ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ

MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

MÔN LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

BÁO CÁO BÀI TẬP NHỎ
TRÊN CƠ SỞ SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG (1930 - 1945), LÀM RÕ QUÁ TRÌNH
ĐẢNG TỪNG BƯỚC HOÀN CHỈNH ĐƯỜNG LỐI CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG
DÂN TỘC
 I. CHỦ TRƯƠNG CỦA ĐẢNG TRONG NHỮNG NĂM (1930 - 1935):

2.Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ Nhất (3-1935):

2.1. Bối cảnh

Kế thừa sau sự sụp đổ của Xô viết Nghệ - Tĩnh, chủ nghĩa thực dân Pháp tăng cường
các biện pháp khủng bố và đàn áp nhằm mục đích triệt tiêu hoàn toàn phong trào cách
mạng và Đảng Cộng sản Đông Dương. Hàng nghìn chiến sĩ cách mạng đã bị sát hại hoặc bị
giam cầm, đặc biệt tại Bắc Kỳ, trong vòng hai năm 1930 - 1931, chính quyền thực dân
cùng với các phụ tá đã tổ chức 21 phiên tòa xét xử 1.094 vụ án, bao gồm 64 án tử hình, 114
án phạt nặng và 420 án lưu đày. Vào tháng 5-1933, tại Sài Gòn, một phiên tòa khác đã kết
án tử hình 8 người, chung thân 19 người và từ 5 đến 20 năm tù cho gần 100 người khác.

Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: “Biến cái rủi thành cái may, các đồng chí ta đã lợi dụng
những ngày tháng ở tù để hội họp và học tập lý luận. Một lần nữa, việc đó lại chứng tỏ rằng
chính sách khủng bố cực kỳ dã man của kẻ thù chẳng những không ngăn trở được bước
tiến của cách mạng, mà trái lại nó đã trở nên một thứ lửa thử vàng, nó rèn luyện cho người
cách mạng càng thêm cứng rắn. Mà kết quả là cách mạng đã thắng, đế quốc đã thua” 1. Các
đảng viên đã thoát khỏi sự bắt giữ của địch, kiên định với sự bảo vệ và ủng hộ của nhân
dân cách mạng, hoạt động bí mật để tái lập tổ chức của Đảng, củng cố và mở rộng phong
trào nhân dân. Quốc tế Cộng sản cùng các Đảng Cộng sản ở Trung Quốc, Liên Xô, Pháp,
Thái Lan,... đã nhiệt tình hỗ trợ cho cộng sản Đông Dương. Năm 1932, theo chỉ đạo của
Quốc tế Cộng sản, Lê Hồng Phong và một số đảng viên khác, cả trong và ngoài nước, đã
thành lập Ban lãnh đạo Trung ương của Đảng. Vào tháng 6-1932, Chương trình hành động
của Đảng và các chương trình hành động của các tổ chức nhân dân được công bố. Chương
trình hành động của Đảng nhấn mạnh rằng con đường duy nhất giải phóng nhân dân Đông
Dương là qua con đường đấu tranh vũ trang của nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Để lãnh đạo nhân dân đấu tranh phù hợp với điều kiện lịch sử mới, Chương trình hành
động của Đảng đề xuất các yêu cầu cụ thể: (1) Đòi hỏi quyền tự do tổ chức, xuất bản, ngôn
luận, hội họp, đi lại. (2) Xóa bỏ các luật pháp đặc biệt áp dụng cho người bản địa, trả tự do
cho tù nhân chính trị, loại bỏ ngay lập tức chính sách đàn áp, giải tán các hội đồng xét xử
đặc biệt. (3) Bãi bỏ thuế cá nhân và các loại thuế không công bằng khác. (4) Chấm dứt độc
quyền muối, rượu, thuốc phiện.

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ I của Đảng Cộng sản Đông Dương đã được tổ chức
tại phố Quan Công - Ma Cao (Trung Quốc) từ ngày 27 đến 31-3-1935. Đại hội có sự tham
gia của 13 đại biểu đến từ các đảng bộ trong nước và các tổ chức Đảng ở nước ngoài, trong
đó có hai đại biểu từ Đảng bộ Bắc Kỳ, hai từ Đảng bộ Trung Kỳ, ba từ Đảng bộ Nam Đông
Dương, một từ Đảng bộ Lào, và ba đại biểu cho các đảng viên hoạt động ở Thái Lan, cùng
hai đại biểu từ Ban Chỉ huy ở nước ngoài. Trong thời gian này, sau khi thoát khỏi nhà tù
của Anh ở Hương Cảng, Nguyễn Ái Quốc đã đến Liên Xô và tham gia khóa học tại Trường
Quốc tế Lênin - dành cho cán bộ lãnh đạo của các đảng cộng sản và công nhân châu Âu và
Bắc Mỹ. Lê Hồng Phong, người đứng đầu Ban Chỉ huy ở nước ngoài của Đảng cùng với
1
Hồ Chí Minh: Toàn tập, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tr.12, 402.
Nguyễn Thị Minh Khai và Hoàng Văn Nọn, đã đến Mátxcơva tham dự Đại hội lần thứ VII
của Quốc tế Cộng sản.
 2.2 Nội dung

Đại hội khẳng định việc phục hồi tổ chức của Đảng là một bước tiến lớn. Các cuộc đấu
tranh dưới sự dẫn dắt của Đảng trong vài năm qua đã đạt được những thành công ở mức độ
khác nhau, khích lệ tinh thần đấu tranh của nhân dân công nông. Tuy nhiên, tổ chức của
Đảng chưa hoàn toàn thống nhất, sự liên kết giữa các cấp bộ chưa thực sự mạch lạc, và tổ
chức cơ sở của Đảng chưa được mở rộng mạnh mẽ tại các khu vực công nghiệp. Đại hội đã
xác định ba nhiệm vụ chính cho toàn Đảng trong thời gian tới: (1) Củng cố và mở rộng
Đảng, tăng cường lực lượng Đảng vào các nhà máy, đồn điền, mỏ khai thác, đường sá quan
trọng, biến mỗi nhà máy thành một pháo đài của Đảng; đồng thời, kêu gọi nông dân và trí
thức cách mạng đã qua thử thách tham gia Đảng. Chú trọng đưa đảng viên ưu tú từ công
nhân vào các vị trí lãnh đạo của Đảng. Để đảm bảo thống nhất tư tưởng và hành động, các
đảng bộ cần tăng cường phê bình và tự phê bình, chiến đấu chống "tả" khuynh và "hữu"
huynh2, duy trì kỷ luật Đảng. (2) Tăng cường vận động thu hút quần chúng. " Đảng mạnh
là căn cứ vào ảnh hưởng và thế lực của Đảng trong quần chúng... muốn đưa cao trào cách
mạng mới lên tới trình độ cao, tới toàn quốc vũ trang bạo động, đánh đổ đế quốc phong
kiến, lập nên chính quyền Xôviết, thì trước hết cần phải thâu phục quảng đại quần chúng.
Thâu phục quảng đại quần chúng là một nhiệm vụ trung tâm, căn bản, cần kíp của Đảng
hiện thời"3. (3) Mở rộng hoạt động tuyên truyền chống đế quốc, chống chiến tranh, ủng hộ
Liên Xô, cứ điểm của cách mạng thế giới và ủng hộ cách mạng Trung Quốc...

Đại hội đã thông qua Nghị quyết chính trị của Đảng, các nghị quyết về vận động công
nhân, nông dân, thanh niên, phụ nữ, binh sĩ, về mặt trận chống đế, về lực lượng tự vệ, về
các dân tộc thiểu số... và Điều lệ của Đảng, điều lệ của các tổ chức quần chúng của Đảng.
Điều lệ mới của Đảng được Đại hội thông qua bao gồm các vấn đề về tên gọi, tôn chỉ của
Đảng, đảng viên, tổ chức đảng, dân chủ và kỷ luật của Đảng, tài chính, đoàn thể đảng,
thanh niên cộng sản.

Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đảng mới, gồm 13 ủy viên (nhưng chỉ có
12 người, còn một ủy viên khác từ Trung Kỳ sẽ được chỉ định sau). Ban Thường vụ gồm 5
người, với Lê Hồng Phong giữ chức Tổng Bí thư.
2.3 Nhận xét.

Đại hội đầu tiên của Đảng diễn ra trong bối cảnh có nhiều biến động quan trọng trên thế
giới và tại Đông Dương. Trên phạm vi toàn cầu, phong trào cộng sản và công nhân tiếp tục
phát triển, ủng hộ cuộc đấu tranh giành độc lập của các dân tộc thuộc địa. Các thành tựu vĩ
đại của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội tại Liên Xô đã có ảnh hưởng lớn đến phong
trào cách mạng tại các quốc gia thuộc địa. Các quốc gia tư bản đang trải qua một cuộc
khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng. Tại Đông Dương, phong trào đấu tranh của tầng lớp
công nhân đang dần hồi phục. Các tầng lớp nhân dân ở đô thị và nông thôn tham gia vào
cuộc đấu tranh với nhiều hình thức khác nhau.

Đại hội lần này nhằm mục tiêu xác định chiến lược cho giai đoạn đấu tranh mới, khi
Đảng đã được tái lập. Dựa trên đánh giá tình hình thế giới và trong nước, Đại hội đã xác
2
Đảng cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tập 5, tr.26-26
3
Đảng cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Sđd, NXB. Chính trị quốc gia, Hà Nội, tập 5, tr.26-26
định ba nhiệm vụ chính của toàn Đảng trong thời gian sắp tới là củng cố và mở rộng Đảng,
thu hút sự ủng hộ rộng rãi từ quần chúng, và chống lại chiến tranh đế quốc. Về mục tiêu
phát triển và củng cố Đảng, cần tập trung vào việc mở rộng Đảng tại các nhà máy, đồn
điền, mỏ khai thác, và các tuyến đường giao thông chính, biến mỗi đơn vị sản xuất thành
một pháo đài vững chắc của Đảng; đồng thời, kêu gọi nông dân và trí thức cách mạng đã
được kiểm chứng tham gia Đảng.

3. Tiểu kết (1930 - 1935):

Luận cương chính trị đã làm sáng tỏ và hoàn thiện nhiều quan điểm cốt lõi trong Cương
lĩnh chính trị. Dưới sự hướng dẫn của Quốc tế Cộng sản, Đảng đã được đổi tên thành Đảng
Cộng sản Đông Dương, nhằm mục tiêu thực hiện cách mạng trên toàn bán đảo. Dưới ảnh
hưởng của xu hướng tả khuynh trong Quốc tế Cộng sản, Luận cương đã ưu tiên việc lật đổ
chế độ phong kiến và loại trừ các thành phần không thuộc giai cấp vô sản khỏi lực lượng
cách mạng.

Đại hội lần thứ nhất của Đảng mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc, đánh dấu việc tái lập hệ
thống tổ chức của Đảng từ cấp Trung ương đến địa phương, từ trong nước đến ngoài nước;
và thống nhất các phong trào đấu tranh cách mạng của công nhân, nông dân và các tầng lớp
nhân dân dưới sự dẫn dắt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.