ISE Seeley's Anatomy and Physiology

(13th Edition) Cinnamon Vanputte

Visit to download the full and correct content document:
https://ebookmass.com/product/ise-seeleys-anatomy-and-physiology-13th-edition-cin
namon-vanputte/
Page i
 Seeley’s

ANATOMY & PHYSIOLOGY

Thirteenth Edition

Cinnamon VanPutte
Southern Illinois University School of Dental Medicine

Jennifer Regan
The University of Southern Mississippi

Andrew Russo
University of Iowa
 Page ii

SEELEY’S ANATOMY & PHYSIOLOGY

Published by McGraw Hill LLC, 1325 Avenue of the Americas, New

York, NY 10019. Copyright ©2023 by McGraw Hill LLC. All rights
reserved. Printed in the United States of America. No part of this
publication may be reproduced or distributed in any form or by any
means, or stored in a database or retrieval system, without the prior
written consent of McGraw Hill LLC, including, but not limited to, in
any network or other electronic storage or transmission, or broadcast
for distance learning.

Some ancillaries, including electronic and print components, may

not be available to customers outside the United States.

This book is printed on acid-free paper.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 LWI 27 26 25 24 23 22

ISBN 978-1-265-12958-3
MHID 1-265-12958-4

Cover Image: Rattanasak Khuentana/Shutterstock

All credits appearing on page are considered to be an extension of
the copyright page.

The Internet addresses listed in the text were accurate at the time of
publication. The inclusion of a website does not indicate an
endorsement by the authors or McGraw Hill LLC, and McGraw Hill
LLC does not guarantee the accuracy of the information presented at
these sites.

mheducation.com/highered
Page iii
ABOUT THE Authors

Howard Ash
Cinnamon L. VanPutte
Associate Professor Growth, Development and Structure
Southern Illinois University School of Dental Medicine

Cinnamon has been teaching biology and human anatomy and

physiology for over two decades. At SIU School of Dental Medicine
she is the course director for the Integrated Biomedical Science
courses and teaches physiology to first-year dental students and
participates in dental-based physiology research. Cinnamon is an
active member of several professional societies, including the
Human Anatomy and Physiology Society (HAPS) and American
Dental Education Association (ADEA). Her Ph.D. in zoology, with an
emphasis in endocrinology, is from Texas A&M University. She
worked in Dr. Duncan MacKenzie’s lab, where she was indoctrinated
in the major principles of physiology and the importance of critical
thinking. The critical thinking component of Seeley’s Human
Anatomy & Physiology epitomizes Cinnamon’s passion for the field
of human anatomy and physiology; she is committed to maintaining
this tradition of excellence. Cinnamon and her husband, Robb (also a
biology professor), have two children: a daughter, Savannah, and a
son, Ethan. Savannah is studying to become an elementary school
teacher. Ethan is involved in 4-H and shows steers and lambs. He is
working on his future endeavors. Cinnamon and her family live on a
farm with her parents, Tom and Bobbie, where they raise sheep and
cattle.

Bridget Reeves
Jennifer L. Regan
Teaching Professor
The University of Southern Mississippi

For over 20 years, Jennifer has taught introductory biology, human

anatomy and physiology, and genetics at the university and
community college level. She has received the Instructor of the Year
Award at both the departmental and college level while teaching at
USM. In addition, she has been recognized for her dedication to
teaching by student organizations such as the Alliance for Graduate
Education in Mississippi and Increasing Minority Access to Graduate
Education. Jennifer has dedicated much of her career to improving
lecture and laboratory instruction at her institutions. Critical
thinking and lifelong learning are two characteristics Jennifer hopes
to instill in her students. She appreciates the Seeley approach to
learning and is excited about contributing to further development of
the textbook. She received her Ph.D. in biology at the University of
Houston, under the direction of Edwin H. Bryant and Lisa M.
Meffert. She is an active member of several professional
organizations, including the Human Anatomy and Physiology
Society. During her free time, Jennifer enjoys spending time with her
husband, Hobbie, a GIS analyst supervisor. They have two sons,
Patrick and Nicholas.

Andrew F. Russo
Andrew F. Russo
Professor of Molecular
Physiology and Biophysics University of Iowa

Andrew has over 30 years of classroom experience with human

physiology, neurobiology, molecular biology, and cell biology courses
at the University of Iowa. He is a recipient of the Collegiate Teaching
Award and the J.P. Long Teaching Award in Basic Sciences. He is
currently the course director for a new medical school course called
Mechanisms of Health and Disease that integrates physiology,
histology, and genetics. He is a member of several professional
societies, including the Society for Neuroscience. Andrew received
his Ph.D. in biochemistry from the University of California at
Berkeley. His research interests are focused on the molecular basis of
migraine. His decision to join the author team for Seeley’s Human
Anatomy & Physiology is the culmination of a passion for teaching
that began in graduate school. He is excited about the opportunity to
hook students’ interest in learning by presenting cutting-edge clinical
and scientific advances. Andrew is married to Maureen, a physical
therapist, and has three daughters, Erilynn, Becky, and Colleen, and
six grandchildren. He enjoys all types of outdoor sports, especially
bicycling, skiing, running, and open water swimming.
 Page iv

Dedication
This text is dedicated to the students of human anatomy and
physiology. Helping students develop a working knowledge of
anatomy and physiology is a satisfying challenge, and we have a
great appreciation for the effort and enthusiasm of so many who
want to know more. It is difficult to imagine anything more
exciting, or more important, than being involved in the process of
helping people learn about the subject we love so much.
Acknowledgments
A great deal of effort is required to produce a heavily illustrated
textbook like Seeley’s Anatomy & Physiology. Many hours of work
are required to organize and develop the components of the textbook
while also creating and designing illustrations, but no text is solely
the work of the authors. It is not possible to adequately acknowledge
the support and encouragement provided by our loved ones. They
have had the patience and understanding to tolerate our absences
and our frustrations. They have also been willing to provide
assistance and unwavering support.
Many hands besides our own have touched this text, guiding it
through various stages of development and production. We wish to
express our gratitude to the staff of McGraw Hill for their help and
encouragement. We appreciate the guidance and tutelage of portfolio
manager Matthew Garcia. We are sincerely grateful to product
developer Melisa Seegmiller for her careful scrutiny of the
manuscript, her creative ideas and suggestions, and her tremendous
patience and encouragement. Special thanks are also offered to
copyeditor Sharon O’Donnell for her attention to detail and for
carefully polishing our words. A special acknowledgment of gratitude
is owed to content project manager Ann Courtney for her patience
and detail-tracking abilities. Content licensing specialist Lori
Hancock, designer David Hash, and assessment project manager
Brent Dela Cruz, we thank you for your time spent turning our
manuscript into a book and its accompanying digital program. The
McGraw Hill employees with whom we have worked are excellent
professionals. They have been consistently helpful and their efforts
are truly appreciated. Their commitment to this project has clearly
been more than a job to them.
Finally, we sincerely thank the past reviewers and instructors
who have provided us time and time again with remarkable
feedback. We have continued their recommendations in this edition,
while remaining true to our overriding goal of writing a text that is
comprehensive enough to provide the depth necessary for a two
semester course, yet ensuring it is presented with such clarity that it
nicely balances the thorough coverage to be more student centered.
Each feature incorporated into this edition has been carefully
considered in how it may be used to support student learning and
understanding.
It takes teamwork to ensure the highest accuracy and greatest
clarity within a textbook of this magnitude. We would like to extend
a very heartfelt thank you to our Board of Advisors for their feedback
on our new art program. With their keen eyes and innovative ideas,
we are very excited to present this edition of the text. However,
without a strong foundation provided by the previous authors of this
text, the changes we’ve made simply wouldn’t be possible and so our
gratitude to the founders of this text is ever-present.
Also, in this edition, we are very pleased to have been able to
incorporate real student data points and input, derived from
thousands of our LearnSmart users, to help guide our revision.
LearnSmart Heat Maps provided a quick visual snapshot of usage of
portions of the text and the relative difficulty students experienced in
mastering the content. With these data, we were able to hone not
only our text content but also the LearnSmart probes.
Cinnamon VanPutte
Jennifer Regan
Andy Russo
Reviewers
Nahel Awadallah, Nash Community College

Jessica K. Baack, Southwestern Illinois College

Corinne Carey, Southwestern Illinois College

Maria Figueiredo-Pereira, Hunter College, CUNY

Sharada Gollapudi, San Jacinto College South

Clare Hays, Metropolitan State University of Denver

Shannon Larson, College of Southern Nevada

Cynthia Littlejohn, The University of Southern Mississippi

Lauren E. McDaniel, Kansas State University

Judy Metcalf, Texas A&M University–Corpus Christi

Jean Mitchell, University of Florida College of Medicine and

Northwest Florida State College

Justicia Opoku, University of Maryland, College Park

Nicole Pinaire, St. Charles Community College

Ann Raddant, University of Wisconsin–Milwaukee

Achint Utreja, Southern Illinois University School of Dental

Medicine

Nichole Watkins, The University of Southern Mississippi

Ronika Williams, Coastal Bend College
Page v
Brief Contents
0 How to Be Successful in A&P
PART 1

Organization of the Human Body

1 The Human Organism
2 The Chemical Basis of Life
3 Cell Biology
4 Tissues

PART 2

Support and Movement

5 Integumentary System
6 Skeletal System: Bones and Bone Tissue
7 Skeletal System: Gross Anatomy
8 Joints and Movement
9 Muscular System: Histology and Physiology
10 Muscular System: Gross Anatomy
PART 3

Integration and Control Systems

11 Functional Organization of Nervous Tissue
12 Spinal Cord and Spinal Nerves
13 Brain and Cranial Nerves
14 Integration of Nervous System Functions
15 The Special Senses
16 Autonomic Nervous System
17 Functional Organization of the Endocrine System
18 Endocrine Glands

PART 4

Regulation and Maintenance

19 Cardiovascular System: Blood
20 Cardiovascular System: The Heart
21 Cardiovascular System: Blood Vessels and Circulation
22 Lymphatic System and Immunity
23 Respiratory System
24 Digestive System
25 Nutrition, Metabolism, and Temperature Regulation
26 Urinary System
27 Fluid, Electrolyte, and Acid-Base Balance
PART 5

Reproduction and Development

28 Reproductive System
29 Development, Growth, Aging, and Genetics

Appendices
A Periodic Table of the Elements
B Selected Abbreviations, Prefixes, Suffixes, and
Combining Forms
C Genetic Code
D Answers to Process Figure Questions
E Answers to Odd-Numbered Predict Questions
F Answers to Odd-Numbered Concept Check Questions
Page vi
Contents
0 How to Be Successful in A&P

0.1 The World of A&P

0.2 Developing Critical Thinking Skills
0.3 Five Metacognitive Learning Strategies
0.4 Using the Five Metacognitive Learning
Strategies with This Textbook
0.5 Textbook Features and Figure Colors and
Symbols

PART 1
Organization of the Human Body

1 The Human Organism

1.1 Anatomy and Physiology

1.2 Biomedical Research
1.3 Structural and Functional Organization of the
Human Body
1.4 Characteristics of Life
1.5 Homeostasis
1.6 Terminology and the Body Plan

2 The Chemical Basis of Life

2.1 Basic Chemistry

2.2 Chemical Reactions and Energy
2.3 Inorganic Chemistry
2.4 Organic Chemistry
3 Cell Biology

3.1 Functions of the Cell

3.2 How We See Cells
3.3 Plasma Membrane
3.4 Membrane Lipids
3.5 Membrane Proteins
3.6 Movement Through the Plasma Membrane
3.7 Cytoplasm
3.8 The Nucleus and Cytoplasmic Organelles
3.9 Genes and Gene Expression
3.10 Cell Cycle

4 Tissues

4.1 Tissues and Histology

4.2 Embryonic Tissue
4.3 Epithelial Tissue
4.4 Connective Tissue
4.5 Muscle Tissue
4.6 Nervous Tissue
4.7 Tissue Membranes
4.8 Tissue Damage and Inflammation
4.9 Tissue Repair

PART 2
Support and Movement

5 Integumentary System

5.1 Functions of the Integumentary System

5.2 Skin
5.3 Subcutaneous Tissue
5.4 Accessory Skin Structures
5.5 Physiology of the Integumentary System

6 Skeletal System: Bones and Bone

Tissue
6.1 Functions of the Skeletal System
6.2 Cartilage
6.3 Bone Histology
6.4 Bone Anatomy
6.5 Bone Development
6.6 Bone Growth
6.7 Bone Remodeling
6.8 Bone Fracture Classification and Repair
6.9 Calcium Homeostasis
7 Skeletal System: Gross Anatomy

7.1 Skeletal Anatomy Overview

7.2 Axial Skeleton
7.3 Appendicular Skeleton

Page vii

8 Joints and Movement

8.1 Classes of Joints

8.2 Types of Movement
8.3 Range of Motion
8.4 Description of Selected Joints

9 Muscular System: Histology and

Physiology
9.1 Functions of the Muscular System
9.2 General Properties of Muscle Tissue
9.3 Skeletal Muscle Anatomy
9.4 Skeletal Muscle Fiber Physiology
9.5 Whole Skeletal Muscle Physiology
9.6 Muscle Fiber Types
9.7 Energy Sources for Muscle Contraction
9.8 Smooth Muscle
9.9 Cardiac Muscle
10 Muscular System: Gross Anatomy
10.1 General Principles of Skeletal Muscle
Anatomy
10.2 Head and Neck Muscles
10.3 Trunk Muscles
10.4 Upper Limb Muscles
10.5 Lower Limb Muscles

PART 3
Integration and Control Systems

11 Functional
Tissue
Organization of Nervous

11.1 Functions of the Nervous System

11.2 Divisions of the Nervous System
11.3 Cells of the Nervous System
11.4 Organization of Nervous Tissue
11.5 Electrical Signals
11.6 The Synapse
11.7 Neuronal Pathways and Circuits

12 Spinal Cord and Spinal Nerves

12.1 Spinal Cord
12.2 Reflexes
12.3 Spinal Nerves
13 Brain and Cranial Nerves
13.1 Development of the Brain
13.2 Brainstem
13.3 Cerebellum
13.4 Diencephalon
13.5 Cerebrum
13.6 Meninges, Ventricles, and Cerebrospinal Fluid
13.7 Blood Supply to the Brain
13.8 Cranial Nerves

14 Integration
Functions
of Nervous System

14.1 Sensation
14.2 Control of Skeletal Muscles
14.3 Brainstem Functions
14.4 Higher Brain Functions

15 The Special Senses

15.1 Olfaction
15.2 Taste
15.3 Visual System
15.4 Hearing and Balance
16 Autonomic Nervous System
16.1 Overview of the Autonomic Nervous System
16.2 Contrasting the Somatic and Autonomic
Nervous Systems
16.3 Anatomy of the Autonomic Nervous System
16.4 Physiology of the Autonomic Nervous System
16.5 Regulation of the Autonomic Nervous System
16.6 Functional Generalizations About the
Autonomic Nervous System

17 Functional Organization of the

Endocrine System
17.1 Functions of the Endocrine System
17.2 Hormones
17.3 Transport and Metabolism of Hormones
17.4 Hormone Receptors and Mechanisms of
Action

Page viii
18 Endocrine Glands
18.1 Overview of the Endocrine System
18.2 Pituitary Gland and Hypothalamus
18.3 Thyroid Gland
18.4 Parathyroid Glands
18.5 Adrenal Glands
18.6 Pancreas
18.7 Hormonal Regulation of Nutrient Utilization
18.8 Hormones of the Reproductive System
18.9 Hormones of the Pineal Gland
18.10 Other Hormones and Chemical Messengers

PART 4
Regulation and Maintenance

19 Cardiovascular System: Blood

19.1 Functions of Blood
19.2 Composition of Blood
19.3 Plasma
19.4 Formed Elements
19.5 Hemostasis
19.6 Blood Grouping
19.7 Diagnostic Blood Tests

20 Cardiovascular System: The Heart

20.1 Functions of the Heart
20.2 Size, Shape, and Location of the Heart
20.3 Anatomy of the Heart
20.4 Route of Blood Flow Through the Heart
20.5 Histology
20.6 Electrical Properties
20.7 Cardiac Cycle
20.8 Mean Arterial Blood Pressure
20.9 Regulation of the Heart
20.10 The Heart and Homeostasis
21 Cardiovascular System: Blood
Vessels and Circulation
21.1 Functions of the Circulatory System
21.2 Structural Features of Blood Vessels
21.3 Pulmonary Circulation
21.4 Systemic Circulation: Arteries
21.5 Systemic Circulation: Veins
21.6 Dynamics of Blood Circulation
21.7 Physiology of the Systemic Circulation
21.8 Control of Blood Flow in Tissues
21.9 Regulation of Mean Arterial Pressure

22 Lymphatic System and Immunity

22.1 Functions of the Lymphatic System
22.2 Anatomy of the Lymphatic System
22.3 Immunity
22.4 Innate Immunity
22.5 Adaptive Immunity
22.6 Acquired Adaptive Immunity
22.7 Immunotherapy
23 Respiratory System
23.1 Anatomy of the Respiratory System
23.2 Functions of the Respiratory System
23.3 Structures and Histology of the Respiratory
Tract
23.4 Behavior of Gases
23.5 Physiology of the Respiratory System
23.6 Oxygen and Carbon Dioxide Transport in the
Blood
23.7 Regulation of Pulmonary Ventilation
24 Digestive System
24.1 Anatomy of the Digestive System
24.2 Functions of the Digestive System
24.3 Histology of the Digestive Tract
24.4 Regulation of the Digestive System
24.5 Peritoneum
24.6 Oral Cavity
24.7 Swallowing
24.8 Stomach
24.9 Small Intestine
24.10 Accessory Organs: Liver, Gallbladder, and
Pancreas
24.11 Large Intestine
24.12 Digestion and Absorption

Page ix
25 Nutrition, Metabolism, and
Temperature Regulation
25.1 Nutrition
25.2 Metabolism
25.3 Carbohydrate Metabolism
25.4 Lipid Metabolism
25.5 Protein Metabolism
25.6 Interconversion of Nutrient Molecules
25.7 Metabolic States
25.8 Metabolic Rate
25.9 Body Temperature Regulation

26 Urinary System
26.1 Functions of the Urinary System
26.2 Kidney Anatomy and Histology
26.3 Urine Production
26.4 Regulation of Urine Concentration and
Volume
26.5 Plasma Clearance and Transport Maximum
26.6 Urine Movement
27 Fluid,
Balance
Electrolyte, and Acid-Base

27.1 Body Fluid Balance

27.2 Electrolyte Balance
27.3 Hormonal Mechanisms Regulating Body Fluid
Composition
27.4 Acid-Base Balance

PART 5
Reproduction and Development

28 Reproductive System
28.1 Functions of the Reproductive System
28.2 Meiosis
28.3 Anatomy of the Male Reproductive System
28.4 Physiology of Male Reproduction
28.5 Anatomy of the Female Reproductive System
28.6 Physiology of Female Reproduction

29 Development,
Genetics
Growth, Aging, and

29.1 Prenatal Development

29.2 Parturition
29.3 The Newborn
29.4 Lactation
29.5 First Year After Birth
29.6 Aging and Death
29.7 Genetics
Appendices
A Periodic Table of the Elements
B Selected Abbreviations, Prefixes, Suffixes,
and Combining Forms
C Genetic Code
D Answers to Process Figure Questions
E Answers to Odd-Numbered Predict Questions
F Answers to Odd-Numbered Concept Check
Questions

Glossary

Index
 Page x

DYNAMIC NEW Art

PROGRAM
Our new art program has created more vibrancy and more three-
dimensionality to our art, making it look more realistic.

12th
Edition

13th
Edition
The previous version of this figure did not illustrate the connection
between formation of polar covalent bonds and the potential for
hydrogen bonds to occur. The new art builds from previous art
illustrating polar covalent bond formation.

12th
Edition
 13th
Edition

The 12/e version of this figure is a flat, two-dimensional, simplistic

flow-chart. The 13/e version is colorful and engaging, as well as
relatable. Having images that illustrate each component provides
realistic context for students.

(Young woman feeling) Brothers91/Getty Images; (Doctor vaccinating

girl) valentinrussanov/Getty Images; (Breastfeeding Mother)
FatCamera/Getty Images; (Doctor holds a vial of monoclonal
antibodies) Cristian Storto/Alamy Stock Photo

Page xi
12th
Edition

13th
Edition
The 12/e version of this figure was two-dimensional, muted in color,
and small, while the 13/e version of this figure is threedimensional,
vibrant in color, and a two-page spread to help students tie all the
concepts together from beginning to end.
Another random document with
no related content on Scribd:
The Project Gutenberg eBook of H. van
Brakel, Ing. B.O.W
This ebook is for the use of anyone anywhere in the United
States and most other parts of the world at no cost and with
almost no restrictions whatsoever. You may copy it, give it away
or re-use it under the terms of the Project Gutenberg License
included with this ebook or online at www.gutenberg.org. If you
are not located in the United States, you will have to check the
laws of the country where you are located before using this
eBook.

Title: H. van Brakel, Ing. B.O.W

Oorspronkelijke roman

Author: P. A. Daum

Release date: September 7, 2023 [eBook #71591]

Language: Dutch

Original publication: Leiden: A.W. Sijthoff, 1875

Credits: Jeroen Hellingman and the Online Distributed

Proofreading Team at https://www.pgdp.net/ for Project
Gutenberg (This book was produced from scanned
images of public domain material from the Google
Books project.)

*** START OF THE PROJECT GUTENBERG EBOOK H. VAN

BRAKEL, ING. B.O.W ***
H. VAN BRAKEL,
Ing. B. O. W.
 H. VAN BRAKEL,
Ing. B. O. W.

OORSPRONKELIJKE ROMAN

DOOR
MAURITS.

LEIDEN.—A. W. SIJTHOFF.
[1]
H. VAN BRAKEL,
Ingenieur B. O. W.
De lampen brandden in de achtergalerij, boven de nog gedekte tafel.
Vlug namen de bedienden de gerechten weg; ze hadden ditmaal
haast; ’t was immers de laatste arbeid des daags!

Het hoofd van Lucie zonk voorover op haar borst; haar oogen waren
dichtgevallen; zij kon zoo’n onoverwinnelijken slaap krijgen, ’s
avonds na het eten! Dan was het zoo rustig, zoo stil: de kinderen
sliepen; de huiselijke bedrijvigheid was ten einde.

Van Brakel had zijn lorgnet opgezet en las de courant. ’t Beviel hem
niet. Er stond weer iets in van den „strijkstok,” waaraan bij den
Waterstaat zooveel hangen bleef. Het doelde niet op hem,—volstrekt
niet; maar dan toch op z i j n ondergeschikten. Hm! ’t was beter, dat
die kerels, dacht hij, wat amusanter couranten maakten, dan zich
altijd te bemoeien met eens andermans zaken.

Toen hij ’t blad neerlei en zijn stoel achteruitschoof, schrikte Lucie

wakker.

„Ga je uit?” vroeg ze, zich de oogen wrijvende.

„Ja, nog ’n uurtje naar de soos.” [2]

„Ik ga naar bed.”

„Welzeker. Je bent moe.”

Hij zette zijn dienstpet op, nam een wandelstok uit een hoek en floot
zijn hond, die hem blaffend naar buiten volgde.
Toen Lucie haar buffet en haar dispenskast had gesloten, draaide zij
de lamp neer en ging naar haar kamer.

Het was er benauwd, en het rook er onfrisch.

Op een grooten divan stonden twee k o d j o n g s , en daaronder

sliepen als rozen de tweelingen, waarmede zij den gelukkigen
waterstaatsingenieur op St.-Nicolaas aangenaam had verrast.

Drie jaren waren zij getrouwd, en ze had nu vier kinderen.

Hun aantal „beren” echter was legio.

Vooreerst kon Van Brakel als vrijgezel de eindjes reeds niet

samenknoopen, en wat Lucie betreft,—op de koffie-onderneming
haars vaders had men steeds het huishouden „gedaan” uit het
werkkapitaal; dat „s t i m m t e ”, altijd volgens H e r r Drütlich.

Zij was een brave, ijverige huisvrouw; van dat de zon aan den hemel
kwam tot ’s avonds klokke acht, was ze in de weer; haar tweelingen
zoogde ze zelve, en ze zou, als een krachtige telg van
Germaanschen stam, in staat zijn geweest zeslingen te voeden
en.… over te houden. Zij had verstand van keuken en goedang-
zaken, als de beste uit Europa geïmporteerde huisvrouw. Zij zorgde
goed voor haar man en haar kleintjes. Als die maar „dik” waren, dan
leefde ze, en haar stelsel van vetmesten gelukte volkomen, ook wat
haarzelve betrof; de gansche familie zat terdege in het vleesch, en
Van Brakel, schoon hem de tweelingen aanvankelijk [3]zwaar op ’t
hart hadden gelegen, was geëindigd met er trotsch op te zijn.

Wanneer bezoekers deze welgeslaagde proeven van multiplicatie-

vermogen bewonderden, en de „engelen van kinderen” ’t vel van de
wangetjes kusten, dan kon Van Brakel er bij staan met een gezicht,
stralend van zelfvoldoening; een gezicht, waarop als het ware een
aanvraag stond te lezen om een gezegeld en geregistreerd
certificaat.

Sommige menschen, die wel wisten waar in dergelijke

omstandigheden de beroemde Abraham zijn geurigen mosterd
haalde, glimlachten spottend; maar de domme menigte kende den
ingenieur groote verdiensten toe.

Doch welk een goed vrouwtje Lucie ook was,—twee eigenschappen

miste zij: ze was niet erg zindelijk op haar huis, en zuinig was ze
evenmin; stof zag ze niet gauw, maar ze schreef verbazend snel een
bonnetje.

Dit eerste, en de eigenaardige geuren van de zuigelingen en van de

baboe, die vóór den divan op den grond lag te slapen, waren
oorzaak van de onfrissche lucht, die in het slaapvertrek heerschte.
Zij merkte het niet; ze was aan die soort van zaken gewoon; thuis,
toen haar moeder stierf, bleef ze met haar broertjes en zusjes
achter, en nu die groot waren, zat ze in een wip in haar eigen
kindertjes.

Zulke fijne reukorganen kwamen op haars vaders onderneming ook

niet te pas, en als Van Brakel thuis kwam, en een sterken
gemengden geur van tabak en brandy buiten en binnen de
k l a m b o e verspreidde, dan had ze daar zoo geen last van. Papa
Drütlich begroette steeds het opgaan der zon met zijn
F r ü h s c h o p p e n , rookte er groote pijpen zware [4]tabak bij, en
salueerde Morpheus met b r a n d y k r i n g en havana’s. Zoo’n
„heerenluchtje” hinderde haar niet; ze was het van kindsbeen af
gewoon.

En Van Brakel was een goed man. Hij hield veel van Lucie; net
zooveel als toen ze nog geëngageerd waren. Voor geen geld zou hij
haar ontrouw zijn geworden; zij wist, dat ze voor hem d e vrouw
was, en hij kwam daar altijd rond voor uit. Doch huiselijk van aard
was hij niet, en hij werd dat met elke maand minder. De sociëteit had
iets wonderlijk aantrekkelijks voor hem.

Sedert lang mopperde hij niet meer tegen den dienst. Men hoorde
hem niet meer afgeven op ongediplomeerde hoofdingenieurs en op
projecten, die toch nooit werden uitgevoerd. Hij ontplooide een
grooten ijver in het begrinten van wegen, het verven van
gouvernements-gebouwen, het witten en teeren van postloodsen. ’s
Morgens vroeg kon men hem reeds zien uitrijden in zijn bendy, hoe
verder, hoe liever. Het mocht dan waar wezen, dat hij geregeld elke
maand te kort kwam, en hij zijn „beren” even voordeelig zag groeien
en dik worden als zijn kroost,—het eenige wat nog strekken kon om
er niet al te diep onder te raken was een fatsoenlijk bedrag aan
declaraties elke maand.

Fluitend en pratend tegen zijn hond, die al blaffende om hem heen

sprong, liep hij voort in den helderen maneschijn; zijn blonde haren
krulden om zijn pet en de schaduw van zijn gezette figuur
dandineerde op het witte zand van den weg.

Het was een gewone avond in de sociëteit, want er werd geen

muziek gemaakt. [5]

De groote lokalen waren leeg. Uit de biljartzaal kwam het eentonig

getik der tegen elkaar loopende ballen. De kastelein, die de
verlichting uit zijn verdiensten moest betalen, was zoo vrij geweest
de lampen op „halve kracht” te stellen.

Er viel toch niets te verdienen op zoo’n avond!

Van Brakel ging door de lange voor- en binnengalerijen op het geluid

der biljartballen af. Daar ten minste was nog wat leven.
Hij trad binnen en knikte even met het hoofd een „goeden avond” in
het rond.

„Zoo,” zei de assistent-resident van politie, een vroolijk celibatair.

„Wat kom jij hier doen?”

„Ik kom eens zien of jullie je niet misdraagt,” lachte Van Brakel.

„Nou,” zei een ander ingenieur, die met den redacteur van een
dagblad aan het biljarten was, „we zijn altijd blij als we je rechtop
naar huis zien loopen.”

Men schertste, en critiseerde het spel, waarvan de spelers

uitmuntend geoefend waren, en men dronk er de eeuwige brandy-
soda bij. Het was een „vast clubje.” Van Brakel was het eenige
getrouwde lid. Zijn collega, de journalist en de assistent-resident
hielden trouw den gehuwden staat een „kleine vrouw” voor, waarop
Hymen telkens verschrikt en beschaamd de vlucht nam.

„Willen we?” vroeg, toen de partij uit was, een van de club, terwijl hij
met duim en vinger een beweging maakte, als wilde hij iets laten
tellen.

Zij glimlachten allen en keken elkaar aan; zij glimlachten, [6]zooals

verstandige, goed ontwikkelde en beschaafde menschen doen,
wanneer ze willen overgaan tot iets, wat ze weten dat verkeerd is,
dat strijdt tegen hun beschaving, ontwikkeling en verstand; zij
glimlachten als menschen, die heel goed weten, welke in het leven
de verboden vruchten zijn, maar er zich niettemin in koelen bloede
aan te goed gaan doen.

„Nog één keer, en dan nooit weer,” zei de assistent-resident.

Ze lachten nu luid, en al schertsend en lachend gingen ze naar een

hoek van de binnengalerij, waar het uitverkoren plekje was voor hun
zonde.

De bedienden brachten hun glazen; de mandoor haalde het

draaibord; elk zette een „lapje” van tien gulden bij; men draaide.

Er werd weinig bij gesproken. Zij waren echte spelers; zij speelden
niet om het genoegen van het spel, maar alleen om te winnen. Een
half uur waren ze aan den gang, maar het hielp niet. De kans was
zeer grillig; ieder won op zijn beurt; er ging „niets om.”

„We konden best vijf en twintig zetten,” meende er een.

Men keek elkaar even aan en knikte goedkeurend.—Het scheen te

helpen, de kans richtte zich naar v e i n e en d é v e i n e ; er werd
gewonnen en verloren; de hartstocht werd opgewekt en met de
grootste aandacht werd de beweging van den draaienden wijzer
gevolgd.

Uit de leeskamer der sociëteit, die met een deur in de binnengalerij

uitkwam, schreed langzaam een heer en ging voorbij het tafeltje der
spelers; hij groette zeer beleefd. [7]

Van Brakel mompelde iets met saamgeknepen lippen, terwijl hij hem
woedend nakeek. „Het is nu de tweede maal, dat die ploert me dit
levert.”

„Misschien heeft hij er geen bedoeling bij,” zei zijn collega.

„Nu ja! I k zeg je, hij doet het met opzet. M i j kan ’t niet schelen.”

„Mij ook niet.”

„Waar zeur je dan over? Kom, zet op!” viel de assistent-resident in,
en gaf met zijn dikke vingers een krachtigen zet aan het draaitoestel.
Van Brakel eindigde dien avond met een paar honderd gulden
verlies, maar het scheen hem niet te hinderen. Ook sprak men daar
niet over. Iemand, die over zijn verlies zou hebben gesproken of
getoond zou hebben, dat hij daar niet tegen kon, ware, althans in
hun clubje, een onteerd man. Of liever het was ondenkbaar, want
dan kon hij tot dat clubje niet behooren.

Men ging gezamenlijk biljarten om geld: een rijksdaalder per

carambole; dat was een billijk tarief.

Van Brakel won er een kleinigheid mee, maar het werd den spelers
te warm.

Nog één keer dobbelden ze, wat hem zijn biljartwinst weer afhandig
maakte, en met het slaan van tweeën gingen de vrienden naar huis.

Het was nog altijd een heerlijke nacht. Van Brakel’s hond was
vroolijk en blafte als een razende tegen de maan; maar de baas
werd door onaangename gedachten geplaagd.

Den volgenden dag was het traktementsdag. Verwenschte dag! Dat

was nu, naar zijn gevoelen, de ellendigste der [8]geheele maand,
terwijl het eigenlijk de aangenaamste wezen moest.

Het was dan toch ook schandelijk van het Gouvernement om iemand
van zijn positie en zijn dienstjaren zóó slecht te betalen. Zelfs m e t
de declaratie-gelden kon men van zoo’n inkomen niet leven! Had hij
een paar honderd gulden meer in de maand, dan was er doorkomen
aan. Nu gaf het slechts een agglomeratie van beren, waaraan geen
einde kwam. Men kon er waarlijk het einde niet van zien.

Zóó wandelde hij naar huis in droevige stemming, het lot

verwenschend, dat hem als ingenieur B. O. W. in de klauwen had
doen vallen van het Indisch Gouvernement.
Hij had dan een geweldigen afkeer van rekeningen ten zijnen laste,
en, welk een goed en gemoedelijk man hij ook overigens was, zoo
kon hij buiten zichzelven geraken van woede, bij het zien van een
mandoer, die met een portefeuille of een trommel vol quitanties het
erf op kwam. Deze bruine broeders, wetende welke onwelkome
verschijningen ze waren bij den toean ingenieur, bogen als
knipmessen nog vóór ze iemand zagen; maar zóó vriendelijk konden
ze niet wezen of Van Brakel zei, met een paar groote oogen, tegen
zijn Lucie:

„Daar heb je weer zoo’n smeerlap!”

Zij moest er om lachen. Haar gemoedelijke aard verloochende zich

nooit. Het was immers niets! „Als men niet kan betalen”, zei ze altijd
heel leuk, „dan zegt men maar l a i n b o e l a n ”. De tokohouders
verdienden, vond zij, toch genoeg.

Maar Van Brakel kon er niet tegen, en daarom zorgde hij steeds met
den maandelijkschen Grooten Verzoendag op reis [9]te zijn om te
zien naar de dijkjes, de postloodsen en wat zich verder koesterde
onder de vleugelen zijner technische bekwaamheid.

Alles sliep toen hij thuis kwam; zelfs toen hij in bed stapte en zijn
gewicht de ijzeren staven van het ledikant deed knarsen, werd Lucie
niet wakker, maar bleef rustig voortslapen, haar dikke, blanke armen
boven het hoofd gekruist. Nog een oogenblik zat Van Brakel
overeind, bedenkend of hij haar wakker zou maken of niet.

Hij deed het niet, want „k a s i a n ,” dacht hij, „ze is zoo moe”.

Wèl was het reeds drie uren, vóór hij rustig insliep, maar dat belette
hem niet met het vallen van het ochtendschot weer op te staan. Zijn
ijzersterk gestel veroorloofde hem alles; wat een ander in de
gematigde luchtstreek doodziek zou hebben gemaakt, dat kon hij
zich in de tropen ongestraft veroorloven. Een uur later was hij reeds
op weg naar „het werk”, dat zes, acht palen van de hoofdplaats werd
uitgevoerd.

Maar in dat uur, welk een drukte en bedrijvigheid! Als Lucie sliep,
dan was ze moeilijk wakker te krijgen, doch eenmaal goed uitgerust
ontwaakt, scheen zij een voor den ganschen dag opgewonden
uurwerk, dat met een krachtige vaart afliep en ’s avonds stilstond.

Nog was de duisternis niet geheel geweken, toen reeds alles in rep
en roer was; de koffie werd gezet, de tafel voor het ontbijt gedekt, de
zuigelingen schreeuwden van den honger, de baboes liepen heen en
weer met vochtig en geïllustreerd beddegoed, de katten miauwden,
Lucie gaf met luide [10]stem vier, vijf bevelen te gelijk aan de
bedienden, Van Brakel zocht vloekend een gesp voor zijn schoone
pantalon,—het was of met den nieuwen dag Satan was losgebroken,
alsof het een huishouden was van Jan Steen; kleine Wilhelm, het
oudste zoontje, gilde als een bezetene, omdat hij niet wilde baden,
en de driejarige Lucie beet haar baboe in de wang.

Zoo was na vier jaren van ongestoord huwelijksgeluk het „kleine

Paradijs”, waarover Lucie haar oude vriendin Louise Van der Linden
met zooveel enthusiasme had geschreven, toen ze nog pas kort
waren getrouwd.

Toen eindelijk Van Brakel vertrokken was, en de kinderen gevoed en

gereinigd met de baboes aan ’t wandelen waren, begon het
eenigszins rustiger te worden. Dan weldra snorden de naaimachines
van Lucie en haar m e n d j a h i t , welk eentonig en toch zenuwachtig
geratel alleen werd afgebroken door de meer of min onaangename
besprekingen met weldra van alle zijden opdagende Chineezen en
rekeningloopers.
Het was een nare geschiedenis toch tegenwoordig. Vroeger kreeg zij
elke maand geld gezonden van haar vader, en dat was zoo heerlijk;
Van Brakel wist er wel zoo iets van, maar hij vroeg er niet naar, en zij
kon met dat geld soms zoo ongemerkt de leemten in de ménage
aanvullen. Doch daarvan was in den laatsten tijd geen sprake meer.
Het was, schreef H e r r Drütlich, nu „d i e v e r d a m m t e
K a f f e e l a u s ” zijn boomen vernielde, niet meer mogelijk om haar
etwas te zenden, en daar bleef het bij, terwijl toch de uitgaven elken
dag toenamen.

Na zijn tochtje, dat tot twaalf uren ’s middags duurde, reed Van
Brakel beslijkt en bestoven het erf op van de sociëteit. [11]De Club-
leden zaten er reeds. Zijn collega, iemand altijd even net en
bedaard, zoo in zijn uiterlijk als wat zijn manieren betreft, zag hem
opmerkzaam aan, toen hij uit zijn voertuig stapte.

„Vindt je niet dat Braak erg achteruitgaat?” vroeg hij den assistent-
resident.

„Och, het gaat nogal. ’n Beetje vet, anders niet.”

„Je hebt hem vroeger niet gekend. Te Delft was hij een van de netste
kerels. En nu heeft hij hier in Indië iets verschrikkelijk ordinairs
gekregen.”

„Kom, dat is zoo erg niet!—Dag Braak, ’n paitje?”

„Dat was nog zoo ’n kwaad idee niet,” meende Van Brakel.

Zij bleven zitten tot tegen twee uren. Sommigen hadden zich tot
weinig consumtie beperkt: het waren de ambtenaren, die nog naar
hun kantoren moesten; maar Van Brakel en de assistent-resident,
die t o c h m a a r naar huis gingen, hadden een „slordig bittertje”
gedronken.
Thuis vond hij Lucie met een van de tweelingen aan de borst, en
bezig een glaasje Spaanschen wijn te drinken, wat zoo goed was en
zoo versterkend; hij vond het erg gezellig en accompagneerde haar
met nog een weinig volksdrank, waarna zij aan tafel zwart Engelsch
bier dronk om zich te versterken en hij bruin Duitsch bier omdat hij
het lekker vond.

„Ik heb een brief gekregen van pa,” zei ze onder het eten.

„Zoo, hoe maakt hij het?”

„O heel goed.”

„En hoe gaat het met de K a f f e e l a u s ?”

„Akelig! Geen driehonderd pikols van ’t jaar.” [12]

„’t Is beroerd.”

„’t Is verschrikkelijk. Zoo’n mooi land!”

„En wat denkt hij nu te doen?”

„Ja, wat zal hij doen?”

Dat wist Van Brakel ook niet, en daarom zweeg hij maar liever.

Lang zouden ze geslapen hebben dien middag, zoo niet tegen

halfvijf een politie-oppasser was gekomen met een briefje van den
assistent-resident, die in vliegende haast meldde, dat hij per
telegram was overgeplaatst en in weinige dagen naar zijn nieuwe
standplaats moest vertrekken, omdat de overneming van den dienst
daar geen uitstel kon leiden.

„Kom, ik ga gauw baden,” zei Van Brakel tegen Lucie. „Je begrijpt,
dat wij hem in elk geval een heerendinertje moeten aanbieden.”