Bảng 1

Trong các sản phẩm nhựa mà người dân Thành phố Thủ Dầu Một thường sử
dụng, bao bì nilon (bao bì nhựa) sử dụng một lần là sản phẩm mà người dân sử
dụng nhiều nhất trong ngày với tỷ lệ là 59%, tiếp đến là ly/chai nhựa với tỷ lệ
29%. Điều này cho thấy hai sản phẩm trên đã trở thành vật dụng không thể
thiếu trong cuộc sống của người dân bởi đa số qua phỏng vấn cho rằng, các sản
phẩm nhựa dùng một lần có giá thành rẻ, tiện lợi và trở thành thói quen khó bỏ
của người dân.

Bảng2
heo kết quả điều tra đánh giá nhận thức của sinh viên về hạn chế sử dụng túi
nilon, hầu
hết các em v n chưa có sự quan tâm, chú ý đúng mức tới vấn đề này, có nhiều
nhận thức chưa đúng. 90,2% sinh viên sử dụng khoảng 1-5 túi nilon / ngày. ức
sử dụng túi nilon của sinh viên ký túc xá Đại học Khoa học hái Nguyên khá
cao, sử dụng một cách lãng phí không cần thiết và chưa có dấu hiệu của việc
giảm sử dụng.
Hầu hết sinh viên đều thường xuyên sử dụng túi nilon vì tính nhỏ gọn và nhẹ
(chiếm 63,1%). 7,8% sinh viên có ý kiến không có lựa chọn nào khác vì đi mua
hàng tất cả chủ cửa hàng đều cho vào túi nilon. Phần lớn sinh viên đều biết tác
hại của túi nilon từ công cụ truyền thông đại chúng (Internet, tivi), tuy nhiên,
các thông tin đều chưa đầy đủ và chính xác. 72% sinh viên nghe nói tới một số
loại túi thân thiện với môi trường nhưng không sử dụng. ổng hợp phiếu điều tra
cho thấy nhận thức của sinh viên trong vấn đề hạn chế sử dụng túi nilon còn rất
hạn chế (39%). Chỉ khoảng 20% sinh viên sử dụng túi vải, hộp đựng thức ăn,
bình đựng nước cá nhân thay cho túi nilon, nhưng không thường xuyên do
không tiện dụng và do thói quen. Bên cạnh đó, tại ký túc xá trường Đại học
Khoa học - ĐH Thái Nguyên chưa có hoạt động truyền thông giáo dục nhận
thức cho sinh viên về việc hạn chế sử dụng túi nilon. Vì vậy triển khai giáo dục
nâng cao nhận thức cho sinh viên về hạn chế sử dụng túi nilon là rất cần thiết.
Ban giám hiệu rường Đại học Khoa học rất quan tâm đến chương trình và tạo
điều kiện tốt nhất để chương trình được thực hiện sâu rộng tới các em sinh viên
trong ký túc xá của rường

Cột 1
Trong các sản phẩm nhựa được người dân sử dụng tại TP. Thủ Dầu Một, 70%
sản phẩm nhựa có nguồn gốc từ chợ; 61% từ các siêu thị, trung tâm thương
mại; 59% từ các
cửa hàng tạp hóa và 49% phát sinh từ các cửa hàng ăn, uống (Hình 1). Đa số
những sản phẩm nhựa này hiện vẫn được các cơ sở kinh doanh trên sử dụng vì
sự thông dụng, để tìm nguồn hàng và chi phí hợp lý của chúng. Nó đã trở thành
một thứ thói quen không thể thiếu, “ăn sâu” vào hoạt động mua bán của nhiều
người. Cho nên việc giảm thiểu chất thải nhựa là vô cùng khó khăn. Đặc biệt,
tại TP. Thủ Dầu Một có sự trao đổi hàng hóa và mua bán liên tục với khối
lượng rất lớn trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
Cột 2
Kết quả từ hình 2 về các phương pháp xử lý chất thải nhựa hiện nay của người
dân trong khu vực khảo sát cho thấy, 18% - 23% người dân sử dụng phương
thải bỏ các loại sản phẩm nhựa sau khi sử dụng một lần. Điều này đúng với
thực tế khi vẫn tồn tại một lượng lớn chất thải nhựa được xả thải bừa bãi ra môi
trường gây mất mỹ quan. Bên cạnh đó có khoảng 6% - 13% người dân chọn
phương án đốt. Đây là một phương án xử lý nguy hiểm có thể gây ảnh hưởng
trực tiếp đến người thực hiện vì khi đốt bỏ, các chất thải nhựa sẽ sản sinh ra
một lượng khí độc dioxin và furan. Ngoài ra, vẫn có một lượng không nhỏ
người dân chọn phương án chôn lấp không hợp vệ sinh (chiếm 4% - 6%). Đây
là một phương pháp gây hại cho môi trường. Khi chôn lấp, rác thải nhựa sẽ làm
cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng và ngăn cản quá trình khí oxy đi qua
đất, gây tác động xấu
đến sự sinh trưởng của cây trồng. Hơn nữa, nó có thể làm ô nhiễm nguồn nước,
gây chết cho các vi sinh vật có lợi trong môi trường đất. Mặc dù đã có nhiều
người dân ở TP. Thủ Dầu Một chọn các phương án thụ động trong xử lý chất
thải nhựa, thì vẫn còn một số người áp dụng các phương pháp xử lý chủ động,
có ý nghĩa. Có khoảng 10% - 25% người dân chọn phương pháp tái sử dụng
trên 5 lần và 20% - 43% người dân chọn tái sử dụng dưới 5 lần. Đây là những
phương án khả thi cho việc giảm thiểu tiêu thụ và sử dụng dụng các sản phẩm
nhựa, cũng như hạn chế được một lượng lớn chất thải nhựa được thải ra môi
trường, góp phần hạn chế gây áp lực đến môi trường. 17% đến 24% người dân
thực hiện giải pháp tái chế các loại chất thải nhựa thành các loại vật dụng khác
để sử dụng hàng ngày.

Bảng 3
Nghiên cứu tiến hành đánh giá thái độ, hành vi của chủ các cửa hàng kinh
doanh ăn uống trên địa bàn phường Tân Thịnh đối với giảm thiểu rác thải từ túi
nilon và đồ nhựa dùng một lần qua các nội dung được đưa ra trong bảng 6.
Từ bảng số liệu trên ta nhận thấy, thái độ đối với giảm thiểu túi nilon và đồ
nhựa dùng một lần của các chủ cửa hàng vẫn còn ở mức độ thấp. Thể hiện
thông qua việc tìm kiếm các sản phẩm thay thế túi nilon - đồ nhựa dùng một
lần, chủ động tìm hiểu về cách tái chế, tái sử dụng rác thải nhựa vẫn còn ở mức
độ thấp (dưới 50%). Khi tiến hành khảo sát, nghiên cứu cũng nhận thấy, tỷ lệ
các chủ cửa hàng quan tâm đến việc tìm kiếm sản phẩm thay thế (42,8% đã
từng tìm kiếm) hay tìm hiểu cách tái chế, tái sử dụng rác thải nhựa (44,9% đã
từng tìm hiểu) chủ yếu là chủ các quán cơm văn phòng, quán trà sữa, trà chanh,
đồ ăn vặt… bởi họ muốn thông qua việc sử dụng các sản phẩm thân thiện với
môi trường có thể làm tăng số lượng khách hàng vì theo những chủ quán này
thì khách hàng hiện nay cũng khá quan tâm đến chất thải nhựa và sự ảnh hưởng
của nó đến môi trường, sức khỏe. Tuy nhiên, từ thái độ quan tâm đến hành vi
thực hiện còn gặp nhiều khó khăn. Tỷ lệ các cửa hàng sử dụng các sản phẩm
thân thiện với môi trường (36,7% cửa hàng đã từng sử dụng) và các cửa hàng
áp dụng các chính sách khuyến khích khách hàng hạn chế sử dụng túi nilon và
đồ nhựa một lần (12,2% đã từng áp dụng) ở mức độ thấp hơn nhiều so với thái
độ quan tâm như phân tích trên. Các sản phẩm thân thiện với môi trường được
các cửa hàng sử dụng chủ yếu là túi giấy (đựng các sản phẩm khô ở một số
quán bánh mỳ, bánh sắn, quẩy, pizza…), cốc giấy, ống hút giấy (ở một số quán
kem, trà sữa…), hộp cơm inox (tại các quán cơm văn phòng)… Tỷ lệ các cửa
hàng sử dụng cũng thấp do có nhiều bất cập khi sử dụng. Ví dụ như, túi giấy
không thuận tiện trong
vận chuyển bởi chúng không có quai, chỉ đựng các đồ khô, các loại túi tự hủy
sinh học, túi giấy có quai, cốc giấy, ống hút giấy giá thành lại cao nên chi phí
sẽ tăng khi sử dụng; và nếu dùng lâu thì ống hút giấy, cốc giấy sẽ bị mềm và
mủn… Tỷ lệ các cửa hàng áp dụng các chính sách nhằm khuyến khích người
tiêu dùng hạn chế sử dụng các sản phẩm từ nhựa ở mức thấp nhất (chỉ có
12,2% cửa hàng đã từng áp dụng từ mức thỉnh thoảng trở lên). Hình thức cũng
đơn giản, chủ yếu tập trung ở các quán bán phở, xôi, cháo, chè… như cho thêm
một chút đồ nếu khách mang theo cạp lồng, đồ đựng. Nhưng hình thức này
cũng không được chủ các cửa hàng đưa vào như một chính sách hay quy định
của cửa hàng để triển khai rộng rãi với khách mà chỉ đơn giản là thực hiện như
một thói quen. Bên cạnh đó, nắm bắt được tâm lý một bộ phận khách mua hàng
(thường là cán bộ thuộc các trường đại học, cán bộ văn phòng ở lại trưa tại cơ
quan) có tâm lý lo sợ về việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần để đựng
đồ ăn, chủ một số quán ăn văn phòng đã áp dụng dịch vụ vận chuyển cơm hộp
(sử dụng các hộp cơm inox có thể tái sử dụng nhiều lần) đến tận nơi theo yêu
cầu của khách hàng và sau đó các hộp cơm này sẽ được thu hồi sau khi khách
hàng sử dụng. Tuy nhiên, chính sách này chỉ áp dụng nếu khách hàng lấy với
số lượng nhiều hoặc các khách hàng tập trung ở một khu vực nhất định (như
trường học, ký túc xá…) còn lại không áp dụng với các khách lẻ, không tập
trung vì còn liên quan đến việc thu hồi hộp đựng sau khi khách hàng sử dụng.
Cùng với đó, dịch Covid 19 xuất hiện và bùng phát từ những năm 2020 cũng
làm cho việc vận dụng chính sách này gặp khó khăn hơn khi khách hàng từ
chối sử dụng các đồ tái sử dụng nhiều lần vì lo sợ sự lây lan của dịch bệnh.
Nhìn chung, các chính sách mà các cửa hàng áp dụng nhằm giảm thiểu túi
nilon và đồ nhựa dùng một lần còn đơn giản, chưa có tính hệ thống và còn gặp
nhiều khó khăn khi áp dụng do phụ thuộc nhiều vào tâm lý cũng như sự quyết
định của khách mua hàng. Từ các phân tích trên có thể thấy chủ các cửa hàng
kinh doanh ăn uống trên địa bàn phường Tân Thịnh bước đầu đã có sự quan
tâm đến rác thải từ nhựa (đặc biệt là túi nilon và đồ nhựa dùng một lần). Tuy
nhiên, từ thái độ quan tâm đến việc thực hiện thay đổi hành vi còn gặp nhiều
khó khăn