CHƯƠNG 4

KẾ TOÁN HOẠT
ĐỘNG KHÁC VÀ XÁC
ĐỊNH KQKD
9/24/2023 1
 MỤC TIÊU
Sau khi học xong chương này, người học có thể:
 Trình bày được những vấn đề cơ bản liên quan đến
hoạt động khác và xác định KQKD trong DN, bao gồm
khái niệm, ghi nhận, đánh giá và trình bày trên BCTC
 Vận dụng được các TK thích hợp trong việc xử lý các
giao dịch liện quan đến hoạt động khác và xác định
KQKD trong DN
 Tổ chức thực hiện được các chứng từ, sổ kế toán liên
quan đến thu nhập khác, chi phí khác và xác định KQKD

9/24/2023 2
 CÁC VĂN BẢN PHÁP QUY

1 VAS 01- Chuẩn mực chung

2 VAS 14- Doanh thu và thu nhập khác

3 VAS 21- Trình bày BCTC

9/24/2023 3
NỘI DUNG

 Kế toán hoạt động khác

 Kế toán xác định KQKD

9/24/2023 4
KẾ TOÁN HOẠT ĐỘNG KHÁC

 Khái niệm
 Nguyên tắc kế toán
 Tài khoản sử dụng
 Phương pháp hạch toán

9/24/2023 5
KHÁI NIỆM
Hoạt động khác

là những hoạt động ngoài hoạt động sxkd

thông thường, phát sinh không thường
xuyên

9/24/2023 6
KHÁI NIỆM
Hoạt động khác
Ví dụ
₋ Bán TSCĐ
₋ Bị phạt do vi phạm pháp luật/vi phạm hợp
đồng
₋ Được phạt đối tác do đối tác vi phạm hợp
đồng
₋ ....

9/24/2023 7
KHÁI NIỆM

Thu nhập khác

Các khoản lợi ích kinh tế thu được từ các hoạt
động ngoài hoạt động sản xuất, kinh doanh
thông thường của DN

9/24/2023 8
KHÁI NIỆM
 Thu nhập khác bao gồm:
₋Thu nhập từ nhượng bán, thanh lý TSCĐ
₋ Chênh lệch lãi do đánh giá lại vật tư, hàng hóa, TSCĐ
đưa đi góp vốn liên doanh, đầu tư vào công ty liên kết,
đầu tư dài hạn khác
₋ Các khoản thuế phải nộp khi bán hàng hóa, cung cấp DV
nhưng sau đó được giảm, được hoàn (thuế XK được
hoàn, thuế GTGT, TTĐB, BVMT phải nộp nhưng sau đó
được giảm)
₋ Thu tiền được phạt do khách hàng vi phạm hợp đồng
₋ Thu tiền bồi thường của bên thứ ba để bù đắp cho tài
sản bị tổn thất (VD: tiền bảo hiểm được bồi thường, tiền
đền bù di dời cơ sở kinh doanh…)
9/24/2023 10
KHÁI NIỆM
 Thu nhập khác bao gồm:
₋Thu các khoản nợ khó đòi đã xử lý xóa sổ
₋ Thu các khoản nợ phải trả không xác định được
chủ;
₋ Thu nhập quà biếu, quà tặng bằng tiền, hiện vật của
các tổ chức, cá nhân tặng cho doanh nghiệp;
₋ Giá trị số hàng khuyến mại không phải trả lại;
₋ Các khoản thu nhập khác ngoài các khoản nêu
trên...

9/24/2023 11
 NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN
Khi có khả năng chắc chắn thu được các khoản tiền
phạt vi phạm hợp đồng, kế toán phải xét bản chất của
khoản tiền phạt để kế toán phù hợp với từng trường
hợp cụ thể theo nguyên tắc:
Đối với bên bán Đối với bên mua
Các khoản tiền vi Các khoản tiền phạt về bản chất là
phạm hợp đồng thu giảm giá hàng mua, làm giảm khoản
được từ bên mua nằm thanh toán cho người bán được
ngoài giá trị hợp đồng hạch toán giảm giá trị tài sản và
được ghi nhận là thu khoản thanh toán (không hạch
nhập khác toán vào thu nhập khác) trừ khi TS
đã được thanh lý, nhượng bán.
9/24/2023 12
 TH1: NGƯỜI BÁN PHẠT NGƯỜI MUA DO TRẢ TIỀN CHẬM

 NGƯỜI BÁN: NỢ 111/CÓ 711

TH2: NGƯỜI MUA ĐƯỢC PHẠT NGƯỜI BÁN:  GHI GIẢM

GIÁ TRỊ TS HOẶC TÍNH VÀO THU NHẬP KHÁC

TH 2.1. NẾU HÀNG CHƯA BÁN

 KHI MUA: NỢ 156/C331: 100

 KHI ĐƯỢC PHẠT: NỢ 331/CÓ 156: 10

TH 2.2 NẾU HÀNG ĐÃ BÁN RA NGOÀI

 KHI MUA: NỢ 156/CÓ 331: 100

 KHI HÀNG BÁN RA NGOÀI: NỢ 632/CÓ 156: 100

 KHI ĐƯỢC PHẠT: NỢ 331/CÓ 711: 10

9/24/2023 13
 CP SXKD: 6XX
CP KHÁC: 811
KHÁI NIỆM

Chi phí khác

Các khoản chi phí phát sinh do các sự kiện hay

các nghiệp vụ riêng biệt với hoạt động thông
thường của các doanh nghiệp.

9/24/2023 14
KHÁI NIỆM
Chi phí khác bao gồm:
- Chi phí thanh lý, nhượng bán TSCĐ
- GTCL của TSCĐ thanh lý, nhượng bán (nếu có);
- Chênh lệch lỗ do đánh giá lại vật tư, hàng hoá, TSCĐ
đưa đi góp vốn vào công ty con, công ty liên doanh, đầu
tư vào công ty liên kết, đầu tư dài hạn khác;
- Tiền phạt phải trả do vi phạm hợp đồng kinh tế, phạt
hành chính;
- Các khoản chi phí khác.

9/24/2023 15
NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN
 Các khoản chi phí tính
thuế TNDN KHÔNG đúng
quy định của Luật thuế
nhưng có đầy đủ hóa đơn
chứng từ và đã hạch toán
đúng theo Chế độ kế toán
thì không được ghi giảm chi
phí kế toán mà chỉ điều
chỉnh trong quyết toán thuế
TNDN để làm tăng số thuế
TNDN phải nộp

9/24/2023 16
 KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KHÁC

Kết quả hoạt động khác là số chênh lệch giữa

thu nhập khác với các khoản chi phí khác

Kết quả = Thu - Chi phí

hoạt động nhập khác
khác khác

+: LÃI
-: LỖ
9/24/2023 19
TK SỬ DỤNG

TK 711 – Thu nhập khác

TK 811 – Chi phí khác

9/24/2023 20
 TÀI KHOẢN SỬ DỤNG

TÀI KHOẢN 711

Bên Nợ Bên Có
• Kết chuyển thu nhập • Các khoản thu nhập
khác để xác định kết quả khác phát sinh trong kỳ
kinh doanh

Không có số dư cuối kỳ

9/24/2023 21
 TÀI KHOẢN SỬ DỤNG

TÀI KHOẢN 811

Bên Nợ Bên Có
• Các khoản chi phí khác • Kết chuyển chi phí khác
phát sinh trong kỳ để xác định kết quả kinh
doanh

Không có số dư cuối kỳ

9/24/2023 22
PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN THU NHẬP KHÁC
711 111, 112, 131…
Thu nhaäp thanh lyù, nhöôïng baùn TSCÑ
111, 112
911 -Caùc khoaûn thueá ñöôïc NSNN hoaøn laïi
-Thu hoài caùc khoaûn nôï khoù ñoøi ñaõ xöû lyù xoùa soå
Cuoái kyø, keát -Thu tieàn baûo hieåm ñöôïc boài thöôøng.
chuyeån thu -Thu tieàn phaït KH do vi phaïm hôïp ñoàng.
nhaäp khaùc -Caùc khoaûn tieàn thöôûng cuûa KH.
331, 338
Xöû lyù xoùa soå nôï khoâng xaùc ñònh ñöôïc chuû
344
Tieàn phaït khaáu tröø vaøo tieàn kyù cöôïc,
kyù quyõ cuûa ngöôøi kyù cöôïc, kyù quyõ
111, 112,152, 211…
Thu nhaäp quaø bieáu, taëng baèng tieàn, hieän vaät
222
Phaàn voán goùp ñöôïc ñaùnh giaù cao hôn giaù trò
9/24/2023
ghi soå cuûa vaät tö, haøng hoùa khi goùp voán vaøo 23
cty lieân keát, lieân doanh
 PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI PHÍ KHÁC

111, 112, 211 811

GTCL TSCÑ, chi phí khi thanh
lyù, nhöôïng baùn TSCÑ
111, 112, 3388, 244 911
Chi tieàn phaït do vi phaïm hôïp ñoàng KT Cuoái kyø, keát chuyeån
chi phí khaùc
111, 112, 141…
Chi phí khaéc phuïc toån thaát do gaëp ruûi
ro trong KD (baõo luït, hoûa hoaïn…)
333
Bị phạt thuế, truy thu thueá

152, 153, 211…

Phaàn voán goùp ñöôïc ñaùnh giaù thaáp
hôn giaù trò ghi soå cuûa vaät tö, haøng
hoùa khi goùp voán vaøo cty lieân keát,
9/24/2023 lieân doanh) 28
KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KQKD

 Mô hình xác định kết quả kinh doanh

 Tài khoản sử dụng
 Phương pháp hạch toán

9/24/2023 29
 Hoaït ñoäng trong DN

Hoaït ñoäng SXKD Hoaït ñoäng

thoâng thöôøng khaùc

Hoaït ñoäng Hoaït

baùn haøng & ñoäng
cung caáp taøi
dòch vuï chính 30
 Nhöõng vaán ñeà chung veà DT, CP
CP CP
HÑ DT/TN CP Kinh thueá
doanh TNDN
S BH,CC Tk 511 Tk 632
X DV Tk641,
K Tk642 Tk 821
D
TC Tk 515 Tk 635

Khaùc Tk 711 Tk 811

 Mô hình xác định KQKD
Doanh thu baùn haøng, cung caáp DV
Caùc khoaûn giaûm tröø
DT thuaàn veà baùn haøng vaø
DT (CKTM, GGHB,
cung caáp DV
HBBTL)
Lôïi nhuaän
Giaù voán haøng goäp veà baùn Doanh thu hoaït
baùn haøng vaø cung ñoäng taøi chính
caáp DV
Trích laäp caùc CPBH, CP Thu
Lôïi nhuaän thuaàn
quyõ vaø boå sung QLDN, chi nhaäp
töø HÑKD
VĐT CSH phí taøi chính khaùc
Lôïi nhuaän keá CP
toaùn tröôùc thueá khaùc
Phaân chia
coå töùc Lôïi CP
nhuaän thueá
Lôïi nhuaäïn sau thueá TNDN
giöõ laïi
9/24/2023 32
 KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH

• Công thức xác định kết quả kinh doanh

TỔNG LỢI
NHUẬN KẾ DOANH THU BÁN GIÁ VỐN CHI PHÍ CHI PHÍ BÁN
= - - -
TOÁN TRƯỚC HÀNG HÀNG BÁN QLDN HÀNG
THUẾ TNDN

+ DTHĐTC + TN KHÁC - CPTC - CP KHÁC

LỢI NHUẬN KẾ
LỢI NHUẬN KẾ TOÁN CHI PHÍ THUẾ
TOÁN SAU THUẾ = -
TRƯỚC THUẾ TNDN TNDN
TNDN

9/24/2023 33
1. Doanh thu bán hàng = Số lượng sản phẩm tiêu thụ * Đơn giá bán chưa
có thuế GTGT.
2. Các khoản giảm trừ doanh thu: CKTM, GGHB, HB BỊ TRẢ LẠI
3. Doanh thu bán hàng thuần = (1) – (2)
4. Giá vốn hàng bán = Số lượng sản phẩm tiêu thụ * Giá thành đơn vị sản
phẩm.
5. Lợi nhuận gộp = (3) – (4)
6. Doanh thu tài chính
7. Chi phí tài chính
8. Chi phí bán hàng
9. Chi phí quản lý DN
10. LN thuần từ hoạt động kinh doanh = (5) + (6) – (7) – (8) – (9) >0 lãi
11. Thu nhập khác
12. Chi phí khác
13. Lợi nhuận khác = (11) – (12)
14. Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế = (10) + (13)
15. Chi phí thuế thu nhập DN (20%)
16. Lợi nhuận sau thuế = (14) – (15)
9/24/2023 34
 TÀI KHOẢN SỬ DỤNG

TÀI KHOẢN 911

Bên Nợ Bên Có
• Chi phí giá vốn hàng • Doanh thu thuần từ bán
bán hàng và cung cấp dịch vụ
• Chi phí bán hàng • Doanh thu tài chính
• Chi phí QLDN • Thu nhập khác
• Chi phí tài chính • Kết chuyển lỗ
• Chi phí khác
• Chi phí thuế TNDN
hiện hành
• Kết chuyển lãi
Không có số dư cuối kỳ
9/24/2023 35
 PHƯƠNG PHÁP KẾ TOÁN
632 911 511
Cuoái kyø, keát chuyeån GVHB Cuoái kyø, keát chuyeån DT thuaàn

641, 642
Cuoái kyø, keát chuyeån CP BH, 515
CP QLDN Cuoái kyø, keát chuyeån DT HĐTC
635
Cuoái kyø, keát chuyeån CP HĐTC
711
811 Cuoái kyø, keát chuyeån TN khaùc
Cuoái kyø, keát chuyeån CP khaùc
Tổng các loại
821 DT/TN 1000
Cuoái kyø, keát chuyeån chi phí
thueá TNDN
Tổng các loại
4212 CP =1800
800 Keát chuyeån laõi phaùt sinh trong kyø 800

9/24/2023 Keát chuyeån loã trong kyø 36

 Doanh thu thuần Trình bày BCTC (BC
-
KQ HĐKD)
Giá vốn hàng bán
=
LN gộp (từ HĐBH) DTBH – Các khoản
+ giảm trừ
LN từ HĐ tài chính
- DT tài chính – CP tài chính
Chi phí hoạt động
= CP bán hàng
LN từ HĐ kinh doanh CP quản lý doanh nghiệp
+/-
Lãi/lỗ từ HĐ khác
= TN khác – CP khác
LN kế toán trước thuế
-
CP thuế TNDN
=
9/24/2023 LN sau thuế 37