SAPIR-WHORF HAYPOTESIS

Edward Sapir
 Isang linguist na unang tinalakay ang hypothesis noong 1929.
Benjamin Lee Whorf
Nagtapos noong 1918 sa digri na Chemical Engineering.
Kalaunan ay nag-aral ng linggwistika kasama si Edward Sapir.
Tanyag sa pag-aaral ng linggwaheng Itopi.
Kahulugan ng Haypotesis

Ang ilang ideya ng taong

gumagamit ng isang wika ay hindi
kayang unawain ng isa pang taong
lumaki sa ibang lugar at sa ibang
wika.
Sentral na Paniniwala
Ang sinasalitang wika ng tao ay
nagdedetermina kung paano niya tinitingnan
ang daigdig na kanyang ginagalawan.
Ang wika ng tao ang nagbibigay sa kanya ng
ideya kung ang daigdig na kanyang
kinaroroonan.
Linguistic Relativity

 Prinsipyo ng Sapir-Whorf Haypotesis

 Ang mga nagbabago-bagong konseptong kultural
at kategoryang nakapaloob sa iba’t-ibang wika ay
nakakaapekto sa klasipikasyong kognitibo ng
nararanasang paligid dulot ng pagkakaiba-iba ng
pag-iisip at kilos ng mga tagapagsalita.
A.Weak linguistic B.Strong linguistic
relativity relativity
- nalilimita ang pag- - ang wika ang
iisip dala ng wika nagdedetermina ng
ideya at isip
Humbolt (1820)

Ang wika ay siyang tunay na hibla

ng ideya. Nabubuo ang ideya sa
pamamagitan ng pansariling dayalog
gamit ang mismong grammar ng
unang wika ng nag-iisip.
Franz Boas (ika-19 na siglo)

Kaya ng lahat ng wikang ipahayag

ang anumang gusting ipahayag
ngunit sa iba’t-ibang kaparaanan at
estilo ayon sa kulturang iniiralan ng
nasabing wika.
Pag-aaral ni Sapir

 Naimpluwensyahan ni Boas.
 bumalik sa ideyag Humboldtian
 Dahil sa malaking pagkakaiba ng mga
sistemang gramatikal ng mga wika ay walang
dalawang wikang maaring magamit sa
perpektong pagsasalin.
Pag-aaral ni Whorf
 Paano tinitignan ng tagapagsalita ang kanilang daigdig sa
pamamagitang ng iba’t-ibang sistemang gramatikal?
 Hinihimay-himay ng tao ang kanyang paligid ayon sa kanyang
katutubong wika dala ng sistemang linggwistik ng kanyang isip.
Hal.
Ingles vs. Filipino
palay
bigas
Rice kanin
tutong
mumo
Nakakaapekto ang paggamit ng wika sa kilos
ng tao.

Hal.

May lamang kemikal Wala (Empty)

- Ang paniniwala sa pangunahing pagkakaiba sa pang-unawa sa

panahon bilang kategoryang konseptwal.
SiBintin
Indi ko gwapa, indi man ko law-ay
Indi ko alam, indi man sang mango
Simpli ka ilongga.
Sadto bata pa ko,
Adlaw-adlaw ko nagahampang sang bato
Gapaligo man ko sa ulan
Upod sang akon mga barkada nga babayi
kag lalaki.
Pag dako ko na,
Wala gyapon untat ang amon lagsanay sa
pangpang,
Kag panguha sang ulok-ulok sa suba
Nga kung magdaku mahimo nga palaka.
Pero isa ka adlaw, pag bugtaw ko
Halin sa suba ginbutong ko ni nanay
Kag iya ginkigan, wala na ginpagwa sa balay
Naghibi ko, naghimos kay buwas gali
Sibintin na ko.