Pamięć

Pamięć- zdolność umysłu do przechowywania, a potem przypominania lub

rozpoznawania zdarzeń, których się doświadczyło. To aktywny system umysłowy,
który odbiera, koduje, modyfikuje i wyszukuje informacje.

Pamiętanie- przechowywanie i przypominanie.

Amnezja następcza- niewydolność pamięci w odniesieniu do zdarzeń, które

nastąpiły po urazie.

Amnezja wsteczna- niewydolność pamięci w odniesieniu do zdarzeń, które miały

miejsce przed urazem.

Wiedza proceduralna- przechowywanie w pamięci jak robi się różne czynności-

wiemy jak je zrobić (umiejętności) np. mycie zębów, naczyń

Wiedza deklaratywna- przechowywanie informacji o faktach dotyczących

określonych wydarzeń (fakty)

Pamięć proceduralna- jest to sposób pamiętania tego, jak wykonuje się różne
czynności. Używamy jej przy nabywaniu, przechowywaniu i wykorzystywaniu
umiejętności percepcyjnych, poznawczych i ruchowych.
Przechowywane w pamięci umiejętności dotyczą czynności, takich jak jazda na
rowerze czy wiązanie sznurowadeł. Umiejętności te nabywa się przez ćwiczenie
i obserwację modeli, trudno się ich nauczyć, lecz jeszcze trudniej zapomnieć.
Przechowywane w pamięci umiejętności przypominamy sobie świadomie tylko we
wczesnych fazach ćwiczenia.
Osoby, które opanowały biegle jakąś skomplikowaną czynność, wykonują ją bez
świadomego przypominania jej sobie. Często nie mogą nawet świadomie myśleć o
tym, co robią, bez obniżenia poziomu wykonania - spróbujcie wyjaśnić, jak wiąże się
sznurowadła lub jak się pływa. Łatwiej jest wykonać taką czynność niż opisać, jak to
się robi.

Pamięć deklaratywna-w odróżnieniu od pamięci proceduralnej, pamięć

deklaratywna to sposób, w jaki pamiętamy informację o określonych faktach - wiąże
się z pewnym stopniem świadomego wysiłku. Rodzaj pamięci długotrwałej.
Jest też inna ważna różnica między tymi dwoma typami pamięci. Pamięć
proceduralną uważa się za funkcję okolic podkorowych w ewolucyjnie starszej części
mózgu.
System pamięci deklaratywnej rozwinął się później, ukształtowany na tym
pierwotnym podłożu. Różnica ta może wyjaśniać fakt, że zarówno u małych dzieci,
jak i u młodych zwierząt pamięć umiejętności rozwija się wcześniej niż pamięć
faktów.
Istnieją dwa rodzaje pamięci deklaratywnej: semantyczna i epizodyczna.

Pamięć semantyczna- pamięć dotycząca kategorii ogólnych, która przechowuje

podstawowe znaczenia słów i pojęć bez odniesienia ich do czasu i miejsca w
doświadczeniu danej osoby. Bardziej przypomina encyklopedię niż autobiografię.
Związki znaczeniowe w pamięci semantycznej są zorganizowane wokół informacji o
charakterze abstrakcyjno-pojęciowym.
Pamięć semantyczna oprócz innych informacji zawiera prawa ogólne (prawdziwe
także dla innych, bez względu na doświadczenie osobiste) dotyczące gramatyki,
utworów muzycznych oraz zasad naukowych. Na przykład wzór E = mc2 jest
przechowywany w pamięci semantycznej.

Pamięć epizodyczna- przechowuje informację autobiograficzną własne

doświadczania percepcyjne danej jednostki razem z pewnymi kodami czy
znacznikami czasowymi, pozwalającymi określić, kiedy to zdarzenie wystąpiło, oraz z
kodami treściowymi określającymi, gdzie miało ono miejsce.
Na przykład wspomnienia o najbardziej radosnym dniu urodzin lub o pierwszym
romansie są przechowywane w pamięci epizodycznej.
Pamięć epizodyczna może także przyczyniać się do skutecznego przypominania
informacji dotyczącej wielu faktów, o których uczyliście się w szkole, czy na uczelni,
ponieważ wiele zdarzeń, wzorów i pojęć jest przechowywanych w pamięci po części
dzięki ich powiązaniu z istotnymi dla danej osoby elementami sytuacyjnymi.
Na przykład starając się odpowiedzieć na określone pytanie testowe, przypominamy
sobie, z którego kursu pochodzi dany materiał, czy informację tę usłyszeliśmy na
wykładzie, przeczytaliśmy w podręczniku, czy omawialiśmy ją w grupie ćwiczeniowej
i czy zapisaliśmy ją w swoich notatkach.

Pamięć utajona jest to wiedza wynikająca z doświadczeń, z których pozytywnego

wpływu na wykonanie przez siebie jakiegoś zadania nie zdajecie sobie sprawy. Jest
to nieświadoma forma pamięci, ponieważ nie pamiętacie wyraźnie pierwotnego faktu
uczenia się, który wpływa na aktualne wykonanie zadania.
Przykładem zadania, stosowanego często do badania pamięci utajonej, jest
uzupełnianie części słowa. Osobom badanym pokazuje się słowo z brakującymi
literami, np. -or-er-a, i prosi się je o wpisanie w puste miejsca liter, tak aby powstało
słowo. Badacze stwierdzili, iż ludzie znacznie częściej rozwiązują to zadanie
poprawnie, jeśli niedawno widzieli na jakiejś liście słowo „morderca", niezależnie od
tego, czy pamiętają, że je widzieli, czy nie. Tego rodzaju poprawa w rozwiązywaniu
zadania znana jest jako efekt torowania.

Kodowanie- przekształcanie energii odbieranych bodźców w specyficzny kod

neuronów, który mózg potrafi przetrwać. Należy najpierw wybrać jakieś zadanie
bodźcowe, potem zidentyfikować cechy charakterystyczne bodźcu. Należy
uwzględnić wszystko co wiemy o bodźcach podobnych.

Przechowywanie- polega na magazynowaniu przez pewien czas zakodowanego

materiału w pamięci. Można ją utracić, jeśli nie da się jej powiązać z informacją
zmagazynowaną wcześniej , lub jeśli nie jest co jakiś czas powtarzana lub
wykorzystywana. Im częściej się ją powtarza tym większe prawdopodobieństwo jej
zapamiętania.

Wydobywanie- późniejsze odzyskiwanie tej przechowywanej informacji. Jest ono

zapłatą za wszystkie wcześniejsze starania. Gdy działa, wówczas pozwala uzyskać
dostęp- czasami w ułamku sekundy- do informacji , którą zapamiętaliśmy wcześniej.