Chương 3

HỆ SỐ CO GIÃN
 Nội dung

1 2
Hệ số co giãn Các loại hệ số
theo giá co giãn khác

3 4
Ứng dụng
Chương 3: Hệ số co giãn Slide 2
 Hệ số co giãn
Hệ số co giãn của cầu (hoặc cung) là thước đo cho biết mức độ phản ứng của
lượng cầu (hoặc lượng cung) của một hàng hóa nhất định trước sự thay đổi của một
biến số khác.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 3

 Hệ số co giãn

Hệ số co giãn của cầu theo giá

Hệ số co giãn
theo giá
Hệ số co giãn của cung theo giá

Các loại hệ Hệ số co giãn của cầu theo giá chéo

số co giãn
khác Hệ số co giãn của cầu theo thu nhập

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 4

 1
HỆ SỐ CO GIÃN THEO GIÁ
 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Hệ số co giãn của cầu theo giá là thước đo cho biết mức độ phản
ứng của lượng cầu hàng hóa với sự thay đổi của giá, ceteris
paribus.

Thay đổi phần trăm của lượng cầu

Độ co giãn của ____________________________
=
cầu theo giá Thay đổi phần trăm của giá

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 6

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Đặc điểm
Không có đơn vị
Mang giá trị âm – phản ánh mối quan hệ ngược chiều
giữa giá và lượng cầu

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 8

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Cách tính
Co giãn khoảng (co giãn đoạn)
Là co giãn trên một đoạn hữu hạn nào đó của đường cầu.

Co giãn điểm
Là co giãn tại một điểm trên đường cầu

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 9

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Cách tính Co giãn khoảng

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 10

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Cách tính Co giãn khoảng

Phương pháp trung điểm:

Q1 – Q2 P1 – P2
EDP =
(Q1 + Q2)/2 (P1 + P2)/2

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 11

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Cách tính Co giãn điểm

dQ P
EDP = x
dP Q

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 12

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Sản phẩm Giá trị tuyệt đối của độ co giãn của cầu theo giá
Ví dụ Cầu co giãn

Kim loại 1,52

Đồ gỗ 1,25

Ô tô 1,14

Giao thông 1,03

Cầu không co giãn (ít co giãn)

Điện, nước 0,92

Dầu lửa 0,91

Hóa chất 0,89

Đồ uống 0,78

Thuốc lá 0,61

Thực phẩm 0,58

Quần áo 0,49

Sách, báo, tạp chí 0,34

Thịt 0,20

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 14

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Phân loại
Cầu co giãn
đơn vị
Cầu không
Cầu co giãn
co giãn

|EDP|

0 1 2 3 ∞
Cầu hoàn toàn Cầu hoàn toàn
không co giãn co giãn

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 15

 Mô tả hình dáng đường cầu trong các
tình huống trên?

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 16

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Phân loại Cầu hoàn toàn không co giãn
• EDP = 0
• Đường cầu song song
với trục tung.
• Chỉ có một lượng cầu
tương ứng với các mức
giá khác nhau.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 17

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Phân loại Cầu không co giãn
• EDP < 1
• Phần trăm thay đổi
lượng cầu nhỏ hơn
phần trăm thay đổi của
giá.
• Đường cầu dốc.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 18

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Phân loại Cầu co giãn đơn vị
• EDP = 1
• Phần trăm thay đổi
lượng cầu đúng bằng
phần trăm thay đổi của
giá.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 19

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Phân loại Cầu co giãn
• EDP > 1
• Phần trăm thay đổi
lượng cầu lớn hơn
phần trăm thay đổi của
giá.
• Đường cầu thoải.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 20

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Phân loại Cầu hoàn toàn co giãn
• EDP = ∞
• Đường cầu song song
với trục hoành.
• Tất cả các mức sản
lượng đều được bán ở
cùng một mức giá.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 21

 1.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá
Các nhân tố ảnh hưởng

Sự sẵn có của hàng hóa thay thế gần gũi

Định nghĩa thị trường
Hàng hóa thiết yếu và hàng hóa xa xỉ
Mức chi tiêu cho sản phẩm trong tổng chi tiêu
Thời gian

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 27

 1.2. Hệ số co giãn của cung theo giá
Hệ số co giãn của cung theo giá là thước đo không đơn vị đo độ
phản ứng của lượng cung hàng hóa với sự thay đổi của giá cả, với
điều kiện các yếu tố khác không đổi

Thay đổi phần trăm của lượng cung

Độ co giãn của ____________________________
=
cung theo giá Thay đổi phần trăm của giá

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 28

 1.2. Hệ số co giãn của cung theo giá
Phân loại
Cung co giãn
đơn vị
Cung không
Cung co giãn
co giãn

ESP

0 1 2 3 ∞
Cung hoàn Cung hoàn
toàn không co toàn co giãn
giãn

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 29

 1.2. Hệ số co giãn của cung theo giá
Phân loại

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 30

 1.2. Hệ số co giãn của cung theo giá

Hệ số co
giãn của
cung theo
giá dọc theo
đường cung

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 31

 1.2. Hệ số co giãn của cung theo giá
Các nhân tố ảnh hưởng

Sự sẵn có của yếu tố đầu vào

Khoảng thời gian khi giá thay đổi
Đặc tính của sản phẩm
Năng lực sản xuất dự phòng
Sự sẵn có của nguồn hàng dự trữ

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 32

 2
CÁC LOẠI HỆ SỐ CO GIÃN KHÁC
 Hãy tìm cách tính hệ số co giãn chéo của cầu
giữa hai hàng hóa ?

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 34

 2.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá chéo
Hệ số co giãn của cầu theo giá chéo là thước đo độ phản ứng của
lượng cầu hàng hóa với sự thay đổi giá của hàng hóa khác (hàng
hóa thay thế hoặc hàng hóa bổ sung), ceteris paribus.

Thay đổi phần trăm của lượng cầu

Độ co giãn của ____________________________
cầu theo giá chéo =
Thay đổi phần trăm của giá hàng
hóa thay thế hay bổ sung

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 35

 2.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá chéo
Phân loại

X và Y là hàng hóa thay thế EXY > 0

X và Y là hàng hóa bổ sung EXY < 0

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 37

 2.1. Hệ số co giãn của cầu theo giá chéo
Ví dụ: Cocacola và Pepsi
Độ co giãn Coca-Cola Pepsi
Co giãn cầu
-1,47 -1,55
theo giá

Co giãn chéo
0,52 0,64
của cầu

Co giãn cầu
0,58 1,38
theo thu nhập

Nguồn: F.Gasmi, J.J. Laffont, Q.Vuong – Journal of

Economics and Management Strategy, I (Summer 1992),
278 – 311.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 38

 2.2. Hệ số co giãn của cầu theo thu nhập
Hệ số co giãn của cầu theo thu nhập là thước đo độ phản ứng của
cầu với sự thay đổi của thu nhập, ceteris paribus.

Thay đổi phần trăm của lượng cầu

Độ co giãn của ____________________________
=
cầu theo thu
nhập Thay đổi phần trăm trong thu nhập

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 39

 3
ỨNG DỤNG HỆ SỐ CO GIÃN
VÀ PHÂN TÍCH CUNG CẦU
 3.1. Hệsố co giãncủacầutheogiá
vàphânchia thuế, trợcấp
Phân chia gánh nặng thuế
Gánh nặng thuế rơi chủ yếu vào bên có hệ số co giãn nhỏ hơn

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 42

 3.1. Hệsố co giãncủacầutheogiá
vàphânchia thuế, trợcấp
Phân chia trợ cấp
Bên có độ co giãn nhỏ hơn sẽ được hưởng trợ cấp nhiều hơn

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 43

 3.2. Hệsố co giãncủacầutheogiá
vàtổngdoanhthu
Độ co giãn trên đường cầu tuyến tính
• Dọc theo đường cầu tuyến tính,
độ dốc đường cầu không thay đổi
nhưng độ co giãn của cầu theo
giá thì có thay đổi.

• Cầu trở nên có giãn hơn tại các

mức giá cao hơn.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 44

 3.2. Hệsố co giãncủacầutheogiá
vàtổngdoanhthu
Quan hệ với tổng doanh thu / tổng chi tiêu

Tổng doanh thu (TR) của người

bán cũng chính là tổng chi tiêu của
người mua (TE), bằng giá hàng hóa
nhân với lượng hàng hóa trao đổi.

TE = P x Q

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 45

 3.2. Hệsố co giãncủacầutheogiá
vàtổngdoanhthu
Quan hệ với tổng doanh thu / tổng chi tiêu
Khi cầu không co giãn, mối quan hệ
giữa giá và doanh thu là mối quan hệ
thuận chiều.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 46

 3.2. Hệsố co giãncủacầutheogiá
vàtổngdoanhthu
Quan hệ với tổng doanh thu / tổng chi tiêu
Khi cầu co giãn, mối quan hệ giữa
giá và doanh thu là mối quan hệ
ngược.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 47

Hệsố co giãncủacầutheogiávàtổngdoanhthu
Quan hệ với tổng doanh thu / tổng chi tiêu
Khi cầu co giãn đơn vị, giá thay đổi
không làm thay đổi tổng doanh thu.

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 48

 Nếu đường cầu là tuyến tính, doanh thu sẽ biến động
như thế nào khi mức giá thay đổi từ thấp lên cao?

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 50

 3.2. Hệsố co giãncủacầutheogiá
vàtổngdoanhthu
Độ co giãn trên đường cầu tuyến tính

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 51

Phân tích tình huống
 1 Tại sao nhiều khi người nông dân lại buồn khi được mùa nông sản?

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 53

 2 Việc tăng cường chống buôn lậu ma túy sẽ ảnh hưởng
như thế nào đến các vụ phạm tội có liên quan đến ma túy?
Chương 3: Hệ số co giãn Slide 55
 THANK YOU!

Chương 3: Hệ số co giãn Slide 61