CHƯƠNG 3

ĐỘ CO GIÃN CỦA CUNG VÀ CẦU

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 1

Mục tiêu của chương

• Độ co giãn là gì?
• Độ co giãn của cầu theo giá là gì?
• Độ co giãn của cầu theo giá có liên hệ như thế nào với
đường cầu?
• Độ co giãn của cầu theo giá có liên hệ thế nào với doanh
thu?
• Độ co giãn của cung theo giá là gì?
• Độ co giãn của cung có liên hệ thế nào với đường cung?
• Độ co giãn của cầu theo thu nhập và theo giá chéo là gì?

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 2

 Khái niệm cơ bản: Độ co giãn đo lường một
Độ Co Giãn biến sẽ thay đổi bao nhiêu để phản ứng lại sự
thay đổi của một biến khác.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 3

  Độ co giãn của cầu theo giá đo lường mức độ
thay đổi của lượng cầu (QD) trước sự thay đổi
của giá (P).
 Nói cách khác, nó đo lường mức độ nhạy cảm
Độ Co Giãn của người mua trước sự thay đổi của giá.

Của Cầu % thay đổi của QD

Độ co giãn
Theo Giá của cầu theo =
giá % thay đổi của P

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 4

 Chúng ta sử dụng phương pháp
trung điểm để tính độ co giãn giữa hai điểm

Độ Co Giãn 𝐐𝟐 − 𝐐𝟏 P
𝐐 B
Của Cầu 𝐄𝐃 =
𝐏𝟐 − 𝐏 𝟏
P2
A
Theo Giá 𝐏
P1
D

Q2 Q1 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 5

Độ Co Giãn Của Cầu Theo Giá Tại Một
Điểm

P1
E = ax
D P
Q1
P1 A
Trong đó:
D
a là hệ số góc của hàm cầu:
QD = a.P + b Q1 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 6

 Độ co giãn của % ΔQD
cầu theo giá =
%ΔP
Độ Co Giãn
Của Cầu Vì lượng cầu và giá nghịch biến với
nhau nên độ co giãn của cầu theo giá luôn
Theo Giá luôn nhỏ hơn không.
Chúng ta sẽ sử dụng giá trị tuyệt đối
của độ co giãn của cầu theo giá để phân
tích.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 7

Những Yếu  Sự sẵn có của những hàng hóa thay thế gần gũi.
Tố Ảnh  Hàng hóa thiết yếu hay xa xỉ.

Hưởng Đến  Tỷ lệ % trong thu nhập dùng để chi tiêu cho sản
phẩm.
Độ Co Giãn  Định nghĩa thị trường hàng hóa theo nghĩa rộng
Cầu Theo hay hẹp.

Giá  Thời gian.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 8

 Độ co giãn của cầu theo giá phụ thuộc vào
Độ Co Giãn mức giá hiện tại của sản phẩm
Trên Đường P
Cầu Tuyến -b/a
E >1
Tính
E =1
-b/2a
E <1

b/2 b Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 9

 Sự Đa Dạng Của Đường
Cầu
• Các nhà kinh tế học phân loại đường cầu theo sự
co giãn của chúng.
• Độ co giãn của cầu theo giá có quan hệ chặt chẽ
với độ dốc của đường cầu.
• Đường cầu càng dốc thì càng ít co giãn.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 10

 Cầu hoàn toàn không co
giãn
 Người tiêu dùng hoàn toàn không phản ứng khi giá thay đổi
 Đường cầu thẳng đứng
P
D
% ΔQD
P1
ED = =0
%ΔP
P2

Q1 Q
Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 11
  Phản ứng của người tiêu dùng khi giá thay đổi khá
ít.

 Đường cầu khá dốc

Cầu co giãn P
D

ít (không co ED =
% ΔQD

%ΔP
<1
P1

giãn)
P2

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 12

  Phản ứng của người tiêu dùng khi giá thay đổi vừa
phải.

 Đường cầu dốc vừa phải

Cầu co giãn % ΔQD P1

đơn vị
ED = =1
%ΔP P2
D

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 13

  Phản ứng của người tiêu dùng khi giá thay đổi khá
cao.

 Đường cầu ít dốc.

P
Cầu co % ΔQD P1

giãn nhiều ED =
%ΔP
>1
P2 D

(co giãn)
Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 14

 Cầu co giãn hoàn toàn
 Phản ứng của người tiêu dùng khi giá thay đổi là vô cùng
 Đường cầu nằm ngang

P
% ΔQD
D
E =
D
=∞ P1
%ΔP

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 15

 Tổng TR = P x Q
Doanh • Khi giá tăng sẽ có hai tác động đến
doanh thu:
Thu và • Giá cao hơn làm cho doanh thu
Độ Co mỗi sản phẩm bán ra cao hơn.
• Nhưng sản lượng bán ra sẽ giảm
Giãn Cầu đi, làm cho doanh thu giảm đi.
• Do đó doanh thu tăng hay giảm sẽ
Theo Giá phụ thuộc vào tác động nào lớn hơn.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 16

Tổng Doanh Cầu co giãn ít (ED < 1) giá và doanh
thu đồng biến.
Thu và Độ
Cầu co giãn nhiều (ED > 1) giá và
Co Giãn Cầu doanh thu nghịch biến.
Theo Giá

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 17

 Tổng Doanh Thu và Độ Co
Giãn Cầu Theo Giá
P
Với đường
EP > 1
cầu tuyến tính thì
EP = 1
doanh thu đạt cực P1
EP < 1
đại khi cầu co giãn
đơn vị. Q1 Q
TR
TRmax

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu Q1 Q 18

  Độ co giãn của cung theo giá đo lường mức độ
thay đổi của lượng cung (QS) trước sự thay đổi
của giá (P).
 Nói cách khác, nó đo lường mức độ nhạy cảm
Độ Co Giãn của người bán trước sự thay đổi của giá.

Của Cung % thay đổi của QS

Độ co giãn
Theo Giá của cung =
theo giá % thay đổi của P

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 19

 Chúng ta sử dụng phương pháp trung
điểm để tính độ co giãn của cung giữa 2 điểm.

P S
𝐐𝟐 − 𝐐 𝟏
Độ co giãn của 𝐐 P2
𝐄 𝐒=
cung theo giá 𝐏𝟐 −𝐏𝟏 P1

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 20

Độ co giãn của cung tại một điểm

P
P1 S
E = cx
S

Q1 P1 A

Trong đó: c là hệ số góc của hàm cung:

QS = c.P + d
Q1 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 21

 % ΔQS
ES =
%ΔP
Độ Co Giãn Vì giá và lượng cung đồng biến nên độ
Của Cung co giãn của cung theo giá luôn có giá trị
Theo Giá dương.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 22

 Sự Đa Dạng Của Đường
Cung

• Các nhà kinh tế học phân loại đường

cung theo sự co giãn của chúng.
• Độ co giãn của cung theo giá có
quan hệ chặt chẽ với độ dốc của
đường cung.
• Đường cung càng dốc thì càng ít co
giãn.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 23

 Người bán hoàn toàn không
phản ứng khi giá thay đổi
Đường cung thẳng đứng
Cung hoàn
P
toàn không co % ΔQS
S

giãn ES =
%ΔP
=0
P1

P2

Q1 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 24

 • Phản ứng của người bán khi giá thay đổi
là khá ít.

• Đường cung khá dốc.

P S
Cung co giãn ít ES =
% ΔQS
<1
P2
(không co giãn) %ΔP
P1

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 25

 • Phản ứng của người bán khi giá thay đổi là
vừa phải.
• Đường cung dốc vừa phải.
Cung co giãn
đơn vị
P S
% ΔQ S

ES = =1 P2
%ΔP
P1

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 26

 • Phản ứng của người bán khi giá thay đổi là khá
cao
• Đường cung ít dốc

P
Cung co giãn S
P2
nhiều (Cung ES =
% ΔQS
>1
%ΔP
co giãn) P1

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 27

Cung co giãn • Phản ứng của người bán khi giá bán thay
đổi là vô cùng
hoàn toàn • Đường cung nằm ngang

P
% ΔQS S
E =S
=∞ P1
%ΔP

Q1 Q2 Q

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 28

 Độ co giãn của cầu theo thu nhập (EI)
đo lường sự thay đổi của Qd khi thu nhập của
người tiêu dùng thay đổi.
% ΔQD
Độ co giãn của EI =
%ΔI
cầu theo thu
nhập với hàng hóa thông thường, độ co giãn của
cầu theo thu nhập > 0.
Với hàng hóa thứ cấp, độ co giãn của cầu
theo thu nhập < 0.

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 29

 Độ co giãn của cầu theo giá chéo (EXY)
đo lường sự thay đổi của QD của một hàng
hóa khi giá của hàng hóa liên quan thay đổi.
Độ co giãn của EXY =
% ΔQXD

cầu theo giá % Δ PY

chéo Với sản phẩm thay thế, độ co giãn của cầu

theo giá chéo > 0
Với sản phẩm bổ sung, độ co giãn của cầu
theo giá chéo < 0

Chương 3: Độ co giãn của cung và cầu 30