You are on page 1of 35

FILIPINO

SA IBA’T IBANG DISIPLINA


FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

KATUTURAN NG
WIKA

 Ang wika ay isang sistema ng komunikasyon sa pagitan


ng mga tao sa pamamagitan ng mga pasulat o pasalitang
simbolo.
 Ang wika ang pangunahin at pinaka-elaboreyt na anyo
ng simbolikong gawaing pantao.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

KATUTURAN NG
WIKA

 Ang wika ay masistemang balangkas ng


sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitraryo upang magamit ng mga taong
kabilang sa isang kultura.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

MGA KATANGIAN NG WIKA

 Ito ay natatangi at may tiyak na balangkas.


 Binubuo ito ng mga simbolong arbitraryo.
 Ito ay nakabatay sa kultura ng mga taong
gumamagamit nito.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

MGA KATANGIAN NG WIKA

 Ang mga simbolo nito ay nagiging tunog sa


pamamagitan ng anatomiyang pampananalita at
ginanagamit din sa pagbibigay-ngalan sa mga
salita.
 Ito ay ginagamit at nagbabago.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

KAHALAGAHAN NG WIKA

 Ang wika ay instrumento ng komunikasyon.


 Ang wika ay nag-iingat at nagpapalaganap ng
kaalaman.
 Nagbubuklod ng mga bansa.
 Lumilinang ng malikhaing pag-iisip.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

MGA TUNGKULIN NG WIKA


 Sa Explorations in the Functions of Language ni MAK
Halliday, ang wika ay may pitong tungkulin.
1. Interaksyunal
2. Instrumental
3. Regulatori
4. Personal
5. Imahinatibo
6. Hyuristik
7. Impormatibo
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

INTERAKSYUNAL
Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit ng tao sa
pagtatatag, pagpapanatili at pagpapatatag ng relasyong
sosyal sa kapwa.

INSTRUMENTAL
Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
pagtugon sa mga pangangailangan.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

REGULATORI
Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
pagkontrol o paggabay sa kilos o asal ng tao.

PERSONAL
Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
pagpapahayag ng sariling damdamin o opinion.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA
IMAHINATIBO

Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit sa


pagpapahayag ng imahinasyon sa malikhaing paraan.

HYURISTIK
Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
paghahanap o paghingi ng impormasyon.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

IMPORMATIBO
Ito ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
pagbibigay ng impormasyon
Impormatibo ang tungkulin ng wika ang pagsagot
sa tanong.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Malou : Emma, kumusta ka na?


Emma : Uy, Hi, Malou! Mabuti naman ako.
: Ilang taon na nga ba nang huli
tayong magkita?
Malou : Maglilima na yata. Nu’ng graduation natin
ang huli nating pagkikita.
Emma : Ikaw, kumusta naman?
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Malou : Eto, medyo hindi mabuti. Pinagkaitan yata ako


ng tadhana eh. Hindi na nga pinilad na Makita ang
aking prince charming, nagbibilang pa ng poste sa
ngayon!

Emma : Sa palagay ko, sinusubukan ka lang ng


kapalaran. Darating din ang swerte mo.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Malou : Teka, ano ba ang trabaho mo ngayon?


Mukhang big time ka na ah. Ang ganda ng attire mo eh.
Professional na professional!

Emma : Naku, hindi naman. Personal officer ako


ngayon sa isang kumpanya rito sa Malabon.

Malou : Uy, tulungan mo naman akong makapasok sa


kumpanya ninyo. Please!
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Emma : Ay, tamang-tama. Kailangang-kailangan


namin ng mga sales representatives ngayon. Sa palagay
ko, pwedeng-pwede ka run!

Malou : Naku, Emma, hulog ka ng langit sa akin!


Pinagtagpo siguro tayo ng tadhana ngayon!
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Emma : Naks! Ang lalim nun ha.


Malou : Paano ba ang pagpunta sa kumpanya ninyo?
Emma : Madali lang. Sumakay ka lang ng jeep mula
rito paapuntang McArthur highway. Sa Barangay
Potrero, bumaba ka sa harap ng Potrero Elementary
School, Tapos, sumakay ka ng traysikel. Pahatid ka sa
drayber sa Mutya Publishing House. Nasa third floor
ako.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Malou : Sige, sa lunes ng umaga, asahan mo ako.

Emma : Sige, ingat ka ha.

Malou : Salamat ha, Emma.


FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Mga dapat isaalang-alang sa paggamit ng wika

1. Wastong gamit at anyo ng wika.


2. Paksa ng usapan.
3. Tugon o sagot sa taong kausap.
4. Paggalang sa kausap.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Wikang Pambansa sa Saligang Batas

1987
Pinagtibay ang Bagong Kontsitusyon ng Pilipinas. Sa
Artikulo XIV, Seksyon 6 at 8 nasasaad ang sumusunod:
Seksyon 6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino.
 Pagtataguyod ng paggamit ng Filipino bilang
midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika
ng pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa


1937
(Nobyembre 9) Bunga ng ginagawang pag-aaral at
alinsunod sa tadhana ng Batas Komonwelt Blg. 184, ang Surian
ng Wikang Pambansa ay nagpapatibay ng isang resolusyon na
roo’y ipinahahahayag na ang Tagalog ay siyang halos lubos na
nakatutugon sa mga hinihingi ng Batas ng Komonwelt Blg. 184,
kaya’t itinagubilin sa Pangulo ng Pilipinas na iyon ay
pagtibayin bilang saligan ng wikang pambansa.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa

1937
(Disyembre 30) Bilang pag-alinsunod sa tadhana ng Batas
ng Komonwelt Blg. 184, sa pamamagitan ng Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134 ay ipinahayag ng Pangulong Quezon
ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay batay sa Tagalog.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa


1937
Tagalog ang ginawang saligan ng Wikang Pambansa sa
dahilang ito ay nahahawig sa maraming wikain sa bansa.
59.6% sa Kapampangan
48.2% sa Cebuano
46.6% sa Hiligaynon
39.5% sa Bikol
31.3% sa Ilokano atbp.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa

1937
Alinsunod sa taya, ang mga pangunahing wika natin
(Cebuano, Hiligaynon, Samar, Leyte, Bikol, Ilokano,
Pangasinan at Kapampangan) ay may aabot na 9 hanggang
10 libong salitang magkakatulad at magkakahawig sa bigkas,
baybay at kahulugan.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa

1937
Ang Tagalog ay nagtataglay ng humigit-
kumulang na 5,000 salitang hiram sa Kastila, 1500 sa
Ingles, 1500 sa Intsik at 3, 000 sa Malay.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa

1937
Ayon din sa Surian ng Wikang Pambansa, mayaman
daw ang Tagalog sapagkat sa pamamagitan ng paglalapi at
pagtatambal ay dumarami ang mga salita niyon.
Napakadali ring pag-aralan ng Tagalog.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa

1959
(Agosto 13) Pinalabas ng Kalihim Jose E. Romero ng
Kagawaran ng Edukasyon ang Kautusang Pangkagawaran
Blg. 7, na nagsasaad na kalian ma’t tutukuyin ang Wikang
Pambansa, ang salitang Pilipino ay siyang gagamitin.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang Kalikasan ng Wikang Pambansa


1996
Sa Resolusyon 96-1 ng Komisyon sa Wikang Filipino ay ganito
ang batayang deskripsyon ng Filipino. Ang Filipino ay ang katutubong
wika na ginagamit sa buong Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng
mga etnikong grupo. Katulad din ng iba pang wikang buhay, ang
Filipino ay dumaraan sa proseso ng paglinang sa pamamagitan ng mga
panghihiram sa mga wika sa Pilipinas at mga di-katutubong wika at
ebolusyon ng iba’t ibang barayti ng wika para sa iba’t ibang saligang
sosyal, at para sa mga paksa ng talakayan at iskolarling pagpapahayag.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang wikang pambansa at wikang opisyal

Kung ang wikang pambansa ang wika ng


pagkakakilanlan ng isang bansa at simbolo ng pagkakaisa
ng mga ito, ang wikang opisyal naman ang wikang
ginagamit sa kalakalan. Kung ang una ay may bahid
simbolikal, utilitarian naman ang ikalawa.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang wikang pambansa at wikang opisyal

Ang wikang pambansa ng mundo ay nahahati sa tatlong


uri:
1. Intellectualized Languages Of Wider Communication
(ILWC)
2. Confined, Independent and Intellectualized National
Language (CIINL)
3. Developing National Languages (DNL)
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang wikang pambansa at wikang opisyal

Intellectualized Languages Of Wider Communication (ILWC)


 Intelektwalisadong Wika ng Higit na Malawak na
Komunikasyon
 Ito ang kadalasang tinatawag na international language o
pandaigdigang wika tulad ng Ingles, Pranse at Espanyol,
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang wikang pambansa at wikang opisyal

Intellectualized Languages Of Wider Communication (ILWC)


 Ang ILWC bilang pambansang wika ay ginagamit sa larangan
ng edukasyon, syensya at teknolohiya, kalakalan, komersyo,
industriya, mass media, mga literatura at pandaigdigang
pakikipag-ugnayan.
 Nangangahulugan ito na ang mga tao ay nagkakaroon ng
ganap na edukasyon mula elementarya hanggang unibersidad
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang wikang pambansa at wikang opisyal


Confined, Independent and Intellectualized National Language
(CIINL)
 Ito ang mg ganap na intelektwalisadong wika na hindi lumalagpas
sa hangganan ng isang bansa (national borders).
 Ito ay sapat na nagagamit sa iba’t ibang domeyn ng wika maliban
sa:
 pandaigdigang komunikasyon kung saan ang ILWC ang
ginagamit;
 mga tiyak na layuning intra-national
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Ang wikang pambansa at wikang opisyal

Developing National Languages (DNL)


 Ito ang wikang pambansa na patungo sa intelektwalisasyon.
Ang mga bansang may DNL ay nakadepende rin sa
intelektwalisadong wika (ILWC).
 Kadalasan ang wika ang sumasakop sa isang nasyon na
gumagamit bilang pantulong o di kaya ay pangunahing wika.
FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA

Thank you and God


bless!

You might also like