
Bumuo ng sariling
patalastas ng isang
produkto .
Let’s Get Started

(1 minute)
 Pamantayan sa Pagmarka
10 puntos ORIHINALIDAD
• Orihinal ang ginawang patalastas

10 puntos NILALAMAN NG PATALASTAS

• Napakapositibo at angkop na angkop sa produkto ang
nilalaman ng patalastas
Let’s Get Started
10 puntos PANGHIHIKAYAT AT PAGKAMALIKHAIN
• Napakahusay at nakapanghikayat ang ginawang
patalastas. Nagawa nitong kunin ang atensiyon ng mga tao
ARALIN 2:KAKAYAHANG
KOMUNIKATIBO
Let’s Get Started
KOMUNIKASYON
Akto ng pagpapahayag ng ideya
sapamamagitan ng pasulat,pakilos
o pasalita na paraan
 KAKAYAHANG
KOMUNIKATIBO(Communicative
Competence)
- konseptong ipinakilala ni Dell Hathaway
Hymes
- kakayahan o abilidad ng isang tao na
makipag-uganayan o maghatid ng
impormasyon sa tagatanggap nito na maging
malinaw, tama at tamang impormasyon ayon
sa nilalayon nito.
 5 Komponent
Kakayahang Linggwistiko o Gramatikal

Kakayahang Sosyolinggwistiko

Kakayahanang Pragmatik

Kakayahang Istratedyik
Let’s Get Started

Kakayahang Diskorsal
 KAKAYAHANG
LINGGWISTIKO o
GRAMATIKAL
Let’s Get Started
Canale at Swain (1980-1981)
Ang kanilang kakayahang
linggwistiko ay kapareho lang ng
kakayahang gramatikal ni
Chomsky 1965
Pag-unawa sa paggamit ng
ponolohiya, morpolohiya, sintaks at
ortograpiya
Morpolohiya Ponolohiya Sintaks
pag-aaral ng pag-aaral ng pag-aaral ng
maliliit na maliliit na istruktura ng
yunit ng mga yunit ng isang
salita tunog pangungusap.
Let’s Get Started
 Ortograpiya
Semantika pag-aaral ng
agham ng wastong
linggwistiko na nag- pagbabaybay at
aaral ng kahulugan pagsulat kasama ang
ng mga salita at mga aspetong bantas
ekspresyon , pantig at
Let’s Get Started palapantigan
Uri ng ponema
1.Ponemang Segmental -
indibidwal na tunog ng wikang
Filipino

2. Ponemang Suprasegmantal –
tunog na may pagsasaalang-alang
sa katiyakan ng paraan ng
pagbigkas
 Ponemang segmental
A.Patinig B. Katinig
C.Diptonggo – aw, iw, ay, iy, oy, uy

D. Klaster – magkasunod na katinig sa isang pantig (kambal

katinig) maaaring nasa unahan, gitna o hulihan

E. Pares minimal – pares ng mga salita na magkaiba ang kahulugan ngunit

magkapareho ng kapaligiran maliban sa isang ponema.
 Ponemang suprasegmental
A.Hinto o Antala – mahaba o bahagyang paghinto sa mga
pahayag
B. Tono – pagbaba o lakas ng pantig upang
mapalinaw ang mensahe o intensyong nais ipabatid

C.Haba – paghaba o pagpaikli ng bigkas ng nagsasalita sa patinig

ng isang pantig sa salita

D.Diin – lakas at bigat o bahagyang pagtaas ng tinig sa pagbigkas

ng isang pantig sa salitang binibigkas.
Hindi, siya si
Mahal. Mahal?
Hindi siya si Mahal!
Mahal.

Let’s Get Started BU-hay

bu-kas bukas
bu-HAY
 Uri ng MORPEMA
1. Morpemang salitang-ugat – binubuo ng
salitang ugat , payak at walang panlapi.

2. Morpemang Panlapi – ikinakabit sa

salitang ugat
Unlapi, Gitlapi, Hulapi, Kabilaan, Laguhan
 Uri ng MORPEMA
3. Morpemang Ponema – paggamit ng
makahulugang tunog o ponema sa Filipino na
nagpapakilala ng kasarian.
 1. Pag-uulit-- may tatlong paraan
A. Parsyal o di-ganap na pag-uulit – unang pantig
lamang ang inuulit.
Hal.babasa, susulat, aawit
B.Ganap na pag-uulit – buong salitang-ugat ang
inuulit. Hal. Araw-araw, gabi-gabi

C.Kumbinasyon ng parsyal at ganap na pag-uulit

hal. Tutulog-tulog, sasayaw-sayaw, aalis-alis
 2. Pagtatambal
- pinagsasama sa isang pahayag ang dalawang
salitang pinagtambal para makabuo ng isang
salita
 SINTAKSIS

- pag- aaral ng istruktura ng mga

pangungusap, pagsasama- sama ng mga salita
para makabuo ng mga parirala o mga
pangungusap.
 PANGUNGUSAP
- lipon ng mga salita na
nagpapahayag ng buong
diwa

PANAGURI
SIMUNO
- ang bahagi ng
bahaging pinag–uusapan pangungusap na nagbibigay
Let’s Get Started
sa pangungusap ng kaalaman o impormasyon
tungkol sa paksa.
 AYOS NG
PANGUNGUSAP

KARANIWAN DI-KARANIWAN
Let’s Get Started
panaguri+simuno simuno+panaguri
URI NG PANGUNGUSAP AYON SA GAMIT
Pasalaysay

Patanong

Pautos/Pakiusap
Let’s Get Started

Padamdam
ARALIN 2.2
Let’s Get Started
 KAKAYAHANG
SOSYOLINGGWISTIKO
- ay ang pagsaalang-alang ng isang tao sa
ugnayan niya sa mga kausap, ang
impormasyong pinag-uusapan
Let’s Get Started
at ang lugar ng
kanilang pinag-uusapan.
 sosyolingguwistik

- pag- aaral ng epekto ng anuman o lahat ng

mga aspeto ng lipunan sa kung paano
ginagamit ang wika, kabilang ang mga epekto
ng paggamit ng wika sa lipunan
 Ayon kay SAVIGNON
• Ang kakayahang sosyolinggwistiko ay
maiuugnay sa competence at performance .

COMPETENCE
• Tumutukoy sa kakayahan o kaalaman tungkol sa wika.

Let’s Get Started

PERFORMANCE
• Tumutukoy kung paano mo ginagamit ang wika
DELL HATHAWAY HYMES
Ayon sa kanya kailangan ng maayos at
mabisang paraan ng pakikipag-usap sa iba
upang magkaroon ng malinaw na daloy ng
komunikasyon

Bumuo ng dapat na isaalang-alang upang

magkaroon ng mabisang
pakikipagtalastasan.
S SETTING
P PARTICIPANT
E ENDS

A ACT SEQUENCE

K KEYS

I INSTRUMENTALITIES

N NORMS Let’s Get Started

G GENRE
SETTING

ACT SEQUENCE
PARTICIPANT

ENDS
Lugar Tumutukoy
kung Layunin o sa takbo ng
saan nag- Ang taong pakay sa usapan
uusap kausap o pakikipag-
ang kumakausap usap
dalawang
tao
Let’s Get Started
 INSTRUMENTALITIES

NORMS

GENRE
KEYS

Tumutukoy Tsanel o Paksa ng

sa tono midyum na usapan Diskurso
usapan gagamitin na
gagamitin
mo.

Let’s Get Started

Mga Pangunahing
Dahilan ng ‘Di
Pagkakaunawan
(DUO, 1990)
Let’s Get Started
 Hindi lubos na Hindi naririning at
nauunawaan ng hindi
magsasalita ang nauunawaan ang
kanyang nagsasalita.
intensyon.

Hindi
naipapahayag Pinipili ng nagsasalitang
nang maayos ng huwag na lang sabihin ang
Let’s Get Started
kanyang intensyon dahil sa
nagsasalita ang iba’t -ibang kadahilanan
kanyang tulad ng hiya,nerbyos atbp.
intensyon.
 Hindi gaanong
narinig at hindi
gaanong
naunawaan ng
tagapakinig.

Mali ang
pagkakarinig at maliLet’s Get Started Naririnig ngunit di
rin ang nauunawaan.
pagkaunawa.
 KAKAYAHANG
PRAGMATIK AT
ISTRATEDYIK
Let’s Get Started
 4 na Uri ng Proksemika
0 – 1.5 ft 1.5 – 4 4 - 12 ft. 12 feet
ft.

Intimate Personal Social Public

Distancing Distance
Let’s Get Started
 Istratedyik
-Kakayahang magamit ang berbal at di-berbal na
mga hudyat upang maipabatid nang mas
malinaw ang mensahe at maiwasan o maisaayos
ang mga hindi pagkakaunawaan o mga puwang
(gaps) sa komunikasyon.
KAKAYAHANG
DISKORSAL
Let’s Get Started
Kakayahang Diskorsal

Tumutuon sa koneksiyon ng
magkakasunod na mga
pangungusap tungo sa isang
makabuluhang kabuuan
(Savignon, 2007)
Kohisyon (Cohesion) Kohirens (Coherence)
Halliday at Hassan (1976)
- tumutukoy sa ugnayan - tumutukoy sa kaisahan ng
ng kahulugan sa loob ng lahat ng pahayag sa isang
teksto. sentral na ideya.
- interpretasyon ng isang
pahayag ay nakadepende
sa isa pang pahayag.
2 ASPETO ng
KAKAYAHANG
DISKORSAL
Let’s Get Started
 Kakayahang Tekstuwal
Kahusayan ng isang indibidwal sa pagbasa at pag-
unawa ng iba’t -ibang teksto gaya ng mga akdang
pampanitikan, gabay instruksiyonal, transkripsyon at
iba pang pasulat na komunikasyon.

- Ang pokus ay ang tagapakinig.

- Kakayahang maunawaan ang mga mensaheng
sinasabi o di-sinasabe ng taong kausap.
 Kakayahang Retorikal

Kahusayan ng isang indibidwal na makabahagi ng

kumbersasyon at ang iba’t ibang tagapagsalita at
makapagbigay ng mga pananaw o opinyon.