Barayti 

at 
Bersyon 
ng Wika

Michael Angelo R. Melgarejo

 “Sinuman ang walang 
pagkakakilanlan sa ibang 
wika ay walang 
pagkakakilanlan sa sarili.”

- Goethe
Mga Susing Salita

barayt idyolek creole pidgin

dayalek sosyolek rejister etnolek
ekolek baryasyon
Balangkas ng Kabanata

1. Kahulugan ng Barayt ng Wika

2. Kahalagahan ng Barayt ng Wika
3. Mga Uri ng Barayt ng Wika
Mga Kasanayang 
Pampagkatuto

• Nakikilala ang iba’t ibang barayt ng

wikang Filipino
• Naipapakita ang katuturan ng
pagkakaroon ng barayt ng wika
• Naibibigay ang barayt at baryasyon ng
wika mula sa iba’t ibang domeyn nito
Kahulugan ng Barayti ng 
Wika

• Barayt – tumutukoy sa pagkakaroon ng

pagkakaiba-iba
• Sa kasabihang Ingles, “variety is the spice
of life.”
• Nakadaragdag ito sa buhay ng tao.
Kahulugan ng Barayti ng 
Wika

• Kung iuugnay sa wika – bawat wika sa

daigdig ay nagtataglay rin ng barayt at
hindi natn ito dapat tngnan bilang isang
negatbong pananaw sa pag-aaral ng wika.
• Halimbawa sa wikang Ingles – may
pagkakaiba ang Ingles ng Amerikano sa
Inglen Britsh gayon din ang Ingles ng
Scotland sa Ingles ng Singapore.
Kahulugan ng Barayti ng 
Wika

• Sa kaso ng Pilipinas, ang wikang Filipino ay

nagtataglay rin ng iba’t ibang barayt:
o Filipino-Manila, Filipino-Cebuano, Filipino-
Tagalog, at iba pa
• Kahit ang Tagalog ay may barayt rin:
o Tagalog-Cavite, Tagalog-Batangas, Tagalog-
Bulacan at Tagalog-Quezon
Kahulugan ng Barayti ng 
Wika

• Bawat isa rito ay nagkakaroon ng

pagkakaiba depende sa estlo, tono, punto
at iba pang salik pangwika na ginagamit sa
lipunan.
Kahulugan ng Barayti ng 
Wika

• Dahil sa mga pangyayaring ito, maaari

tayong magbalik-tanaw kaugnay sa
katangia ng wika na inilahad ni Gleason:
o Ayon sa kanya, ito ay nangangahulugan
nang pagiging dinamiko ng isang wika.
Kahulugan ng Barayti ng 
Wika

• Hanggat buhay ang isang wika, patuloy

itong magbabago sa pamamagitan ng
panghihiram sa ibang wika upang patuloy
itong makaadap sa pangangailang ng mga
taong gumagamit nito.
Kahulugan ng Barayti ng 
Wika

• Isa rin itong dahilan kung bakit nagkakaroon

ng barayt ang ang wika sa buong daigdig.
• Kung kaya, nararapat natng tngnan na ang
barayt ng wika ay isang positbong
penomenong pangwika kung saan
malalaman nito hindi lamang ang wika ng
isang lipunan bagkus sinasalamin ang
kultura nito.
Kahalagahan ng Barayti 
ng Wika

• Nagagawa nitong mapaunlad ang isang

wika sa pamamagitan ng pagdaragdag ng
mga salitang gagamitn sa lipunan.
• Napaparami nito ang iba’t ibang
katawagan ng isang salita.
Kahalagahan ng Barayti 
ng Wika

• Natutulungan nito ang mga tao na

makapamili ng mga salitang gagamitn sa
pinakaangkop na paraan.
• Nadadagdagan nito ang iskolarling
pananaliksik pangwika.
Mga Uri ng Barayti ng 
Wika

Maraming kaparaanan kung bakit at paano

nabubuo at nadedevelop ang barayt ng isang wika.
Ilan sa mga ito ay ang sumusunod:
• Idyolek – tumutukoy sa pekulyaridad ng isang tao
sa paggamit ng kanyang wikang sinasalita.
Pampersonal na gamit ito ng wika na kadalasang
yunik sa kanyang pagkatao.
Mga Uri ng Barayti ng 
Wika

• Dayalek – barayt ng wika na nadedevelop mula

sa rehiyong kinabibilangan ng isang tao.
Tinatawag din itong panrehiyonal na wika.
o Tagalog ay isang wika – ang dayalek nito ay Tagalog-
Cavite, Tagalog-Batangas, Tagalog-Quezon at iba pa.
o Wika ng mga Ilokano – ang barayt nito ay
tumutukoy sa Ilocano ng mga taga-Norte, taga-Sur
at taga-Vigan
Mga Uri ng Barayti ng 
Wika

• Sosyolek – pansamantalang barayt. Tinatawag

itong pansamantala dahil nadedevelop ito sa
pamamagitan ng malayang interaksyon at
sosyalisasyon natn sa isang partkular na grupo
ng mga tao.
• Etnolek – barayt na nadedevelop mula sa mga
salita ng mga etnolinggwistkong grup
Mga Uri ng Barayti ng 
Wika
• Ekolek – tumutukoy sa mga salita na kadalasang
nagmumula o sinasalita sa loob ng bahay
• Pidgin – wikang walang pormal na estruktura.
Nadedevelop ito dahil na rin sa pangangailang na
makabuo ng isang pahayag.
o Kadalasan, napaghahalu-halo ng nagsasalita ang
kanyang unang wika sa wikang sinasalita ng isang
komunidad na bagong kinabibilangan niya.
o Halimbawa ay ang mga Intsik sa Binondo na
napagsasama-sama nila ang mga salitang Intsik at
Filipino.
Mga Uri ng Barayti ng 
Wika

• Creole – produkto ng pidgin na wika, kung saan,

nadedevelop naman ang porma na estruktura ng
wika sa puntong ito
• Rejister – tumutukoy sa mga salita na
espesyalisadong nagagamit sa isang partcular na
domeyn
Mga Uri ng Barayti ng 
Wika

• Kung tatanawin, sadyang napakabilis ang

development ng wika.
• Ang development na ito ang siyang nagiging
dahilan kung bakit mabilis ding nagkaroon ng
mga bagong salita sa kasalukuyang panahon.
• Gaya na lamang ng salitang homsekswal at
nariyan ang napakaraming barayt nito tulad ng:
bading, bakla, syoke, jokla, third sex, ikatlong
kasarian at marami pang iba.
Mga Uri ng Barayti ng 
Wika

• Nagkakaroon ng baryasyon ang mga salita

dahil pinauunlad ng tao ang kanilang wika
na siya ring produkto ng pagiging
malikhain ng mga ito.
Maraming salamat 
sa pakikinig!