Ang Wika Bilang Lingua Franca

LINGUA
FRANCA
Ang wikang
ginagamit sa
komunikasyon ng
dalawang taong
may magkaibang
wika.
LINGUA
FRANCA
-nagsisilbing tulay
sa unawaan ng
iba’t-ibang grupo
ng taong may
kani-kaniyang
wikang ginagamit.
FILIPINO
Lingua Franca ng Pilipinas
KA
KATANGIAN
O
KALIKASAN
NG WIKA
 1
Ang Wika ay
Masistemang
Balangkas
Lahat ng wika sa
daigdig ay
sistematikong
nakasaayos sa
isang tiyak na
balangkas.
 BALANGKAS NG WIKA

Ponolohiya Morpolohiya Sintaksis

PANLAPI + SALITANG UGAT+

TUNOG PANGUNGUSAP DISKURSO
MORPEMANG PONEMA

(ponema) (morpema) (sambitla)

 2
Ang Wika ay
Sinasalitang
Tunog
Bawat wika ay
may kanya-
kanyang set ng
mga
makahulugang
tunog o ponema.
 3
Ang Wika ay
Pinili at
Isinasaayos
Upang maging
epektibo ang
komunikasyon,
kailangang
isaayos natin ang
paggamit ng wika.
“Let’s eat grandma.”
“Let’s eat, grandma.”
Luke 23:43

At sinabi niya sa
kaniya, “Katotohanang
sinasabi ko sa iyo,
ngayon ay
kakasamahin kita sa
paraiso.”
 “Sinasabi ko sa iyo, ngayon
kakasamahin kita sa paraiso.”
 “Sinasabi ko sa iyo ngayon,
kakasamahin kita sa paraiso.”
 4
Ang Wika ay
Arbitraryo
Bawat bansang
may sariling wika
ay may
napagkasunduang
sistema ng
paggamit ng wika.
 5
Ang Wika ay
Ginagamit
Ang wika ay
kasangkapan sa
komunikasyon at
katulad ng
kasangkapan,
kailangang patuloy
itong ginagamit.
✓Latin
✓Coptic
✓Biblical
Hebrew
✓Sanskrit
Arta
Binatak
Iguwak
Inata
Karolano
Manobo Kalamansig
Tigwahanon
Manobo Ilyanen
 6
Ang Wika ay
Nakabatay sa
Kultura
Dahil sa pagkakaiba-
iba ng mga kultura
ng mga bansa at
mga pangat,
nagkakaiba rin ang
wika sa daigdig.
TORE
NG
BABEL
 Sa simula'y iisa ang
wika at
magkakapareho ang
mga salitang
ginagamit ng lahat ng
tao sa daigdig. 2 Sa
kanilang
pagpapalipat-lipat sa
silangan, nakarating
sila sa isang
kapatagan sa Shinar
at doon na nanirahan.
 3 Nagkaisa silang
gumawa ng maraming
tisa at lutuin itong
mabuti para tumibay.
Tisa ang ginagamit
nilang bato at alkitran
ang kanilang
semento. 4 Ang sabi nila,
“Halikayo at magtayo
tayo ng isang lunsod na
may toreng abot sa
langit upang maging
tanyag tayo at huwag
nang magkawatak-
watak sa daigdig.”
 Bumabâ si Yahweh
upang tingnan ang
lunsod at ang toreng
itinayo ng mga
tao. 6 Sinabi niya,
“Ngayon ay nagkakaisa
silang lahat at iisa ang
kanilang wika. Pasimula
pa lamang ito ng mga
binabalak nilang gawin.
Hindi magtatagal at
gagawin nila ang
anumang kanilang
magustuhan.
 7 Ang mabuti'y

bumabâ tayo at
guluhin ang kanilang
wika upang hindi sila
magkaintindihan.” 8
At ginawa ni Yahweh
na ang mga tao ay
magkawatak-watak
sa buong daigdig,
kaya natigil ang
pagtatayo ng
lunsod.
9 Babel ang itinawag
nila sa lunsod na
iyon, sapagkat doo'y
ginulo ni Yahweh ang
wika ng mga tao. At
mula roon,
nagkawatak-watak
ang mga tao sa buong
daigdig dahil sa
ginawa ni Yahweh.
Mapalad ang taong hindi nakikinig sa
payo ng masama, at hindi sumusunod
sa masama nilang halimbawa. Hindi
siya nakikisama sa mga kumukutya at
hindi nakikisangkot sa gawaing
masama.
-Mga Awit 1:1
 7

Ang Wika ay
Dinamiko
Ang wika ay
dinamiko kaya
nakakaranas ito ng
pagbabago
sapagkat ito ay
buhay, mapanlikha
at inovativ.
 8
Ang Lahat ng
Wika ay
Nanghihiram
Karaniwan sa
lahat ng wika ang
masistemang
panghihiram na
gaya ng wikang
Filipino.
Ang Filipino ay dumaraan sa
proseso ng paglinang sa
pamamagitan ng panghihiram sa
mga wika ng Pilipinas at mga di
katutubong wika. Ang
panghihiram ay bahagi ng
paglinang sa isang wika para sa
mabisang pagpapahayag at
mahusay na pakikipag-ugnayan
sa iba’t-ibang tao sa lipunan.

(Pagkaliwanan 2002) (KWF 1996)

Salitang Filipino na Walang Katumbas sa
Wikang Ingles:
1. Kilig
2. Basta
3. Pikon
4. Umay
5. Lihi
6. Pasalubong
7. Tampo
8. Torpe
9. Bitin
10.Pagpag
 9
Ang Lahat ng
Wika ay may
Sariling
Kakanyahan
Walang wika
na superyor sa
ibang wika.
 ILAN PANG
KAALAMAN
HINGGIL SA WIKA
May mahigit 5,000
wika na sinasalita
sa buong mundo.
 Hindi kukulangin sa
180 ang wikang
sinasalita sa Pilipinas.
 Heterogenous
-maraming wikang umiiral at may mga
diyalekto o varayti ang wika sa isang
bansa.
 Heterogenous
-tinatawag din itong lingguwistikong
varayti ng wika.
SALIK SA PAGKAKAIBA NG WIKA:
✓ Heograpiya
Estado ng Lipunan
Grupong kinabibilangan
at iba pa.
 Bilingguwalismo

-tumutukoy sa dalawang wika. Isang

pananaw sa pagiging bilingguwal ng isang
tao kung nakapagsasalita siya ng dalawang
wika nang may pantay na kahusayan.
Multilingguwalismo

-pantay ang kahusayan

sa paggamit ng
maraming wika ng isang
tao o ng grupo ng tao.
 Homogenous
-sitwasyong pangwika
ng bansa kung iisa ang
wikang sinasalita ng
mga mamamayan nito.
MGA KRAYTERYA 10
Organisasyon Mahusay ang pagkakasunud-
sunod ng ideya sa kabuuan
ng talata, mabisa ang
panimula at malakas ang
kongklusyon batay sa
ebidensya.
Lalim ng repleksyon Malalim na naipakita ang
pag-uugnay ng dating
kaalaman at karanasan sa
bagong kaalaman
Paggamit ng Wika at Mahusay ang paggamit ng
Mekaniks wika, walang mali sa
grammar, baybay, at gamit
ng bantas, may mayamang
bokabularyo.
Presentasyon Malinis at maayos ang
pagkakasulat ng talata.
Pamamahala ng Oras Ginamit ang sapat na oras
upang ihanda at tapusin at
naibigay bago ang deadline.
8/9 7/6 4/5
Maayos ang May lohikal na Hindi maayos ang
pagkakasunod-sunod ng organisasyon ngunit organisasyon at walang
ideya sa talata, may hindi masyadong mabisa panimula at kongklusyon.
angkop na simula at ang panimula at
kongklusyon. kongklusyon
Malalim na makikita ang Mababaw at hindi Napakababaw at walang
dati at bagong gaanong makikita ang pag-uugnay ang dati at
kaalaman pag-uugnayan ng dati at bagong kaalaman
bagong kaaalaman
Mahusay dahil kakaunti Maraming mali sa Kailangang baguhin dahil
lamang ang mali sa grammar at baybay halos lahat ng
grammar, baybay at ganundin sa gamit ng pangungusap ay may mali
gamit ng bantas. bantas. sa grammar, baybay at
gamit na bantas.
Malinis ngunit hindi May kahirapang unawain Mahirap basahin, hindi
maayos ang ang pagkakasulat ng mga maayos at malinis ang
pagkakasulat ng talata pangungusap. pagkakasulat ng talata
Natapos at naisumite sa Natapos at naisumite Naisumite ngunit hindi
takdang oras o isang lingo pagkatapos handa at hindi tapos.
deadline. ng deadline.