Królestwo Polskie przed powstaniem Styczniowym

Odwilż po sewastopolska- okres wprowadzania reform w królestwie

Polskim i Rosji przez cara Aleksandra II.
Amnestia- skrócenia lub zwolnienia z odbywania wyroku
Samodzierżawie- system rządów, w którym car był jedynym władcą
Biali
* ziemianie- bankierzy
* chcieli odzyskać niepodległość drogą stopniowych reform
* chcieli pozyskać sojuszników z zagranicy
Czerwoni
*studenci i uczniowie
* chcieli odzyskać niepodległość przez powstanie zbrojne
* organizowali państwo podziemne
Aleksander Wielopolski- arystokrata, przeprowadził szereg reform
Jarosław Dąbrowski- działacz niepodległościowy
Andrzej Zamoyski- hrabia, prezes Towarzystwa Rolniczego

Powstanie Styczniowe
Przyczyny wybuchu
-manifestacje patriotyczne
- rządy Aleksandra Wielopolskiego
- wprowadzenie przez cara stanu wojennego
- zwiększenie represji wobec Polaków
Bramka- przymusowy pobór mężczyzn do wojska w nocy z 22 na 23
stycznia 1863r.
Powstanie Styczniowe 1863-1864r
Wojna partyzancka- nieregularna walka najczęściej prowadzona na
tyłach wroga
Przyczyny niepowodzenia powstania
-słabo uzbrojeni powstańcy
- znaczna przewaga sił carskich
- częste zmiany dyktatorów
-brak wsparcia ze strony chłopów
Dowódcy powstania styczniowego
- Ludwik Mierosławski
- Marian Langiewicz
- Józef Hauke- Bosak
- Zygmunt Sierakowski

Upadek powstania i represje rosyjskie wobec Polaków

Romuald Traugutt- ostatni dyktator powstania styczniowego, został
powieszony 5 sierpnia 1864r.
Powstanie styczniowe upadło w październiku 1864r.
Represje po powstaniu
-kara śmierci dla wielu uczestników powstania
-katorga lub zsyłka w głąb Rosji
-konfiskata majątków
-ograniczenie resztek niezależności Królestwa Polskiego- odtąd
nazywanego krajem Nadwiślańskim
-wprowadzenie rusyfikacji
- żałoba narodowa
- emigracja

Walka o polskość w zaborze Rosyjskim

Noc apuchtinowska- okres rządów kuratora oświaty Aleksandra
apuchtina, który charakteryzował się zaostrzeniem procesu
rusyfikacji.
Uniwersytet latający- tajny uniwersytet dla kobiet. Nazwa pochodzi
od ciągłej zmiany miejsca nauczania.
Kondrat Prószyński- założył tajne Towarzystwo Oświaty Narodowej.

Zabór pruski- walka z germanizacją

Germanizacja- proces nauczania języka i kultury niemieckiej
Kulturkampf- polityka prowadzona przez Prusy. Skierowana
przeciwko kościołowi katolickiemu.
Otto Von Bismarcka- zainicjował kulturkampf
Michał Drzymała – opierał się władzy Pruskiej, zamieszkując w wozie
cyrkowym.
Maksymilian Jackowski- doprowadził do wielkiego rozwoju kółek
rolniczych w Wielkopolsce
Karol Miarka- nauczyciel, odegrał kluczową rolę w rozbudzeniu
polskiej świadomości narodowej w Górnym śląsku.
Rugi Pruskie- wstawa z 1885 roku usuwająca wszystkich Polaków
niemających obywatelstwa niemieckiego z Prus.
Hakata- (Niemiecki Związek kresów Wschodnich) powstałej w 1894
roku celem popierania germanizacji, bojkotu wszystkiego, co polskie
Najbardziej skutecznym sposobem walki z germanizacją okazała się
praca organiczna

Autonomia w Galicji
W Galicji rozwinęło się polskie szkolnictwo.
Zaczęto nazywać Galicję „nędzą galicyjską”, ponieważ była pod
względem gospodarczym najbardziej zacofanym regionem Polski.
Ignacy Łukasiewicz- wynalazca lampy naftowej
Hrabia Agenor Romuald Gołuchowski- trzykrotny namiestnik galicji
Stańczycy- grupa krakowskich intelektualistów o poglądach
konserwatywno- lojalistycznych
Trójlojalizm- postawa polityczna klas posiadających po upadku
powstania styczniowego.
Monarchia austriacko-węgierska- ugoda zawarta w 1867r między
Austrią a Węgrami

Daty
1864r- uwłaszczenie chłopów w królestwie polskim
Lata 60- początek autonomii w Galicji
Lata 70- Kulturkampf w Niemczech i Zaborze Pruskim
1885r- początek rugów polskich
1901r- strajk szkolny dzieci we Wrześni