DETALYADONG BANGHAY ARALIN SA FILIPINO SA FILIINO 5

I. LAYUNIN
Nagagamit ang ibat ibang uri ng pangungusap sa pagsasalaysay ng napakingang balita.
F5WG-13.1S

II. PAKSANGARALIN
a. Paksa: Makikilala at magagamit ang ibang uri ng pangungusaps
b. Sangunian: Pahina 101 ng Filipino V
c. Kagamitan: Laptop, Tv, Instructional materials
Pagpapahalagang moral: Napapahalagahan
III. PAMAMARAAN

Gawain ng Guro Gawain ng mag-aaral

A. Panimulang Gawain

a) .Panalangin Sa ngalan ng ama ng anak ng espirito santo

Tumayo ang lahat para sa ating

panalangin Amen!

(vidyow)
b) Pagbati

Magandang umaga mga bata! Magandang umaga din po ma’am!

Kumusta kayong lahat? Mabuti naman ppo ma’am.

c) Pagtala ng liban

Sinong lumiban sa ating klase

ngayong araw? Wala po ma’am

Mabuti kung ganon

d) Pagsasanay
Bago tayo mag simula sa ating bagong aralin,
may ipapakita muna ako sa inyo na iba’t
ibang bantas, ang gagawin nyo huhulaan
kung sa anung uri ng pangungusap ito Pangungusap na Pautos
ginagamit Pangungusap na Pasalaysay
Pangungusap na Padamdam
Magpapakita ng larawan ng iba’t ibang Pangungusap na Patanong
bantas

Naintindihan ba mga bata?

Opo ma’am
e) Balik Aral
Magandang araw sa inyong lahat!

Bago tayo magpatuloy sa ating aralin ay mag

balik aral muna tayo.

Laro: Text Twist

Buuin ang mga halu-halong mga letra upang
mabuo ito. Ang salitang ito ay uri ng
pangungusap.

T N A P N A G O

Sagot: Patanong

Magaling mga bata!

B. Bagong Aralin

a. Paganyak
Pnuto: Buuin ang mga salita sa ibaba at isulat
ang nabuong salita sa sagutang papel.
Gamitin ang impormasyon sa baba. Ang
bawat bilang ay may katumbas.
1-A 9-I 18-R 26-Z
2-B 10-J 19-S
3-C 11-K 20-T

4-D 12-L 21-U

5-E 13-M 22-V
6-F 14-N 23-W
7-G 16-O 24-X
8-H 17-P 25-Y

B___ ___ I ___ A

1 12 20

BASAHIN NG MALAKAS!
Sagot: Balita
Basahin ang balitang inihanda ng guro.
Sagutin ang mga tanong tungkol ditto.

“PAGPUTOL NG MGA PUNO SA MT.

MAKILING”

Maynila, Pilipinas- Maaring kinondena ni

dating Environment Secretary at Buhat
Partylist Rep. Lito Atienza ang pagpuputol ng
mga puno ng Dept. Of Public Works ang
Highways (DPWH) sa paanan ng Bundok
Makiling sa Los Banos Laguna.
Sa privilege speech ni Atieza, sinasabi nito na
hindi niya papayagan na ang natural
resources ng bansa ay masasakripisyo para
lamang sa progreso.
Ang tinutukoy ni Atieza ay ang 18 puno na
tinatayang mahigot sa 50 taong gulang ang
pinutol sa Brgy. Timugan para sa road
widening project ng DPWH ng walang
kaukulang permiso mula sa Dept. of
Environment and Natural Resources (DENR)
Paliwanag pa ng mambabatas, dapat na
matuto sa nararanasang matinding init sa
ngayon dahil sa mga kawalan ng mga puno sa
bansa kung dapat na mas magtanim ng
maraming puno at alagaan ito.
Umapela ito sa DPWH at DENR na surring
 mabuti ang nasabing isyu
Samanta, pinapurihan naman nito si
Congressman Joaquin Chipeco Jr. ng 2nd
District ng Laguna dahil sa agad nitong
pagpapatigil a nasabbing proyekto.

Mga tanong:

1. Tungkol saan ang balita?

2. Sino ang kumondena sa pagputol ng Sagot:

mga puno sa bondok Makiling?
3. Bakit nais uipaputol ang mga puno sa
paanan ng bundok?
4. Ano pa ang karagdagang paliwanag ng
mambabatas ukol saa mariin niyang
pagkondena sa pagpuputol ng mga
puno?
5. Wasto bang maisakripisyo ang mga
natural resources sa pag-unlad ng
isang lugar?
6. Paanu natin maipapahayag ang mga
narinig o nabasa nating balita sa
pamamagitan ng pagsasalaysay?
Magaling mga bata!
Handan naba ang lahat?
1. Ito ay tungkol sa Pagkundena sa pagputol
ng mga puno sa bindok makiling
2. Si dating Environment Secretary at Buhay
Partylist Rep. Lito Atieza
3. Ito ay dahil sa Road widening ng DPWH.
4. dapat na matuto na sa nararansang
matinding int sa ngayon dahil sa kawalan ng
mga puno sa bansa kung dapat na mas
magtanim ng maraming puno at alagaan ito.
5. Hindi. Dahil dulot nito ang pagkakaroon ng
sakuna, tulad ng baha dahil sa kawalan ng
mga puno.
6. Sa Pamamagitan ng paghahanap sa
pangunahing idiya at ng mga karagdagang
detalye.

b. Paghanda ng Paksa

Ngayon mga bata, sino ang may Opo ma’am!

natutunan sa ating binasa?

Pagkatapos ninyong nasagutan ang

mga katanungan may ideya naba kayo
sa ating bagong aralin? (nag sitaasan ng kamay)

Sa inyong palagay anu kaya ang ating

tatakayin sa araw na ito? (iba iba ang sagot)

Khine?
 Tungkol sa pagsalaysay ng balita gamit ang
Tama Khine! Ang iyong sagot ay tama iba’t ibang uri ng pangungusap.

C. Pagtalakay

Bago ang lahat ano ba ang Balita?

Ang balita ay ulat tungkol sa isang

pangyayari. Ito ay napapanahon at
nagbibigay impormasyon sa mga tao.
Napakahalaga na maipahayag natin ang mga
balita nang maayos at malinaw.
Ang aralin na ito ay magtuturo sa atin kung
paano natin magagamit ang iba’t ibang uri ng
pangungusap tulad ng pasalaysay,
pangungusap patanong, pangungusap
padamdam, pangungusap pautos sa ating
pagsasalaysay ng balita. Sa pamamagitan ng
tamang paggamit ng mga ito, maslalim at
masmabisa nating maipapahayag ang mga
napakinggang balita.

Uri ng pangungusap
Pasalaysay - pangungusap na naglalahad ng
katutuhanan,nagtatapos ito sa tuldok (.).
Patanong - ito ay uri ng pangungusap na
nagsasaad ng isang tanongat nagtatapos sa
tandang pananong (?).
Padamdam - pangungusap na nagsasaad ng
matinding damdamin, nag sisimula ito sa
malaking titik at nagtatapos sa bantas na
tandang padamdam (!).
Pautos - Ito ay uri ng pangungusap kung saan
ay nakikiusap o nag uutos, ito ay maaaring
magtapos sa tuldok (.) o tandang
padamdam(!).

At sa pagkilala ng mga bantas mas madali

nating matutukoy ang iba’t ibang uri ng
pangungusap

D. Paglalahat

Naunawaan naba ng lahat ?

 Bakit kailangan nating matutunan na
magamit ang iba’t ibang uri ng
pangungusap sa pagsalaysay ng
balita?

Paanu natin madaling makilala ang

ibat ibang uri ng pangungusap?

Magaling aking mga mag-aaral!

Palakpakan ninyo ang inyong mga sarili.

E. Paglalapat

Pangkatang Gawain

Ngayon, magkakaroon muna ng pangkatang

gawain. Sana ay maging aktibo ang bawat
myembro at maibahagi ninyo ang inyong
kaalaman at karanasan sa pagsalaysay ng
balita gamit ang iba’t ibang uri ng
pangungusap.

Alamin muna natin ang mga pamantayan sa

pangkatang Gawain.

Maglahad ng panuntunan sa pagbibigay ng

marka sa pangkatang Gawain.

Pangkatin ang mag-aaral sa dalawa (2)

pangkat.

Pangkat 1- Magbabasa sila ng balita mula sa

mga mapagkunan tulad ng dyaryo.

Pilipino:Alden Richard, bibida sa bagong

pelikula

Inanunnsyo ng Viva Films ang bago nilang

pelikula kasama ang award-winning actor na
si Alden Richards bilang bida. Ang pelikula ito
ay magiging pagbabalik ni Alden sa screen
matapos ang kanyang tagumpay sa television
series na The Gifted
Sa isang panayam, ibinahagi ni alden na
subrang excited siya sa proyektong ito at
handing magbigay ng lahat upang maging
maganda ang resulta ng pelikula. Kasama rin Pangkat I ay hahanapin ang mga uri ng
sa cast sina Angilica Panganiban at JM De pangungusap na ginagamit sa balita at
Guzman. ipapaskil sa pisara.
Inasasahang mapapanood ang pelikula sa
mga sinehan sa buong bansa sa darating na
Agosto. Abangan ang mga sumusunod na
anunsyo tungkol sa pelikula.

Pangkat 2- Basahin ang mga balita sa ibaba.

Gumawa ng 5 pangungusap upang isalaysay
ang binabasang balita

Anak ng Mayamang intsik, Kinidnap

Isang dalagitang anak ng negosyanteng Intsik

sa Binondo, Manila ang kinidnap kahapon ng
hapon sa panulukan ng kalye Doroterio Jose
Rizal. Si Alene Go, 12 taong gulang ay sasakay
sa kotseng minamaneho ng kanilang tsuper,
nang tatlong sandatahang lalaki ang pumigil
sa kanila, dakong, ika-apat ng hapon. Pilit na
pinababa ang drayber at mabilis na tumakas
ang mga kidnaper patungong Caloocan,
nabatid ng mga pulis mula sa mga magulang
ni Arlene na ang kidnaper ay himuhingi ng
halagang sampung milyung piso bilang
katubusan.

Naunawaan nyo ba ang bawat panuto ng

ating pangkatan Gawain mga bata?
Pangkat 2 ay gagawa ng limang
pangungusap upang isalaysay ang binasang
Okay kung ganon simulan na ang pagbasa at
balita.
gawin ito.

F. Pagpapahalagang moral
Batay sa inyong mga pangkatang gawain,
sagutin ang mga sumusunod na tanong.

Itanong:
1. Anu ang mga uri ng pangungusap ang
inyong natukoy sa inyong gawain?
2. Paanu ginagamit ng bawat pangkat
ang mga uri ng pangungusap na Opo ma’am
inyong natukoy sa balita?
3. Ano ang kahalagahan ng pagkakaroon
ng wastong uri ng pangungusap sa
pagbaballita?

Magaling mga bata! O diba dahil sa

kooperasyon at pag unawa sa bawat
gawain ay nasagot ninyo ng tama ang
aking mga katanungan.
Sagot:
Mayroong Pasalaysay, Patanong, Pakiusap at
Padamdam.
Sa pamamagitan ng pagtukoy ng bantas nito.

Upang maging malinaw o klaro ang isang

balita

IV. Pagtataya
Panuto: Piliin ang tamang pangungusap ayon sa sitwasyong nakalahad.
1. Isinalaysay ni Lito na nakakita siya ng itim na pusa sa kalsada
 a. Ako ba ay nakakita ng itim na pusa sa kalsada?
b. Nakakita ako ng itim na pusa sa kalsada.
c. Naku! May itim na pusa sa kalsada.
d. Tingnan ninyo may itin na pusa a kalsada
2. Nagtatanong si Mario sa kaniyang Nanay kung tutuloy pa ba silang pamilya sa pag-uwi sa
probensya.
a. Pakitanong nga sa Nanay kung tutuloy tayong umuwi sa probensya.
b. Yes! Uuwi tayo ng probensya
c. Nany, tuloy po ba ang ating pag-uwi sa probensya?
d. Kami a uuwi sa probensya.
3. Tuwang-tuwang binuksan ni Dhing ang regalong damit ng kaniyang Ninang Julie.
a. Wow! Ang ganda ng bago kung damit!
b. Maganda ang bago kung damit.
c. Buksan mo nga ang regalo
d. Maganda ba ang regalo ng Ninang Julie ko?

4. Inutusan si Mello na magsibak ng kahoy ng kanyang ama.

a. Maari ka bang magsibak ng kahoy?
b. Mello, magsibak ka ng kahoy.
c. Nagsisibak ng kahoy si mello.
d. Bakit ka nagsisibak ng kahoy?
5. Nakikiusap ang kapitan na huwag mag tapon ng basura sa ilog.
a. Saan ninyo itatapon ang mga basura?
b. Naku! Maruming marumi na an gating ilog!
c. Maari bang huwag tayong magtapon ng mga basura sa ilog?
d. Huwag ninyongitapon sa ilog angn mga basura.

V. Takdang aralin: Magsaliksik ng isang balita at gamitin ito sa pgsulat ng iab’t ibang uri ng
pangungusap.

Inihanda ni: Nicole G. Katipunan

Tagapagturo

Ipapasa kay: Dr. Melito F. Flagne Jr.

Tagapangasiwa ng kurso