71

Việc nghiên cứu chi phí sử dụng vốn bình quân nói chung, chi phí sử
dụng vốn nói riêng có ý nghĩa rất lớn đối với doanh nghiệp. Bởi vì nó giúp cho
các nhà tài chính có thêm các căn cứ xác đáng để ra quyết định lựa chọn dự án
đầu tư. Còn việc nghiên cứu chi phí cận biên sẽ là căn cứ để lựa chọn quy mô
vốn tối ưu để thực hiện đầu tư.
IX. HỆ THỐNG ĐÒN BẨY TRONG DOANH NGHIỆP
Trong tài chính, đòn bẩy được coi là công cụ mà doanh nghiệp có thể sử
dụng để gia tăng lợi nhuận. Các đòn bẩy mà các nhà quản trị tài chính thường sử
dụng là đòn bẩy kinh doanh và đòn bẩy tài chính. Tuy nhiên, việc sử dụng đòn
bẩy cũng làm gia tăng rủi ro cho doanh nghiệp.
1. Đòn bẩy kinh doanh và rủi ro kinh doanh
a) Đòn bẩy kinh doanh
Đòn bẩy kinh doanh là việc sử dụng các tài sản có chi phí cố định kinh
doanh nhằm hy vọng gia tăng lợi nhuận trước lãi vay và thuế hay tỷ suất sinh lời
kinh tế của tài sản. Nói cách khác, đòn bẩy kinh doanh thể hiện mức độ sử dụng
chi phí cố định kinh doanh của doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh
doanh nhằm hy vọng gia tăng lợi nhuận trước lãi vay và thuế (hay tỷ suất lợi
nhuận kinh tế của tài sản).
Mức độ sử dụng đòn bẩy kinh doanh của doanh nghiệp được thể hiện ở tỷ
trọng chi phí cố định kinh doanh trong tổng chi phí sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp. Một doanh nghiệp có tỷ trọng chi phí cố định kinh doanh ở mức
cao thể hiện doanh nghiệp có đòn bẩy kinh doanh lớn và ngược lại.
Một doanh nghiệp có đòn bẩy kinh doanh cao thì chỉ cần một sự thay đổi
nhỏ của doanh thu (hoặc sản lượng hàng hoá tiêu thụ), có thể dẫn đến sự thay
đổi lớn hơn về lợi nhuận trước lãi vay và thuế của doanh nghiệp. Điều đó có
nghĩa là lợi nhuận trước lãi vay và thuế của doanh nghiệp rất nhạy cảm với mức
độ sử dụng chi phí cố định kinh doanh trong mối quan hệ với chi phí biến đổi và
quy mô kinh doanh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, sử dụng đòn bẩy kinh doanh
như sử dụng con dao hai lưỡi. Doanh nghiệp có đòn bẩy kinh doanh lớn có khả
năng gia tăng nhanh lợi nhuận trước lãi vay và thuế, nhưng cũng ẩn chứa rủi ro
kinh doanh lớn.
b) Mức độ ảnh hưởng của đòn bẩy kinh doanh