Professional Documents
Culture Documents
a. Khái niệm
Thuế xuất khẩu, nhập khẩu là sắc thuế đánh vào hàng hóa
xuất khẩu, nhập khẩu trên phạm vi lãnh thổ quốc gia.
b. Đặc điểm
• Là các loại thuế gián thu.
• Chịu ảnh hưởng trực tiếp của các yếu tố quốc tế như: sự
biến động kinh tế TG, xu hướng tự do hóa thương mại,
bảo hộ mậu dịch,…
Tham khảo:
Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13,
ngày 06/4/2016;
Luật quản lý thuế số 38/2019/QH14 ngày 13/06/2019;
Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016: Quy định chi
tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật thuế XK, thuế NK;
Phạm vi áp dụng
1. Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua cửa khẩu, biên
giới Việt Nam.
2. Hàng hóa xuất khẩu từ thị trường trong nước vào
khu phi thuế quan, hàng hóa nhập khẩu từ khu phi
thuế quan vào thị trường trong nước
3. Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ
4. Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp
thực hiện quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu, quyền
phân phối
4. Kho bảo thuế : là kho của chủ hàng dùng để chứa hàng hóa nhập
khẩu đã được thông quan nhưng chưa nộp thuế.
5. Quá cảnh là việc chuyển hàng hóa, phương tiện vận tải từ một nước
qua cửa khẩu vào lãnh thổ Việt Nam đến một nước khác hoặc trở về
nước đó.
6. Chuyển cửa khẩu là việc chuyển hàng hóa, phương tiện vận tải
đang chịu sự kiểm tra, giám sát hải quan từ cửa khẩu này tới cửa khẩu
khác; từ một cửa khẩu tới một địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài
cửa khẩu hoặc ngược lại; từ địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa
khẩu này đến địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa khẩu khác.
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
Các trường hợp không thuộc đối tượng chịu
thuế XK, thuế NK
Nguyên tắc: HH đi qua cửa khẩu, biên giới, lãnh thổ Việt Nam mà
không tiêu dùng tại Việt Nam và HH không mang tính thương mại
Qui định hiện hành ở Việt Nam:
1. HH quá cảnh, chuyển khẩu, trung chuyển
2. HH viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại
3. HH XK từ khu phi thuế quan ra nước ngoài; HH nhập khẩu từ nước
ngoài vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan;
HH chuyển từ khu phi thuế quan này sang khu phi thuế quan khác
4. HH là phần dầu khí được dùng để trả thuế tài nguyên cho Nhà nước
khi xuất khẩu
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
Tại sao không phải chịu thuế?
Nguyên tắc: Chủ thể có hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, tài
sản thuộc đối tượng chịu thuế XK, thuế NK có nghĩa vụ phải nộp
thuế cho Nhà nước
Qui định của Việt Nam:
1.Chủ hàng hoá XK, NK
3.Người xuất cảnh, nhập cảnh có HH xuất khẩu, nhập khẩu, gửi
Đại lý làm thủ tục hải quan được người nộp thuế ủy quyền nộp thuế;
Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bưu chính, dịch vụ chuyển phát nhanh
quốc tế nộp thuế thay cho người nộp thuế;
Tổ chức tín dụng hoặc tổ chức khác hoạt động theo quy định của Luật các
tổ chức tín dụng bảo lãnh, nộp thuế thay cho người nộp thuế;
Người được chủ hàng hóa ủy quyền trong trường hợp hàng hóa là quà
biếu, quà tặng của cá nhân; hành lý gửi trước, gửi sau chuyến đi của người
xuất cảnh, nhập cảnh;
Chi nhánh của doanh nghiệp được ủy quyền nộp thuế thay cho DN;
Người khác được ủy quyền nộp thuế thay cho người nộp thuế theo quy
định của pháp luật
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
Trường hợp khác
Người thu mua, vận chuyển hàng hóa trong định mức
miễn thuế của cư dân biên giới nhưng không sử dụng cho
sản xuất, tiêu dùng mà đem bán tại thị trường trong nước
và thương nhân nước ngoài được phép kinh doanh hàng hóa
xuất khẩu, nhập khẩu ở chợ biên giới theo quy định của PL.
Người có hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thuộc đối tượng
không chịu thuế, miễn thuế nhưng sau đó có sự thay đổi
và chuyển sang đối tượng chịu thuế theo quy định của
pháp luật .
Các
Trị giá Các khoản tiền người
Giá mua trên khoản
giao dịch mua phải trả chưa tính
= hóa đơn + + điều
(trị giá vào trong giá mua trên
thương mại chỉnh
tính thuế) hóa đơn (nếu có)
(nếu có)
Điều kiện:
+ Người mua không bị hạn chế quyền định đoạt, sử
dụng HH (hoặc có một số hạn chế nhưng không ảnh hưởng
đến giá thực thanh toán của HH đó)
+ Giá cả, hoặc việc bán hàng không phụ thuộc vào
những ĐK dẫn đến việc không xác định được TGTT của HH
+ Sau khi bán, chuyển nhượng, sử dụng HH NK, người
mua không phải trả thêm bất kỳ khoản tiền nào từ số tiền thu
được từ việc định đoạt HH NK mang lại (không kể các khoản
phải cộng theo qui định)
+ Người mua và người bán không có MQH đặc biệt.
Nếu có thì MQH đó không ảnh hưởng đến trị giá giao dịch
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
PHƯƠNG PHÁP TRỊ GIÁ GIAO DỊCH
Phương pháp tính:
Trị giá tính thuế bao gồm các khoản:
+ Giá mua ghi trên hoá đơn: nếu giá mua trên hoá
đơn bao gồm các khoản giảm giá thì được trừ các khoản
giảm giá, với ĐK:
• Phải được lập thành văn bản trước khi xếp
hàng lên phương tiện vận chuyển
• Có chứng từ, số liệu hợp pháp
* PP 3: Phương pháp trị giá giao dịch của hàng hóa nhập khẩu
tương tự
- HH NK tương tự là những hàng hóa mặc dù không giống nhau về
mọi phương diện nhưng có các đặc trưng cơ bản giống nhau: Được
làm từ các nguyên liệu, vật liệu tương đương, có cùng phương pháp
chế tạo; có cùng chức năng, mục đích sử dụng;...
- Trường hợp áp dụng:
- Điều kiện của lô hàng nhập khẩu tương tự được lựa chọn: tương tự
như trong phương pháp trị giá giao dịch của hàng hóa nhập khẩu
giống hệt
* Đối với HH XK, NK chưa có giá chính thức tại thời điểm đăng
ký tờ khai hải quan, trị giá hải quan là giá tạm tính do người
khai hải quan khai báo trên cơ sở các chứng từ, tài liệu liên
quan và có sẵn tại thời điểm xác định
* Đối với hàng hóa nhập khẩu đã sử dụng tại Việt Nam, có thay
đổi mục đích sử dụng so với mục đích đã được xác định thuộc
đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế:
- Hàng hóa nhập khẩu là ô tô, mô tô
- Hàng hóa nhập khẩu khác
* ....
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
Giá tính thuế hàng NK - TH đặc biệt
Nguyên tắc xây dựng biểu thuế xuất khẩu, nhập khẩu:
Đơn giản, minh bạch, thuận lợi
theo khu vực thị trường, theo các cam kết của Việt Nam
khi tham gia các liên kết kinh tế, thương mại (WTO,
AFTA,...) và theo các hiệp định thương mại về đối xử tối
huệ quốc mà Nhà nước đã ký kết.
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
Các loại thuế suất thuế NK
Ngoài việc chịu thuế theo thuế suất qui định trên, hàng NK
bị áp dụng thuế chống bán phá giá, thuế chống trợ cấp,
thuế chống phân biệt đối xử, thuế để tự vệ nếu:
Hàng được NK quá mức vào VN với giá bán thấp do
được bán phá giá
Hàng đưược NK quá mức vào VN với giá thấp do được
trợ cấp của nước XK
Hàng NK có xuất xứ từ nước có sự phân biệt đối xử đối
với hàng hoá XK của VN
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
2.2.2.2. Đối với hàng hóa áp dụng phương pháp
tính thuế tuyệt đối
tờ khai hải quan (tờ khai hàng hóa xuất khẩu, nhập
khẩu)
Đăng ký tờ khai HQ: phương thức điện tử
Thời Điểm tính thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu là thời
điểm đăng ký tờ khai hải quan.
Đối với hàng hóa XK, NK thuộc đối tượng không chịu
thuế, miễn thuế XK, thuế NK hoặc áp dụng thuế suất, mức
thuế tuyệt đối trong hạn ngạch thuế quan nhưng được thay
đổi về đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, áp dụng thuế
suất, mức thuế tuyệt đối trong hạn ngạch thuế quan theo
quy định của pháp luật thì thời điểm tính thuế là thời điểm
đăng ký tờ khai hải quan mới.
Người nộp thuế được áp dụng chế độ ưu tiên chậm nhất vào ngày
thứ mười của tháng kế tiếp.
TH được tổ chức tín dụng bảo lãnh: được thông quan hoặc giải
phóng hàng hóa nhưng phải nộp tiền chậm nộp kể từ ngày được
thông quan hoặc giải phóng hàng hóa đến ngày nộp thuế. Thời hạn
bảo lãnh tối đa là 30 ngày, kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan.
Trường hợp đã hết thời hạn bảo lãnh mà NNT chưa nộp thuế và tiền
chậm nộp thì tổ chức bảo lãnh có trách nhiệm nộp đủ thuế và tiền
chậm nộp thay cho người nộp thuế.
a. Miễn thuế
b. Giảm thuế
c. Hoàn thuế
Các trường hợp được miễn thuế xuất khẩu, nhập khẩu:
-Tài sản di chuyển, quà biếu, quà tặng trong định mức của tổ chức,
cá nhân nước ngoài cho tổ chức, cá nhân Việt Nam hoặc ngược lại
-HH mua bán, trao đổi qua biên giới của cư dân biên giới thuộc
Danh mục HH để phục vụ cho SX, tiêu dùng của cư dân biên giới
(Bộ Công Thương công bố trong định mức quy định)
-HH được miễn thuế XK, thuế NK theo điều ước quốc tế mà Việt
Nam là thành viên;
-HH có trị giá hoặc có số tiền thuế phải nộp dưới mức tối thiểu
-Nguyên liệu, vật tư, linh kiện NK để gia công sản phẩm XK; sản phẩm
hoàn chỉnh NK để gắn vào sản phẩm gia công XK
-Nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất hàng hóa XK
-HH sản xuất, gia công, tái chế, lắp ráp tại khu phi thuế quan không sử
dụng nguyên liệu, linh kiện NK từ nước ngoài khi NK vào thị trường
trong nước.
-HH tạm nhập, tái xuất hoặc tạm xuất, tái nhập trong thời hạn nhất định
-HH không nhằm mục đích thương mại gồm: hàng mẫu; ảnh, phim, mô
hình thay thế cho hàng mẫu; ấn phẩm quảng cáo số lượng nhỏ
-HH NK để tạo TSCĐ của đối tượng được hưởng ưu đãi đầu tư
theo quy định của pháp luật về đầu tư
-Giống cây trồng; giống vật nuôi; phân bón, thuốc bảo vệ thực vật
trong nước chưa SX được, cần thiết NK theo quy định của cơ quan
QLNN có thẩm quyền
-Nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa SX được NK để
SX của dự án đầu tư thuộc danh mục ngành, nghề đặc biệt ưu đãi
đầu tư hoặc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn
theo QĐ của pháp luật về đầu tư, DN công nghệ cao, DN khoa học
và công nghệ, tổ chức khoa học và công nghệ được miễn thuế NK
trong thời hạn 05 năm, kể từ khi bắt đầu sản xuất.
-Nguyên liệu, vật tư, linh kiện NK trong nước chưa SX được của dự
án đầu tư để sản xuất, lắp ráp trang thiết bị y tế được ưu tiên nghiên
cứu, chế tạo được miễn thuế NK trong thời hạn 05 năm, kể từ khi bắt
đầu SX.
-HH NK để phục vụ hoạt động dầu khí
-Dự án, cơ sở đóng tàu thuộc danh mục ngành, nghề ưu đãi theo quy
nước chưa SX được, tài liệu, sách báo khoa học chuyên dùng sử
dụng trực tiếp cho nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, phát
triển hoạt động ươm tạo công nghệ, ươm tạo DN khoa học và công
nghệ, đổi mới công nghệ.
-HH NK chuyên dùng phục vụ trực tiếp cho an ninh, quốc phòng
-HH XK, NK để phục vụ bảo đảm an sinh xã hội, khắc phục hậu quả
thiên tai, thảm họa, dịch bệnh và các trường hợp đặc biệt khác.
TS. Lê Hà Trang - Khoa Tài chính Ngân hàng
Lưu ý đối với hàng NK để gia công hàng XK
dọa gây ra thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất trong nước
hoặc ngăn cản sự hình thành của ngành sản xuất trong
nước.
•Thuế chống bán phá giá chỉ được áp dụng ở mức độ cần
thiết, hợp lý nhằm ngăn ngừa hoặc hạn chế thiệt hại đáng
kể cho ngành sản xuất trong nước.
•Việc áp dụng thuế chống bán phá giá được thực hiện khi
đã tiến hành điều tra và phải căn cứ vào kết luận điều tra
theo quy định của pháp luật.
•Thuế chống bán phá giá được áp dụng đối với hàng hóa
bán phá giá vào Việt Nam.
•Việc áp dụng thuế chống bán phá giá không được gây
•Hàng hóa nhập khẩu được xác định có trợ cấp theo
quy định pháp luật.
•Hàng hóa nhập khẩu là nguyên nhân gây ra hoặc đe
dọa gây ra thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất trong
nước hoặc ngăn cản sự hình thành của ngành sản xuất
trong nước.
•Thuế chống trợ cấp chỉ được áp dụng ở mức độ cần thiết, hợp
lý nhằm ngăn ngừa hoặc hạn chế thiệt hại đáng kể cho ngành
sản xuất trong nước.
•Việc áp dụng thuế chống trợ cấp được thực hiện khi đã tiến
hành điều tra và phải căn cứ vào kết luận điều tra theo quy
định của pháp luật.
•Thuế chống trợ cấp được áp dụng đối với hàng hóa được trợ
•Khối lượng, số lượng hoặc trị giá HH NK gia tăng đột biến
một cách tuyệt đối hoặc tương đối so với khối lượng, số lượng
hoặc trị giá của HH tương tự hoặc HH cạnh tranh trực tiếp
được SX trong nước.
•Việc gia tăng khối lượng, số lượng hoặc trị giá HH NK gây ra