Văn bản 1 : CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG(Nguyễn Dữ)

Phân tích nhân vật Vũ Nương

Người vợ thủy chung Mới về nhà chồng; biết Trương Sinh có tính
đa nghi nên nàng luôn giữ gìn khuôn phép.
Tiễn chồng đi lính, nàng dặn dò chồng những
lời thiết tha “ngày về … bình yên”
Xa chồng, nàng luôn nhớ mong, lấy bóng
mình tưởng tượng là chồng lúc dỗ con
Chồng nghi oan, nàng tìm mọi cách hàn gắn
tình cảm, không tự giải oan được nàng đành
tự tử để khẳng định là thủy chung
Sống ở thủy cung, nàng vẫn nặng tình với
Vũ Nương vừa đẹp người, vừa chồng con, quê hương, làng xóm
đẹp nết “tính tình thùy mị nết na,
lại thêm tư dung tốt đẹp” Thay chồng chăm sóc mẹ chồng chu đáo
Người con dâu Mẹ chồng ốm Lo chạy chữa thuốc thang
Vẻ đẹp của Vũ Nương
hiếu thảo
Lễ bái thần phật
Lấy lới ngọt ngào khuyên
lơn
Mẹ chồng mất, lo ma chay như với cha mẹ đẻ

Hết lòng yêu thương, nuôi dạy con trai nhỏ

Người mẹ yêu Chỉ bóng mình trên vách để dỗ dành con
thương con Bảo đó là cha để con không phải sống cảnh
thiếu thốn tình cha

Chồng nghi oan, chọn cái chết để bảo vệ nhân

phẩm
Người phụ nữ Không trở về dương gian vì muốn giữ lời hứa
trọng danh dự với Linh Phi, coi trọng nghĩa tình với ân nhân
của mình
 Vũ Nương phải tự bươn chải nuôi gia đình, lo giải quyết mọi
Khi Trương Sinh
việc từ lớn tới nhỏ
đi lính
Nàng phải sống trong cảnh cô đơn, nhớ nhung, lo lắng, mòn mỏi
Vũ Nương có số phận
Nàng phải chịu oan khuất: Nỗi oan xuất phát từ lời bé Đản nói về
khổ đau, bất hạnh cái bóng (…), Vũ Nương bị chồng la mắng, đánh đập và đuổi đi.
Lúc Trương Sinh

trở về
Là hành động quyết liệt cuối cùng để bảo toàn
danh dự.
Nàng phải chết bi thảm:
Nói lên nỗi khổ đau, bế tắc tột cùng.
Cái chết của Vũ Nương
Lên án xã hội trọng nam khinh nữ bất công, tố cáo
chiến tranh phi nghĩa.

Vũ Nương được giải oan: Trương Sinh biết vợ bị oan khi con nói về
Khi Vũ Nương
chiếc bóng; theo lời dặn dò của vợ, Trương Sinh đã lập đàn giải oan
ở thủy cung cho Vũ Nương.

Nàng sống ở thủy cung vẫn không hạnh phúc, vẫn không nguôi nỗi

* Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Dữ Cảm thông trước số phận đau khổ của người phụ nữ trong xã hội cũ.

Ca ngợi vẻ đẹp hình thức, tâm hồn người phụ nữ.

Lên án chiến tranh, phê phán xã hội nam quyền.

* Nghệ thuật xây dựng nhân vật Vũ Nương: Tình huống truyện độc đáo; Khắc họa nhân vật từ lời nói, hành động để tả nội tâm; Sử dụng yếu tố kỳ ảo đan xen hiện
thực.
 Văn bản 2 : HOÀNG LÊ NHẤT THỐNG CHÍ - Hồi 14 (Ngô Gia Văn Phái)
Luôn hành động xông xáo, nhanh gọn, có chủ đích và rất quả quyết

Không nao núng khi nghe tin giặc chiếm Thăng Long “định cầm quân đi ngay”
Hành động mạnh mẽ quyết
liệt Trong vòng hơn một tháng làm được nhiều việc lớn Lên ngôi hoàng đế

Đại phá giặc Thanh

Sáng suốt trong việc lên ngôi hoàng đế: Tình thế khẩn cấp, quyết định lên ngôi để chính danh vị,
thống nhất nội bộ, hội tụ anh tài…

Hình Trí tuệ sáng suốt

Sáng suốt trong việc nhận định tình hình địch – ta.
tượng nhạy bén Khẳng định quyền độc lập của ta:
Lời phủ dụ quân lính ở Nghệ An
QUANG “đất nào sao ấy…phân biệt rõ ràng”.
TRUNG Lên án hành động xâm lăng của giặc:

“người phương Bắc…trung dạ ắt khá”

Nhắc lại truyền thống đánh giặc của cha ông

“Trưng Nữ Vương, Đinh Tiên Hoàng…”

Hiểu việc rút quân của tướng Sở và Lân,
Sáng suốt trong việc xét đoán bề tôi
không trách phạt họ
Tầm nhìn xa Cách xử trí với các tướng sĩ ở Tam Điệp
Đánh giá cao Ngô Thì Nhậm sử dụng như vị quân sư.
trông rộng Mới khởi binh đã chắc chiến thắng
“phương lược đã có tính sẵn”
Tính đến cả thời hậu chiến
“chẳng qua mươi ngày…”
Tổ chức chiến lược thần tốc, bí mật, bất ngờ;
Khôn khéo giao hảo với nhà Thanh
Tài thao lược hơn người
hành quân liên tục mà vẫn giữ quân đội chỉnh tề.
Kế hoạch 10 năm nữa “…nuôi dưỡng
lực lượng…”để ổn định hoàn bình lâu
dài.

Nắm quyền tổng chỉ huy, thân chinh cầm quân ra trận oai phong lẫm
Hình ảnh lẫm liệt trong chiến trận
liệt, lãnh đạo tài tình đánh thắng.